Ημέρα: 13 Δεκεμβρίου 2012

Παρά τις αντιδράσεις άλλων ευρωπαϊκών χωρών, οι οποίες θεωρούν ότι η μονομερής απαγόρευση μιας ουσίας δημιουργεί εμπόδια στο εμπόριο εντός της ΕΕ, το γαλλικό κοινοβούλιο ενέκρινε την Πέμπτη νόμο που απαγορεύει τη δισφαινόλη Α (BPA) στις συσκευασίες τροφίμων.

Το διαβόητο χημικό, το οποίο έχει ενοχοποιηθεί για μια σειρά παρενεργειών όπως οι ορμονικές διαταραχές, οι καρδιοπάθειες, η παχυσαρκία, ο διαβήτης και ο καρκίνος, θα απαγορευτεί από το 2013 στις συσκευασίες βρεφικών τροφίμων και από το 2015 στις συσκευασίες όλων των τροφίμων.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει απαγορεύσει τη χρήση BPA στα μπιμπερό, ωστόσο Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων δεν θεωρεί ότι το μέτρο πρέπει να γενικευτεί, καθώς οι ενήλικες και τα παιδιά εκτιμάται ότι δεν κινδυνεύουν.

Σε πολλά προϊόντα οικιακής χρήσης

Η δισφαινόλη Α, ένα πολύ διαδεδομένο χημικό συστατικό, βρίσκεται στις πλαστικές εσωτερικές επενδύσεις κουτιών και κονσερβών καθώς και σε μερικά πλαστικά μπουκάλια. Πολλές μελέτες έχουν δείξει τους κινδύνους της, καθώς προκαλεί διαταραχές στο ενδοκρινικό σύστημα, ενώ είναι επίσης ουσία καρκινογόνα και νευροτοξική. Το 2011, μια έκθεση της γαλλικής Υπηρεσίας για την Υγειονομική Ασφάλεια των Τροφίμων (ANSES) υπογράμμισε πως είναι απαραίτητο να αντικατασταθεί «χωρίς καθυστέρηση».

Το σχετικό νομοσχέδιο ψηφίσθηκε ομόφωνα και χωρίς τροποποιήσεις κατά τη δεύτερη ανάγνωσή του από τη Γερουσία. Είχε αρχίσει τη διαδρομή του στο κοινοβούλιο πριν από περισσότερο από ένα χρόνο, τον Οκτώβριο του 2011.

Πάντως η Τσεχία, η Ολλανδία, η Ιταλία, η Σλοβενία, η Ισπανία και η Βρετανία είχαν διαμαρτυρηθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την πρόθεση της Γαλλίας να επιβάλλει μονομερώς την απαγόρευση, υποστηρίζοντας ότι το μέτρο δεν έχει επιστημονική αιτιολόγηση και δημιουργεί εμπόδιο στο εμπόριο τροφίμων εντός της ΕΕ.

διαφορετικές μεθοδολογίες

Οι μελέτες της Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) και της γαλλικής Υπηρεσίας για την Υγειονομική Ασφάλεια των Τροφίμων (ANSES) ακολούθησαν διαφορετικές μεθοδολογίες. Η EFSA προέβη σε εκτίμηση της επικινδυνότητας (risk assessment), κατά την οποία υπολογίζεται η πιθανότητα πρόκλησης βλάβης. Αντίθετα, η ANSES πραγματοποίησε εκτίμηση κινδύνου (hazard assessment), στην οποία εξετάζεται το εάν η ουσία μπορεί να προκαλέσει βλάβες.

Με άλλα λόγια, η EFSA εκτιμά ότι η BPA είναι απίθανο να βλάπτει τους καταναλωτές μέσω της κατανάλωσης συσκευασμένων τροφίμων, ενώ η ANSES εκτιμά ότι η ΒPA θα μπορούσε να προκαλεί βλάβες,

Η EFSA είχε αντιδράσει στη γνωμοδότηση της ANSES επισημαίνοντας ότι οι Γάλλοι ερευνητές εξέτασαν το θέμα κάνοντας μεταξύ άλλων ενέσεις BPA στα πειραματόζωα, κάτι που είναι απίθανο να συμβεί πρακτικά στον άνθωπο. Επέκρινε επίσης τη γαλλική υπηρεσία για λάθη στη μεθοδολογία της έκθεσης.

Στις ΗΠΑ, η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων επίσης έκρινε ότι η δισφαινόλη Α στις συσκευασίες των τροφίμων είναι απίθανο να βλάπτει την υγεία ενηλίκων ή παιδιών. Παρόλα αυτά, απαγόρευσε τη χρήση της σε μπιμπερό.

2

emailεκτύπωση

Ισως το αρχαιότερο τυρί είναι ηλικίας 7.500 ετών, σύμφωνα με μια νέα μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature».

Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ πραγματοποίησαν χημική ανάλυση σε κομμάτια από 34 πήλινα «σουρωτήρια» τα οποία ανακαλύφθηκαν στην περιοχή Κουγίαβια της  Πολωνίας με στόχο να προσδιορίσουν την ακριβή χρήση τους.

Υπολείμματα πλήρους γάλακτος

Μέχρι σήμερα οι επιστήμονες δεν ήταν βέβαιοι εάν αυτού του είδους τα πήλινα «σουρωτήρια» χρησιμοποιούνταν για την παρασκευή τυριού, μπίρας ή μελιού. Τώρα οι ερευνητές από το Μπρίστολ με επικεφαλής τον καθηγητή Ρίτσαρντ Εβερσέντεντόπισαν μέσω της ανάλυσής τους μεγάλες ποσότητες υπολειμμάτων πλήρους γάλακτος στα συγκεκριμένα σκεύη σε σύγκριση με άλλου είδους σκεύη που χρησιμοποιούνταν για μαγείρεμα ή για αποθήκευση και τα οποία είχαν ανακαλυφθεί στα ίδια σημεία στην Πολωνία.

Το γεγονός αυτό μαρτυρεί ότι οι πήλινοι ηθμοί χρησιμοποιούνταν συγκεκριμένα για τον διαχωρισμό της πλούσιας σε λιπαρά πέτσας του γάλακτος από τον υγρό ορό του γάλακτος στο πλαίσιο μιας πρωτόλειας διαδικασίας παρασκευής τυριού.

«Είναι πολύ πιθανό τα ευρήματα αυτά να συνδέονται με την παρασκευή τυριού» ανέφερε ο καθηγητής Εβερσέντ και προσέθεσε: «Δεν υπάρχουν πολλές άλλες διαδικασίες που αφορούν τα γαλακτοκομικά στις οποίες να απαιτείται στράγγιση».

Πιθανώς από αγελαδινό γάλα

Η ερευνητική ομάδα δεν γνωρίζει τι είδους γάλα χρησιμοποιούσαν στην Πολωνία πριν από 7.500 έτη για την παραγωγή του νεολιθικού τυριού, ωστόσο στην περιοχή βρέθηκαν πολλά οστά αγελάδων, γεγονός που μαρτυρεί ότι ίσως το πρώτο τυρί ήταν μαλακό, φτιαγμένο από αγελαδινό γάλα – έμοιαζε με την ιταλική ρικότα ή τη δική μας μυζήθρα.

Στο παρελθόν είχαν εντοπιστεί υπολείμματα γάλακτος σε πήλινα αγγεία της Ανατολίας τα οποία χρονολογούνταν πριν από 8.000 χρόνια – ωστόσο σε εκείνη την περίπτωση δεν υπήρχαν ισχυρές ενδείξεις που να μαρτυρούν επεξεργασία του γάλακτος για την παρασκευή τυριού. Οι μόνες γραπτές ενδείξεις που αφορούν την παραγωγή τυριού είναι πολύ μεταγενέστερες – χρονολογούνται πριν από περίπου 5.000 έτη.

Πλεονέκτημα επιβίωσης

Σύμφωνα με τους ειδικούς, η παραγωγή τυριού αποτέλεσε μια πολύ μεγάλη εξέλιξη για τους ανθρώπους της Νεολιθικής εποχής καθώς τους χάρισε πλεονέκτημα επιβίωσης επιτρέποντάς τους να μετατρέπουν το γάλα σε μια μορφή που τους παρείχε θερμίδες, πρωτεΐνες αλλά και μεταλλικά στοιχεία. Την εποχή εκείνη ο ενήλικος πληθυσμός εμφάνιζε στην πλειονότητά του δυσανεξία στη λακτόζη – έτσι η παραγωγή ενός προϊόντος με λιγότερη λακτόζη, όπως το τυρί, επέτρεπε σε όλους να πέπτουν τα θρεπτικά στοιχεία του γάλακτος.

Πιθανότατα πριν από 7.500 χρόνια οι άνθρωποι είτε έτρωγαν το τυρί σύντομα μετά την παρασκευή του είτε το φύλαγαν σε αγγεία που έθαβαν στο έδαφος επί μήνες προκειμένου να έχουν τροφή για τους δύσκολους χειμώνες. Σίγουρα το τυρί αποτελούσε και το «αλατοπίπερο» της μονότονης διατροφής των νεολιθικών ανθρώπων – το μενού τους ήταν κυρίως χυλός δημητριακών και το τυρί προφανώς έκανε τη διαφορά.

Βέβαια μετά από μήνες παραμονής σε αγγεία μέσα στο έδαφος, το τυρί θα είχε το λιγότερο δυνατή, όξινη γεύση. Εσείς θα το δοκιμάζατε;