ΤΑΞΙΔΙ ΜΕ ΤΗ ΓΛΩΣΣΑ Ένα συναρπαστικό ταξίδι με καράβι την ελληνική γλώσσα

Το 40% των πτυχιούχων κάνει άλλη δουλειά από το αντικείμενο των σπουδών του!
Ερευνα του Χρήστου Κάτσικα , xkatsikas@xkatsikas.gr
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Δευτέρα 20 Ιουλίου 2009 στα “ΝΕΑ”

Χιλιάδες υποψήφιοι κάθε χρόνο δεν καταφέρνουν να πετύχουν την εισαγωγή τους σε μια σχολή της προτίμησής τους. Με βάση τη σχέση «θέσεις εισακτέων»- «ζήτηση υποψηφίων» (πρώτη προτίμηση) υπολογίζεται ότι και φέτος μόνο το 25% από όσους θα εισαχθούν θα καταφέρουν να πετύχουν στο τμήμα ΑΕΙ- ΤΕΙ που πραγματικά επιθυμούν. Ωστόσο, αυτό είναι μόνο η μία πλευρά του προβλήματος. Η άλλη, ακόμη σοβαρότερη πλευρά, αφορά τη σχέση των σπουδών του πτυχιούχου με την εργασία την οποία κάνει ή ενδέχεται να κάνει.

Κι αυτό γιατί, αν η ανεργία είναι η μία όψη του προβλήματος, η ετεροαπασχόληση, δηλαδή το να απασχολείται κάποιος σε εργασίες που είτε δεν έχουν καμία συνάφεια με τις σπουδές του είτε έχουν πολύ μικρή, κυριαρχεί στις τάξεις των πτυχιούχων, καθώς αφορά περίπου τέσσερις στους δέκα. Μάλιστα στον τομέα της ετεροαπασχόλησης, η Ελλάδα κατέχει σήμερα τη δεύτερη θέση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Είναι αλήθεια ότι ο κίνδυνος της ανεργίας, της ετεροαπασχόλησης ή της υποαπασχόλησης αφορά πολλές ειδικότητες. Το μαρτυρούν τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας που καταγράφουν το 2009 περίπου 100.000 άνεργους πτυχιούχους, ενώ την ίδια στιγμή η εμπειρική έρευνα αποκαλύπτει ότι 10.000 απασχολούνται σε εργασίες που έχουν ελάχιστη ή και καθόλου σχέση με τις σπουδές τους ή υποαπασχολούνται σε κρατικά προγράμματα (ΟΑΕΔ) με πολύ χαμηλές αμοιβές.

Αυτοί που βρίσκονται σε δυσχερέστερη θέση είναι οι πτυχιούχοι τμημάτων ΑΕΙ- ΤΕΙ με ανύπαρκτα ή ασαφή επαγγελματικά δικαιώματα και ακολουθούν οι πτυχιούχοι θεωρητικών και θετικών επιστημών που παραπέμπουν στο επάγγελμα του εκπαιδευτικού: φιλόλογοι, ιστορικοί, γυμναστές, θεολόγοι, κοινωνιολόγοι, μαθηματικοί, φυσικοί, απόφοιτοι γαλλικής, ιταλικής και γερμανικής φιλολογίας είναι οι πιο «ευαίσθητες» ομάδες. Δεν είναι τυχαίο που σε κάθε διαγωνισμό για πρόσληψη εκπαιδευτικών οι αιτήσεις ανέρχονται σε 70.000 – 80.000 για τη διεκδίκηση 6.000 θέσεων.

Σε πρόσφατη έρευνα σε αδιόριστους εκπαιδευτικούς (καθηγητές) σχετικά με την αξιοποίηση του πτυχίου τους και τη σχέση της εργασίας που κάνουν με την εκπαίδευση που πήραν, τα αποτελέσματα ήταν αποκαλυπτικά. Ένας στους τέσσερις ήταν άνεργος πάνω από 18 μήνες, οι μισοί απασχολούνταν σε εργασίες εντελώς άσχετες με την επιστήμη τους (υπάλληλοι και ταμίες σούπερ μάρκετ, αποθηκάριοι, υπάλληλοι καταστημάτων ένδυσης και υπόδησης, οδηγοί ταξί, γκαρσόνια και λοιπά τουριστικής φύσεως επαγγέλματα, κ.λπ.) και ένας στους τέσσερις υποαπασχολούνταν (part time) σε δουλειές «σχετικές» (φροντιστήρια, ιδιαίτερα μαθήματα).

Παράλληλα, έρευνες των Γραφείων Διασύνδεσης των Πανεπιστημίων αποκαλύπτουν ότι μόνο το 17,7% των αποφοίτων Φιλολογίας απασχολείται σε σχετική με το αντικείμενο του πτυχίου του εργασία, ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό των αποφοίτων αυτού του κλάδου είναι άνεργοι (42,9%)!

Ύστερα από έρευνα στο Παν/μιο Θεσσαλονίκης διαπιστώθηκε ότι μόνο το 60,3% των πτυχιούχων του τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας εργάζονται και από αυτούς το 42,3% απασχολείται σε τομείς μη σχετικούς με τις σπουδές του, γιατί, όπως δήλωσαν, δεν είχαν άλλη επιλογή.

Στην «Έρευνα για την επαγγελματική σταδιοδρομία των αποφοίτων», που πραγματοποιήθηκε από το Γραφείο Διασύνδεσης του Δημοκρίτειου Παν/μίου Θράκης τονίζεται ότι μόνο το 17,7% των αποφοίτων Ιστορίας απασχολείται σε σχετική με το αντικείμενο του πτυχίου του εργασία, ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό των αποφοίτων αυτού του κλάδου είναι άνεργοι (42,9%)! Το 30% των νέων αποφοίτων των Φυσικών και Μαθηματικών Τμημάτων μένουν άνεργοι ή υποαπασχολούμενοι για περισσότερο από δύο χρόνια, ενώ περίπου το 15% συνεχίζει μεταπτυχιακές σπουδές πιθανόν για να αποφύγει τον εφιάλτη της ανεργίας.

Γυμναστές και θεολόγοι: Περίπου 3.000 εκτιμούνται οι άνεργοι πτυχιούχοι Θεολογίας ενώ άλλοι τόσοι υποαπασχολούνται ή ετεροαπασχολούνται. Πάνω από 12.000 υπολογίζονται οι άνεργοι ή υποαπασχολούμενοι και ετεροαπασχολούμενοι πτυχιούχοι γυμναστές. Μια ματιά στα αποτελέσματα της έρευνας για την απασχόληση των πτυχιούχων του Παντείου Πανεπιστημίου, που διεξήχθη από το Γραφείο Διασύνδεσης του Ιδρύματος, αποκαλύπτει ότι ένας στους πέντε πτυχιούχους κοινωνιολόγους είναι άνεργος, ενώ από όσους εργάζονται το 70% δήλωσε ότι το επάγγελμά του έχει από καμία έως ελάχιστη σχέση με τις σπουδές του.