Κατηγορία: Διαδίκτυο-Τεχνολογία

Έρευνα του ΕΠΙΨΥ για την χρήση του Διαδικτύου και των ηλεκτρονικών παιχνιδιών

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ iandritsopoulos@dolnet.gr

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Τετάρτη 11 Ιανουαρίου 2012

Παράλληλα, σχεδόν ένας στους έξι 15χρονους εμφανίζει συμπεριφορές εξάρτησης από τη χρήση του Ίντερνετ.

Όπως προκύπτει από τα ευρήματα της «Πανελλήνιας έρευνας για τις συμπεριφορές των εφήβων που συνδέονται με την υγεία των μαθητών», την οποία διεξήγαγε το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ), η χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή και η πρόσβαση στο Ίντερνετ αποτελούν σήμερα κυρίαρχους τρόπους πληροφόρησης, επικοινωνίας, ψυχαγωγίας και κοινωνικοποίησης των ελλήνων εφήβων.

Οι μαθητές γυμνασίου και λυκείου αφιερώνουν πολύ από τον ελεύθερο χρόνο τους σε εβδομαδιαία βάση για να «κατεβάσουν» μουσική από το Ίντερνετ, να «ανεβάσουν» φωτογραφίες, να παίξουν παιχνίδια και να επικοινωνήσουν με τους φίλους τους μέσω των ιστότοπων κοινωνικής δικτύωσης (facebook, twitter κ.λπ.).

Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι οι έφηβοι σερφάρουν στο Ίντερνετ ή παίζουν ηλεκτρονικά παιχνίδια (π.χ. Playstation, Xbox,Wii) συχνά χωρίς έλεγχο, χωρίς όρια και για πολλές ώρες. Η υπερβολική χρήση που κάνουν, εξελίσσεται – σε ορισμένες περιπτώσεις – σε εξάρτηση, ενώ δυνητικά σχετίζεται με ψυχοκοινωνικές δυσκολίες (επιθετικότητα, χαμηλή αυτοεκτίμηση, άγχος, συμπτώματα κατάθλιψης και κοινωνική φοβία).

Ταυτόχρονα, η χρήση των κοινωνικών δικτύων του Ίντερνετ μπορεί να λάβει αρνητικές διαστάσεις σε περιπτώσεις που οι έφηβοι συνομιλούν και αναπτύσσουν σχέσεις με αγνώστους (π.χ. σεξουαλική παρενόχληση, cyberbullying).

«Κολλημένοι» με τον υπολογιστή

Η έρευνα του ΕΠΙΨΥ κατέδειξε ότι ένας στους τέσσερις έφηβους (ποσοστό 24,3%) ασχολείται για τουλάχιστον τρεις ώρες την ημέρα τις καθημερινές με τον ηλεκτρονικό υπολογιστή και το Ίντερνετ, ενώ το ποσοστό αυτό σχεδόν διπλασιάζεται τα Σαββατοκύριακα (41%).

Τα ποσοστά αυξάνονται ανάλογα με την ηλικία: 14,1% των 11χρονων, 25,8% των 13χρονων και 33,7% των 15χρονων. Ταυτόχρονα, ποικίλλουν ανάλογα με το φύλο: 26,8% των αγοριών έναντι 21,9% των κοριτσιών.

Από το 2006 έως το 2010 έχει τετραπλασιαστεί ο αριθμός των εφήβων που ασχολούνται με τον υπολογιστή και το Ίντερνετ για τουλάχιστον τρεις ώρες καθημερινά (από 5,7% σε 21,7% αντίστοιχα).

Το 47,8% των εφήβων, κυρίως τα αγόρια και οι μαθητές ηλικίας 13 και 15 ετών, παίζουν ηλεκτρονικά παιχνίδια από μισή έως και δύο ώρες τις καθημερινές, ενώ το ποσοστό αυτό διπλασιάζεται τα Σαββατοκύριακα.

