ΠΡΟΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΟΣ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ/ΟΜΙΛΙΑ
Πρόκειται για προφορικό λόγο που εκφωνείται με αφορμή συγκεκριμένη περίσταση και με αντικείμενο ευρείας θεματολογίας (πολιτικό, κοινωνικό, πολιτιστικό, επιστημονικό, θρησκευτικό κλπ) σε συγκεκριμένο κοινό.
Είδη ομιλίας είναι και τα ακόλουθα:
ΕΙΣΗΓΗΣΗ: Πρόκειται για ομιλία που εκφωνείται σε συλλογικό όργανο, η οποία περιλαμβάνει είτε προτάσεις πάνω σε συγκεκριμένο θέμα είτε ανακοινώσεις σχετικά με συγκεκριμένο ζήτημα.
ΔΙΑΛΕΞΗ: Πρόκειται για λόγο που εκφωνείται ενώπιον εξειδικευμένου ακροατηρίου […] με σκοπό την πραγμάτευση ενός εξειδικευμένου (συνήθως επιστημονικού) θέματος.
Αναφορικά με την ΟΜΙΛΙΑ ο πομπός είναι απαραίτητο να έχει υπόψη τα ακόλουθα:
ΔΟΜΗ ΟΜΙΛΙΑΣ- ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ
| Προσφώνηση
|
Εξαρτάται άμεσα από την ιδιότητα του δέκτη και τις επιδιώξεις του πομπού και τοποθετείται στο πάνω αριστερό μέρος του κειμένου. Πρόκειται για τον εισαγωγικό χαιρετισμό που απευθύνει ένας ομιλητής στο ακροατήριό του. Όταν στο ακροατήριο
παρευρίσκονται ιερωμένοι, προσφωνούνται στην αρχή. Η προσφώνηση επιβάλλεται να είναι κλιμακωτή, δηλαδή ο πομπός απευθύνεται στο ακροατήριό του ξεκινώντας από τους πιο υψηλά ιστάμενους και προχωρώντας προς τους απλούς δέκτες. |
| Πρόλογος
|
Ο ομιλητής παρουσιάζει επιγραμματικά το θέμα, τη σκοπιά από την οποία θα το αντιμετωπίσει και ταυτόχρονα επιδιώκει να κερδίσει το ενδιαφέρον του ακροατηρίου.
Περιλαμβάνει: 1. Εισαγωγική φράση (αναφορά στο θέμα της εκδήλωσης, χαιρετισμός) 2. Εισαγωγή στην έννοια/θέμα της εκδήλωσης 3. Κατακλείδα: 1ο ζητούμενο (ειδικότερα στην ομιλία μου θα αναφερθώ…) Αναλυτικότερα: 1.εισαγωγική φράση: Αναφορά στους διοργανωτές και το θέμα (πχ Κυρίες και Κύριοι, Αρχικά θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες μου για τη δυνατότητα που μου δίνεται να εκφράσω τις απόψεις μου σχετικά με ………(θέμα)/ Δήλωση της αφορμής (πχ • Με αφορμή την εκδήλωση που διοργάνωσε ο δήμος / το σχολείο μας, ως εκπρόσωπος της μαθητικής κοινότητας, αξιοποιώ την ευκαιρία να (διατυπώσω κάποιες σκέψεις μου αναφορικά με…,/ Αναφορά της ιδιότητας (πχΣτην ημερίδα του Δήμου μας με θέμα ………….ως εκπρόσωπος της μαθητικής κοινότητας θα εκφράσω και εγώ με τη σειρά μου(τις απόψεις, προβληματισμούς, ανησυχίες κ.λπ.) 2.Εισαγωγή στο θέμα (πχ Νομίζω πως θα συμφωνήσετε μαζί μου ότι το θέμα… έχει εξέχουσα σημασία για την κοινωνία μας και χρήζει περαιτέρω συζήτησης και διερεύνησης. |
| Κύριο μέρος
|
Ο ομιλητής έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει ανάλογα με το θέμα:
Αφήγηση: Πληροφορίες σχετικές με την ιστορική διαδρομή του θέματος ή αναδρομή στο παρελθόν. Βεβαίωση: Αποδεικτικό και τεκμηριωτικό υλικό υπέρ της υποστηριζόμενης θέσης. Παρατίθενται επιχειρήματα με παρουσίαση στοιχείων, δεδομένων, μαρτυριών, απόψεων ειδικών, έτσι που να καλύπτεται σφαιρικά το θέμα και να αναδεικνύεται η ορθότητα των θέσεων του πομπού. Ανασκευή: Εκ του αντιθέτου απόδειξη. Παρουσιάζεται η άλλη άποψη και αντικρούεται, γεγονός που ισχυροποιεί τη θέση του ομιλητή. Προβάλλονται οι κίνδυνοι που τυχόν θα προκύψουν από την επικράτηση του αντιθέτου. |
| Επίλογος
|
Σύντομη ανακεφαλαίωση, ευχή, προτροπή, επιβεβαίωση των επιχειρημάτων που χρησιμοποιήθηκαν για την υποστήριξη της θέσης. |
| Επιφώνηση
|
Τυποποιημένη φράση που τοποθετείται πάντοτε ανεξάρτητα από το κείμενο στο κάτω δεξιό μέρος της γραπτής διατύπωσής του, με την οποία ο πομπός εκφράζει τις ευχαριστίες προς τις/τους δέκτες. (πχ Ευχαριστώ πολύ) |
Αξίζει να προσεχθούν τα ακόλουθα:
– Ο πομπός επιβάλλεται να χρησιμοποιεί ύφος που να ταιριάζει στην επικοινωνιακή περίσταση (επίσημο, οικείο, λογοτεχνικό, επιστημονικό κλπ.) .
– Χρησιμοποιείται το δεύτερο πρόσωπο πληθυντικού και, όταν θεωρείται σκόπιμο, χρησιμοποιείται και το πρώτο πληθυντικού για ποικιλία ύφους.
– Ακολουθούνται όλες οι οδηγίες που ισχύουν για κάθε μορφή γραπτού επικοινωνιακού λόγου (π.χ. καθαρό γράψιμο, ευανάγνωστα γράμματα, παραγραφοποίηση, κλπ.)