ΠΛΑΓΙΕΣ  ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΕΣ  ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

 

Πώς εισάγονται:

Ολικής άγνοιας:όταν είναι απλές με το ερωτηματικό εἰ και όταν είναι διπλές με τα:εἰ-ἢ, εἲτε-εἲτε, πότερον-ἢ.

Μερικής άγνοιας:

Ερωτηματικές αντωνυμίες: τίς ; ποῖος; πόσος; πότερος; πηλίκος

Ερωτηματικά επιρρήματα: ποῦ; πῶς; πόθεν; πότε; ποσάκις;

Αναφορικές αντωνυμίες: ὅς, ὁποῖος, οἷος κ.τ.λ.

Αναφορικά επιρρήματα: ὅπου, ὁσάκις, ὅπως κ.τ.λ.

 

Από τι εξαρτώνται-συντακτικός ρόλος:

1. Από ρήματα λεκτικά γνωστικά, αισθητικά.

π.χ. ἐρωτῶ, ἀπορῶ, θαυμάζω, σκοπῶ, λέγω, δείκνυμι, αἰσθάνομαι, γιγνώσκω, ἐπιμελοῦμια, φυλάττομαι κ.τ.λ. και από λέξεις ή φράσεις παρόμοιας σημασίας, ως αντικείμενά τους.

2. Από απρόσωπα ρήματα ή εκφράσεις παρόμοιας σημασίας με τα παραπάνω ρήματα (φανερόν ἐστιν, ἀφανές ἐστιν, ἀπόρως ἒχει κἂ.)  ως υποκείμενά τους.

3. επεξήγηση σε δεικτική αντωνυμία, συνήθως, ουδετέρου γένους

 

Πώς εκφέρονται:

1.Με τις ίδιες εγκλίσεις που εκφέρονται και οι ευθείες ερωτήσεις:

οριστική, υποτακτική, ευκτική

2.Με ευκτική του πλαγίου λόγου, όταν εξαρτώνται από ρήματα ιστορικού χρόνου.

 

 

Παραδείγματα

 

1.      Ἐρήσομαι ὅστις ἐστίν ὁ διδάσκαλος

2.       Κῦρος ἤρετο τίς ὁ θόρυβος εἴη

3.      Θαυμάζω δέ καί ὅστις ἔσται ὁ ἀντέχων

4.      Ἡρακλῆς ἠπόρει ποτέραν τῶν ὁδῶν τράπηται.

5.      Εἰπέ μοι, ποιόν τι νομίζεις εὐσέβειαν εἶναι.

6.      Οὐκ ἔχω τί λέγω.

7.      Ἐκ τούτου ἐρωτῶσι, εἰ τις ἐθέλοι συμπορεύεσθαι.

8.      Οἱ περσικοί νόμοι ἐπιμέλονται ὅπως μή τοιοῦτοι ἔσονται οἱ πολῖται. (με φροντίδας σημαντικάàὅπως+οριστική ή ευκτική μέλλοντος)

9.      Ἀλλά  εἰπέ μοι, πῶς ἐσώθης ἐκ τῆς μάχης.

10.  Λύσανδρος πρῶτον ἠρώτα τί ἄξιος εἴη παθεῖν.

11.  Ἡ μήτηρ διερώτα τόον Κῦρον πότερον βούλοιτο μένειν ἤ ἀπιέναι.

12.   Ἐπειρασάμην μαθεῖν εἰ ἀληθές εἴη ὅ ἔλεγες ἤ μή.

13.  Οἱ στρατηγοί ἐβούλοντο μαθεῖν ὁπόσον τό στράτευμα εἴη.

14.  Λέγε μοι εἰ τά πεπραγμένα ἀγαθά ἐστί ἤ κακά.

15.  Ἀπορεῖ ὁ Κρίτων τίς βούλεται ἀγορεύειν.

16.  Σκέψασθε ὅσην πρόνοιαν περί σωφροσύνης ἐποιήσατο ὁ Σόλων.

17.  Πρωταγόρας ἐρωτᾶ εἰ οὐκ αἰσχύνομαι τά ἀγαθά δεινά καλῶν.

18.  Πάντες ἄν ὁμολογήσαιεν ὁμόνοιαν μέγιστον ἀγαθόν εἶναι.

19.  Ξενοφῶν ἐπυνθάνετο ὅπως κάλλιστα πορευθείη.

20.  Ξενοφῶν ἤρετο Κῦρον εἴ τι παραγγεῖλαι βούλοιτο.