Παράλληλα, σχεδόν ένας στους έξι 15χρονους (ποσοστό 15,5%) εμφανίζει συμπεριφορές εξάρτησης από τη χρήση του Διαδικτύου. Το 5,5% του συνόλου των εφήβων – κυρίως αγόρια – αναφέρουν συμπτώματα εξάρτησης από τα ηλεκτρονικά παιχνίδια.

Οι παρενέργειες

Όπως σημειώνουν οι επιστήμονες που επεξεργάστηκαν τα ευρήματα της έρευνας, οι έφηβοι που ασχολούνται τουλάχιστον τρεις ώρες την ημέρα με τον υπολογιστή και το Ίντερνετ παρουσιάζουν σε υψηλότερα ποσοστά διαταραχή συναισθήματος, κακή διαγωγή ή υπερκινητικότητα και ελλειμματική προσοχή.

Συνολικά, φαίνεται να εμφανίζουν σε διπλάσιο ποσοστό ψυχοκοινωνικές δυσκολίες συγκριτικά με εκείνους που ασχολούνται με τον υπολογιστή λιγότερο συχνά.

Κατάχρηση και εξάρτηση

Τρεις στους πέντε 15χρονους μαθητές (ποσοστό 59,4%) παραμένουν στο Ίντερνετ περισσότερες ώρες από ό,τι αρχικά προγραμματίζουν.

Δύο στους πέντε (ποσοστό 42,3%) παραδέχονται ότι το Ίντερνετ βρίσκεται συνεχώς στο μυαλό τους, ενώ σχεδόν ένας στους τρεις (ποσοστό 30,8%) χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο ως μέσο για να ξεφύγει από τα προβλήματά του και να ανακουφίσει δυσάρεστα συναισθήματα (απελπισία, ενοχή, άγχος, κατάθλιψη κ.ά.).

Επιπλέον, ένας στους τέσσερις (ποσοστό 25,4%) νιώθει ότι πρέπει να βρίσκεται στο Ίντερνετ ολοένα και περισσότερο προκειμένου να αντλήσει ικανοποίηση, ενώ ανάλογο ποσοστό έχει πει ψέματα στην οικογένειά του ή σε κάποιον άλλο για να αποκρύψει το βαθμό ενασχόλησής του.

Ταυτόχρονα, ένας στους πέντε εφήβους (ποσοστό 19,7%) αναφέρει ότι έχει προβεί κατ’ επανάληψη σε αποτυχημένες προσπάθειες να ελέγξει, να περιορίσει ή να σταματήσει τη χρήση του Ίντερνετ, ενώ ένας στους έξι (ποσοστό 16,8%) έχει θέσει σε κίνδυνο κάτι σημαντικό (π.χ. σχέση, εργασία, εκπαίδευση) λόγω της υπερβολικής ενασχόλησής του με το Διαδίκτυο.

Η υπερβολική χρήση του υπολογιστή και του Ίντερνετ φαίνεται, επίσης, να σχετίζεται με την εμφάνιση ψυχοσωματικών συμπτωμάτων, όπως πονοκέφαλος, πόνος στο στομάχι, πόνος στη μέση, ακεφιά, νευρικότητα, δυσκολία στον ύπνο, ζαλάδα και δυσκολία συγκέντρωσης.

Πηγή : www.tanea.gr

Κρούσματα εκφοβισμού και παρενόχλησης μέσω κινητών τηλεφώνων και facebook

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ iandritsopoulos@dolnet.gr

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Τετάρτη 02 Νοεμβρίου 2011, www.tanea.gr

Πληθαίνουν στη χώρα μας τα κρούσματα ηλεκτρονικής παρενόχλησης μαθητών από συνομηλίκους τους μέσω των κοινωνικών δικτύων του Ίντερνετ. Τα περιστατικά αυτά μεταφέρονται ακόμη και μέσα στις σχολικές αίθουσες, όπου οι μαθητές σερφάρουν στο Διαδίκτυο από το κινητό τους τηλέφωνο, παρά την απαγόρευση από τον σχολικό κανονισμό.

