απ` το πεδίο της σχολικής πράξης – Αναστάσιος Τασινός

Το τέταρτο γκολ ήταν ζωγραφιά!

Το τέταρτο γκολ ήταν ζωγραφιά!

Αναστάσιος Αγ. Τασινός

Ιωάννινα 30 Απριλίου 2017

4GZ

Τα πρώτα 15 χρόνια που εργάστηκα ως δάσκαλος, δεν υπήρχε η ειδικότητα της Φυσικής Αγωγής στο Δημοτικό σχολείο. Οι δάσκαλοι τότε ήμασταν παντός καιρού και κάναμε όλα τα μαθήματα. Πολλές ωραίες στιγμές παρέμειναν στη μνήμη μου από τα χρόνια εκείνα! Η Γυμναστική  ήταν ένα ευχάριστο μάθημα για όλους μας! Παίζαμε ποδόσφαιρο, μπάσκετ, βόλεϊ…. Έτσι καλυτέρευαν και οι παιδαγωγικές σχέσεις.

Ως δάσκαλος αρκετές φορές οργάνωνα αγώνες στίβου και ποδοσφαίρου. Αργότερα, ως διευθυντής ενθάρρυνα τους μαθητές να συμμετέχουν σε αγώνες ατομικών και ομαδικών αθλημάτων, που οργάνωνε το γραφείο Φυσικής Αγωγής. Και ως σχολικός σύμβουλος παρακολουθούσα τους αθλητικούς αγώνες των σχολείων της περιφέρειάς μου.

Στα δικά μου μαθητικά χρόνια, οι δάσκαλοι θεωρούσαν τη Γυμναστική παρακατιανό μάθημα. Μας έκλεβαν τις ώρες της Γυμναστικής και τις διέθεταν στα Μαθηματικά και τη Γλώσσα. Με την είσοδο του γυμναστή στο Δημοτικό σχολείο, η κλοπή αυτή σταμάτησε και ο σχολικός αθλητισμός αναβαθμίστηκε.

Το μάθημα της Γυμναστικής, καλό είναι να αποχτήσει μια πιο συγκεκριμένη διδακτέα ύλη, η εφαρμογή της οποίας να ελέγχεται από το σχολικό σύμβουλο Φυσικής Αγωγής. Οι μαθητές τελειώνοντας το Δημοτικό σχολείο, θα πρέπει να έχουν αγωνιστεί σε ατομικά και ομαδικά αθλήματα και να έχουν χορέψει παραδοσιακούς χορούς. Έτσι, από τη μικρή ηλικία θα αγαπήσουν τον αθλητισμό και τον παραδοσιακό χορό, αποκτώντας πολύτιμα εφόδια για όλη τη ζωή!

Ο αθλητισμός είναι μια βασική παράμετρος του εκπαιδευτικού έργου. Οι αρχαίοι Έλληνες με πέντε λέξεις, μας τα είπαν όλα! «Νους υγιής εν σώματι υγιεί». Και στη δημοτική γλώσσα, «γερό μυαλό σε γερό κορμί».

Θα ήθελα να αναφερθώ σε μια ιστορία, που έλαβε χώρα το σχολικό έτος 1992-1993, στο 2ο  Δημοτικό Σχολείο Οβρυάς Πατρών. Είχα πάει σε αυτό το σχολείο με μετάθεση από την Αθήνα, το Σεπτέμβριο του 1992. Τη χρονιά εκείνη κανείς δάσκαλος δεν ήθελε να διδάξει στην ΣΤ` τάξη, γιατί είχε τη φήμη των δύσκολων μαθητών. Η δυσανάλογη σύνθεση της τάξης – 22 αγόρια και 10 κορίτσια – ενίσχυε τη φήμη αυτή. Θυμάμαι έναν συνάδελφο να λέει: «Η ΣΤ` τάξη έχει αγρίμια, δεν έχει μαθητές. Μόνον το ποδόσφαιρο τους ενδιαφέρει.» Τα λόγια του συναδέλφου καθόλου δε με ανησύχησαν. Με τους ζωηρούς μαθητές πάντα τα πήγαινα καλά, χωρίς να γίνομαι αυταρχικός. Ίσως, γιατί μου θύμιζαν τα δικά μου μαθητικά χρόνια. Γι` αυτό και ανέλαβα οικειοθελώς την ΣΤ` τάξη, διαισθανόμενος μια ενδιαφέρουσα σχολική χρονιά. Το εν λόγω σχολείο ήταν εξαθέσιο και συστεγαζόταν με το 1ο  Δημοτικό Σχολείο Οβρυάς που ήταν δωδεκαθέσιο.

