|
Παθητική Σύνταξη -Ποιητικό Αίτιο · Τα παθητικά ρήματα δηλώνουν ότι το υποκείμενο παθαίνει (πάσχει) κάτι από κάποιον άλλον. · Τα παθητικά ρήματα συμπίπτουν ως προς τον τύπο γενικά με τα μέσα, εκτός από τον μέλλοντα και τον αόριστο. Τι είναι και πώς εκφέρεται το ποιητικό αίτιο 1. Το πρόσωπο ή το πράγμα από το οποίο προέρχεται αυτό που παθαίνει το υποκείμενο του παθητικού ρήματος λέγεται ποιητικό αίτιο 2. Το ποιητικό αίτιο είναι επιρρηματικός προσδιορισμός. Εκφέρεται: · Απλή δοτική ή δοτική προσωπική, κυρίως όταν το παθητικό ρήμα είναι συντελεσμένου χρόνου (παρακείμενος, υπερσυντέλικος) και με ρηματικά επίθετα σε –τέος, -τος. · Με το εμπρόθετο ὑπό + γενική και σπανιώτερα με τις προθέσεις ἀπό, παρά, πρός + γενική Μετατροπή ενεργητικής σε παθητική σύνταξη Κατά την μετατροπή της ενεργητικής σε παθητική σύνταξη συμβαίνουν οι παρακάτω μεταβολές: · Το υποκείμενο του ενεργητικού ρήματος γίνεται πάντοτε ποιητικό αίτιο του παθητικού ρήματος · Το αντικείμενο του ενεργητικού ρήματος α) αν είναι μονόπτωτο το ρήμα γίνεται ονομαστική (υποκείμενο) του παθητικού ρήματος β) αν το ρήμα είναι δίπτωτο, τρέπεται σε υποκείμενο του παθητικού ρήματος μόνο το άμεσο αντικείμενο. Το έμμεσο αντικείμενο παραμένει στην ίδια πτώση ως αντικείμενο του παθητικού ρήματος γ) αν το ρήμα είναι δίπτωτο και συντάσσεται με δύο αιτιατικές , από τις οποίες η μια είναι αντικείμενο και η άλλη κατηγορούμενο σε αυτό, τότε το αντικείμενο γίνεται υποκείμενο του παθητικού ρήματος και η άλλη αιτιατική παραμένεις ως κατηγορούμενο του υποκειμένου σε ονομαστική πτώση · Μερικά ενεργητικά ρήματα μεταβατικά έχουν ως παθητικά άλλα ενεργητικής φωνής αμετάβατα ρήματα με παθητική διάθεση, που συντάσσονται ως παθητικά και δέχονται ποιητικό αίτιο π.χ ἀποθνήσκω ὑπό τινός (φονεύομαι από κάποιον), κακῶς πάσχω ὑπό τινος (κακοποιούμαι από κάποιον) · Μερικά ενεργητικά και κυρίως αποθετικά ρήματα σχηματίζουν τον παθητικός τους τύπο με περιφραστικό τρόπο π.χ δίκην δίδωμι τινι (τιμωρούμαι από κάποιον), ἐπιμελείας τυγχάνω ὑπό τινος (με φροντίζει κάποιος)
|