Σύμφωνα με έρευνα του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου, τρεις στους δέκα εκπαιδευτικούς (ποσοστό 32%) έχουν έρθει αντιμέτωποι με περιστατικά εκφοβισμού, παρενόχλησης ή συκοφάντησης μέσω κινητού τηλεφώνου, facebook ή άλλου κοινωνικού δικτύου μεταξύ μαθητών.

Επιπλέον, τρεις στους 10 μαθητές δεν σέβονται την απαγόρευση της χρήσης κινητού τηλεφώνου μέσα στην τάξη και σερφάρουν στο Ίντερνετ ή στέλνουν γραπτά μηνύματα την ώρα του μαθήματος. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο το 27% των σχολείων αναφέρει καθολική τήρηση του μέτρου.

Οι κίνδυνοι του sexting

Την τελευταία διετία παρατηρείται συχνά στη χώρα μας το φαινόμενο του sexting, δηλαδή της ανταλλαγής μηνυμάτων, φωτογραφιών και βίντεο σεξουαλικού περιεχομένου μέσω Διαδικτύου ή κινητών τηλεφώνων. Μαθητές στέλνουν μέσω email, SMS ή υπηρεσιών instant messaging μηνύματα ερωτικού περιεχομένου και φωτογραφίες που τους απεικονίζουν σε άσεμνες πόζες.

«Η παρενόχληση ανηλίκων μέσω sexting είναι συχνό φαινόμενο και στην Ελλάδα. Τα τελευταία δύο χρόνια μας έχουν αναφερθεί επίσημα 20 κρούσματα. Στην πραγματικότητα, όμως, είναι πολύ περισσότερα. Εκτιμώ ότι σε κάθε σχολική τάξη καταγράφεται τουλάχιστον ένα περιστατικό», δηλώνει στα «ΝΕΑ» ο Γιώργος Κορμάς, επιστημονικός συνεργάτης της Μονάδας Εφηβικής Υγείας του Πανεπιστημίου Αθηνών και υπεύθυνος της Γραμμής Βοήθειας του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου.

Μια παραλλαγή του sexting είναι το φαινόμενο του happy slapping, το οποίο γνωρίζει ιδιαίτερη άνθηση το τελευταίο διάστημα. Πρόκειται για τη διαδικασία φωτογράφησης ή βιντεοσκόπησης σκηνών παρενόχλησης και, κατόπιν, της ανταλλαγής τους με άλλους χρήστες.

«Πολλές φορές, οι ανήλικοι αναπαράγουν γραπτά μηνύματα ή φωτογραφίες με άσεμνο περιεχόμενο που τους έχουν στείλει συμμαθητές τους και τα αποστέλλουν στους φίλους τους μέσω facebook ή κινητών. Δεν λείπουν και τα περιστατικά εκβιασμών», σημειώνει ο κ. Κορμάς.

Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι στην εποχή της κοινωνικής δικτύωσης οι ανήλικοι πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί καθώς οι πράξεις που κάνουν online μπορεί να έχουν δυσάρεστες γι’ αυτούς επιπτώσεις, οι οποίες ενδέχεται να τους ακολουθούν για καιρό.

«Τα παιδιά πρέπει να καταλάβουν πως όταν στέλνουν φωτογραφίες δεν είναι βέβαιο ότι αυτές θα καταλήξουν αποκλειστικά και μόνο στον παραλήπτη τους. Υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να διοχετευθούν σε ένα πλήθος άλλων ατόμων, μέσω των κοινωνικών δικτύων του Ίντερνετ» τονίζει, μιλώντας στα «ΝΕΑ», η Βερόνικα Σαμαρά, συντονίστρια του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου.

Η μέθοδος του sexting χρησιμοποιείται τελευταία και από τους παιδόφιλους, οι οποίοι «ψαρεύουν» ακατάλληλες φωτογραφίες εφήβων που αναρτώνται σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης. Κατόπιν, επικοινωνούν ηλεκτρονικά με τους εικονιζόμενους ανήλικους και τους εκβιάζουν ότι θα στείλουν στους γονείς τους τις επίμαχες φωτογραφίες αν δεν συνευρεθούν μαζί τους.

