Όταν ξεκινάς από Πελοπόννησο για να πας Θεσσαλικό κάμπο, έστω κι αν η πατρίδα σου είναι στα  βόρεια της χερσονησου όπως η δική μας στην Πάτρα, πρέπει να είσαι προετοιμασμένος για ένα ταξίδι πολύωρο και κουραστικό. Με λεωφορείο θέλεις πέντε ώρες στο νερό. Και φυσικά οφείλεις να προβλέψεις, για το καλό όλων, μαθητών, συνοδών καθηγητών αλλά κυρίως του οδηγού, στάσεις έστω και ολιγόλεπτες ανά μιάμιση ώρες! Καλό είναι πριν γραφτεί το πρακτικό να παίρνει ο υπεύθυνος καθηγητής και την γνώμη των έμπειρων ταξιδιωτών, που δεν είναι άλλοι από τους οδηγούς. Ναι, μη βιαστείτε να σχολιάσετε ούτε να γελάσετε. Αν πάτε κόντρα στα συμφέροντα του οδηγού, ας είστε έτοιμοι να αντιμετωπίσετε την απελπισία και το θυμό στα μάτια του και ενίοτε και στα χείλη του… Και ποια μπορεί να είναι αυτά τα συμφέροντα; Ε .. να φάει να πιει και να κοιμηθεί δωρεάν κι ίσως να κερδίσει και κάποια προμήθεια από τα μαγαζιά όπου θα σταθμεύσουμε( εδώ δεν είμαι σίγουρη, θα σας γελάσω)!

Οι πληροφορίες που δόθηκαν στους μαθητές ήταν τέτοιες που να μην τους βαραίνουν ανάμεσα στους φιδίσιους δρόμους και τις ανηφοριές. Προορισμός μας ο γυναικείος αγροτουριστικός συνεταιρισμός Πορταριάς Πηλίου αλλά όλα τα λεφτά το επόμενο χωριό, η Μακρυνίτσα.

Αφού διασχίσαμε αρκετούς νομούς, ανάμεσα στους οποίους Κορινθία, Αιτωλοακαρνανία, Φωκίδα, Φθιώτιδα, λίγο από Εύβοια, φτάσαμε στη Μαγνησία. Από Πορταριά δεν προλάβαμε να δούμε πολλά αφού το κύριο καθήκον μας ήταν να συναντήσουμε την καλή κυρία του συνεταιρισμού και να της πάρουμε μια συνέντευξη. Σ’ ένα παραδοσιακής αρχιτεκτονικό κτίσμα διώροφο, βρίσκεται το κατάστημα όπου διοχετεύονται τα προϊόντα του συνεταιρισμού, με κάποια δωμάτια αφιερωμένα στην οικοτεχνεία, τα υφαντά με την σχολή υφαντών και τους αργαλειούς των περασμένων αιώνων.

Επόμενος προορισμός η Μακρυνίτσα. Εκεί, απολαύσαμε το περπάτημα στα ανηφορικά δρομάκια μέχρι την κεντρική πλατεία. Στη διαδρομή υποσχεθήκαμε πως θα βγάζαμε τις καλύτερες φωτογραφίες. Μας περιμένει ένας διαγωνισμός φωτογραφίας καλύτερου τοπίου!

Τρίτη βράδυ, πρώτη μέρα της μετακίνησης και από Βόλο τίποτε δεν ξέρουμε. Μετά από μια γρήγορη περιήγηση στους κεντρικούς και παραλιακούς δρόμους  αποφασίσαμε πως η δεξιά μεριά είναι κατάλληλη για τους μικρούς μας έφηβους που πεινούσαν σα λύκοι και η αριστερή για τους μεγάλους. Θα φεύγαμε από το Βόλο χωρίς τους μεζέδες έστω που συνοδεύουν το τσίπουρο και έρχονται καταιγιστικοί, απολαυστικοί και καθόλου μίζεροι; Βόλος- τσίπουρο- συνοδευτικά ίσον κουλτούρα.

Γραμμή για το ξενοδοχείο! Μα … δεν έχουμε ύπνο! Ακόμα μια βόλτα στην πόλη, όλοι μαζί! Νιώθεις κάτι σαν τη μητέρα Τερέζα!

