ΗΜΕΡΙΔΑ ΝΕΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ ΜΟΥΣΙΚΗΣ: 09.09.10

Την 9η Σεπτ. 2010 από τις 10:00΄ έως τις 12:00 έλαβε χώραν στην Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων «Πέτρος Σιούλης» της Νομαρχίας Γρεβενών επιμορφωτική ημερίδα με τίτλο «Η Μουσική στο Νέο Σχολείο», οργανωμένη από το Γραφείο Σχολικών Συμβούλων ΠΕ Γρεβενών.

Την ημερίδα τίμησε η Περιφερειακή Διεθύντρια Εκπαίδευσης Δρ. Έλενα Ζυγούρη, η κ. Κατερίνα Παφίλη, Σχολ. Σύμβουλος Μουσικής ΠΕ και ΔΕ Δυτικής Μακεδονίας (επίσης σύνεδρος που παρουσίασε τα νέα βιβλία Μουσικής της Α΄ και Β΄ Δημοτικού), ο Σχολ. Σύμβουλος Β΄ Περιφέρειας ΔΕ Γρεβενών, ο Σχολ. Σύμβουλος της 62ας Περιφέρειας Προσχολικής Αγωγής, ο Διευθυντής Εκπαίδευσης ΠΕ Γρεβενών MΑ Γεώργιος Νάστος κι ο Πρόεδρος του Συλλόγου Δασκάλων Γρεβενών Γρηγόριος Λόλας.

Ευχαριστίες χρωστούνται στο Νομάρχη για την παραχώρηση της αίθουσας, τον ηλεκτρολόγο Βασίλειο Σκόδρα για την οπτική και ηχητική κάλυψη όπως επίσης και τη γραμματεία του Γραφείου των Σχολ. Συμβούλων της ΠΕ Γρεβενών για την αρωγή της και στην προεδρία της συνεδρίας.

Η ανακοίνωση και παρουσίαση του ΣΣ της ΠΕ Γρεβενών Δρ. Θανάση Καλλιανιώτη, ο οποίος ομίλησε περί του ιδίου θέματος από στήθους και στο 2ο ΔΣ Δεσκάτης (στο τοπικό ιδίωμα) την επομένη ημέρα στις 10 το πρωί για τους δασκάλους νοτίως του Αλιάκμονος, είχε ως εξής:

Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΤΟ ΠΑΛΑΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ 

Κυρία Περιφερειακή Διευθύντρια, κ. Σχολικοί Σύμβουλοι Γενικής, Προσχολικής, Μουσικής Αγωγής, κ. Διευθυντή της ΠΕ Γρεβενών, κ. Πρόεδρε του Συλλόγου Δασκάλων, αγαπητοί συνάδελφοι,

με εκλεκτή καλεσμένη την κυρία Αικατερίνη Παφίλη, Σχολική Σύμβουλο ΠΕ και ΔΕ Δυτικής Μακεδονίας η παρούσα ανακοίνωση κρίνεται ουσιαστικά ως γέμισμα της κύριας σκηνής, στην οποία και θα ομιλήσει. Πρόκειται με βεβαιότητα για ένα filler πριν από τη main stage όπως λέγεται στη σύγχρονη μουσική γλώσσα. Οι βρετανικοί αυτοί όροι ας μην ξενίζουν, διότι στην Επιστήμη της Μουσικής όσον αφορά στην Εσπερία χρησιμοποιούνται αρκετές ξένες λέξεις π.χ. piano ή crescendo.

Εκτός αυτών όμως υπάρχει φυσικά κι άλλο λεξιλόγιο, στη μουσική της καθ΄ ημάς Ανατολής όπου το βυζαντινό μέλος και τα επίγονά του δημοτικά τραγούδια, διαθέτουν τεράστιο εύρος, μελωδικό ή νοηματικό και ίσως το σπουδαιότερο: συνδέονται άμεσα με την παράδοσή μας, τον ελληνισμό.

Μια ματιά στον τίτλο: μουσική κατά την άποψη του εκφωνούντος είναι ό,τι θεωρείται ως μουσική όπως ακριβώς ένα καρφί στον τοίχο ή σκουπίδια πεταμένα στο δάπεδο μπορούν να εκληφθούν ως έργα τέχνης. Έτσι κάθε ήχος μπορεί να νομισθεί ως μουσικός, ένα κτύπημα στο δάπεδο ή μία χορδή π.χ. που τεντώνεται όπως στην εισαγωγή της ξένης σύνθεσης Iron Man.

