Tο Principia του Νεύτωνα

Η ομιλία ενός ιστορικού της επιστήμης για το βασικό βιβλίο του Νεύτωνα

Βραδιά Ερευνητή 2015

Την τελευταία Παρασκευή του Σεπτέμβρη σε 5 πόλεις της Ελλάδας γίνεται η βραδιά του ερευνητή. Για την Αθήνα η εκδήλωση θα γίνει στο κτίριο του Πολυτεχνείο στην οδό Πατησίων.

Για περισσότερα δείτε εδώ
Βραδιά ερευνητή

9ο Διεθνές Φεστιβάλ Επιστημονικών Ταινιών της Αθήνας

Και φέτος γίνεται το 9ο Διεθνές Φεστιβάλ Επιστημονικών Ταινιών της Αθήνας από 19 έως 25 Οκτωβρίου στο Ινστιτούτο Θερβάντες (Σύνταγμα, Μητροπόλεως 23) με ελεύθερη είσοδο.Θα προβληθούν οι καλύτερες επιστημονικές ταινίες της χρονιάς, και θα απονεμηθούν βραβεία σε πέντε κατηγορίες: Καλύτερης ταινίας, Καινοτομίας και Τεχνολογίας, Τέχνης, Επικοινωνίας της Επιστήμης, και Κοινού. Για περισσότερα δείτε τον σύνδεσμο:
Φεστιβάλ ταινιών

index

100 χρόνια από την Γενική θεωρία της Σχετικότητας

Einstein

Κλείνουν φέτος 100 χρόνια από τη δημοσίευση της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας από τον A. Einstein. Η δημοσίευση έγινε στις 2 Δεκεμβρίου του 1915 και η δημοσίευση είχε τον τίτλο “Die feldgleichungen der gravitation” (Οι πεδιακές εξισώσεις της Βαρύτητας). Σε αυτή τη δημοσίευση ο Einstein έδειξε ότι η βαρύτητα δεν είναι μια δύναμη αλλά ένα αποτέλεσμα της καμπύλωσης του Σύμπαντος. Η δημοσίευση δεν έγινε γνωστή πέρα από την ακαδημαϊκή κοινότητα αλλά όταν λίγα χρόνια μετά ο Eddington επιβεβαίωσε πειραματικά τη θεωρία, ο Einstein έγινε διάσημος αφού ακόμα και η εφημερίδα New York Times αναφέρθηκε στην επιβεβαίωση της θεωρίας.

Η είδηση στους New York Times

Η είδηση στους New York Times

Η θεωρία της Υπερσυμμετρίας

Η θεωρία άρχισε να αναπτύσσεται τη δεκαετία του 1970 και είναι γνωστή ως “SUSY”. Οι ιδέες της συμμετρίας στην φυσική έχουν χρησιμοποιηθεί από τις αρχές του 20ου αιώνα. Τότε έγινε κατανοητό ότι για παράδειγμα η συμμετρία που υπάρχει στο χρόνο (το γεγονός δηλαδή ότι οι νόμοι της φυσικής πιστεύουμε ότι είναι αναλλοίωτοι στο χρόνο, όπως ισχύουν δηλαδή σήμερα ίσχυαν στο παρελθόν και θα ισχύουν στο μέλλον) μας οδηγεί στη διατήρηση της ενέργειας. Ο Dirac χρησιμοποιήσε μια τέτοιου τύπου συμμετρία για να προβλέψει το 1930 την ύπαρξη των αντισωματιδίων. Η θεωρία της υπερσυμμετρίας βασίζεται σε ένα αντίστοιχο επιχείρημα προβλέποντας ότι υπάρχει πέρα από τον τετραδιάστατο χώρο ένας υπερχώρος όπου εκεί υπάρχουν κάποια συμμετρικά σωματίδια τα υπερσωματίδια.

Η ανάγκη για την θεωρία της Υπερσυμμετρίας

Ο κόσμος μας σήμερα περιγράφεται στο θεμελιώδες επίπεδο από το λεγόμενο Καθιερωμένο Πρότυπο (Standard Model), μια θεωρία σύμφωνα με την οποία η ύλη αποτελείται από κάποια σωματίδια (που ονομάζονται φερμιόνια) που αλληλεπιδρούν μέσω δυνάμεων που συνδέονται με κάποια άλλα σωματίδια, φορείς δυνάμεων, που λέγονται μποζόνια.
Η θερωρία περιγράφει πολύ καλά το τι συμβαίνει στο υποατομικό επίπεδο αλλά δεν απαντά σε ερωτήματα όπως γιατί το πλήθος των σωματιδίων και οι ιδιότητές τους έχουν τις τιμές που παρατηρούμε. Για να απαντήσουμε σε αυτά τα ερωτήματα χρειάζεται μια βαθύτερη θεωρία Τέτοιου τύπου θεωρίες έχουν υπάρξει κατά καιρούς (π.χ. θεωρία υπερχορδών) και μια από αυτές είναι και η θεωρία της υπερσυμμετρίας.