Νύχτα… και ο εφηβικός οργανισμός σε υπερένταση, σε υπερλειτουργία και ό,τι άλλο μαίνει σε υπερθετικό βαθμό! Και δε μένει παρά να είμαστε σε επιφυλακή δια παν ενδεχόμενο… όλη νύχτα!

Και για να καταλάβει κανείς τι εννοούμε με την εφηβική υπερλειτουργία, τελευταίοι για ύπνο και πρώτοι στην αφύπνιση! Οκτώ ακριβώς όρθιοι και στις επάλξεις… Πρωινό και κατευθείαν στην αίθουσα προβολής του ξενοδοχείου, προκειμένου να παρουσιάσουμε τις εργασίες μας στα άλλα σχολεία. Τολμώ να πω πως ήταν όλα αρκετά ενδιαφέροντα. Βότανα, κηραλοιφές, μαρμελάδες, χυλοπίτες, μερέντες, σαπούνια και άλλα που θα ανεβάσουμε σε συνδρομητικό ιντερνετικό κανάλι. Το σχολείο μας έκλεψε την παράσταση με τα βιντεάκια δια χειρός Μαρίας Μαντούκα και Ιωάννας Δελέγκου.

Κάποιοι είπαν ότι το Σιδηροδρομικό Μουσείο ήταν υπέροχο! Εμείς ίσα που προλάβαμε να χαζολογήσουμε μέσα στην πόλη αφού προτιμήσαμε να δώσουμε μια σχετική ελευθερία στους μαθητές για να απολαύσουν μικρές γωνιές μιας άλλης παραθαλάσσιας πόλης και να κάνουν τις συγκρίσεις.

Πάντα τέτοια! Και του χρόνου!

Γαλαξίδι

Το Γαλαξείδι (ή Γαλαξίδι) είναι παραθαλάσσια κωμόπολη με 1.718 κατοίκους της περιοχής Παρνασσίδας του νομού Φωκίδας, έδρα του ομώνυμου Δήμου.

Βρίσκεται στη βόρεια ακτή του Κορινθιακού κόλπου και συγκεκριμένα στη δυτική πλευρά του κόλπου της Ιτέας.

Χαρακτηρισμένος ως παραδοσιακός οικισμός από το 1978, το Γαλαξίδι έχει μια αρχοντική ομορφιά που σε ταξιδεύει.

Το λιμάνι του κουβαλά ακόμη την αίγλη από τις εποχές που ήταν γεμάτο μπρατσέρες, σκούνες και λόβερ αραγμένα αρόδου και οι γυναίκες μπάλωναν τα πανιά στα ειδικά διαμορφωμένα μονόχωρα σαλόνια του πρώτου ορόφου των αρχοντικών.

Σχεδόν έναν αιώνα μετά, η ζωή κινείται σε άλλους ρυθμούς και το Γαλαξίδι είναι πλέον μια ήσυχη κωμόπολη και ιδανικός προορισμός του σαββατοκύριακου για τους Αθηναίους.

Η ατμόσφαιρα του παρελθόντος έχει παραμείνει ανέπαφη χάρη στην αγάπη των ντόπιων για την παράδοση και η ήπια τουριστική ανάπτυξη, με μικρούς όμορφους ξενώνες σε αναπαλαιωμένα αρχοντικά και περιποιημένες ταβέρνες, προσφέρει ένα σοφιστικέ πακέτο.

Αξίζει να κάνετε τον υπέροχο περίπατο δίπλα στη θάλασσα από το κεντρικό λιμάνι προς τον πευκόφυτο λόφο της σχολής τουριστικών επαγγελμάτων ή από την άλλη πλευρά προς τον Χηρόλακα αλλά και να ανέβετε με το αυτοκίνητο στο μοναστήρι του Σωτήρα για να απολαύσετε τη θέα.

 

ΙΤΕΑ

Η Ιτέα είναι παραλιακή κωμόπολη του νομού Φωκίδας και επίνειο της Άμφισσας, με πληθυσμό 4.362 κατοίκους (απογραφή 2011).

