Η γιορτή της Ειρήνης (Συνθετική έκθεση)
Αναστάσιος Αγ. Τασινός
Ιωάννινα 25 Δεκεμβρίου 2020
(Το σχολικό έτος 1982-1983 ήμουν δάσκαλος στο διθέσιο Δημοτικό Σχολείο Χαβδάτων Κεφαλονιάς, στις τάξεις Δ`, Ε` και ΣΤ`. Στις 5 Ιουνίου 1983, με τη λήξη της σχολικής χρονιάς, τρία δημοτικά σχολεία της περιοχής Ληξουρίου παρουσιάσαμε από κοινού μια εκδήλωση, που ήταν αφιερωμένη στην παγκόσμια ειρήνη. Οι μαθητές μου έπαιξαν θέατρο και απήγγειλαν ποιήματα. Την άλλη μέρα στην τάξη έγραψαν μια έκθεση για την εκδήλωση αυτή. Κράτησα τις εκθέσεις αυτές στο αρχείο μου και τις ανέσυρα, 37 χρόνια μετά, προκειμένου να φτιάξω τη συνθετική έκθεση που ακολουθεί, εκτιμώντας ότι έχει κάποιο ενδιαφέρον. Η εν λόγω συνθετική έκθεση έπρεπε να είχε γίνει τότε, ώστε να διδάξει τους μαθητές. Τότε όμως, δεν υπήρχε η καλή αυτή πρακτική στη διδασκαλία μου).
Ειρήνη με δυο λόγια λέμε τη φιλία όλων των λαών. Αγαπώ την ειρήνη και θα ήθελα να βασιλεύσει σε όλον τον κόσμο. Αν όμως, η πατρίδα μου δεχθεί επίθεση από κάποιο άλλο κράτος τότε είμαι με τον πόλεμο. Όπως μας είπε και ο δάσκαλός μας στις εθνικές γιορτές, τότε οφείλουμε να υπερασπιστούμε την πατρίδα μας μέχρι την τελευταία σταγόνα του αίματός μας. Έτσι έκαναν και οι πρόγονοί μας για να είμαστε εμείς σήμερα λεύτεροι. Χωρίς λευτεριά, η ειρήνη είναι σκλαβιά. Με τους κατακτητές δεν μπορείς να έχεις ποτέ ειρήνη. Αισθάνθηκα την ανάγκη να γράψω αυτόν τον πρόλογο, πριν μπω στο κυρίως θέμα.
Χθες, 5 Ιουνίου 1983, ημέρα Κυριακή, στο Δημοτικό Σχολείο Χαβδάτων, κάναμε μια μεγάλη γιορτή με τη λήξη της σχολικής χρονιάς, που ήταν αφιερωμένη στην παγκόσμια ειρήνη. Στη γιορτή πήραν μέρος οι μαθητές από τα Χαβδάτα, τα Φαβατάτα και τα Μαντζαβινάτα. Ήρθαν όμως και μερικά παιδιά από τα Καμιναράτα, και τους Σουλλάρους. Εμείς, που ήμασταν οι οικοδεσπότες της γιορτής, υποδεχτήκαμε τα άλλα παιδιά με μεγάλη χαρά! Τα πήραμε αμέσως στην παρέα μας.
Ο δάσκαλός μας φρόντισε από το Μάρτιο κι έφτιαξε μια όμορφη θεατρική σκηνή με κουρτίνες μπορντό, που άνοιγαν κι έκλειναν με τροχαλίες. Αυτή η σκηνή μάς έδωσε μεγάλη χαρά. Αυτού παίξαμε και το θέατρο «Φιλική Εταιρεία» την 25η Μαρτίου.
Στη γιορτή της ειρήνης το σχολείο μου έπαιξε θέατρο και απήγγειλε ποιήματα. Όλα τα παιδιά είχαν μάθει πολύ καλά τα λόγια τους. Δουλέψαμε πολύ σκληρά στο σχολείο και στο σπίτι και μέσα σε λίγες μέρες ήμασταν έτοιμοι.
Η εκδήλωση άρχισε με την ομιλία του δασκάλου μας, που αναφέρθηκε στα πυρηνικά όπλα και την ειρήνη. Αμέσως μετά άρχισε το θέατρο. Ο δάσκαλός μας καθόταν στο παρασκήνιο με τα χαρτιά στο χέρι και πρόσεχε, αν κομπιάσουμε να μας βοηθήσει.
Το θέατρο λεγόταν «Ειρήνη» και είχε τρεις μεγάλες πράξεις. Η πρώτη πράξη είχε σκηνικό ένα σπίτι, η δεύτερη ένα καφενείο και η τρίτη ένα λιμάνι. Κάθε φορά που αλλάζαμε το σκηνικό οι κουρτίνες έκλειναν. Μέχρι να αρχίσει η επόμενη πράξη, μερικά παιδιά που δεν έπαιζαν θέατρο απήγγειλαν ποιήματα.
Όταν πρωτοανέβηκα στη σκηνή κι είδα ένα πλήθος κόσμου να με κοιτάει, είχα λίγο τρακ. Ύστερα από λίγο το τρακ μού πέρασε. Οι περισσότεροι θεατές μού ήταν άγνωστοι. Έκανα από μέσα μου το σταυρό μου κι άρχισα να μιλάω. Φοβόμουν μήπως γελάσω, ειδικά όταν κοίταζα τον κόσμο. Κρατήθηκα όμως.
Η πρώτη πράξη έδειχνε έναν πατέρα και μια μάνα να συζητάνε με τα δυο παιδιά τους στο σπίτι. Τα παιδιά σπούδαζαν στην Αθήνα και ήρθαν για διακοπές το καλοκαίρι στο χωριό. Όλοι οι μαθητές ξεκίνησαν σοβαρά το ρόλο τους, χωρίς γέλια και βλακείες, γι` αυτό και η πρώτη πράξη είχε μεγάλη επιτυχία.
Η δεύτερη πράξη έδειχνε τους νέους του χωριού να συζητάνε στο καφενείο. Ο κόσμος γέλαγε με τα αστεία που έλεγαν, άλλα όταν μίλαγαν για τα πυρηνικά όπλα, τους άκουγε προσεκτικά. Και η δεύτερη πράξη είχε μεγάλη επιτυχία.
Η τρίτη πράξη ήταν η πιο όμορφη απ` όλες! Έδειχνε μια πορεία ειρήνης στο λιμάνι. Είχε ωραίους ποιητικούς διαλόγους και πολύχρωμα πανό ειρήνης. Στο τέλος βγήκαν και οι δάσκαλοί μας στη σκηνή και όλοι μαζί υποκλιθήκαμε στον κόσμο. Τότε πήραμε και τα πιο πολλά χειροκροτήματα. Ένιωσα μια μεγάλη ικανοποίηση, που κατάφερα και είπα το ρόλο μου δυνατά, καθαρά και το κυριότερο σοβαρά.
Μόλις τέλειωσε το θέατρο, βγήκαμε στην αυλή του σχολείου για να συνεχιστεί η γιορτή μας. Στην αυλή είχαμε στήσει μια μικρή εξέδρα, όπου οι μικροί μαθητές απήγγειλαν τα ποιήματά τους. Κάτω από τον πλάτανο υπήρχε μια έκθεση βιβλίου και κάτω από τις αμυγδαλιές υπήρχε ένας πάγκος που πουλούσε λεμονάδες, μπύρες και κοκακόλες. Στον πέτρινο τοίχο της αυλής οι μαθητές από τα Φαβατάτα είχαν στήσει τη δική τους έκθεση ζωγραφικής.
Μετά από τις απαγγελίες ποιημάτων, άρχισαν οι παραδοσιακοί χοροί. Πρώτα χόρεψε το Δημοτικό Σχολείο Μαντζαβινάτων, μετά η Χοροπούλα και τέλος ο χορευτικός σύλλογος Καμιναράτων. Ο κόσμος χειροκρότησε θερμά και τα τρία χορευτικά.
