Πριν από την εκμηχάνιση της γεωργίας και την αύξηση του μεγέθους των αγροκτημάτων, ο γεωργός γνώριζε το χωράφι του, καθώς το περπατούσε διαρκώς στη διάρκεια της βλαστικής περιόδου εκτελώντας τις καλλιεργητικές εργασίες και είχε τη δυνατότητα να διαχειρίζεται τα διάφορα μέρη του σύμφωνα με τις ανάγκες που θεωρούσε ότι είχαν.

“traditional farming” από Romtomtom διατίθεται με άδεια χρήσης CC by-2.0

Με την εκμηχάνιση της γεωργίας ο γεωργός χάνει αυτή την άμεση αίσθηση του χωραφιού του. Μέχρι σήμερα η διαχείριση των αγροκτημάτων γίνεται με βάση τους μέσους όρους της παραγωγής, των ιδιοτήτων του εδάφους και των χαρακτηριστικών της καλλιέργειας. Για παράδειγμα, η τυπική διαχείριση για την εφαρμογή λιπάσματος στηρίζεται στη δειγματοληψία του εδάφους σε τυχαία σημεία του αγρού και καθορισμό της ποσότητας του λιπάσματος με βάση τον μέσο όρο των εδαφικών ιδιοτήτων. Έτσι, το λίπασμα διανέμεται ομοιόμορφα σε όλο τον αγρό, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η χωρική παραλλακτικότητα του εδάφους και της παραγωγής. Με τον τρόπο αυτό, σε μερικά σημεία του αγρού εφαρμόζεται μεγαλύτερη ποσότητα λιπάσματος από την απαιτούμενη με αποτέλεσμα την σπατάλη του λιπάσματος και μείωση της ποιότητας του παραγομένου προϊόντος και σε άλλες περιοχές μικρότερη ποσότητα από την απαιτούμενη, με αποτέλεσμα την μείωση της παραγωγής. Το ίδιο συνέβαινε και με τις υπόλοιπες εισροές, όπως τα φυτοφάρμακα και το νερό άρδευσης, τα οποία εφαρμόζονταν ομοιόμορφα στον αγρό.

Η εφαρμογή των νέων τεχνολογιών στη γεωργία επέτρεψε τη μέτρηση της χωρικής και χρονικής παραλλακτικότητας των παραμέτρων της παραγωγής και του εδάφους και έδωσε τη δυνατότητα ανάπτυξης συστημάτων Ευφυούς Γεωργίας και Γεωργίας Ακριβείας.

Ευφυής Γεωργία και Γεωργία Ακριβείας

Πρόκειται για συνδυασμό επιστημονικής έρευνας και γνώσης, δεδομένων και πρακτικής εμπειρίας, με σκοπό την υποστήριξη των παραγωγών στη λήψη αποφάσεων που σχετίζονται με τη διαχείριση της παραγωγής τους. Η ευφυής γεωργία είναι μια ολοκληρωμένη προσέγγιση διαχείρισης της αγροτικής δραστηριότητας, η οποία αξιοποιεί τις σύγχρονες τεχνολογίες.

Η ευφυής γεωργία δίνει στον αγρότη τη δυνατότητα να παίρνει συγκεκριμένες αποφάσεις για συγκεκριμένα ζητήματα, ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι ατμοσφαιρικές και οι εδαφολογικές συνθήκες από τις οποίες προκύπτουν οι ακριβείς ανάγκες της καλλιέργειας ανά πάσα στιγμή.

Πρακτικά επιτρέπει στον αγρότη να γνωρίζει πότε να ποτίσει και πόσο, πότε να ψεκάσει και τι λίπασμα χρειάζεται η καλλιέργειά του. Με τον τρόπο αυτό, «μπαίνει» το λίπασμα που έχει ανάγκη η κάθε καλλιέργεια, ανάλογα με το χωράφι που βρίσκεται, γίνονται τα ποτίσματα την κατάλληλη στιγμή, ανάλογα με τον τύπο του εδάφους και τις ατμοσφαιρικές συνθήκες που έχουν επικρατήσει, και γίνονται οι ψεκασμοί για κάθε εχθρό, ακριβώς τη στιγμή που υπάρχει ο κίνδυνος.

Η Έξυπνη Γεωργία αξιοποιεί έξυπνους αισθητήρες, οι οποίοι σε διασύνδεση με δορυφόρους, συλλέγουν και μεταδίδουν δεδομένα που βοηθούν τους γεωργούς να παρακολουθούν και να βελτιστοποιούν τις καλλιέργειές τους, σύμφωνα με τους διαρκώς μεταβαλλόμενους περιβαλλοντικούς παράγοντες.

Στο παρακάτω βίντεο παρουσιάζεται η δυνατότητα που έχουν οι Έλληνες αγρότες να επιτύχουν την οικονομική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα της παραγωγικής διαδικασίας, μέσω της υιοθέτησης καινοτόμων πρακτικών, όπως η ευφυής γεωργία.

Η γεωργία ακριβείας βρίσκεται κάτω από την “ομπρέλα” της έξυπνης γεωργίας (smart farming).

