Όταν η επαφή με φίλους γίνεται μόνο μέσω του υπολογιστή, όταν αντί για βόλτες στην πόλη κάνουμε βόλτες μόνο σε forum και κοινότητες online παιχνιδιών, όταν παθαίνουμε κρίση στέρησης γιατί δεν έχουμε πρόσβαση στο Facebook τότε μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι το έχουμε παρακάνει με το διαδίκτυο.
Πολλοί περνούν από μια τέτοια φάση, είτε επειδή θέλουν να απομονωθούν και βρίσκουν καταφύγιο στο Facebook, είτε επειδή κολλούν με ένα νέο παιχνίδι στο διαδίκτυο.
Υπάρχει μήπως, κάποιο όριο στη φυσιολογική ροπή προς το διαδίκτυο;
Υπάρχει κάποιο σημείο, πέρα από το οποίο να θεωρείται ότι πρόκειται για εθισμό;
Επειδή το φαινόμενο της διαδικτυακής εξάρτησης είναι πρόσφατο, οι ειδικοί επιχειρούν προσεγγίσεις για να αποφανθούν πότε μπορεί κάποιος να διαγνωστεί ως εθισμένος.
Η δημοφιλέστερη προσέγγιση της καθηγήτριας Ψυχιατρικής Dr. Young βασίζεται στα κριτήρια της παθολογικής εξάρτησης στον τζόγο, με τα εξής οκτώ κριτήρια, η πλήρωση πέντε εκ των οποίων συνιστά διάγνωση.
• Προσκόλληση στον παγκόσμιο ιστό
• Ανάγκη για αυξημένο χρόνο παραμονής σε σύνδεση ώστε να επιτευχθεί ένα επίπεδο ικανοποίησης
• Επανειλημμένες αποτυχημένες προσπάθειες περικοπής του χρόνου παραμονής
• Ευερεθιστότητα, κατάθλιψη ή ύφεση της διάθεσης όταν η χρήση περιορίζεται
• Παραμονή online περισσότερο από όσο αρχικά ήταν προγραμματισμένο
• Διακινδύνευση μιας δουλειάς ή εργασίας εξαιτίας της χρήσης του διαδικτύου
• Ψευδείς δηλώσεις στους άλλους σε σχέση με τον πραγματικό χρόνο χρήσης
• Παραμονή online ως τρόπος ρύθμισης της διάθεσης
Το πρόβλημα της διαδικτυακής εξάρτησης εμφανίζεται ιδιαίτερα έντονο στον ανήλικο πληθυσμό. Σύμφωνα με έρευνα της Μονάδας Εφηβικής Υγείας του Πανεπιστημίου Αθηνών, τα ποσοστά υπερβολικής χρήσης του διαδικτύου αυξάνονται σε σχέση με την έρευνα του 2007.
Από τα ευρήματα προκύπτει ότι:
• το φαινόμενο είναι πιο έντονο στις επαρχιακές πόλεις σε σύγκριση με την Αττική,
• τα ποσοστά είναι μεγαλύτερα στο Δημοτικό από ότι στο Λύκειο,
• τα δύο φύλα είναι εξίσου εξαρτημένα στο διαδίκτυο,
• οι συνηθέστερες αιτίες εθισμού είναι τα κοινωνικά δίκτυα και τα online παιχνίδια.
Σε δύσκολη θέση βρίσκονται φυσικά οι γονείς των παιδιών, που και οι ίδιοι δεν γνωρίζουν ποια είναι τα φυσιολογικά όρια της ενασχόλησης του παιδιού τους με το internet.
Η Ελληνική Εταιρεία Μελέτης της Διαταραχής στο Διαδίκτυο, προτείνει στους γονείς να ανησυχούν όταν παρατηρήσουν τα εξής σημάδια:
• υπερβολική κούραση,
• ημερήσια υπνηλία,
• πτώση της σχολικής επίδοσης,
• παραμέληση άλλων αγαπημένων δραστηριοτήτων,
• κοινωνική απόσυρση,
• ανυπακοή και ευερεθιστότητα
(τρεις ή παραπάνω από αυτές τις ενδείξεις κρούουν τον κώδωνα).
