Πώς να διδάξουμε στα παιδιά μας το πραγματικό νόημα των Χριστουγέννων.

Υπάρχει μια περίοδος του έτους, η οποία έχει ξεχωριστή σημασία για όλους μας, αλλά ακόμη περισσότερο για τα μικρά παιδιά. Η περίοδος των Χριστουγέννων κρύβει μια μαγεία με πολλά φανερά, αλλά και κρυφά νοήματα, στα οποία οι ενήλικες συχνά δεν δίνουν μεγάλη σημασία, ενώ τα παιδιά, αντίθετα, μέσα από αυτά απορροφούν πληροφορίες, χωρίς καν να τις αναγνωρίζουν. Τα Χριστούγεννα είναι η ιδανική περίοδος να «αναζητήσουμε» τα συναισθήματά μας, μεταλαμπαδεύοντάς τα στα παιδιά μας. Μια ευκαιρία για εμάς, ένα σπουδαίο δώρο για τα παιδιά…

Υπάρχουν κάποια σημεία, στα οποία αξίζει να σταθούμε :

Α. Το νόημα του «δίνω» (η προσφορά) Μία από τις πιο βαθιές έννοιες των Χριστουγέννων αποτελεί εκείνη της προσφοράς. Η ανιδιοτελής προσφορά αγάπης, φροντίδας και η παροχή υλικών και συναισθηματικών αγαθών προς τον συνάνθρωπο είναι μια έννοια, την οποία συχνά οι ρυθμοί της καθημερινότητας δεν μας επιτρέπουν να ακολουθούμε. Μέσα όμως από την προσφορά, μπορούμε να βελτιώσουμε πτυχές της προσωπικότητάς μας. Κι αυτό αποτελεί ένα χρήσιμο «μάθημα» και για τα παιδιά μας.
Σε αυτά τα πλαίσια έγκειται και η έννοια της φιλανθρωπίας, μέσω της προσφοράς μας σε λιγότερους τυχερούς συνανθρώπους μας. Ένα σκέπασμα, λίγα χρήματα ή ακόμη και μόνο μια καλή κουβέντα, αρκεί πολλές φορές για να απαλύνει τον πόνο τους. Μπορείτε, αν θέλετε, να τους μιλήσετε για το συναίσθημα του να «δίνω, χωρίς να περιμένω αντάλλαγμα», φέρνοντας ως παράδειγμα την φροντίδα και το καταφύγιο που παρείχαν οι απλοί βοσκοί στον Χριστό, κατά τη γέννησή του μέσα στη φάτνη και εξηγώντας τους ότι ακόμη και μέσα από μια μικρή και απλή προσφορά, μπορεί να προκύψει κάτι σπουδαίο.

Β. Το νόημα του «παίρνω» (το δώρο) Εδώ, εκείνο στο οποίο θα πρέπει να δώσουμε σημασία είναι ο λόγος για τον οποίο το παιδί θα λάβει ένα δώρο. Συνήθως, τα παιδιά συνδυάζουν τα δώρα ως ανταμοιβή για μια καλή πράξη. Ένας καλός βαθμός στο σχολείο ή ένα καθαρό υπνοδωμάτιο, μπορεί να σηματοδοτεί και την αγορά ενός δώρου από τους γονείς. Τα δώρα όμως των Χριστουγέννων δεν αντιστοιχούν σε μια «καλή πράξη», οπότε για ποιόν λόγο τα λαμβάνουν;
Τα παιδιά είναι ευκαιρία να κατανοήσουν ότι το δώρο δεν κρίνεται από την ανταλλακτική του αξία, αλλά προσφέρεται από καρδιάς και συμβολίζει την έμπρακτη αγάπη και την έγνοια του ενός για τον άλλον.
Αν θέλετε, μπορείτε να συζητήσετε με τα παιδιά σχετικά με τα δώρα που έφεραν οι τρείς μάγοι στον μικρό Χριστό, με αφορμή την γέννησή του. Δεν περίμεναν κάποιο αντάλλαγμα, αντίθετα η πράξη τους ήταν από μόνη της ανιδιοτελής.

