Γεια σας παιδία μου!

Μέσω του video που βρίσκεται παρακάτω μπορείτε να παρακολουθήσετε μια κοινωνική ιστορία σχετικά με το τι είναι ο κορωνοϊός και με ποιον τρόπο μπορούμε να προστατέψουμε εμάς και τους γύρω μας από αυτόν.

Σημείωση: Οι κοινωνικές ιστορίες, είναι μικρές αφηγήσεις φτιαγμένες για να περιγράψουν μια συγκεκριμένη κατάσταση ή ένα συγκεκριμένο κοινωνικό γεγονός.

Εύχομαι να είστε όλοι καλά, να τηρείτε όλους τους κανόνες, να θρέφεστε σωστά και να κοιμάστε αρκετά, ώστε να βρεθούμε και πάλι σύντομα!

Ξεκινάμε την επανάληψή μας από την Ενότητα “7” του σχολικού μας βιβλίου με τίτλο “Μουσική”.

Στη συνέχεια θα θυμηθούμε τα βασικά Γραμματικά και Συντακτικά φαινόμενα της 7ης Ενότητας.

Επίσης, κάθε φορά που θα βλέπεις τον αρκούδο “Ryan” να ξέρεις..Ήρθε η ώρα για ασκήσεις..!

 

Α) Το Υποκείμενο:

Υποκείμενο αποτελούν μια ή περισσότερες λέξεις ή ακόμα και ολόκληρες προτάσεις που μας δείχνουν ποιος – ποια – ποιο  ενεργεί ή ποιος – ποια – ποιο δέχεται μια ενέργεια ή ποιος – ποια – ποιο  βρίσκεται σε μια κατάσταση.

Π.χ.: Η Ζωή αγόρασε καινούρια σχολική τσάντα. (Ποια; –> Η Ζωή)

         Όλη η περιοχή καλύφθηκε από πυκνά στρώματα χιονιού. (Ποια; –> η περιοχή)

         Ο Κώστας κοιμάται αργά τα βράδια. (Ποιος; –> Ο Κώστας) 

Τα Υποκείμενα βρίσκονται σε ονομαστική πτώση. Συνήθως είναι ουσιαστικά ή οι αντωνυμίες και των τριών προσώπων (α’, β’, γ’) εγώ, εσύ, αυτός, εμείς, εσείς, αυτοί, τις οποίες συνήθως δεν τις λέμε καθώς εννοούνται.

Π.χ.: Περάσαμε υπέροχα στις διακοπές των Χριστουγέννων. (Εμείς)

Για να βρούμε το Υποκείμενο μιας πρότασης πάντα απαντάμε στην ερώτηση ΠΟΙΟΣ; ή ΠΟΙΟΙ;

Π.χ.:  Η ομάδα μας κατάφερε να φτάσει στους τελικούς των αγώνων ποδοσφαίρου.

Ποιος έφτασε στους τελικούς;         Η ομάδα (σε ονομαστική πτώση)

Επίσης Υποκείμενο μπορεί να είναι μια ολόκληρη πρόταση, η οποία ξεκινάει με τους συνδέσμους να ή ότι  ή πως. Μια ολόκληρη πρόταση ως Υποκείμενο παίρνουν τα ρήματα που ονομάζονται απρόσωπα όπως τα : φαίνεται, πρόκειται, πρέπει, ενδέχεται, ακούγεται, φημολογείται, συμφέρει.

Π.χ.:  Πρόκειται να χωριστούμε σε ομάδες για να κάνουμε τη δραστηριότητα.

         Φαίνεται πως ο καιρός τις επόμενες ημέρες θα είναι πολύ καλός.

        Συμφέρει να αγοράζουμε προϊόντα σε μεγάλες συσκευασίες.

Β) Το Αντικείμενο:

Αντικείμενο αποτελεί μια λέξη ή φράση (ή ολόκληρη πρόταση) που μας δείχνει σε ποιον ή σε τι πάει η ενέργεια του ρήματος. Πάντα το βρίσκουμε εάν απαντήσουμε στην ερώτηση «τι;» ή «ποιον; – ποιαν; – ποιο;» κ.α.

Ως Αντικείμενο μπορεί να έχουμε:

• μια λέξη (σε αιτιατική πτώση)

Π.χ.: Ο Ιωάννης πιάνει το λουρί του σκύλου μας.

• μια ονοματική φράση

Π.χ.: Ανοίγω τα παράθυρα της τάξης.

• ένα ουσιαστικό ή μια αντωνυμία

Π.χ.: Ο μπαμπάς πλένει το αυτοκίνητο. (ουσιαστικό)      Η Ρία μου είπε. (αντωνυμία)

• μια ολόκληρη πρόταση

Π.χ.: Τα κλαδιά κοντεύουν να λυγίσουν από το πολύ χιόνι.   Θέλω να μιλήσουμε.

Γ) Το Κατηγορούμενο:

Ορισμένα ρήματα, τα συνδετικά ρήματα όπως τα: είμαι, φαίνομαι, γίνομαι, λέγομαι, ονομάζομαι, θεωρούμαι, γεννιέμαι, εμφανίζομαι, διορίζομαι, παρουσιάζομαι, σπουδάζω κ.α., δεν παίρνουν αντικείμενο. Αντίθετα όμως συνδέουν το υποκείμενο της πρότασης με κάποιο επίθετο, μετοχή ή ουσιαστικό, που φανερώνει μια ιδιότητα – ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα του υποκειμένου. Η λέξη που δίνει μια πληροφορία για το υποκείμενο, λέγεται κατηγορούμενο.