Μουσική λοιπόν είναι οι ήχοι, ορθότερα οι επεξεργασμένοι που προσανατολίζονται σε κάποιο σκοπό: την ψυχική και σωματική (όταν συμβαδίζει ο χορός) ανάταση, τη σχόλη, την αναπόληση, τη φαντασία, τη συνεργασία, τον προβληματισμό, τη δημιουργία, την έξαψη, τη χειραγώγηση, το φανατισμό ή και για διαφημιστικό όπως κάποτε συμβαίνει σκοπό.

Από τους αρχαίους χρόνους διδασκόταν η Μουσική στο Σχολείο. Στο Παλαιό, των αρχών λ.χ. του περασμένου αιώνα, διαχωριζόταν σε ωδική και ενόργανη, ενώ στο Νέο Σχολείο συναντάται ενιαία ως μουσική. Παλαιότερα ανήκε αποκλειστικά στο διδάσκαλο της τάξης και τότε ίσως φάνταζε ανάρμοστο να διδαχθεί από άλλον, ιδιαίτερα στις μικρές τάξεις. Σήμερα όμως με την επιπολάζουσα εξειδίκευση και την κοινωνική δικτύωση ο εκπαιδευτικός της μουσικής είναι απαραίτητος.

Στο μέλλον ίσως προστεθεί στην ώρα της Μουσικής κάποιος γνώστης της περί αυτής Νέας Τεχνολογίας, αφού η ανάπτυξή της είναι ραγδαία. Ένας ειδικός π.χ. της μείξης ήχου όπου οι ατομικές ηχογραφήσεις των μαθητών θα συναρτώνται σε μία μουσική σύνθεση. Σίγουρα όμως, καθώς οι οπτικές κι ακουστικές πληροφορίες που ευρίσκονται σήμερα για τη Μουσική είναι αναρίθμητες, ικανότερος θα θεωρείται όποιος τις εντοπίζει γρηγορότερα κι ασφαλέστερα.

Μία ομοιότητα Παλαιού και Νέου Σχολείου όσον αφορά στη Μουσική είναι ο χρόνος διδαχής: οι ώρες της εμπρός στη Γλώσσα ή τα Μαθηματικά είναι ολιγότερες –αν ιδρυθούν (πολύ) αργότερα Μουσικά Δημοτικά Σχολεία είναι άδηλο. Διόλου όμως το δεδομένο αυτό δε μειώνει την αξία της Μουσικής, αφού μέσω της διαθεματικότητας διαπερνά όλα τα μαθήματα. Ενδεικτικά για τη Γλώσσα (η Φιλαναγνωσία, το νέο αντικείμενο των Ολοημέρων ΕΑΕΠ αφήνεται προς στιγμήν) διαπιστώνεται πως οι στίχοι των τραγουδιών είναι κατ΄ αρχήν ποιήματα οπότε η λογοτεχνική ανάλυσή τους θεωρείται εξαιρετικά πρόσφορη. Το Άξιον Εστί π.χ. του Οδυσσέα Ελύτη έχει μελοποιηθεί από το Μιχάλη Θεοδωράκη, ενώ δεν παύουν να υπάρχουν εκτός από το έντεχνο βαθυστόχαστον και εξαιρετικοί για την εικονιστική τους λαϊκοί στίχοι όπως το «καλά που βρέχει και δε φαίνονται τα δάκρυα, καλά που βρέχει και η βροχή θα τα σκεπάσει». Στη μουσική δεν υπάρχουν τάξεις και διαχωρισμοί, για τους διακόνους του ιδεατού τουλάχιστον.

Άρμοζε στην αρχή μάλλον να ειπωθεί πως ορθότερος θα ήταν ο τίτλος της ανακοίνωσης αυτής ως «Όψεις της μουσικής στο Παλαιό και το Νέο Σχολείο», καθώς το θέμα είναι αχανές κι ο εκφωνητικός χρόνος ολίγιστος.

Επιπροσθέτως ότι το παρόν κείμενο αρύεται α) από 16ετείς μουσικές εμπειρίες του γράφοντος μέσα στην τάξη, συνολικά πέραν των 3 δεκαετιών ως άμισθος ή έμμισθος κιθαρωδός β) από προσεκτικές μουσικές ακροάσεις περισσοτέρων ετών γ) από ποικίλες αναγνώσεις και δ) από συχνό συναγελασμό με μουσικούς όλων συνήθως των ειδών. Ποιος από τους τελευταίους είναι καλύτερος από το συνάδελφό του είναι αδύνατον να ευρεθεί, αφού η αγάπη για τη μουσική υπερτερεί όλων των κριτηρίων.