Εξαρτημένοι από το Διαδίκτυο

Οι εκπαιδευτικοί αναφέρουν ολοένα και συχνότερα περιστατικά εξάρτησης των μαθητών τους από τις νέες τεχνολογίες. Το 42% των δασκάλων και καθηγητών έχει αντιμετωπίσει τουλάχιστον ένα περιστατικό υπερβολικής ενασχόλησης μαθητών με τον ηλεκτρονικό υπολογιστή και το Διαδίκτυο σε βαθμό εξάρτησης.

Παράλληλα, οι εκπαιδευτικοί δηλώνουν θορυβημένοι από την βλαπτική για τους ίδιους χρήση των κοινωνικών δικτύων από τους μαθητές τους. Το 57% ανησυχεί από αρκετά έως πάρα πολύ για την δημοσίευση στο Ίντερνετ από μαθητές δυσφημιστικών σχολίων που τους αφορούν ή βλάπτουν την προσωπική τους ζωή και την επαγγελματική τους φήμη. Αναφέρουν, μάλιστα, ως παραδείγματα περιστατικά ανάρτησης βίντεο στο YouTube από τις παραδόσεις τους μέσα στην τάξη ή τη δημοσίευση ανάρμοστων σχολίων στο facebook.

Στο Ίντερνετ από το νηπιαγωγείο

Στοιχεία της ίδιας έρευνας, που είχαν δημοσιοποιηθεί τον περασμένο Σεπτέμβριο, καταδεικνύουν ότι τα ελληνόπουλα μπαίνουν στον κόσμο του Διαδικτύου ακόμη και από το νηπιαγωγείο. Δύο στα δέκα παιδιά ηλικίας 4-6 ετών σερφάρουν στο Ίντερνετ από το σπίτι, ενώ το 1% των νηπίων διαθέτει λογαριασμό σε κάποιο κοινωνικό δίκτυο. Επιπλέον, το 15% των μαθητών δημοτικού στην Ελλάδα διατηρεί προφίλ σε κάποιον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης (facebook, twitter κ.λπ.), ενώ στο γυμνάσιο και στο λύκειο το ποσοστό αυτό σκαρφαλώνει στο 60%.

Στην ερώτηση γιατί όλο και περισσότερα παιδιά κάτω των 13 ετών δημιουργούν προφίλ στο facebook, δίνοντας ψευδή στοιχεία για την ηλικία τους (κάτι που απαγορεύεται από τους όρους του ιστότοπου), το 82% των εκπαιδευτικών απάντησε ότι αυτό συμβαίνει «επειδή οι φίλοι τους έχουν προφίλ», το 72% «επειδή οι γονείς δεν γνωρίζουν/ελέγχουν τι κάνει το παιδί τους στο Διαδίκτυο» και το 52% επέρριψε την ευθύνη στο Facebook, το οποίο κάνει «ελλιπείς ελέγχους».

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου 2011, http://www.tanea.gr/

Πριν ακόμη μάθουν το… αλφάβητο μπαίνουν στον κόσμο του Ίντερνετ τα ελληνόπουλα. Πολλά από αυτά, μάλιστα, αποκτούν προφίλ σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης – όπως το facebook – από το δημοτικό, σε ορισμένες δε περιπτώσεις ακόμη και από το νηπιαγωγείο!

Όπως προκύπτει από έρευνα του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου, δύο στα δέκα παιδιά του νηπιαγωγείου (ηλικίας 4-6 ετών) σερφάρουν στο Ίντερνετ από το σπίτι. Σε ορισμένα νηπιαγωγεία, μάλιστα, το ποσοστό αυτό σκαρφαλώνει στο 50% επί του συνόλου των νηπίων. Παράλληλα, το 1% των νηπίων διαθέτει λογαριασμό σε κάποιο κοινωνικό δίκτυο και συνδέεται συχνά από το σπίτι.