Βρίσκεται στον Κρισαίο κόλπο (ή κόλπο της Ιτέας), στον Κορινθιακό.

Πίσω από την πόλη απλώνεται ο Ελαιώνας της Άμφισσας, με φόντο την Γκιώνα και τον Παρνασσό πάνω στον οποίο διακρίνονται οι Δελφοί και το Χρισσό.

Από την παραλία της Ιτέας κοιτώντας προς τη θάλασσα μπορεί κανείς να διακρίνει το Γαλαξίδι, ακόμα και την Πελοπόννησο. Η Ιτέα βρίσκεται νότια της Άμφισσας, βορειοανατολικά του Γαλαξιδίου και νοτιοδυτικά των Δελφών, πόλεις με τις οποίες συνδέεται οδικά.

 

 

Αξιοθέατα

Στη σημερινή θέση Γ(ου)λάς Ιτέας, βρίσκονται ερείπια Υστεροελλαδικής περιόδου και θεμέλια οικιών και αντερεισμάτων, άγνωστου οικισμού.

Στα αξιοθέατα της πόλης ανήκει η εκκλησία της «Μεταμόρφωσης του Σωτήρος», της οποίας η ανέγερση άρχισε το 1890, μεγάλο έργο για τα δεδομένα όχι μόνο εκείνης της εποχής αλλά και του σήμερα, καθώς και καταφύγια, φυσικής ομορφιάς, όπως είναι ο λόφος των Αγίων Αναργύρων, ο ελαιώνας και τα νησάκια στον κόλπο της Ιτέας.

 

 

ΑΜΦΙΣΣΑ

H Άμφισσα είναι η πρωτεύουσα του νομού Φωκίδας και της τέως επαρχίας Παρνασσίδας, με πληθυσμό 6.919 κατοίκους (απογραφή 2011).

Βρίσκεται στο βόρειο άκρο του Ελαιώνα της Άμφισσας, δηλαδή του αρχαίου Κρισαίου Πεδίου, στους πρόποδες του βουνού Έλατος της Γκιώνας, ενώ ανατολικά της βρίσκεται ο Παρνασσός.

Η Άμφισσα είναι τοποθετημένη νότια της Λαμίας, βορειοδυτικά της Λιβαδειάς και των Δελφών, βορειοανατολικά της Ναυπάκτου και ανατολικά του Λιδωρικίου.

 Το επίνειό της είναι η Ιτέα, η οποία απέχει 13 χιλιόμετρα και με την οποία η Άμφισσα συνδέεται οδικά.

Αξιοθέατα

Παραδοσιακό καφενείο της πόλης

Αξιοθέατα της πόλης αποτελούν:

• το Κάστρο των Σαλώνων ή Κάστρο της Ωριάς– όπου βρισκόταν και η ακρόπολη της αρχαίας Άμφισσας από την οποία διατηρούνται λείψανα των αρχαίων Κυκλώπειων Τειχών – με λείψανα τριών ρυθμών δόμησης, ελληνικού, ρωμαϊκού και βυζαντινού, το οποίο είναι χτισμένο εν μέρει με αρχαίο υλικό με προσθήκες ελληνιστικές, βυζαντινές, φραγκικές, και στο οποίο σώζονται ο ελληνικός περίβολος, η εσωτερική πύλη, ο βυζαντινός Πύργος της Βασίλισσας και η Φράγκικη Εκκλησία
• η Λυκότρυπα, σκαλιστός θολωτόςΜυκηναϊκός τάφος στη βάση του λόφου Κόφινα στο ανατολικό άκρο της Άμφισσας
• ο Βυζαντινός Ναός του Σωτήρος, χτισμένος τον 11ο αιώνα μ.Χ. σε απότομη πλαγιά, 3 χλμ μακρυά από την πόλη, με τοίχους από πωρόλιθο…κτλ

 

ΛΑΜΙΑ

Η Λαμία (αναφερόμενη από τον 8ο μέχρι το 19ο αιώνα με το όνομα Ζητούνι) είναι πόλη και πρωτεύουσα του νομού Φθιώτιδας.