Κάθε χρόνο στο σχολικό συγκρότημα, γινόταν ποδοσφαιρικός αγώνας μεταξύ των δύο σχολείων. Την περσινή χρονιά το σχολείο μου είχε χάσει και φέτος οι μαθητές μου ήθελαν να πάρουν τη ρεβάνς. Ήταν δύσκολο όμως να νικήσουν, γιατί το άλλο σχολείο είχε διπλάσιους μαθητές και ως εκ τούτου είχε περισσότερες επιλογές ποδοσφαιριστών. Τότε, πέρασε από το μυαλό μου, να βάλω κι εγώ ένα χεράκι για να πάρουμε τη ρεβάνς. Στο πίσω μέρος του μυαλού μου ήταν η χρησιμοποίηση του ποδοσφαίρου για την καλύτερη λειτουργία της τάξης.

Οι μαθητές της Οβρυάς ήταν μεγαλωμένοι στις αλάνες. Διέφεραν από τους μαθητές των διαμερισμάτων, που είχα γνωρίσει στην Αθήνα. Ήταν πιο σκληραγωγημένοι. Στα πρόσωπά τους έβλεπα τη δική μου παιδική ηλικία.

Μια ημέρα μού ήρθε η ιδέα, να τους αφιερώσω το ριζίτικο τραγούδι, «Αγρίμια κι αγριμάκια μου». Έβαλα το τραγούδι στο μαγνητόφωνο και το τραγουδήσαμε όλοι μαζί. Έπεσε πολύ γέλιο στην τάξη! Το χιούμορ αρκετές φορές ομόρφυνε τις διδασκαλίες.

Ένα πρωινό μπήκα στην τάξη με έναν ασυνήθιστο τρόπο. Είπα καλημέρα, και για μερικά δευτερόλεπτα κοίταζα όλους τους μαθητές στα μάτια, δίχως όμως να μιλάω σε κανέναν. Όλοι κατάλαβαν ότι κάτι ήθελα να τους πω και χαμογελούσαν. Πήρα ένα σοβαρό ύφος και με αποφασιστικό τρόπο είπα: «Φέτος θα νικήσουμε  στο ποδόσφαιρο το 1ο Δημοτικό Σχολείο Οβρυάς, με το σύστημα [4-4-2], που θα σας διδάξω στις ώρες της Γυμναστικής.» Δεν πρόλαβα να τελειώσω τη φράση και τα αγόρια πετάχτηκαν στον αέρα! Δεν κρατιόταν με τίποτε! Όταν μάλιστα τους έδειξα το βιβλίο «Η τέχνη του ποδοσφαίρου», που θα χρησιμοποιούσα στις προπονήσεις, όρμησαν κατά πάνω μου, για να το δουν από κοντά! Έλαμπαν από χαρά! Ζήτησα συγγνώμη από τα κορίτσια, που για ένα χρονικό διάστημα θα ασχολούμουν μόνον με τα αγόρια στη Γυμναστική.

Διαισθανόμουν ότι το ποδόσφαιρο θα γινόταν το κλειδί αυτοπειθαρχίας των μαθητών και όχι μόνον! Από την πρώτη κιόλας προπόνηση, η ένταση προσοχής των αγοριών χτύπησε κόκκινο! Ό,τι τους έλεγα, το έπιαναν με την πρώτη! Την ώρα εκείνη, έριχνα εμβόλιμα και μερικά ερωτήματα: «Πώς είναι δυνατόν να κατανοείται τόσο εύκολα τη θεωρία του ποδοσφαίρου και να δυσκολεύστε στα Μαθηματικά, που είναι πολύ πιο εύκολα; Γιατί να μην συνεργάζεστε τόσο καλά και στα άλλα μαθήματα;»

Τα μαθήματα ποδοσφαίρου πήγαιναν πακέτο με τις υποχρεώσεις που είχαν ως μαθητές. Το «πάρε-δώσε» ήταν μέρος της συμφωνίας και το έλεγχα καθημερινά.  Και κάτι άλλο, πολύ σημαντικό! Το ποδόσφαιρο συνέβαλε στην αυτοπειθαρχία και στη συνεργασία των μαθητών, που ήταν και το ζητούμενο. Τα «αγρίμια» της τάξης σιγά-σιγά ημέρεψαν. Κατάλαβαν, τι σημαίνει ένταση προσοχής και ενδιαφέρον για το μάθημα, και τι σημαίνει αδιαφορία και αφηρημάδα. Και για να μην πολυλογώ, υπήρξε βελτίωση των μαθητών σε όλα τα μαθήματα. Αυτό φαινόταν καθαρά, σε όλα τα τεστ που έβαζα.

Στις προπονήσεις όλοι οι μαθητές διεκδικούσαν μια θέση βασικού παίχτη στην ομάδα. Τα έδιναν όλα! Παρόλο όμως τον ανταγωνισμό,  υπήρχε ένα πολύ καλό κλίμα στην ομάδα! Όλοι οι μαθητές συμφωνούσαν με τις επιλογές που έκανα κι αυτό με ευχαριστούσε ιδιαίτερα! Δεν ήθελα κανένας μαθητής να αισθάνεται αδικημένος. Όλα τα προβλήματα τα συζητούσαμε και τα λύναμε επί τόπου. Είχα μια πολύ καλή επικοινωνία με όλους τους μαθητές!

Την ημέρα του ποδοσφαιρικού αγώνα, είχαμε μια ενθουσιώδη εξέδρα υποστήριξης της ομάδας από όλους τους μαθητές του σχολείου. Το σύνθημα «2ο  Οβρυάς, σημαίνει δύναμη», που ήταν γραμμένο σε ένα πανό, αντηχούσε στο γήπεδο! Ανάλογη εξέδρα είχε και το άλλο σχολείο. Ήθελαν, δεν ήθελαν, όλοι μπήκαν στο ρυθμό του αγώνα. Ακόμη και τα κορίτσια! Η παρουσία των δασκάλων στο γήπεδο, έδινε μια επισημότητα στον αγώνα. Ήμουν αισιόδοξος για τη νίκη. Το ίδιο και οι μαθητές. Η καλή προπόνηση έφερνε αυτή την αισιοδοξία!

Οι μαθητές μου έπαιξαν δυνατό και καθαρό ποδόσφαιρο. Συνεργάστηκαν πολύ καλά και η νίκη ήρθε άνετα, με σκορ 4-1. Το τέταρτο γκολ της ομάδας μου, έμελλε να μείνει στη μνήμη μου. Ήταν καρπός άριστης συνεργασίας. Η μπάλα ξεκίνησε από την άμυνά μας και με γρήγορες, συρτές πάσες έφθασε στην επίθεση, όπου ο Δημήτρης με δυνατό σουτ την έστειλε στα δίχτυα! Κατά τη διάρκεια της φάσης, οι αντίπαλοι δεν κατάφεραν ούτε να αγγίξουν τη μπάλα! Ήταν μια προσπάθεια, που απέσπασε το θαυμασμό των δασκάλων. Την άλλη ημέρα, στην κριτική του αγώνα που κάναμε στην τάξη, ο Δημήτρης αποτύπωσε την ομορφιά του τέταρτου γκολ με το δικό του τρόπο. Σήκωσε το χέρι του και είπε: «Κύριε, το τέταρτο γκολ ήταν ζωγραφιά!»

Πέντε χρόνια αργότερα,  μια ομάδα μαθητών από αυτή την τάξη, με επισκέφτηκε στο  47ο Δημοτικό Σχολείο Πατρών, όπου δίδασκα την εποχή εκείνη. Ένιωσα ιδιαίτερη χαρά και συγκίνηση!  Στα μάτια τους είδα την ίδια αγάπη, τον ίδιο σεβασμό, την ίδια ευγνωμοσύνη! Σαν να μην είχε περάσει ο χρόνος! Χαριτολογώντας ζήτησα τη βοήθειά τους, για τη δημιουργία ποδοσφαιρικής ομάδας στο 47ο Δημοτικό Σχολείο Πατρών. Χαμογέλασαν και ανταπέδωσαν το χιούμορ, με την υπόσχεση ότι θα με βοηθήσουν.

Ίσως να μην είχε νόημα να γράψω αυτή την ιστορία, αν το ποδόσφαιρο δεν είχε συμβάλει στην πολύ καλή λειτουργία της ΣΤ` τάξης.

Κλείνοντας, θα ήθελα να επισημάνω, ότι οι σχολικές δραστηριότητες θα πρέπει να πηγάζουν, κυρίως, από τα ενδιαφέροντα των μαθητών. Ο δάσκαλος επιβάλλεται να ακούει τους μαθητές του, γιατί έτσι επιτυγχάνεται η δημοκρατική λειτουργία της τάξης και βελτιώνονται οι παιδαγωγικές σχέσεις.

Ιωάννινα 30 Απριλίου 2017

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση
Μετάβαση σε γραμμή εργαλείων