Η κρίση στην Φυσική

Στο τελευταίο τεύχος του Scientific American (Μαίος 2014) υπάρχει ένα άρθρο με τίτλο “Υπερσυμμετρία και η κρίση στη φυσική”, μια μάλιστα από τους συγγραφείς είναι η Ελληνίδα φυσικός Μαρία Σπυροπούλου. Σύμφωνα με τη θεωρία της υπερσυμμετρίας (supersymmetry) κάθε σωματίδιο έχει ένα υπερσωματίδιο. Η συγκεκριμένη θεωρία επιλύει διάφορα ανοικτά προβλήματα στη φυσική (όπως γιατί οι δυνάμεις έχουν την ισχύ που παρατηρούμε ή τα σωματίδια έχουν τις μάζες που μετράμε) ενω μέσω των υπερσωματιδίων που προβλέπει εξηγεί την ύπαρξη της μαύρης ύλης (dark matter) του σύμπαντος. Οι φυσικοί πίστευαν ότι θα ανακαλύψουν ενδείξεις για την ύπαρξη αυτών των σωματιδίων στο τελευταίο πείραμα που εξελίσσεται στο CERN, αλλά μέχρι τώρα τίποτα δεν έχει βρεθεί. Αν και στον επόμενο γύρο πειραμάτων δεν ανακαλυφθεί και πάλι τίποτε, τότε σύμφωνα με τους συγγραφείς θα υπάρξει μια “κρίση στην φυσική”.

Προτάσεις βιβλίων για τις γιορτές

Ορισμένα βιβλία που μπορείτε να διαβάσετε και έχουν σχέση με τις επιστήμες είναι τα εξής:
1) Τα δέκα πιο όμορφα πειράματα του George Johnson από τις εκδόσεις Μεταίχμιο
2) Ηλεκτρικό Σύμπαν (ιδιαίτερα για την Β’ Λυκείου) του David Bodanis από τις εκδόσεις Λιβάνη
3) Ο Αινστάιν στο Βερολίνο Thomas Levenson από τις εκδόσεις Λιβάνη

index

index

index

Κόσμοι με δύο Ήλιους Ι

worlds-with-two-suns_3

Η αναζήτηση πλανητών που περιφέρονται γύρω από μακρινά άστρα είναι μια έρευνα που απασχολεί τους αστρονόμους από παλιά. Το 2009 με την αποστολή Kepler της NASA έγινε ένα μεγάλο βήμα για την ανακάλυψη τέτοιων πλανητών. Μετά την ανακάλυψη ορισμένων τέτοιων πλανητών τέθηκε το ερώτημα αν μπορεί να υπάρξουν πλανήτες σε συστήματα διπλών αστέρων τα οποία είναι εξαιρετικά συνηθισμένα στο σύμπαν. Στο τέλος του 2011 ανακαλύφθηκε ο πρώτος τέτοιος πλανήτης που ονομάστηκε Kepler-16b.
Τα διπλά άστρα υπάρχουν σε διαφορετικές διαμορφώσεις, δύο όμως πολύ ενδιαφέρουσες διαμορφώσεις είναι όταν βρίσκονται αρκετά μακριά και ουσιαστικά επηρεάζουν ελάχιστα το ένα το άλλο και όταν βρίσκονται σε κοντινές αποστάσεις. Στην πρώτη περίπτωση οι τυχόν πλανήτες που υπάρχουν περιφέρονται γύρω από το ένα ή το άλλο άστρο (πλανήτες σε τροχιά τύπου S) και στην άλλη οι πλανήτες περιστρέφονται γύρω και από τα δύο άστρα (πλανήτες σε τροχιά τύπου P).

scientificamerican1113-40-I4

Το ενδιαφέρον είναι η αναζήτηση πλανητών του δεύτερου είδους καθώς σε αυτή την περίπτωση υπήρχε αμφιβολία σχετικά με το αν η τροχιά του πλανήτη είναι ευσταθής για μεγάλα χρονικά διαστήματα.

Φεστιβάλ Επιστημονικών Ταινιών 2013

Ξεκίνησε το φεστιβάλ επιστημονικών ταινιών 2013. Περισσότερες πληροφορίες στο http://caid.gr/?lang=en_us

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση