Είχα καλό φαΐ κύριε!
Αναστάσιος Αγ. Τασινός
Ιωάννινα 14 Δεκεμβρίου 2018
Η ανάληψη μιας καινούργιας τάξης από το δάσκαλο, απαιτεί τις πρώτες δέκα ημέρες να εφαρμόσει μια συγκεκριμένη διαδικασία, ώστε να γνωρίσει σύντομα τους μαθητές του. Τη διαδικασία αυτή την έχω ονομάσει «διδασκαλικό τσεκ-απ» και την έχω περιγράψει λεπτομερώς στο άρθρο μου «Καλές πρακτικές για το δάσκαλο».
Ως δάσκαλος είχα ως αρχή, να αποφεύγω να παίρνω πληροφορίες από τους προηγούμενους συναδέλφους για τους νέους μαθητές μου. Διαμόρφωνα τη δική μου άποψη, με τις δικές μου μεθόδους ανίχνευσης του μαθησιακού τους επιπέδου και του χαρακτήρα τους. Με τους λεγόμενους «δύσκολους» μαθητές πάντα τα έβρισκα, γι` αυτό και δεν ήθελα να ακούω αρνητικά σχόλια για το χαρακτήρα τους. Καμιά φορά όμως, χωρίς να το θέλω, έφθαναν στα αυτιά μου μερικές πληροφορίες, που έπρεπε να αξιολογήσω. Η παρακάτω ιστορία που θα σας αφηγηθώ, έχει αφετηρία μια τέτοια πληροφορία.
Δίδασκα στις τάξεις Ε` και ΣΤ` σε ένα επαρχιακό Δημοτικό σχολείο. Μια μέρα ο δάσκαλος που είχαν την προηγούμενη χρονιά, μου είπε: «Τάσο, έχε υπόψη σου, ότι μερικοί μαθητές σου στο μεσημεριανό τους φαγητό θέλουν και το κρασάκι τους». Ταυτόχρονα, δραματοποιούσε τα λόγια του, κατευθύνοντας τον αντίχειρα του δεξιού χεριού του προς το στόμα του. Γέλασα με τον παραστατικό τρόπο ομιλίας και ταυτόχρονα προβληματίστηκα. Το χωριό παρήγαγε εκλεκτό κρασί και τα λεγόμενά του έπρεπε να ερευνηθούν.
Έτσι, μια μέρα αποφάσισα να μιλήσω στην τάξη για το αλκοόλ, δίχως φυσικά να τους αποκαλύψω την πληροφορία που είχα από το συνάδελφό μου. Χωρίς να δαιμονοποιήσω το αλκοόλ (εξάλλου τους είπα ότι κι εγώ πίνω κανένα ποτηράκι), επισήμανα ότι η χρήση του πρέπει να γίνεται με μέτρο και μόνον από ενήλικες. Τόνισα ότι η κατάχρηση οδηγεί στον αλκοολισμό, που βλάπτει σοβαρά την υγεία, την οικογένεια και την κοινωνία. Στη συνέχεια, εστίασα στις βλαβερές συνέπειες που έχει το αλκοόλ στην παιδική ηλικία και τους διάβασα και μερικές απόψεις γιατρών από ένα βιβλίο που είχα μαζί μου. Έτσι τα λεγόμενά μου ξέφυγαν από το κήρυγμα και απέκτησαν τεκμηρίωση και ενδιαφέρον. Από την ένταση προσοχής των μαθητών και τις αντιδράσεις τους, κατάλαβα ότι μερικοί το τσούζανε. Δεν έμεινα όμως στη διαίσθησή μου. Στο τέλος της διδακτικής ώρας ζήτησα από όλους τους μαθητές να μου πουν, αν στο σπίτι τους πίνουν και κανένα ποτηράκι. Από τις απαντήσεις που πήρα, επιβεβαίωσα την πληροφορία του συναδέλφου.