Π.χ.: Το δέντρο είναι κοντό. (επίθετο ως κατηγορούμενο)

        Η εργασία είναι διορθωμένη. (μετοχή ως κατηγορούμενο)

       Σπουδάζω δικηγόρος. (ουσιαστικό ως κατηγορούμενο)

Οι λέξεις που αποτελούν Υποκείμενο, Αντικείμενο ή Κατηγορούμενο δε χωρίζονται ποτέ με κόμμα από το ρήμα της πρότασης.

“ΑΣΚΗΣΕΙΣ”

Κάνω συντακτική ανάλυση στις παρακάτω προτάσεις, βρίσκω δηλαδή Υποκείμενο, Αντικείμενο και Κατηγορούμενο όπου υπάρχει.

1. Συνεργαστήκαμε καλά στον αγώνα.
2. Θυμήθηκα τις διακοπές μας στο Παρίσι.
3. Η Ελένη αγόρασε φρούτα.
4. Ο τροχονόμος ρυθμίζει την κυκλοφορία των αυτοκινήτων.
5. Ο Νικόλας είναι καθηγητής.
6. Το σκοινί είναι δεμένο σφιχτά.
7. Οι παραδοσιακοί χοροί θεωρούνται πολύ σημαντικοί στην Κρήτη.
8. Μου έδωσε το μπουφάν της να το κρεμάσω στην ντουλάπα.

Υπογραμμίζω τα ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ των ρημάτων στις παρακάτω προτάσεις.

• Οι διαφημίσεις επηρεάζουν τους καταναλωτές.
• Η Χριστίνα με χαιρέτησε από μακριά.
• Δε μου μιλάει τον τελευταίο καιρό.
• Ο Στέλιος πήρε την κιθάρα.
• Θέλεις να μιλήσουμε;
• Ο πατέρας βοηθάει πάντα τους νέους.
• Φέρε τη σκούπα και το φαράσι.

 

Καλή ενασχόληση!

 

Μπορούμε να φανταστούμε τη γλώσσα σαν ένα οικοδόμημα, που στηρίζεται σε δύο πυλώνες, δύο κολώνες δηλαδή, δύο στηρίγματα, και δεν μπορεί να χτιστεί και να σταθεί σωστά αν λείπει το ένα από τα δύο.

Στη μητρική μας γλώσσα, τα περισσότερα γραμματικά και συντακτικά φαινόμενα τα μαθαίνουμε ήδη από την παιδική μας ηλικία εμπειρικά, καθώς μαθαίνουμε να μιλάμε και να επικοινωνούμε κι έτσι μπορούμε να εκφραζόμαστε λίγο ή πολύ σωστά. Τα πράγματα όμως δυσκολεύουν, όταν πρέπει να τους δώσουμε ονόματα…

Οι δύο αυτοί “πυλώνες” λοιπόν κάθε γλώσσας είναι η ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ και το ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ. 

Τι είναι όμως ακριβώς το καθένα από αυτά;

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ–> Αφορά αποκλειστικά την εξωτερική μορφή των λέξεων

• το σε ποιο μέρος του λόγου ανήκουν δηλαδή
• και πώς ακριβώς σχηματίζονται

Εδώ λοιπόν μιλάμε για τα ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ.

ΚΛΙΤΑ	ΑΚΛΙΤΑ
Άρθρο	Επίρρημα
Όνομα Ουσιαστικό	Πρόθεση
Όνομα Επίθετο	Σύνδεσμος
Αντωνυμία	Επιφώνημα
Ρήμα
Μετοχή

ΣΥΝΤΑΝΤΙΚΟ–> Προέρχεται από το ρήμα συντάσσω, συν + τάσσω, τοποθετώ δηλαδή μαζί, το ένα δίπλα στο άλλο. Εξετάζει τον ρόλο, τη λειτουργία της κάθε λέξης, ή αλλιώς όρου μέσα στην πρόταση και τις σχέσεις των όρων μεταξύ τους.

Δεν μπορεί να υπάρξει συντακτική αναγνώριση μιας λέξης λοιπόν, εκτός πρότασης.

Οι δύο συντακτικοί ρόλοι που μπορεί να παίξει ένας όρος χωρίζονται σε δύο βασικές κατηγορίες, κι αυτές με τη σειρά τους σε υποκατηγορίες.

Κύριοι βασικοί όροι

• Ρήμα
• Υποκείμενο
• Αντικείμενο
• Κατηγορούμενο

Για να δείτε περισσότερα σχετικά με τα μέρη του λόγου μπορείτε να επισκεφθείτε τη σελίδα του “ΒRAINY”, (κάνοντας εγγραφή ΔΩΡΕΑΝ, όπως σας είπα και στο κείμενο της Εισαγωγής). Πιο συγκεκριμένα μπορείτε να επισκεφθείτε τον παρακάτω σύνδεσμο:

• ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟΥ