ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ ΠΕ ΓΡΕΒΕΝΩΝ

Συνεχίζεται στα Δημοτικά Σχολεία της Α΄ Περιφέρειας ΔΕ Γρεβενών ο κύκλος συζητήσεων περί Λεξικών του Δημοτικού, ο οποίος σχεδιάστηκε διττά: σκιαγράφηση πρώτα των εν χρήσει Σχολικών Λεξικών κι έπειτα ανοικτή πρόταση για τη δημιουργία ενός λεξικού μέσα στην τάξη (ως Καλή Διδακτική Πρακτική).

Για το τελευταίο επιλέχτηκε ως παράδειγμα από τον ΣΣ Δρ. Θανάση Καλλιανιώτη η δημιουργία ενός Λεξικού Μανιταριών, αφού τα Γρεβενά ορίζονται ως “Μανιταροπρωτεύουσα” .

1. ΣΧΟΛΙΚΑ ΛΕΞΙΚΑ

α) Το πρώτο μου λεξικό, Εικονογραφημένο λεξικό Α΄, Β΄, Γ΄ Δημοτικού, ΟΕΔΒ, Αθήνα 2007

Το λήμμα ερμηνεύεται με ολοκληρωμένη πρόταση -επεξηγηματικό παράδειγμα. Υπάρχουν γραμματικές πληροφορίες, συνώνυμα, αντίθετα, οικογένειες λέξεων. Επίσης οι λέξεις συλλαβίζονται. Ακόμη πλούσια εικονογράφηση κι αλφάβητο στο περιθώριο. Τέλος θεματικοί πίνακες

 β) Το λεξικό μας, ορθογραφικό –ερμηνευτικό λεξικό Δ΄, Ε΄, Στ΄ Δημοτικού, ΟΕΔΒ, Αθήνα 2007

Είναι τρίστηλο. Στο λήμμα υπάρχει παραπομπή σε πίνακες κλίσης: κοιτάζω Ρ3. Περιλαμβάνονται βασικοί χρόνοι ρημάτων: κοιτάζω, κοίταξα. Ακόμη ετυμολογία: κοιτάζω <κοίτη και προσδιοριστικά ουσιαστικών: διεθνές λιμάνι. επίσης σύνθετα: λιμεναρχείο. Τέλος προφορά, γραφή αριθμητικών, ορολογία Η/Υ και χρονολόγιο 1830 -2004

ΛΕΞΙΚΟ ΜΑΝΙΤΑΡΙΩΝ (παράδειγμα)

Δημιουργώντας ένα λεξικό (μαζί με τους μαθητές μας) βρισκόμαστε μπροστά σε ορισμένα ζητήματα:

1. ΤΥΠΟΛΟΓΙΑ: π.χ. Λεξικό μανιταριών

2. ΕΚΛΟΓΗ ΛΗΜΜΑΤΩΝ: πού θα τα αναζητήσουμε (λογοτεχνία, προφορικός λόγος, διαδίκτυο); Θα είναι πλήρες ή επιλεκτικό το λεξικό; Θα περιέχει κύρια ονόματα, εκφράσεις, λατινικές λέξεις; Θα είναι μόνον αυτοτελείς ή και περιφραστικές λέξεις; Θα αναγράφει επιστημονικούς όρους, π.χ. αφυλλοφορώδη

3. ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΛΗΜΜΑΤΩΝ: αλφαβητική (άσπρος -μαύρος), ετυμολογική (λιμάνι -αερολιμένας), εννοιολογική (ύψωμα –μεσουράνημα);

4. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: ποιες;

5. ΕΡΜΗΝΕΥΜΑ: θα είναι ισοδύναμο (σπίτι =οικία), αντίθετο στο σημασιακό πεδίο (γαμπρός = άντρας της κόρης), λογικό (πολυθρόνα =κάθισμα), επεξηγηματική πρόταση;

6. ΣΧΟΛΙΑ: εκμεταλλεύομαι  -αξιοποιώ, αρνητικό –θετικό

7. ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ, ΣΥΝΩΝΥΜΑ, ΑΝΤΙΘΕΤΑ

8. ΤΥΠΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗ: έντονα λήμματα, εικονογράφηση, αλφάβητο περιθωρίου, πίνακες, χρώματα

Η φωτό αντλήθηκε από το http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_oiko1_1_08/03/2011_1294638