Η Γεωργία Ακριβείας (Precision Agri- culture, Precision Farming ή Site Specific Farming), είναι µια νέα προσέγγιση στη διαχείριση των αγρών και των γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Ως στόχο έχει να αντιμετωπίσει την παραλλακτικότητα των παραμέτρων που επηρεάζουν την γεωργική παραγωγή, όπως ο τύπος του εδάφους, το pH, τα θρεπτικά στοιχεία, η οργανική ουσία, το νερό, η προσβολή από ζιζάνια, η στράγγιση κλπ. Αυτό επιτυγχάνεται µε τον διαχωρισμό της έκτασης του αγρού σε μικρότερα ομοιογενή τμήματα (ζώνες διαχείρισης, management zones) και η διαχείριση αυτών, σύμφωνα µε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους. Σκοπός είναι η εφαρμογή των καλλιεργητικών εισροών (π.χ. του λιπάσματος ή της οργανικής ουσίας) µε διαφοροποιούμενη δόση, σύμφωνα µε τα χαρακτηριστικά των ζωνών που ορίστηκαν.

Με την Γεωργία Ακριβείας επιτυγχάνεται η εφαρμογή της κατάλληλης εισροής, στο σημείο που χρειάζεται, στην κατάλληλη δόση και σωστό χρόνο, µε την ελάχιστη δυνατή επιβάρυνση του περιβάλλοντος. Το αποτέλεσμα είναι η ακριβέστερη εφαρμογή των κανόνων της Ορθής Γεωργικής Πρακτικής, η μεγιστοποίηση της οικονομικής απόδοσης της γεωργικής εκμετάλλευσης, η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των γεωργικών προϊόντων και η προστασία του περιβάλλοντος.

Με τη γεωργία ακριβείας διαχειριζόμαστε αποτελεσματικότερα την τοπική παραλλακτικότητα ενός αγρού με στόχο:

• Την αύξηση της απόδοσης της παραγωγής.
• Τη βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων.
• Την ορθολογική και αποτελεσματικότερη χρήση των χημικών εισροών.
• Τη μείωση κατανάλωσης ενέργειας.
• Την προστασία του εδάφους και των υπογείων υδάτων.

Στο παρακάτω βίντεο μπορείτε να δείτε πως Ρομπότ  αλλάζουν τα δεδομένα στις γεωργικές καλλιέργειες.

10 συχνές και χρήσιμες ερωτήσεις – απαντήσεις για τα βότανα

10 συχνές και χρήσιμες ερωτήσεις – απαντήσεις για την κηπουρική βοτάνων

1. Πότε πρέπει να χωριστούν τα πολυετή βότανα;

Υπάρχουν πολλά οφέλη με τη διαίρεση πολυετών βοτάνων. Όταν αφεθούν να αναπτυχθούν ανεξέλεγκτα, πολλά βότανα αφήνουν μια γυμνή τρύπα στο φύλλωμα, όχι πολύ όμορφη. Με τη διαίρεση των βοτάνων, έχεις νέα υγιή φυτά για να τα τοποθετήσεις σε άλλες περιοχές του κήπου και σε γλάστρες ή να τα δώσεις σε φίλους και συγγενείς. Για να αναζωογονήσεις τα πολυετή βότανα, διαίρεσε τα κάθε 3-4 χρόνια.

1. Πόσο εύκολο είναι να ξεκινήσεις έναν βοτανικό κήπο;

Είναι απίστευτα εύκολο να ξεκινήσεις έναν βοτανικό κήπο! Στην πραγματικότητα, δεν χρειάζεσαι καν κήπο, δηλαδή αυλή. Μερικές γλάστρες αρκούν για καλλιέργεια είτε σε εσωτερικό χώρο σε ένα ηλιόλουστο παράθυρο είτε έξω. Πολλά βότανα είναι πολύ ανθεκτικά και προέρχονται από περιοχές με ζεστό, ξηρό κλίμα. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζονται μόνο καλό έδαφος, ηλιοφάνεια και ελάχιστο νερό. Βότανα όπως ο μαϊντανός, ο βασιλικός, το θυμάρι και το φασκόμηλο είναι τα τέλεια φυτά για να ξεκινήσει ένας αρχάριο κηπουρός. Και μην ξεχνάς ότι υπάρχουν διάφορα είδη βοτανικού κήπου.

1. Ποια βότανα αναπτύσσονται καλά σε εσωτερικό χώρο;

Η καλλιέργεια βοτάνων σε εσωτερικό χώρο είναι μια εξαιρετική ιδέα. Έρχεται το αρωματικό φύλλωμα όσο το δυνατόν πλησιέστερα στον μάγειρα. Τα πιο δημοφιλή μαγειρικά βότανα που είναι συμπαγή και εύκολο να αναπτυχθούν μέσα είναι ο βασιλικός, το σχοινόπρασο, ο κόλιανδρος, η μέντα, η ρίγανη, ο μαϊντανός, το δεντρολίβανο, το φασκόμηλο και το θυμάρι.