Η διατήρηση καλής επικοινωνίας στην οικογένεια είναι σημαντική για την προστασία του εθισμένου παιδιού στη χρήση του διαδικτύου και αυτό επιτυγχάνεται:
• με τον καθορισμό των στόχων από την πλευρά των γονέων,
• την επιλογή της κατάλληλης στιγμής για συζήτηση, η οποία πρέπει να είναι πριν την πλοήγηση στο διαδίκτυο και όχι κατά τη διάρκεια ή στο τέλος της.
Οι γονείς πρέπει να χρησιμοποιούν επιχειρήματα, να είναι προετοιμασμένοι για αρνητική στάση από την πλευρά του παιδιού και να έχουν κοινή στάση στην αντιμετώπιση του προβλήματος, να δείχνουν στο παιδί τους πόσο νοιάζονται, να βάζουν λογικούς κανόνες στη χρήση του διαδικτύου, η τοποθέτηση του υπολογιστή θα πρέπει να είναι σε κοινό χώρο στο σπίτι για να ελέγχεται το είδος της χρήσης και τέλος πρέπει να ενθαρρύνουν το παιδί να βρει εναλλακτικές δραστηριότητες.
Στην περίπτωση που η χρήση του διαδικτύου συνεχίζει να μην ελέγχεται και οι ώρες χρήσης αυξάνονται παρόλο που οι γονείς ακολούθησαν τα παραπάνω, τότε είναι απαραίτητο οι γονείς να απευθυνθούν σε ειδικούς ψυχικής υγείας εξειδικευμένους στον εθισμό στο Διαδίκτυο.
Όταν τα συμπτώματα δείχνουν εξάρτηση, είναι σημαντικό να εντοπιστούν οι αιτίες που οδήγησαν σε αυτή και να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα.
Ειδικές μονάδες, ιατρεία, συλλόγους «απεξάρτησης» και ειδικούς μπορείτε να βρείτε στους παρακάτω φορείς:
1) Μονάδα Εφηβικής Υγείας, Β’ παιδιατρική κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών στο Παίδων «Κυριακού», Μεσογείων 24, Γουδή
Δέχεται από τις 10.00 ως τις 14.00,
άτομα ως 18 ετών
τηλ: 2107710824)
2) Γραμμή βοήθειας ΥποΣΤΗΡΙΖΩ:
Η ίδια Μονάδα Εφηβικής Υγείας διαχειρίζεται γραμμή χωρίς χρέωση (80011 80015) για υποστήριξη και συμβουλές σε γονείς και παιδιά για θέματα που σχετίζονται με την χρήση του διαδικτύου, του κινητού τηλεφώνου και των ηλεκτρονικών παιχνιδιών (παρενόχληση, εξάρτηση, επιβλαβές περιεχόμενο, παιδοφιλία).
Η γραμμή λειτουργεί Δευτέρα ως Παρασκευή, από τις 9.00 ως τις 15.00.
3) Μονάδα Απεξάρτησης 18 Άνω – Ψ.Ν.Α.
Βουρνάζου 37,
τηλ: 210 6448980 – 210 6448003
για άτομα 18 ετών και άνω
4) ΚΕΘΕΑ ΠΛΕΥΣΗ
Τμήμα συμβουλευτικής για νεαρές ηλικίες ως 24 ετών,
Μαγνησίας 25,
τηλ: 2108218883, ώρες 9.00-17.00
5) Ειδικό εξωτερικό ιατρείο Ψυχιατρικής Κλινικής Παιδιών και Εφήβων στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης
λειτουργεί κάθε Πέμπτη 9.00-14.00
δέχεται άτομα ως 18 ετών
τηλ: 2310892417