Ύστερα από λίγες ημέρες κάλεσα τους γονείς στο σχολείο και συζήτησα μαζί τους το θέμα του αλκοόλ. Μου έκανε εντύπωση ότι μερικοί θεωρούσαν φυσιολογικό, που το παιδί τους στο μεσημεριανό φαγητό έπινε και μια κούπα κρασί. Αντέκρουσα την αντίληψη αυτή, πείθοντας τους γονείς να μην επιτρέπουν στα παιδιά τους να πίνουν αλκοόλ.
Μερικοί γονείς, κυρίως πατεράδες, κάνουν το λάθος να καμαρώνουν τα παιδιά τους όταν πίνουν αλκοόλ ή ακόμη χειρότερα να τα ενθαρρύνουν, με αποτέλεσμα άθελά τους να ναρκοθετούν τη σωματική και ψυχική υγεία τους. Φανταστείτε αυτά τα παιδιά, πόσο ευάλωτα γίνονται στο αλκοόλ, όταν μπουν στην εφηβεία.
Αφού πέρασαν μερικές ημέρες, ξαναρώτησα τους «μερακλήδες» μαθητές να μου πουν, αν σταμάτησαν να πίνουν κρασί. Οι πολύ καλές παιδαγωγικές σχέσεις που είχα μαζί τους, μου έδωσαν ειλικρινείς απαντήσεις. Με ικανοποίηση άκουγα έναν-έναν να μου λέει ότι σταμάτησε. Όταν όμως έφτασα στον Τάκη, κάπου τον έβλεπα να δυσκολεύεται να μιλήσει. «Έλα Τάκη, πες μου και συ!» του λέω. Ύστερα από λίγο ο Τάκης έσπασε τη σιωπή του και μου είπε διστακτικά: «Κύριε, ήπια μια κούπα κρασί.» Τον κοίταζα στα μάτια και δυσκολευόμουν να του πω κάτι. Το κήρυγμα ενοχής ποτέ δε μου πήγαινε ως μέθοδος διαπαιδαγώγησης. Ο Τάκης προσπαθώντας να δικαιολογηθεί, πέρασε στην αντεπίθεση λέγοντας: «Είχα καλό φαΐ κύριε!» Έβαλα τα γέλια και μαζί μου όλη η τάξη. «Ποιο ήταν το καλό φαΐ Τάκη;» τον ρώτησα. «Κρέας κοκκινιστό με πατάτες τηγανιτές» μου απάντησε χαμογελαστά. «Καλό φαγητό» σχολίασα, προσπαθώντας να συγκρατήσω τα γέλια, ώστε να μην καταλήξει η συζήτηση σε κωμωδία. «Δηλαδή Τάκη, όταν έχεις καλό φαγητό πάντα θα πίνεις;» τον ξαναρώτησα. «Όχι κύριε, δεν θα ξαναπιώ» μου απάντησε αποφασιστικά. Ολοκληρώνοντας την ιστορία να γράψω ότι ο Τάκης, όπως μου είπε η μητέρα του, δεν ξαναήπιε κρασί, ούτε κι όταν είχε καλό φαγητό στο τραπέζι. Τήρησε την υπόσχεσή του.
Η συζήτηση που έγινε στην τάξη για το αλκοόλ και τον αλκοολισμό, αποδείχτηκε σημαντική για όλους τους μαθητές.
Με την ευκαιρία αυτού του ενθυμήματος να επισημάνω, ότι ο δάσκαλος πρέπει να μιλάει στην τάξη για διάφορα κοινωνικά θέματα. Απαραιτήτως όμως, να είναι καλά προετοιμασμένος, να χρησιμοποιεί εποπτικό υλικό, να κάνει διάλογο με τους μαθητές και να αποφεύγει το κήρυγμα.
Σήμερα, με την ύπαρξη της Ευέλικτης Ζώνης στο ωρολόγιο πρόγραμμα και με τη βοήθεια του Διαδικτύου, μπορούν και οι μαθητές να αναλαμβάνουν διάφορα κοινωνικά θέματα και να τα παρουσιάζουν από την έδρα της τάξης. Έτσι, εκπαιδεύονται να μιλούν σε ακροατήριο, ενώ παράλληλα ενισχύεται και η δημοκρατική λειτουργία της τάξης.
Ιωάννινα 14 Δεκεμβρίου 2018
Αφήστε μια απάντηση