Γ. Το νόημα της ενότητας της οικογένειας Την περίοδο των εορτών, η οικογένεια συνηθίζει να συγκεντρώνεται όλη μαζί για να γιορτάσει τη γέννηση του Χριστού. Μικροί και μεγάλοι παραμερίζουν, για λίγες ημέρες, τις υποχρεώσεις τους και φροντίζουν να ζήσουν στιγμές θαλπωρής με τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Συχνά, οι αντιξοότητες της ζωής, δεν μας αφήνουν να χαρούμε τις στιγμές και αυτό μεταφέρεται και στην ψυχολογία των παιδιών. Αναφέροντας, αν επιθυμείτε, το παράδειγμα της γέννησης και των δυσκολιών που συνάντησαν μέχρι να βρουν καταφύγιο στη φάτνη, μπορείτε να διδάξετε στα παιδιά ότι η ενότητα της οικογένειας παραμένει πάντα μέσα στις καρδιές μας, όσο δύσκολες και αν είναι οι συνθήκες που χρειάζεται να αντιμετωπίζουμε κάθε φορά στη ζωή μας.

Δ. Το νόημα της μεταδοτικότητας του πνεύματος των Χριστουγέννων. Την παραμονή των Χριστουγέννων, κυρίως παλιότερα, οι δρόμοι γέμιζαν παιδιά, τα οποία επισκέπτονταν τα γειτονικά σπίτια, για να τραγουδήσουν τα κάλαντα, ενημερώνοντας για το γεγονός της γέννησης του Χριστού. Ένα χαρμόσυνο γεγονός, το οποίο σημασιολογικά φέρει μαζί την ελπίδα ενός καλύτερου μέλλοντος. Τα παιδιά υμνώντας τη γέννηση του Χριστού γεμίζουν χαρά, ενέργεια και προσμονή για το αύριο.

Όπως το λαμπερό αστέρι της Βηθλεέμ, που με το φως του ανήγγειλε σε όλο τον κόσμο τη γέννηση του Χριστού, θα μπορούσαμε να πούμε πως και τα παιδιά, με τον θόρυβο των τρίγωνων μουσικών οργάνων και τους ψαλμούς, μεταδίδουν μέχρι και σήμερα τη γέννηση της χαράς και ελπίδας. Και το πνεύμα των Χριστουγέννων, επισκέπτεται κάθε σπίτι…

Ε. Το νόημα της ύπαρξης του Άγιου Βασίλη. Τα Χριστούγεννα συνδέονται και με την ύπαρξη του καλού και αγαθού γέροντα Αγίου, ο οποίος επισκέπτεται κάθε χρόνο όλα τα σπίτια μέσα στην ίδια νύχτα, ξέρει ποιο παιδί ήταν «καλό» και ποιο ήταν «κακό» και αναλόγως, του αφήνει ή όχι, δώρα κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο. Ποιο είναι όμως το νόημα της ύπαρξής του;

Πίσω από τη μορφή του Άγιου Βασίλη, κρύβεται ένα φιλάνθρωπο πρόσωπο. Στον δυτικό κόσμο, η φιγούρα του Αγίου είναι βασισμένη στη ζωή του Αγίου Νικολάου, που δώρισε στους φτωχούς την κληρονομιά του, ενώ στη χώρα μας βασίζεται στον Μέγα Βασίλειο από την Καισαρεία, ο οποίος είχε αφήσει πίσω του μεγάλο φιλανθρωπικό έργο.

Καταρχήν, δεν θα πρέπει να μεταδίδουμε στο παιδί ότι υπάρχουν «καλά και κακά παιδιά», αλλά «καλές και κακές συμπεριφορές». Αυτό που αναζητάμε, λοιπόν, στο τέλος της χρονιάς και αυτό που μπορούμε να μεταδώσουμε στα παιδιά – και αυτό που, στην ουσία, «θέλει να ξέρει» ο Άγιος Βασίλης – είναι ένας απολογισμός των συμπεριφορών μας, για να μπορέσουμε να αλλάξουμε τις επιλογές και τις αποφάσεις μας τη νέα χρονιά, βελτιώνοντας τον ίδιο μας τον εαυτό.

Ο σύγχρονος τρόπος ζωής μας απομακρύνει από τις πνευματικές αξίες, οι οποίες όμως είναι βασικές για την ανατροφή των παιδιών μας. Τα Χριστούγεννα είναι μια περίοδος που μπορείτε να αδράξετε την ευκαιρία να μεταφέρετε τις αξίες της κατανόησης και της ανιδιοτέλειας, της συμβολής προς τον συνάνθρωπο και της ενότητας.

Διδάξτε τους το πραγματικό νόημα των Χριστουγέννων και της προσφοράς και να θυμάστε ότι κανένα δώρο δεν ικανοποιεί περισσότερο ένα παιδί από την αγάπη και τη ζεστή αγκαλιά των γονιών του. Καλές γιορτές!

Πηγή : Paidorama

Παροχή βοήθειας στα παιδιά από τη μεριά των γονέων

ΟΙ ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
(Παροχή βοήθειας στα παιδιά από τη μεριά των γονέων)

        Οι έρευνες έδειξαν ότι από τις ενέργειες που κάνει ο δάσκαλος στην τάξη, ένα μεγάλο ποσοστό (38%) κάνουν και οι γονείς στο σπίτι στα πλαίσια των σχολικών εργασιών που ανατίθενται στα παιδιά για το σπίτι πχ απευθύνουν ερωτήσεις στα παιδιά πάνω σχολικά μαθήματα, εξηγούν, διευκρινίζουν, τους λύνουν απορίες, διορθώνουν κλπ. Πέρα από αυτό, τα παρωθούν να καταβάλλουν περισσότερες προσπάθειες, ενθαρρύνουν, συμβουλεύουν, καθοδηγούν κλπ. Δεδομένου ότι εργασίες που δίνονται στα παιδιά για το σπίτι αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα και συνέχεια της εργασίας που γίνεται στην τάξη, οι γονείς μπορούν με εύστοχες παρεμβάσεις να ενισχύσουν σημαντικά τις προσπάθειες του σχολείου. Στη συνέχεια γίνονται ορισμένες επισημάνσεις για τον τρόπο που οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά τους, ιδιαίτερα της σχολικής ηλικίας για να επιτύχουν καλύτερα αποτελέσματα στις σχολικές εργασίες που πραγματοποιούνται στο σπίτι.

     Ευκολίες χώρου: Το παιδί πρέπει να έχει το δικό του χώρο. Ο χώρος αυτός είναι κατάλληλα διακοσμημένος, ώστε να το εμπνέει και του προκαλεί ευχάριστα συναισθήματα. Η διακόσμηση αλλάζει κατά χρονικά διαστήματα, για να κρατά το ενδιαφέρον του παιδιού.

     Βιβλιοθήκη: Ένα έπιπλο βιβλιοθήκης είναι απαραίτητο. Η βιβλιοθήκη είναι εμπλουτισμένη με κατάλληλα για την ηλικία του παιδιού βιβλία. Κάποια βιβλία αναφοράς όπως είναι το λεξικό, η εγκυκλοπαίδεια, ένας Άτλαντας κλπ. του είναι απαραίτητα για να μπορεί να ανατρέχει σ’ αυτά, όταν χρειάζεται. Απαραίτητα επίσης είναι και κατάλληλα εξωσχολικά βιβλία (λογοτεχνικά, βιβλία επιστημονικής φαντασίας κλπ.)

     Πρόγραμμα δραστηριοτήτων: Βοηθούμε το παιδί να κάνει ένα πλάνο δραστηριοτήτων με ανάλογη κατανομή χρόνου στις διάφορες ενασχολήσεις κατά τον ελεύθερο χρόνο του όπως είναι τα σχολικά μαθήματα, το παιγνίδι, τα χόμπι κλπ. Το πλάνο αυτό θα πρέπει να είναι γενικό και όχι λεπτομερειακό, καταπιεστικό. Ακόμη φροντίζουμε, ώστε η εργασία στα σχολικά μαθήματα να μη γίνεται σε ακατάλληλο χρόνο όπως αμέσως μετά το φαγητό, αργά το βράδυ κλπ.

     Δείχνουμε ενδιαφέρον για ό,τι το παιδί μας κάνει στο σχολείο: Ανοίγουμε συζήτηση μαζί του για την εργασία στο σχολείο, για τις εργασίες που έχει να κάνει στο σπίτι κλπ. Η συζήτηση διέπεται από το ειλικρινές ενδιαφέρον μας για να μάθουμε πώς το βιώνει τη φοίτησή του στο σχολείο, πως αισθάνεται στο σχολείο, ποια από τα θέματα που συζήτησαν στο σχολείο του προκάλεσαν το ενδιαφέρον και γενικά τι συμβαίνει στο σχολείο και όχι για να το εξετάσουμε τι έμαθε. Με τον τρόπο αυτό δείχνουμε στο παιδί μας ότι ενδιαφερόμαστε για το πώς περνά στο σχολείο, ότι αναγνωρίζουμε τη δουλειά που κάνει και το παρακινούμε να δώσει και αυτό στην εργασία του τη σημασία που πρέπει.

     Δεν επικεντρώνουμε την προσοχή μας στα λάθη του παιδιού: Τα λάθη είναι μέσα στη διαδικασία της μάθησης. Τα λάθη μπορούν να θεωρηθούν ως ευκαιρίες για μάθηση και όχι ως περιπτώσεις αποτυχίας. Αφού επαινέσουμε το παιδί για αυτό που πέτυχε, με πολύ διακριτικό τρόπο του επισημαίνουμε κάποια λάθη, εφόσον υπάρχουν, όχι με σκοπό να του κάνουμε παρατηρήσεις, αλλά με σκοπό να το βοηθήσουμε να τα συνειδητοποιήσει και να τα διορθώσει. Πολλές φορές δε ζημιώνει αυτή καθαυτή η επισήμανση του λάθους, όσο ο τρόπος που το προσφέρουμε στο παιδί.

     Προωθούμε την ανάπτυξη των πνευματικών ικανοτήτων: Δίνουμε δηλαδή έμφαση στην καλλιέργεια των νοητικών ικανοτήτων του παιδιού περισσότερο παρά στην απομνημόνευση πολλών γνώσεων. Με έξυπνες ερωτήσεις προβληματίζουμε το παιδί και το παρωθούμε να σκεφτεί περισσότερο πάνω σ’ αυτό που μελετά. Στόχος είναι το παιδί να σχηματίσει τη δική του άποψη πάνω στο θέμα. Το βοηθούμε να αποκτήσει συνήθειες όπως να ανακεφαλαιώνει με περίληψη αυτό που μελέτησε, στο τέλος να ελέγχει την ποιότητα της δουλείας του παίρνοντας τη θέση κάποιου άλλου κλπ.

     Ο χρόνος που εργάζεται το παιδί γίνεται σεβαστός: Φροντίζουμε ώστε να μη διακόπτεται η εργασία του παιδιού με άστοχες συζητήσεις μαζί του ή με θορύβους από την τηλεόραση, βίντεο, ραδιόφωνο κλπ. γιατί η προσοχή του παιδιού της ηλικίας αυτής αποσπάται εύκολα.

     Βοηθούμε το παιδί να θεωρεί τη σχολική εργασία κάτι σοβαρό, κάτι που έχει ως καθήκον να κάνει και όχι επειδή το θέλουν οι γονείς του. Ακόμη, το βοηθούμε να αποκτήσει τη συνήθεια ό,τι κάνει να προσπαθεί να το κάνει καλύτερα, να το κάνει όσο πιο τέλεια μπορεί και να μην ανέχεται να αφήνει μισοτελειωμένη την εργασία του ή να την κάνει όπως – όπως προκειμένου να ασχοληθεί με κάτι άλλο που του αρέσει.

     Βοηθούμε το παιδί να έχει πολλές εμπειρίες επιτυχιών: Με νύξεις, με συγκεκριμένες υποδείξεις, με ανάλυση του θέματος σε απλούστερα μέρη, με υπενθύμιση προηγούμενων εμπειριών και γνώσεων βοηθούμε το παιδί να φτάσει στη σωστή απάντηση. Δεν το εγκαταλείπουμε σε μια δυσκολία.

     Αφήνουμε το παιδί να σκεφτεί και να βρει τη λύση μόνο του: Δε δίνουμε έτοιμες τις απαντήσεις, αλλά με έμμεσο τρόπο το βοηθούμε να τις βρει μόνο του. Έτσι θα έχει την ευκαιρία να νιώσει τη χαρά της ανακάλυψης, τη χαρά της επιτυχίας. Αυτό αποτελεί και σημαντικό κίνητρο να θέλει να συνεχίσει την εργασία του.

     Ενισχύουμε τις ορθές απαντήσεις του παιδιού: Η ενίσχυση, που μπορεί να είναι ένας απλός έπαινος, μια καλή κουβέντα κλπ. πρέπει να είναι φανερή και άμεση. Μακρόχρονα, όμως, πρέπει να οδηγήσουμε το παιδί να θέλει από μόνο του να εργάζεται, επειδή βρίσκει χαρά και ικανοποίηση στην εργασία του και όχι επειδή θέλει να αποσπάσει κάποια εξωτερική αμοιβή.

     Αυτό που ζητούμε να κάνει το παιδί πρέπει να ανταποκρίνεται στο πνευματικό του επίπεδο: Δεν του ζητούμε να κάνει πράγματα που δεν μπορεί να κάνει. Αν είναι πολύ δύσκολα, δεν μπορεί να τα κατανοήσει και απογοητεύεται. Όταν διαπιστώνουμε ότι το παιδί μας, παρόλο που προσπαθεί δυσκολεύεται να ανταποκριθεί στις εργασίες του, συζητούμε το θέμα με το δάσκαλό του.

     Ενθαρρύνουμε συνεχώς το παιδί στις προσπάθειές του: Η ενθάρρυνση είναι ισχυρό όπλο στα χέρια των γονιών και των δασκάλων. Είναι η διαδικασία κατά την οποία συγκεντρώνουμε την προσοχή μας στα θετικά σημεία του μαθητή πχ “μου αρέσει ο τρόπος που εργάζεσαι, συνέχισε”, “μπορείς, προσπάθησε μόνος σου” κλπ. Με την ενθάρρυνση το παιδί νιώθει ότι το αποδεχόμαστε και του έχουμε εμπιστοσύνη. Η έλλειψη πίστης στα παιδιά, τα προετοιμάζει για την αποτυχία.  Στην ενθάρρυνση όλοι πρέπει να φανούμε γενναιόδωροι.

     Αποφεύγουμε να συγκρίνουμε τις επιδόσεις του παιδιού μας με τις επιδόσεις άλλων παιδιών: Κάθε παιδί  είναι άτομο μοναδικό με τις δικές τους ικανότητες, τους δικούς του ρυθμούς εργασίας, με τα δικά του ενδιαφέροντα.  Συνεπώς, είναι άδικο να συγκρίνουμε  την πρόοδό του με την πρόοδο άλλων παιδιών. Η πρόοδός του συγκρίνεται με τις επιτυχίες που είχε χθες. Εδώ εφαρμόζεται η αρχή “δεν θέλω να γίνω καλύτερος από κανένα. Θέλω να γίνομαι κάθε μέρα καλύτερος από το χθεσινό εαυτό μου”. Κάθε παιδί έχει τις δικές του ικανότητες. Αυτές πρέπει να ανακαλύψουμε και να προωθήσουμε.

     Δημιουργούμε ρεαλιστικές προσδοκίες για το παιδί μας. Κάποτε οι γονείς έχουν πολλές απαιτήσεις και διαμορφώνουν υπέρμετρες προσδοκίες για το παιδί τους. Έτσι, ποτέ δε μένουν ικανοποιημένοι από τις εργασίες του με αποτέλεσμα να του προσθέτουν άγχος και μια μόνιμη αίσθηση ότι δεν καταφέρνει πολλά. Κάποτε πάλι διαμορφώνουν χαμηλές προσδοκίες και πιστεύουν ότι τίποτε δεν μπορεί να καταφέρει. Η γνώμη τους αυτή εκδηλώνεται στη συμπεριφορά τους με ανεπανόρθωτες συνέπειες για την περαιτέρω πρόοδο του παιδιού. Είναι ανάγκη, συνεπώς, ως γονείς σε συνεργασία με το δάσκαλο της τάξης του παιδιού μας να διερευνήσουμε και να ανακαλύψουμε όλες τις δυνατότητες του παιδιού και από κοινού να προσπαθήσουμε να τις αναπτύξουμε στον ανώτατο δυνατό βαθμό.

