ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Οι αναφορικές προτάσεις είναι δευτερεύουσες προτάσεις. Διακρίνονται με κριτήριο τον συντακτικό τους ρόλο σε ονοματικές και επιρρηματικές και με κριτήριο αν αποτελούν απαραίτητο ή όχι συμπλήρωμα του λόγου σε προσδιοριστικές και παραθετικές.
Μελετήστε την παρακάτω διαγραμματική παρουσίαση της θεωρίας:
Α. με βάση τον συντακτικό τους ρόλο διακρίνονται:
| Α. ΟΝΟΜΑΤΙΚΕΣ |
Β. ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΕΣ
|
|
| ΕΙΣΑΓΟΝΤΑΙ | Με αναφορικές αντωνυμίες (όποιος, α, ο, ο οποίος,α,ο, όσος,η,ο, που…) | Με αναφορικά επιρρήματα όπου, οπουδήποτε, οποτεδήποτε, όσο, οσοδήποτε, όπως, καθώς, σαν… |
| ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ | Χρησιμοποιούνται σαν ονόματα
Δηλ. υποκείμενο, αντικείμενο, επεξήγηση, κατηγορούμενο… |
Χρησιμοποιούνται ως επιρρηματικοί προσδιορισμοί:
Τόπου, χρόνου, ποσού… |
| ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΖΟΥΝ | Όνομα
Ουσιαστικό, επίθετο , αντωνυμία |
Επιρρηματικό προσδιορισμό
Επίρρημα… |
| ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ | Τακτοποίησε τα πράγματα που θέλεις. | Τακτοποίησε τα πράγματα όπως εσύ θέλεις. |
Β. με βάση εάν αποτελούν αναγκαίο ή μη συμπλήρωμα του λόγου διακρίνονται σε:
| Α.
ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΤΙΚΕΣ |
Β. ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΕΣ/ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΕΣ
|
|
| ΝΌΗΜΑ | Αποτελούν αναγκαίο προσδιορισμό της προηγούμενης πρότασης, χωρίς τον οποίο το νόημα δεν είναι ακριβές | Δεν αποτελούν απαραίτητο συμπλήρωμα της προηγούμενης πρότασης αλλά έναν επιπρόσθετο και μη αναγκαίο για το νόημα προσδιορισμό. |
| ΣΤΙΞΗ | Ακολουθούν τον προσδιοριζόμενο όρο χωρίς κόμμα | Χωρίζονται από τον προσδιοριζόμενο όρο με κόμμα
Και σπανιότερα με παύλες, παρενθέσεις |
| ΕΠΙΤΟΝΙΣΜΟΣ | Διαβάζονται μαζί με τον προσδιοριζόμενο όρο, χωρίς παύση και διαφορετικό τόνο φωνής | Διαβάζονται χωριστά από τον προσδιοριζόμενο όρο, με σύντομη παύση και διαφορετικό τόνο φωνής. |
| ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ | Το σχολείο που πηγαίνω βρίσκεται στην οδό Σταδίου. | Πηγαίνω στο σχολείο μου, που βρίσκεται στην οδό Σταδίου. |