1. Πότε αρχίζεις να “τσιμπάς” τα βότανα;

Ξεκίνησε το τσίμπημα των βοτάνων όταν έχουν τα πρώτα τους αληθινά φύλλα και όταν το φυτό είναι περίπου 15 εκ. Μόλις ξεκινήσεις, μη φοβάσαι να συνεχίσεις. Τα βότανα ανταποκρίνονται πολύ καλά στο τσίμπημα. Σηματοδοτεί στο φυτό να αναπτύξει ένα νέο, υγιές φύλλωμα που θα είναι γεμάτο από αρωματικό και γευστικό αιθέριο έλαιο.

1. Μπορείς να φυτέψεις διαφορετικά βότανα στην ίδια γλάστρα;

Απολύτως ναι, αρκεί να φυτέψεις μαζί βότανα με τις ίδιες απαιτήσεις. Όλα τα βότανα αγαπούν τον ήλιο, αλλά κάποια χρειάζονται περισσότερο νερό από άλλα. Για παράδειγμα, το θυμάρι, το δεντρολίβανο και το φασκόμηλο είναι αρκετά ξηρά, ενώ ο βασιλικός και ο μαϊντανός απαιτούν πιο σταθερή υγρασία. Η μέντα δεν πρέπει να φυτεύεται με οποιοδήποτε άλλο βότανο, επειδή είναι παρεμβατικό φυτό και τείνει να εξαπλώνεται γύρω και πάνω σε άλλα.

1. Ποιο προϊόν είναι καλύτερο για τη θεραπεία εντόμων στα βότανα;

Τα παράσιτα ή οι ασθένειες των βοτάνων δεν είναι σπάνιες στον βοτανικό κήπο ή στις γλάστρες. Αν θέλεις να το διαχειριστείς, μπορείς να χρησιμοποιήσεις οργανικό λάδι. Πρόκειται για ένα μη τοξικό εντομοκτόνο που προέρχεται από τη φύση, το οποίο όχι μόνο σημαίνει ότι είναι φιλικό προς το περιβάλλον αλλά το καθιστά ασφαλές για χρήση σε βρώσιμες φυτείες όπως είναι τα βότανα. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως σπρέι για τα φυλλώματα στα νεαρά φυτά ή στο χώμα.

1. Πώς μπορώ να προστατεύσω τα βότανα στις γλάστρες όταν είναι χειμώνας;

Καταρχάς θα πρέπει να εξετάσεις ποια βότανα αντέχουν στις ακραίες καιρικές συνθήκες και ποια είναι πιο ευαίσθητα και ενδεχομένως να πρέπει να τα βάλεις κάπου μέσα. Έπειτα, τοποθέτησε τις γλάστρες σε προστατευμένο από άνεμο σημείο και  να προσέχεις πάντα να γίνεται καλή αποστράγγιση.

1. Πώς να καλλιεργήσεις βότανα στο νερό;

Πολλά πολυετή βότανα μπορούν να καλλιεργηθούν σε νερό. Απλά βάλε έναν βλαστό φασκόμηλου, θυμαριού, μέντας, ρίγανης ή βάλσαμο λεμονιού σε ένα γυάλινο ή διακοσμητικό βάζο νερού και τοποθετήστε το σε ένα ηλιόλουστο παράθυρο. Ο βλαστός θα ριζώσει και το φυτό θα συνεχίσει να παράγει φύλλα που μπορούν να συλλεχθούν για να προσθέσουν γεύση στη μαγειρική σου.

1. Πώς γίνεται το κλάδεμα των βοτάνων;

Τα βότανα αγαπούν το κλάδεμα, αρκεί να μην τα κόβεις ποτέ περισσότερο από το 1/3 του φυτού. Κόβε ή ξήρανε τα φύλλα για να διευκολύνεις την ανάπτυξη τους. Τα ετήσια βότανα μπορούν να κοπούν μόνο όταν θέλεις να τα χρησιμοποιήσεις, αλλά τα πολυετή βότανα όπως το δενδρολίβανο θα πρέπει να κλαδεύονται μία φορά το χρόνο την άνοιξη ή το φθινόπωρο.

1. Πώς γίνεται η αποξήρανση των βοτάνων;

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να στεγνώσουν τα βότανα και να αποξηρανθούν. Ωστόσο, τα βότανα πρέπει πάντα να είναι φρέσκα και καθαρά εκ των προτέρων. Η ξήρανση τους  γίνεται κυρίως με 5 μεθόδους και δεν είναι δύσκολη διαδικασία

Στον παρακάτω σύνδεσμο θα βρείτε υλικό απο τον απολογισμό των εργαστηρίων γεωπονίας. Παρακαλώ σχολιάστε προτεινόμενες περαιτέρω ενέργειες, ευχαριστώ, https://blogs.sch.gr/stsikogias/files/2024/06/εργαστηρια-γεωπονιας.pdf

Καλωσήρθατε στο Blogs.sch.gr. Αυτό είναι το πρώτο σας άρθρο. Αλλάξτε το ή διαγράψτε το και αρχίστε το “Ιστολογείν”!