     Δεν προσδίδουμε αρνητικούς χαρακτηρισμούς στο παιδί όπως ακατάστατο, τεμπέλη, κακομαθημένο κλπ. Αν του προσδίδουμε τέτοιους χαρακτηρισμούς, αυξάνονται οι πιθανότητες να αρχίσει να συμπεριφέρεται έτσι (R. Emerson). Τέτοιοι χαρακτηρισμοί δίνουν μηνύματα ταπείνωσης που προσβάλουν την προσωπικότητα του παιδιού (Th. Gordon).

     Δεν αποπαίρνουμε το παιδί, όταν δεν ανταποκρίνεται επαρκώς στις εργασίες του. Αντίθετα το ενθαρρύνουμε, το βοηθούμενα ξεπεράσει τις δυσκολίες του και το στηρίζουμε ψυχολογικά. Το κάνουμε δηλαδή να αισθάνεται καλύτερα, το ενθαρρύνουμε να μιλάει, το βοηθούμε να εκφράζει τα συναισθήματά του, το κάνουμε να νιώθει άνετα, το κάνουμε να νιώθει ότι έχει και αυτό κάποια αξία. Με τυχόν κριτική εις βάρος του, με επικριτικές παρατηρήσεις κλπ. καταστρέφεται η αυτοεκτίμηση του παιδιού,πράγμα που επηρεάζει αρνητικά την περαιτέρω πρόοδό του.

     Δεν το καθηλώνουμε σε πολύωρη συνεχή εργασία. Το παιδί πρέπει να ψυχαγωγηθεί, θέλει να παίξει. Ο χρόνος που διαθέτει για το παιγνίδι δεν είναι χαμένος χρόνος. Αντίθετα, το παιδί ζει τις πιο πλούσιες , τις πιο γεμάτες ώρες του στο παιγνίδι. Το παιδικό παιγνίδι δεν είναι σπατάλη χρόνου, αλλά ευκαιρίες για να ψυχαγωγηθεί το παιδί και να αναπτύξει κινητικές,νοητικές, συναισθηματικές κλπ. ικανότητες και δεξιότητες.

     Δεν ασκούμε βία πάνω στο παιδί για να καταβάλει περισσότερες προσπάθειες. Εδώ κυριαρχεί η συζήτηση, ο διάλογος. Στόχος είναι το παιδί να εργάζεται όχι με πειθαναγκασμό αλλά με συναίσθηση της ευθύνης. Ασκώντας βία πάνω στο παιδί, του δημιουργούμε φόβο και άγχος με αποτέλεσμα να διαμορφώνει αρνητικές στάσεις προς το συγκεκριμένο μάθημα, γενικά προς τη σχολική εργασία και κάποτε να διαμορφώνει αρνητικές στάσεις προς το σχολείο και ακόμη προς την ίδια τη ζωή.
Τέλος μέρος του μυστικού της παροχής αποτελεσματικής βοήθειας  στον τομέα αυτό είναι η ικανότητα να δημιουργήσουμε με το παιδί μας μια αποτελεσματική υποστηρικτική σχέση. Μέσα από αυτή τη σχέση το παιδί θα αισθάνεται άνετα, θα μπορεί να ζητήσει τη βοήθειά μας, όταν τη χρειάζεται, θα μπορεί να μας εκμυστηρευτεί το πρόβλημά του, θα δεχτεί να συζητήσει και να αναζητήσει μαζί μας λύσεις, θα αποκτήσει εμπιστοσύνη στη γνώμη μας κλπ. Μηνύματα αξιολόγησης, κριτικής, προειδοποιήσεων και εντολών με κανένα τρόπο δε βοηθούν στη δημιουργία ειλικρινούς υποστηρικτικής σχέσης. Ο γονιός είναι ένας σύμβουλος και πρέπει να μάθει πώς να κερδίζει το παιδί του με τη συζήτηση, πώς να μιλάει στο παιδί του με έναν ευχάριστο και δημιουργικό τρόπο, ώστε η εργασία να γίνεται πηγή χαράς και ικανοποίησης για το παιδί.