ΔΗΛΩΤΙΚΗ-ΣΥΝΥΠΟΔΗΛΩΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΓΛΩΣΣΑΣ
Ο συντάκτης ανάλογα με την πρόθεσή του χρησιμοποιεί με διαφορετικό τρόπο τις λέξεις.
Αναφορική/δηλωτική/κυριολεκτική
Η λέξη χρησιμοποιείται με την κυριολεκτική/δηλωτική της σημασία και αποδίδει με σαφήνεια και ακρίβεια το νόημά της της, το περιεχόμενό της, το οποίο γίνεται αντιληπτό από τη λογική λειτουργία του δέκτη.
πχ. Οι κοινωνικές συναναστροφές συντελούν στη διαμόρφωση της προσωπικότητας.
Επικοινωνιακό αποτέλεσμα
1.ο πομπός απευθύνεται στη λογική λειτουργία του δέκτη. Ο λόγος γίνεται αντικειμενικός.
2.δίνεται βαρύτητα στην πληροφορία
3.έχουμε λογική σύνδεση των νοημάτων, ρεαλιστική παρουσίαση της πραγματικότητας
4.το ύφος είναι σοβαρό, τυπικό, ουδέτερο
Ποιητική/μεταφορική/συνυποδηλωτική
Οι λέξεις αποκτούν αλληγορική σημασία. Με αυτόν τον τρόπο δίνεται βαρύτητα στο μήνυμα που υπονοείται από τη χρήση της μεταφορικής λέξης. Αυτό γίνεται αντιληπτό με τη συναισθηματική λειτουργία του δέκτη
πχ. Η τυφλή προσκόλληση σε εφήμερες μορφές μόδας αποπροσανατολίζει τον άνθρωπο από τα ζωτικά προβλήματα της ζωής.
1.ο πομπός απευθύνεται στη συναισθηματική λειτουργία του δέκτη
2.ο λόγος αποβαίνει μεταφορικός με πολλά σχήματα λόγου (προσωποποιήσεις, μεταφορές, παρομοιώσεις…)
3.δίνεται βαρύτητα στη μορφή του μηνύματος
4. η σύνδεση των νοημάτων είναι συνειρμική
5.ο λόγος είναι υποκειμενικός και έχουμε πλασματική απεικόνιση της πραγματικότητας
6. το ύφος είναι λογοτεχνικό