Δημοσιογράφος, χρονογράφος, ευθυμογράφος, και πετυχημένος θεατρικός συγγραφέας. Γεννήθηκε στην Τραπεζούντα, το 1907, από πατέρα Τενέδιο, τον Ιωάννη Ψαθά, έμπορο κρασιών, και μητέρα Τραπεζούντια, τη Μαρία. Έζησε την παιδική και την εφηβική του ηλικία με τους γονείς του στην πολιτισμική αυτή πρωτεύουσα και το 1923 βρέθηκε στην Αθήνα ως πρόσφυγας, σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λοζάνης περί ανταλλαγής των πληθυσμών.
Ο Δημήτριος Ψαθάς είχε μεγάλη έφεση στον γραπτό λόγο από την παιδική του ηλικία. Στο σχολείο έγραφε άριστες εκθέσεις σε σύντομο χρόνο.
Το 1925 και σε ηλικία μόλις 18 ετών, παράλληλα με τις σπουδές του στη Νομική, εργάστηκε ως δημοσιογράφος στην εφημερίδα Ελεύθερο Βήμα. Ήταν η απαρχή μια λαμπρής σταδιοδρομίας στη δημοσιογραφία, και όχι μόνο. Το 1937 γράφει το χρονογράφημα στα Αθηναϊκά Νέα (Τα Νέα, στη συνέχεια). Το χρονογράφημα που τον έκανε γνωστό σε όλη την επικράτεια, ήταν το «Εύθυμα και Σοβαρά».
Ο Δημήτριος Ψαθάς, πέραν της δημοσιογραφίας του, ήταν και ο κορυφαίος ευθυμογράφος και θεατρικός συγγραφέας της εποχής του. «Η Θέμις έχει κέφια» (1937) ήταν το πρώτο του ευθυμογράφημα. Ακολούθησαν πολλά ανάλογα έργα, όλα στο χώρο της σατιρικής ευθυμογραφίας με κορυφαία τη «Μαντάμ Σουσού» το 1940. Στο θέατρο πρωτοεμφανίστηκε το 1940 με την κωμωδία «Το στραβόξυλο», που ανέβηκε από το θίασο του Βασίλη Αργυρόπουλου και γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Ακολούθησαν έργα όπως τα: Φον Δημητράκης, Μικροί φαρισαίοι, Ένας βλάκας και μισός, Η Χαρτοπαίχτρα, Ξύπνα Βασίλη, που γνώρισαν επιτυχία στη σκηνή και πολλά μεταφέρθηκαν στον κινηματογράφο με ανάλογη επιτυχία.
Εξέδωσε επίσης ταξιδιωτικά κείμενα (Κάτω από τους ουρανοξύστες, Παρίσι, Σταμπούλ και άλλα εύθυμα ταξίδια κ.α.) που συνδυάζουν, δημοσιογραφικά και ευθυμογραφικά στοιχεία με κοινωνικά και πολιτικά σχόλια.
Ο Δημήτρης Ψαθάς είχε τη δυνατότητα να διασκεδάζει τον ελληνικό λαό και παράλληλα να τον διδάσκει, όπως του περνούσε μηνύματα για την προαγωγή του καλού, του ηθικού, του δίκαιου κτλ. Καυτηρίαζε διακωμωδώντας το άδικο, το ανήθικο. Με λίγα λόγια, τα έργα του ήταν ανθρώπινα, γι’ αυτό και αγαπήθηκαν από το σύνολο των Ελλήνων. Αν και έχουν παιχθεί σε θέατρα και από τηλεοπτικούς σταθμούς δεκάδες φορές, εξακολουθούν να έχουν την αγάπη και την προτίμηση όλων μας.
Όμως ο Δημήτριος Ψαθάς αποτελεί το καμάρι του ποντιακού ελληνισμού και για έναν ακόμα λόγο: Είναι συγγραφέας ίσως του σπουδαιότερου ιστορικού μυθιστορήματος που αναφέρεται στο χρονικό της Μικρασιατικής Καταστροφής και εξακολουθεί να συγκαταλέγεται στις πλέον έγκυρες πηγές για το θέμα. Πρόκειται για το «Η Γη του Πόντου» (1966), όπου με στοιχεία ιστορικά και αυτοβιογραφικά, στις 540 σελίδες του, μιλά για το ζήτημα των Ελλήνων της Ανατολής, τη χρονική περίοδο που αυτό ήταν στο περιθώριο, στο βωμό της «ελληνοτουρκικής φιλίας»! Με θάρρος τονίζει σχετικώς στον πρόλογό του: «…ούτε επιτρέπεται να θυσιάζουμε την ιστορική αλήθεια σε καμία σκοπιμότητα, όπως, δυστυχώς, καθιερώθηκε να γίνεται απ’ τον καιρό που χαράχτηκε η λεγόμενη ελληνοτουρκική φιλία. Η άστοχη τακτική της αποσιώπησης των γεγονότων της Ιστορίας ήταν ίσως κι ένας απ’ τους λόγους που τόσο άσκημα πορεύτηκε η “φιλία” με τους Τούρκους. Να ρίξουμε τον πέπλο της λήθης στο παρελθόν αλλά να ξέρουμε, όχι να κρύβουμε…».
Πηγές: ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΒΙΒΛΙΟΥ, pontos-news.gr
