Μουσεία.

ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΚΕΙΜΗΛΙΑΡΧΕΙΟ “ΨΥΧΗΣ ΑΚΟΣ” , ΣΕΡΡΕΣ.

Το Εκκλησιαστικό κειμηλιαρχείο “Ψυχής Άκος”,  δημιουργήθηκε από το Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Σερρών και Νιγρίτης κ. Θεολόγο, μετά από σύντονες και κοπιώδεις προσπάθειες. Άνοιξε τις θύρες του στις 13 Απριλίου 2008 με τα επίσημα εγκαίνια. Τα εκθέματα προέρχονται από τους ιερούς Ναούς της Ιεράς Μητροπόλεως  Σερρών και Νιγρίτης, τα ιερά μοναστικά καθιδρύματα, καθώς και από

ιδιωτικές συλλογές φιλοτέχνων και φιλοκάλων κληρικών και λαϊκών, που χρονολογούνται από τον 14^ο ως τις αρχές του 20^ου αι.

Εντυπωσιακό το γεγονὀς ότι στο κειμηλιαρχείο αυτό δημιουργήθηκε στο πρώτο επίπεδο του τριωρόφου κτηρίου, ένας χώρος για τα παιδιά, ειδικά διαμορφωμένος γι  αυτά, όπου λειτουργεί διαδικτυακή πύλη καθώς και ταινιοθήκη.  

Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα στη Θεσσαλονίκη. (επί της Προξένου Κορομηλά 23, όπισθεν της Ιεράς Μητροπόλεως).

Το κτίριο, σχεδιασμένο από το διάσημο αρχιτέκτονα Έρνστ Τσίλερ, κατασκευάστηκε μετά τη μεγάλη πυρκαγιά του 1890, που έπληξε την πόλη και ολοκληρώθηκε το 1893. Το νέο κτίριο ανεγέρθηκε με δωρεά του Ανδρέα Συγγρού στη θέση παλαιότερου κτίσματος της Εφορείας των Ελληνικών Εκπαιδευτηρίων της Θεσσαλονίκης. Tο κτίριο ενοικιάστηκε από το ελληνικό κράτος για να στεγάσει το Γενικό Προξενείο της Ελλάδας, το οποίο άλλωστε βρισκόταν στην ίδια περιοχή και παλαιότερα. Ο πρώτος έλληνας πρόξενος, που εργάστηκε στο νεοκλασικό αυτό κτίριο, ήταν ο Γ. E. Δοκός.

Στις επτά αίθουσες του ισογείου προβάλλονται παραστατικά οι κυριότερες φάσεις της ιστορίας της Μακεδονίας του 19ου και των αρχών του 20ού αι. , καθώς και οι κοινωνικές, οικονομικές, πολιτικές και στρατιωτικές εξελίξεις που επηρέασαν αποφασιστικά το μέλλον του Ελληνισμού. Στο υπόγειο εκτίθενται  τα τέσσερα διοράματα, τα οπoία παρουσιάζουν σε φυσικό μέγεθος σκηνές του Μακεδονικού Αγώνα.

Τέλος, στον πρώτο όροφο, προβάλλεται η εκπαιδευτική οπτικοακουστική παραγωγή «Πορεία στη Μακεδονία με τον Παύλο Μελά» .

Εκκλησιαστικό Μουσείο Ι.Μ. Θεσσαλονίκης.  (ΒΟΓΑΤΣΙΚΟΥ 7).

Το εκκλησιαστικό μουσείο της Ιεράς Mητροπόλεως Θεσσαλονίκης βρίσκεται στον ισόγειο χώρο του μητροπολιτικού μεγάρου το οποίο βρίσκεται δίπλα στον μητροπολιτικό ναό του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά. Η έμπνευση και στήριξη αυτού του έργου ανήκει στον μητροπολίτη Θεσσαλονίκης κ.κ. Άνθιμο ο οποίος έθεσε ως προτεραιότητα επί αρχιερατείας του στην Θεσσαλονίκη να δημιουργήσει μουσείο ανάλογο με το εκκλησιαστικό μουσείο που κατασκεύασε στην Ιερά Μητρόπολη Αλεξανδρουπόλεως. Η υλοποίηση του έργου ανατέθηκε στους διακεκριμένους καθηγητές Ματούλα Σκαλτσά και Πάνο Τζώνο, οι οποίοι με επιτελική ομάδα επιστημόνων που εργάστηκαν υπο την καθοδήγηση τους, συγκρότησαν ένα πρωτοποριακό εκκλησιαστικό μουσειακό χώρο αναγνωρισμένο στην ευρωπαϊκή μουσειακή κοινότητα.

Έτσι λοιπόν μέσα σε ένα μικρό χώρο καθώς δεν υπάρχουν διαθέσιμες μεγάλες κτιριακές υποδομές αποτυπώνεται στο χωροχρόνο η θεολογική διάσταση της εικόνας με άριστη αρχιτεκτονική και μουσειακή μελέτη μέσα απο πολυποίκιλα και πολυπληθή αξιόλογα εκθέματα. Η μοναδικότητα της διευθέτησης των εκθεμάτων στο χώρο σε συνδυασμό με τον ξεχωριστό ειδικό φωτισμό συνθέτουν το μεγαλείο της Ορθοδόξου παραδόσεως. Προβάλλεται η δογματική σημασία της εικόνας για το σώμα της Εκκλησίας, ο τρόπος που αποτυπώνεται στις εικόνες το μυστήριο της Θείας Ενανθρωπήσεως αλλά και ο τρόπος με τον οποίο ενισχύεται για τους πιστούς η ελπίδα της σωτηρίας. Συγχρόνως παρουσιάζεται και η νεώτερη ιστορία της μητροπόλεως Θεσσαλονίκης.

Βυζαντινό Μουσείο Βεροίας.

Οι εκθεσιακοι χώροι του στεγάζονται σε διατηρητέο κτίριο, γνωστό ως Μυλος του Μάρκου. Η κατασκευή του ξεκίνησε το 1908 και ολοκληρώθηκε το 1911 από το Στέργιο Μάρκου, γιατρό με σπουδές στο Βουκουρέστι.  Η αλευροποιία Μάρκου σταμάτησε να λειτουργεί τη δεκαετία του 1960. Το 1981 το κτίριο κάηκε. Οι τοιχοποιίες ωστόσο διατηρηθηκαν σε πολύ καλή κατασταση.  Στο κτίριο προστέθηκε ένα υπογειο.

Η ίδρυση Βυζαντινού Μουσείου στη Βέροια ήταν φυσικό επακόλουθο για μια πόλη, που διατηρεί έως σήμερα το βυζαντινό της χαρακτήρα.