|
Απρόσωπη σύνταξη – Απρόσωπα ρήματα Η σύνταξη των απρόσωπων ρημάτων και των απρόσωπων εκφράσεων λέγεται απρόσωπη, γιατί τα ρήματα αυτά και οι εκφράσεις αυτές δεν έχουν ως υποκείμενο πρόσωπο ή πράγμα, αλλά συνήθως απαρέμφατο ή ειδική πρόταση. Τα απρόσωπα ρήματα βρίσκονται μόνο στο γ’ ενικό πρόσωπο. Γι’ αυτό λέγονται και τριτοπρόσωπα. Απρόσωπα ρήματα χρή (= πρέπει), δεῖ(=πρέπει), δοκεῖ (=φαίνεται καλό), προσήκει (= αρμόζει), μέλλει (= πρόκειται), ἔξεστι (= επιτρέπεται), μέλει (= υπάρχει φροντίδα), ἔοικε (= φαίνεται), συμφέρει (= ωφελεί), ἔστι (= είναι δυνατό), έγχωρεῖ (= είναι δυνατό), πάρεστι (= είναι δυνατό), λυσιτελεῖ (=ωφελεί), συμβαίνει, λέγεται, ἀγγέλλεται, ὁμολογείται (= γίνεται δεκτό), ἄδεται (= διαδίδεται), φιλεῖ (= συνηθίζεται) κ.ά. Απρόσωπες εκφράσεις ὥρα (ἐστί) = είναι κατάλληλος χρόνος, ἀνάγκη (ἐστί) = είναι ανάγκη, ἐλπίς (ἐστί) = υπάρχει ελπίδα, όνειδος (ἐστί) = είναι ντροπή, καλόν (ἐστί) = είναι καλό, εἰκός (ἐστί)) = είναι φυσικό, νόμος (ἐστί) = υπάρχει νόμος, ράδιον (ἐστί) = είναι εύκολο, χαλεπόν (ἐστί) = είναι δύσκολο, θέμις (ἐστί) = είναι δίκαιο, φανερόν (ἐστί) = είναι φανερό, λοιπόν (ἐστί) = υπολείπεται, αἰσχρόν (ἐστί) = είναι ντροπή, δήλον (ἐστί) = είναι φανερό, καλώς ἔχει = είναι καλό, ραδίως ἔχει = είναι εύκολο, ορθώς ἔχει κ.ά. | Το υποκείμενο του απαρεμφάτου στην απρόσωπη σύνταξη Το υποκείμενο του απαρεμφάτου στην απρόσωπη σύνταξη είναι σε πτώση αιτιατική.
Ένα παράδειγμα: Ὁμολογεῖται τήν πόλιν ἡμῶν ἀρχαιοτάτην εἶναι
τήν πόλιν=υποκείμενο του εἶναι
Αξίζει να σημειωθεί ότι κοντά στα απρόσωπα ρήματα και στις απρόσωπες εκφράσεις υπάρχει συνήθως μια δοτική προσωπική. Συχνά το υποκείμενο των απαρεμφάτων στην περίπτωση αυτή βγαίνει από τη δοτική προσωκή αφού τη μετατρέψουμε σε αιτιατική πτώση. Ένα παράδειγμα:
Προσήκει ἡμῖν ἀγαθοῖς εἶναι
ρ. απρόσ. δοτ. προσ. κατηγορούμενο υποκ.
ἡμᾶς=υποκείμενο του εἶναι
|