Εντυπωσιακό είναι το εύρημα ότι στα νηπιαγωγεία έχουν αρχίσει να εμφανίζονται και… κινητά τηλέφωνα με τα οποία εφοδιάζουν τα νήπια οι γονείς τους. Το ποσοστό, βέβαια, είναι εξαιρετικά χαμηλό: το 1% των μαθητών νηπιαγωγείου στην Ελλάδα κουβαλά μαζί του κινητό.

Η διείσδυση του facebook και των άλλων κοινωνικών δικτύων του Ίντερνετ στα παιδιά του δημοτικού αυξάνεται θεαματικά. Σύμφωνα με την έρευνα, το 15% των μαθητών δημοτικού στην Ελλάδα διατηρεί προφίλ σε κάποιον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης.

Επιπλέον, σχεδόν τα μισά παιδιά του δημοτικού (ποσοστό 46%) σερφάρουν εκτός σχολείου στο Ίντερνετ. Μάλιστα, στο 19% των δημοτικών που συμμετείχαν στην έρευνα, βρέθηκε ότι η χρήση του Διαδικτύου αυξάνεται κατακόρυφα, ξεπερνώντας το 80% επί του συνόλου των μαθητών.

Στο γυμνάσιο και στο λύκειο το 60% των μαθητών διατηρεί λογαριασμό σε ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης (facebook, twitter, YouTube κ.λπ.).

Η πρόσβαση στο Διαδίκτυο σε αυτές τις ηλικίες είναι καθολική, καθώς περίπου εννέα στους δέκα μαθητές (ποσοστό 88%) σερφάρουν εκτός σχολείου στον Παγκόσμιο Ιστό. Παράλληλα, η συντριπτική πλειονότητα των μαθητών γυμνασίου και λυκείου (ποσοστό άνω του 80%) έχει κινητό τηλέφωνο.

Η έρευνα διεξήχθη μεταξύ 10 Μαΐου και 25 Σεπτεμβρίου σε δείγμα 2.319 εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων από ολόκληρη την Ελλάδα.

Η Δρ. Βερόνικα Σαμαρά, συντονίστρια του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου, δεν έκρυψε την έκπληξή της από το εύρημα ότι η κοινωνική δικτύωση στη χώρα μας έχει εισδύσει ακόμη και στα παιδιά του νηπιαγωγείου και του δημοτικού. «Είναι κάτι που δεν περιμέναμε. Οι γονείς επιβάλλεται να θέσουν στα παιδιά τους όρια χρήσης αυτών των τεχνολογιών από μικρή ηλικία, εξηγώντας με σαφήνεια τι επιτρέπεται και τι όχι. Πρέπει να κάνουν το Διαδίκτυο οικογενειακή υπόθεση», δήλωσε στα «ΝΕΑ».

Τι να προσέξουν οι γονείς

– Εξερευνήστε μόνοι ή παρέα με το παιδί σας το Διαδίκτυο. Μόνο έτσι θα μπορείτε να καταλάβετε τι σας λέει το παιδί σας όταν σας ζητά βοήθεια για κάτι που συνέβη στο Ίντερνετ.

– Μην απαγορεύετε στα παιδιά την πρόσβαση στο Διαδίκτυο.

– Εξηγήστε τους τον λόγο που δεν επιτρέπεται να μπουν σε συγκεκριμένες ιστοσελίδες ή να κάνουν συγκεκριμένες ενέργειες.

– Βάλτε τον υπολογιστή στο σαλόνι και κάντε το Διαδίκτυο οικογενειακή υπόθεση.

– Βρείτε ιστοχώρους κατάλληλους για τα παιδιά σας με επιμορφωτικό και ψυχαγωγικό περιεχόμενο.

– Μάθετε στα παιδιά σας να σας εμπιστεύονται και να σας μιλάνε για τις διαδικτυακές τους δραστηριότητες και τους διαδικτυακούς τους φίλους.

– Μάθετε στα παιδιά σας να προστατεύουν την ιδιωτική τους ζωή στο Διαδίκτυο, όπως κάνουν και στον πραγματικό κόσμο.

ΠΗΓΗ: Saferinternet.gr