Άλλοι μαθητές παρακολουθούσαν τους χορούς, άλλοι ξεφύλαγαν τα βιβλία της έκθεσης και άλλοι έπιναν λεμονάδες. Ήταν ένα πανηγύρι! Στο τέλος ο δάσκαλός μας αμόλησε στον ουρανό πέντε λευκά περιστέρια! Ήταν μια ωραία φάση!
Η γιορτή κράτησε περίπου τρεις ώρες και ο κόσμος δεν έλεγε να φύγει. Βαρεθήκαμε να ακούμε συγχαρητήρια για την ωραία μας γιορτή και για την όμορφη αυλή μας. Κάθε δέντρο είχε και το σήμα της ειρήνης. Μάλιστα ο τοίχος του υδραγωγείου είχε γραμμένο το σύνθημα «Ειρήνη στον κόσμο». Ακόμη, στον τοίχο του σχολείου, μέσα και έξω, είχαμε βάλει αφίσες για την ειρήνη. Αυτή η μέρα θα μου μείνει αξέχαστη! Η γιορτή είχε μεγάλη επιτυχία! Ο κόσμος ευχαριστήθηκε! Ένιωσα πάρα πολύ ωραία που συμμετείχα κι εγώ σε αυτή τη γιορτή και θα ήθελα να την επαναλάβουμε και του χρόνου.
Ο δάσκαλός μας ήταν γεμάτος χαρά. Μας έδωσε πολλά συγχαρητήρια και μας είπε να κρατηθούμε σε φόρμα, γιατί το Σάββατο, 11 Ιουνίου 1983, θα παρουσιάσουμε το θέατρο και τα ποιήματα και στο Ληξούρι, στην αίθουσα εκδηλώσεων του Δημαρχείου. Τότε ήταν που πετάξαμε απ` τη χαρά μας! Να δούμε τώρα, πως θα τα πάμε και στο Ληξούρι;
Αυτή τη χρονιά ένιωσα τη μεγάλη σημασία της ειρήνης κι έμαθα για τα πυρηνικά όπλα, που δεν ήξερα τίποτε. Έμαθα ότι στο τέλος του 2ου παγκοσμίου πολέμου οι Αμερικάνοι έριξαν μία πυρηνική βόμβα στη Χιροσίμα και μία στο Ναγκασάκι της Ιαπωνίας. Το αποτέλεσμα ήταν να πεθάνουν χιλιάδες άνθρωποι απ` τη ραδιενέργεια. Με τα πυρηνικά όπλα δεν χρειάζεται να σε χτυπήσει μια σφαίρα για να πεθάνεις. Αρκεί να αναπνεύσεις μολυσμένο αέρα ή να καταναλώσεις μολυσμένη τροφή ή να έρθεις σε επαφή με τη ραδιενέργεια για να αρρωστήσεις βαριά και να πεθάνεις. Αν βρεθείς κοντά στην έκρηξη καίγεσαι. Το έδαφος για πολλά χρόνια μολύνεται και είναι επικίνδυνο για καλλιέργειες. Όσοι προσβληθούν απ` τη ραδιενέργεια και επιζήσουν, μπορεί να γεννήσουν παραμορφωμένα παιδιά. Είναι απάνθρωπο να σε πεθαίνουν πριν προλάβεις να γεννηθείς. Ο σημερινές πυρηνικές βόμβες είναι περισσότερες και μεγαλύτερες σε δύναμη. Οι επιστήμονες λένε ότι, αν χρησιμοποιηθούν, μπορούν να καταστρέψουν όλον τον πλανήτη. Αυτά που μόλις σας έγραψα, τα είπα και στο ρόλο μου στο θέατρο.