Έχει πληθυσμό 52.006 κατοίκους και βρίσκεται στις πλαγιές του όρους Όθρυς, κοντά στον Σπερχειό.

Ενώνει την Κεντρική με τη Βόρεια Ελλάδα, καθώς μέσω αυτής διέρχεται ο αυτοκινητόδρομος Α1, ο οποίος ενώνει την Αθήνα με τη Θεσσαλονίκη. Είναι κέντρο εύφορης αγροτικής και κτηνοτροφικής περιοχής.

Κατά τη μυθολογία, η Λαμία χτίστηκε απ’ το Λάμο, το γιο του Ηρακλή και Ομφάλης, της ακόλαστης χήρας – βασίλισσας της Λυδίας που αγόρασε απ’ τον Ερμή τον Ηρακλή.

Μια άλλη εκδοχή είναι ότι χτίστηκε απ’ τη Λαμία, τη Βασίλισσα των Τραχινίων, θυγατέρα του Ποσειδώνα. Η λέξη Λαμία ετυμολογικά συγγενεύει με το «λαιμός» ή «λάμος», που σημαίνει χάσμα, βάραθρο ή και αχόρταγος, λαίμαργος.

Ιστορικές Τοποθεσίες

Το Κάστρο της Λαμίας

Άποψη του Κάστρου και της πόλης

Τεχνικά Χαρακτηριστικά

Το οχυρωματικό σύστημα της Λαμίας αποτελούνταν από δυο ζώνες, την ακρόπολη και το τείχος της κάτω πόλης. Ο σωζόμενος οχυρωματικός περίβολος έχει κάτοψη τριγωνική και σώζεται σε καλή κατάσταση λόγω των συνεχών επισκευών. Η περίμετρός του φτάνει τα 600μ. και το ύψος του ποικίλει φτάνοντας στη ΒΔ γωνία τα 13 μέτρα. Το πάχος της τοιχοποιίας είναι κατά μέσο όρο 1,35μ. και απολήγει σε οδοντωτές επάλξεις.

Αλαμάνα

Εδώ είναι ο τόπος όπου ο Αθανάσιος Διάκος με τα παλικάρια του έπεσαν ηρωικά στις τουρκικές ορδές του Ομέρ Βρυώνη, στις 22 Απριλίου 1822 στη γέφυρα που φέρει το όνομά του.

Την επόμενη μέρα ο Αθανάσιος Διάκος τραυματισμένος θα μεταφερθεί στη Λαμία όπου θα βρει μαρτυρικό θάνατο. Επί της Εθνικής Οδού υπάρχει και το μνημείο του Διάκου προς τιμήν της μάχης της Αλαμάνας.

Θερμοπύλες

Εδώ το 480 π.χ. ο Σπαρτιάτης Βασιλιάς Λεωνίδας με τους 300 στρατιώτες μαζί με 700 Θεσπιείς και 80 Μηκυναίους απέκρουσε τον Πέρση Βασιλιά Ξέρξη κατά την εκστρατεία του στην Ελλάδα, πέφτοντας ηρωικά και κατέστησε τον τόπο αυτό Παγκόσμιο Προσκύνημα. Ο ανδριάντας του Λεωνίδα και το μνημείο των πεσόντων Θεσπιέων θυμίζουν την Τιτάνια εκείνη μάχη.

Αρχαία Ανθήλη

Βρισκόταν κοντά στην περιοχή των Θερμοπυλών και αποτελούσε την έδρα της πρώτης μορφής ένωσης των αρχαίων ελληνικών Λαών, την Αμφικτιονία.

Η αρχαιότατη εκείνη Αμφικτιονία, υπήρξε η θρησκευτική οργάνωση που αναπτύχθηκε γύρω από το ιερό της Πυλαίας Δήμητρος Αμφικτιονίδος, μετά από συγχώνευση τριών μικρότερων ενώσεων, των Τεμπών, της Ανθήλης και των Δελφών. Ήταν η πρώτη φορά που γειτονικοί, ανεξάρτητοι λαοί, ανήκαν σ’ ένα ευρύτερο σύνολο.

