Χορός
Οι παραδοσιακοί χοροί επηρεάζουν θετικά την ψυχοκινητική τους ικανότητα
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης, τα παιδιά αποκόμισαν πολλαπλά οφέλη μέσω της επαφής τους με τους παραδοσιακούς χορούς, καθώς βελτίωσαν τις κινητικές τους επιδόσεις, συνεργάστηκαν, γνώρισαν στοιχεία του ελληνικού πολιτισμού και άλλα
«Κίνησε η Γερακίνα για νερό ώρε κρύο να φέρει. Κι έπεσε μες στο πηγάδι κι έβγαλε ώρε φωνή μεγάλη». Σύμφωνα με τον θρύλο, η Γερακίνα, μια εξαιρετικά όμορφη νέα γυναίκα από τη Νιγρίτα Σερρών, προσπαθώντας να αντλήσει νερό από ένα πηγάδι, έπεσε μέσα και δεν κατάφερε να σωθεί, παρά τις προσπάθειες του αγαπημένου της. Η ιστορία έγινε τραγούδι και εξελίχθηκε σε έναν από τους πιο δημοφιλείς ελληνικούς παραδοσιακούς χορούς. Μπορεί η ιστορία της Γερακίνας να αποτελέσει μία εναλλακτική διήγηση σε παιδιά 5 έως 6 ετών; Μπορεί μια ομάδα νηπίων να συντονιστεί και να ακολουθήσει τον χορό της; Η απάντηση είναι «ναι»!
Ομάλ, Κοφτό, Γαϊτανάκι…
Παιδιά νηπιαγωγείου χορεύουν, όχι μόνο Γερακίνα, αλλά και τον ποντιακό Ομάλ, τον ηπειρώτικο Κοφτό, το Γαϊτανάκι της Μ. Ασίας και τον Τσακώνικο από την Πελοπόννησο. Αυτό, τουλάχιστον, έκαναν τα νήπια, τα οποία συμμετείχαν σε παρεμβατικό πρόγραμμα, στο πλαίσιο μελέτης για την «επίδραση ενός διαθεματικού προγράμματος εκμάθησης παραδοσιακών χορών στην ψυχοκινητική ανάπτυξη των νηπίων», που εκπόνησαν η Κλειώ Σέμογλου, μέλος του Ειδικού Εργαστηριακού Διδακτικού Προσωπικού (Ε.Ε.ΔΙ.Π.) Φυσικής Αγωγής στην Παιδαγωγική Σχολή Φλώρινας του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας και η νηπιαγωγός Άννα Φανή.
Δεν είχαν εμπειρία
Το παρεμβατικό πρόγραμμα, που διήρκησε 12 εβδομάδες (περιλάμβανε τρεις οργανωμένες δραστηριότητες ανά εβδομάδα, 30΄ έως 60΄), εφαρμόστηκε σε δύο τμήματα νηπιαγωγείου στην Ανατολική Θεσσαλονίκη. Το ένα τμήμα αποτέλεσε την πειραματική ομάδα και το άλλο την ομάδα ελέγχου. Κανένα από τα παιδιά δεν είχε προηγούμενη εμπειρία σχετική με τον παραδοσιακό χορό.
«Ο χορός ως εργαλείο»
«Κεντρική ιδέα ήταν να διερευνήσουμε αν οι παραδοσιακοί χοροί μπορούν να έχουν θετική επίδραση στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων των νηπίων, αν μπορούν να αποτελέσουν ένα αποτελεσματικό εργαλείο. Δεν ξεκίνησε ως αυτοσκοπός να μάθουν τα παιδιά να χορεύουν σωστά τα βήματα, αλλά να αντιληφθούν το μοτίβο. Ο χορός ήταν το εργαλείο και όχι ο σκοπός», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κ. Σέμογλου. «Επιλέχθηκαν οι παραδοσιακοί χοροί, επειδή η εκμάθησή τους επιτρέπει μία διαθεματική προσέγγιση και ανάπτυξη δεξιοτήτων και συναισθημάτων, σε επαφή με ήθη, έθιμα και τοποθεσίες», εξηγεί.
Ποικίλες ασκήσεις
Κάθε οργανωμένη δραστηριότητα του προγράμματος περιέλαβε ποικίλες διαθεματικές ασκήσεις και μουσικοκινητικά παιχνίδια. «Τα παιδιά ξεκίνησαν διστακτικά, μαθαίνοντας τους χορούς μέσα από ακούσματα και κινητικά μοτίβα. Ακολούθησε μία εξελικτική πορεία, μέσα από παιχνίδια και δραστηριότητες. Τελικά αποδείχθηκε πως τα παιδιά ήταν ικανά να ανταποκριθούν και ακουστικά και ρυθμικά και φάνηκε, ότι μέσα από τον χορό μπορούν να αναπτυχθούν κινητικά, συναισθηματικά και κοινωνικά», αναφέρει η κ. Σέμογλου. Η ερευνήτρια νηπιαγωγός Άννα Φανή, η οποία ανέλαβε το πρακτικό κομμάτι της παρέμβασης μέσα στο νηπιαγωγείο, κατέγραψε στο ημερολόγιό της θετική στάση των νηπίων απέναντι στις μουσικοκινητικές δραστηριότητες και τον παραδοσιακό χορό, τη συνεργασία και την επικοινωνία. «Καλλιέργησαν θετική στάση απέναντι στις δραματοποιήσεις, με αποτέλεσμα να ζητούν με κάθε ευκαιρία να συμμετέχουν σε θεατρικά δρώμενα», αναφέρει, προσθέτοντας ότι «ενθουσιάζονταν κάθε φορά που μάθαιναν ένα καινούργιο παραδοσιακό τραγούδι».
«Πολλαπλά οφέλη»
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης και της παρέμβασης, μέσω της επαφής τους με τους παραδοσιακούς χορούς, τα νήπια βελτίωσαν τις κινητικές τους επιδόσεις, συνεργάστηκαν, γνώρισαν στοιχεία του ελληνικού πολιτισμού, δραματοποίησαν μύθους, ιστορίες, παραδοσιακά παραμύθια, θρύλους και τραγούδια, ανέπτυξαν τις δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων, χρησιμοποίησαν τη φαντασία τους. «Τα παιδιά σε αυτή την ηλικία μαθαίνουν χωρίς να το καταλαβαίνουν. Γι’ αυτό και το παιχνίδι είναι το πρώτο και κυριότερο μέσο, το ισχυρότερο εργαλείο που έχουμε στη διάθεσή μας. Σ’ αυτό, άλλωστε, δώσαμε έμφαση ως μέθοδο και στην παρέμβαση που σχεδιάσαμε», σημειώνει η κ. Σέμογλου.
ΠΗΓΗ: ΑΠΕ