Μερικοί άνθρωποι στην Ευρώπη και την Αμερική, επειδή φοβούνται τον πυρηνικό πόλεμο, έφτιαξαν τσιμεντένια καταφύγια κάτω από τη γη, νομίζοντας ότι θα σωθούνε από μια πυρηνική έκρηξη. Τι θα φάνε όμως, όταν θα βγουν απ` τις τρύπες τους, που όλα θα είναι μολυσμένα; Αυτό δεν το σκέφτονται;
Ο μόνος δρόμος για να σωθεί η ανθρωπότητα είναι να σβήσει η έχθρα μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων. Δηλαδή, της Σοβιετικής Ένωσης και της Αμερικής. Η έχθρα αυτή λέγεται «Ψυχρός πόλεμος, ενώ θα έπρεπε να λέγεται «Θερμός πόλεμος», γιατί οι πυρηνικές βόμβες καίνε τα πάντα. Εγώ πιστεύω ότι ένα παγκόσμιο φιλειρηνικό κίνημα, μπορεί να ανοίξει το δρόμο της ειρήνης και της φιλίας σε όλα τα κράτη.
Φτάνει πια! Δεν θέλουμε άλλο πόλεμο. Αρκετά εκατομμύρια άνθρωποι χάθηκαν στους δύο φοβερούς παγκοσμίους πολέμους. Γνωρίζουμε τα καταστροφικά τους αποτελέσματα. Δεν υποστηρίζουμε τη θεωρία τού «δεν τρέχει τίποτα». Ξέρουμε ότι ο φόβος του 3ου παγκοσμίου πολέμου πλανάται πάνω απ` τα κεφάλια μας. Οι δύο υπερδυνάμεις πρέπει να λύσουνε ειρηνικά τις διαφορές τους κι όχι πολεμώντας η μία την άλλη. Ας κάτσουν επιτέλους στο τραπέζι της ειρήνης σοβαρά και όχι για αγγαρεία.
Τα λεφτά που σπαταλιούνται κάθε λεπτό της ώρας για μέσα ολέθρου, μπορούν να θρέψουν εκατομμύρια πεινασμένα παιδιά. Οι δύο υπερδυνάμεις πρέπει να ακούσουν τη συμβουλή του Αϊνστάιν: «Σταματήστε τον πυρηνικό ανταγωνισμό, πριν οι άνθρωποι ξαναγυρίσουν στα σπήλαια και στα τόξα».
Φέτος έμαθα πολλά πράγματα για την ειρήνη. Ακόμη, χάρηκα πολύ, που το σχολείο μου έβαλε ένα μικρό λιθαράκι στο μεγάλο φράγμα, που θα σταματήσει το θεριό του πολέμου. Από δω και πέρα θα είμαι κι εγώ οπαδός της ειρήνης και δεν θα ξαναπαίξω πολεμικά παιχνίδια. Ζήτω η Ειρήνη!
Ιωάννινα 25 Δεκεμβρίου 2020
Σημειώσεις:
- Ο τρόπος δημιουργίας της συνθετικής έκθεσης περιγράφεται λεπτομερώς στο άρθρο μου «Άκου όταν μιλάς δάσκαλε!».
- Στο YouTube έχω ανεβάσει κι ένα βίντεο με τη γιορτή της ειρήνης στα Χαβδάτα Κεφαλονιάς.
- Το θέατρο και τα ποιήματα της γιορτής της ειρήνης τα παρουσιάσαμε και στην αίθουσα εκδηλώσεων του Δημαρχείου Ληξουρίου.
9 Μαρτίου, 2023 @ 1:53 πμ
Με τον πόλεμο στην Ουκρανία, πόσο επίκαιρα είναι αυτά που έγραψαν οι μαθητές μου πριν 40 χρόνια! Δυστυχώς, αντί να πάμε προς το καλύτερο, πάμε προς το χειρότερο. Η Παγκόσμια Ειρήνη κινδυνεύει – περισσότερο από κάθε άλλη φορά – από τα πυρηνικά όπλα. Ας ελπίσουμε ότι θα επικρατήσει η λογική και η σύνεση, που θα απομακρύνει τον κίνδυνο της καταστροφής.