ΠΟΡΤΑΡΙΑ

 
Η Πορταριά, η οποία βρίσκεται στο όρος Πήλιο, είναι ένα από τα ομορφότερα και πιο παραδοσιακά χωριά της Κεντρικής Ελλάδας.

 

Το υπέροχο φυσικό τοπίο της, οι δροσερές πηγές, τα παραδοσιακά αρχοντικά και τα γραφικά καλντερίμια της, καθιστούν την Πορταριά μια από τις λίγες περιοχές, στην καρδιά της Ελλάδας, όπου ο επισκέπτης μπορεί να βρει γαλήνη και ηρεμία.

Η Πορταριά προσφέρεται για διακοπές όλο το χρόνο. Μόλις 13 χλμ. από το Βόλο και σε υψόμετρο 650μ. στο όρος Πήλιο, η Πορταριά αποτελεί αφετηρία για όσους θέλουν να εξερευνήσουν τις ορεινές ομορφιέςαυτής της περιοχής τηςΕλλάδας.
Το Πήλιο φημίζεται για τις υπέροχες παραλίες του και τις καταγάλανες θάλασσες, ιδανικές για τους ζεστούς καλοκαιρινούς μήνες. Το χειμώνα επίσης, ο αγαπημένος προορισμός των επισκεπτών είναι το χιονοδρομικό κέντρο στις Αγριόλευκες, που βρίσκεται λίγο έξω από την Πορταριά.

 

 

 

ΜΑΚΡΥΝΙΤΣΑ

Η Μακρινίτσα (και Μακρυνίτσα) είναι παραδοσιακός οικισμός του Δήμου Βόλου της Περιφέρειας Θεσσαλίας (πρόγραμμα Καλλικράτης).

Ο πληθυσμός της είναι 929 κάτοικοι σύμφωνα με την απογραφή του 2001, αρκετά μειωμένος σε σχέση με παλαιότερες δεκαετίες, αν και τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει πάλι αύξηση. Οι περισσότεροι κάτοικοί της ασχολούνται με τις τουριστικές επιχειρήσεις.

 

 Χτισμένη στις δυτικές πλαγιές του Πηλίου βόρεια του Βόλου, είναι από τα τουριστικότερα ορεινά χωριά της Ελλάδας και φημίζεται για το παραδοσιακό της χρώμα, την ιδιαίτερη πηλιορείτικη αρχιτεκτονική της και για την εξαιρετική θέα που διαθέτει προς τον Βόλο και τον Παγασητικό κόλπο. Για τον λόγο αυτό χαρακτηρίζεται “μπαλκόνι του Πηλίου”.

 

Αρχιτεκτονική της περιοχής του Πηλίου

Παραδοσιακό σπίτι στην Μακρινίτσα

Τα σπίτια του Πηλίου χαρακτηρίζονται για τις πέτρινες στέγες τους και για την πλούσια ζωγραφική και ξυλογλυπτική διακόσμηση στον πάνω όροφο των κτιρίων. Τα σπίτια είναι διώροφα ή τριώροφα με χοντρούς πέτρινους τοίχους. Ο κάτω όροφος έχει λίγα ανοίγματα ενώ ο πάνω έχει πολλά παράθυρα και συχνά προεξέχει λίγο σε σχέση με τον κάτω όροφο. Τα σπίτια χαρακτηρίζονται επίσης από τα διακοσμημένα ταβάνια και τις ξυλόγλυπτες πόρτες και παραθυρόφυλλα^[4].

Χαρακτηριστικό αρχοντικό της Μακρινίτσας είναι το αρχοντικό Τοπάλη που χτίστηκε το 1844 και χρησιμοποιείται σήμερα ως λαογραφικό μουσείο. Το κτίριο είναι τριώροφη οχυρωμένη κατοικία, με πολεμότρυπες και αμυντικό πυργίσκο στην στέγη του. Το αρχοντικό αυτό δόθηκε στην κοινότητα της Μακρινίτσας, από την οικογένεια Τοπάλη το 1932 για να στεγάσει το λαογραφικό μουσείο, το οποίο σήμερα έχει περισσότερα από 1500 εκθεματα^[5]