Ήδη αναφέρθηκε η εμπλοκή των Νέων Τεχνολογιών στη Μουσική Παιδεία κι αυτό είναι μία σημαντική διαφορά του Παλαιού με το Νέο Σχολείο. Παιδικές ενθυμήσεις φέρνουν στη μνήμη διδασκάλους παίκτες μαντολίνου μέσα στην τάξη, ιερείς και ψάλτες, γάμους και πανηγύρια με κλαρίνα και βιολιά. Σήμερα τα σύνορα αυτά έχουν καταργηθεί και το πιο απόμακρο άκουσμα έρχεται να μας συναντήσει. Ασμένως φυσικά δεχόμαστε το «άλλο» και τον «άλλον» (το μετανάστη κατά μία ανάγνωση και τη μουσική του), επειδή όσο μεγαλύτερη η ανομοιογένεια, τόσο ρωμαλέα η σύνθεση.

Αγγίζοντας για λίγο το πεδίο της κυρίας Παφίλη, διαπιστώνουμε πως για πρώτη φορά εισέρχονται φέτος στην Α΄ και τη Β΄ τάξη «ενδελεχή» βιβλία μουσικής (και ειδικός επίσης εκπαιδευτικός) –η Ε΄ και η ΣΤ΄ ήδη έχουν, ενώ το κοινό πόνημα για τη Γ΄ και τη Δ΄ αργότερα ίσως διαμοιραστεί στα δύο. Ως αρωγός αυτών υπάρχει υποστηρικτικό υλικό στη σελίδα του ΠΙ και ψηφιακοί δίσκοι στις Βιβλιοθήκες των Σχολείων όπως επίσης και το βιβλίο Σχολικές και Πολιτιστικές Δραστηριότητες όπου εμπεριέχεται και η μουσική. Επιπλέον έμπρακτη υποστήριξη παρέχεται με το υπάρχον πακέτο «Μουσικός Κόσμος» και βέβαια το ΑΠΣ και το ΔΕΠΠΣ. Πλεονάζει η αναφορά στην πηγή που λέγεται ιντερνέτ, ευλογία ταυτοχρόνως και μάστιγα, αφού το παλαιό άχθος της εύρεσης αντικαθίσταται από  δύσκολους άθλους ασφαλών επιλογών.

Εύλογα αναρωτιέται κανείς αν χρειάζονται ιδιαίτερες ικανότητες για τη διδασκαλία της μουσικής. Γνώμη του γράφοντος είναι τα βιβλία προτείνουν μόνον, χωρίς να τροχοπεδούν την ιδιαίτερη κλίση καθενός. Έτσι εκτός λοιπόν από την ωδική ή τη σημειογραφία είναι ανοικτή η πρόκληση για ενασχόληση με την οργανολογία (ανάλυση και κατασκευή) π.χ., την ιστορία της μουσικής, την κίνησή της (χορός και παιχνίδι), την ενεργητική ακρόαση εν τέλει.

Ακροβατεί εξ αρχής η σημερινή ανακοίνωση: ποιο το κοινό της, οι δάσκαλοι της τάξης ή οι εκπαιδευτικοί της μουσικής; Οι δεύτεροι αφήνονται με ασφάλεια στην κυρία Παφίλη, ενώ για τους πρώτους θεωρείται πρόσφορη η γνώση των νέων βιβλίων. Ίσως ορισμένοι σπάνια θα διδάξουμε τα βιβλία Μουσικής της Α΄ και Β΄ τάξης, αλλά δε δύναται να αγνοηθεί ότι η ένταξη της «τοπικής» γνώσης στο ευρύτερο πλαίσιο (σχολικό και κοινωνικό περιβάλλον) προσφέρει περισσότερη ρώμη.

Κλείνοντας ας εκμεταλλευτούμε ένα ιδιαίτερο προσόν του νομού Γρεβενών, την πληθώρα των παραδοσιακών μουσικών. Μία γνωριμία μαζί τους μέσα στην τάξη ή έξω από αυτήν με επισκέψεις και η εκπόνηση συλλογικών σχεδίων εργασίας στην Ευέλικτη Ζώνη είναι μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για την είσοδό μας (εκπαιδευτικοί και μαθητές) στο θαυμαστό κόσμο της μουσικής.

Ευχαριστώ πολύ.

Trackbacks/Pingbacks

  1. Ανώνυμος

RSS κανάλι για τα σχόλια του άρθρου.

Αφήστε μια απάντηση

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση
Μετάβαση σε γραμμή εργαλείων