Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ
Η βιολογία είναι η επιστήμη της ζωής. Ασχολείται δηλαδή με τη μελέτη των οργανισμών, όπως είναι τα φυτά, τα ζώα κτλ. Οι βιολόγοι-ερευνητές παρατηρούν
Α. το σχήμα και τα μέρη των οργανισμών,
Β. μελετούν τις λειτουργίες τους,
Γ.διακρίνουν ομοιότητες και διαφορές μεταξύ τους.
Η παρατήρηση οργανισμών που έχουν μεγάλο μέγεθος, όπως είναι τα φυτά και τα ζώα, είναι σχετικά εύκολη. Yπάρχουν όμως και οργανισμοί με πολύ μικρό μέγεθος, οι οποίοι δεν είναι ορατοί με γυμνό μάτι και γι’ αυτό ονομάζονται μικροοργανισμοί ή μικρόβια. Τους οργανισμούς αυτούς τους παρατηρούμε μόνο με τη βοήθεια του μικροσκοπίου.
Το όργανο αυτό επιτρέπει την παρατήρηση μικροσκοπικών αντικειμένων σε μεγέθυνση. Η ανακάλυψή του έδωσε τη δυνατότητα στους επιστήμονες να μελετήσουν έναν άγνωστο μέχρι τότε κόσμο, τον μικρόκοσμο. Φυσικά, τα μικροσκόπια που κατασκευάστηκαν αρχικά δεν έμοιαζαν με τα σημερινά. Έδιναν μικρή μεγέθυνση και παρουσίαζαν δυσκολίες στη χρήση. Σήμερα έχουμε στη διάθεσή μας πολλούς τύπους μικροσκοπίων. Ένας από αυτούς είναι τα οπτικά ή φωτονικά μικροσκόπια, όπως αυτά που υπάρχουν στα σχολικά εργαστήρια. Τα ηλεκτρονικά μικροσκόπια που υπάρχουν στα πανεπιστήμια και στα ερευνητικά ιδρύματα έχουν τη δυνατότητα να μεγεθύνουν μέχρι και 500.000 φορές αυτό που παρατηρούμε.
Για τη μελέτη των οργανισμών απαιτείται να καταγράφουμε τις παρατηρήσεις μας. Για τον σκοπό αυτό, συχνά σχεδιάζουμε ό,τι παρατηρούμε στο μικροσκόπιο. Κατά τον σχεδιασμό σημειώνουμε τις επεξηγηματικές ενδείξεις που κρίνουμε απαραίτητες και την κλίμακα (πόσες φορές το παρατηρούμενο αντικείμενο είναι μεγαλύτερο απ’ ό,τι στην πραγματικότητα). Το σχέδιό μας πρέπει να ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, χωρίς να είναι απαραίτητο να σημειώνονται όλες οι λεπτομέρειες, παρά μόνο όσες είναι απαραίτητες.
Η ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΜΗ ΖΩΗ
Οι γνώσεις από άλλες επιστήμες, όπως η φυσική, η χημεία ή τα μαθηματικά, είναι συχνά πολύ χρήσιμες στη μελέτη των οργανισμών. Ας υποθέσουμε, για παράδειγμα, ότι μελετάμε πώς μεταβάλλεται το ύψος ενός φυτού στη διάρκεια ενός μήνα. Στην περίπτωση αυτή, μπορεί να χρειαστεί να κατασκευάσουμε ένα διάγραμμα ή να εργαστούμε με ποσοστά, αξιοποιώντας έτσι τις γνώσεις μας από τα μαθηματικά.
Η βιολογία θεωρείται ως η επιστήμη του μέλλοντος. Στο παρελθόν, ιδιαίτερα κατά τη δεκαετία του ’70, ο άνθρωπος είχε επιδείξει έντονο ενδιαφέρον για το διάστημα και την εξερεύνησή του. Σήμερα όμως, με την πρόοδο της βιολογίας, το ενδιαφέρον αυτό έχει στραφεί περισσότερο στη μελέτη της ίδιας της ζωής. Μια ανακοίνωση για την ανακάλυψη ενός σημαντικού εμβολίου ή φαρμάκου, που θα σώσει χιλιάδες ανθρώπους, θεωρείται σημαντικότερη από οποιαδήποτε αποστολή για την κατάκτηση του διαστήματος.
Οι εφαρμογές της βιολογίας είναι πάρα πολλές και ποικίλες.
Α. Διάφορα προϊόντα, όπως το ψωμί, το κρασί και η μπίρα, παράγονται με τη συμμετοχή μικροοργανισμών.
Β.Σήμερα πλέον οι μικροοργανισμοί χρησιμοποιούνται ευρύτατα και στη βιομηχανία για μαζική και οικονομική παραγωγή τροφίμων, φαρμάκων κτλ. (βιοτεχνολογία).
Γ. Χάρη στις γνώσεις που αποκτήθηκαν σχετικά με θέματα της βιολογίας (οικολογία, βιοτεχνολογία κ.ά.), έχουμε, για παράδειγμα, στη διάθεσή μας εγκαταστάσεις βιολογικού καθαρισμού που επεξεργάζονται τα αστικά λύματα. Η οικολογική καταστροφή του Αργοσαρωνικού, όπου καταλήγουν τα λύματα της πόλης των Αθηνών, περιορίστηκε χάρη σε τέτοιες εγκαταστάσεις.
Η βιολογία έχει εισβάλει στην καθημερινή ζωή μέσα από άρθρα και διαφημίσεις σε εφημερίδες και περιοδικά και επηρεάζει πλέον τις απόψεις και τις συμπεριφορές μας σε διάφορα θέματα.
Α. Ακόμα και για τις πιο απλές δραστηριότητες, όπως το πλύσιμο των ρούχων, μπορούμε να επιλέξουμε ένα απορρυπαντικό ρούχων με «βιολογικά» ένζυμα ή ένα καθαριστικό πιάτων με αντιβακτηριακή δράση.
Β. Επίσης, χάρη στις γνώσεις μας επάνω στη βιολογία των ζώων, το ψάρεμα και το κυνήγι απαγορεύονται την περίοδο κατά την οποία αναπαράγονται τα ζώα.
Ερευνητές βιολόγοι εργάζονται συνεχώς για να εξασφαλίσουν προϊόντα και προΰποθέσεις που θα κάνουν την καθημερινή ζωή απλούστερη, υγιεινότερη και δημιουργικότερη.
Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ
Α. Στις παρακάτω ερωτήσεις να βάλετε σε κύκλο το γράμμα που αντιστοιχεί στην σωστή απάντηση
1. Οι βιολόγοι μελετούν
α. το σχήμα και την εσωτερική οργάνωση των οργανισμών
β. τον τρόπο λειτουργίας των οργανισμών
γ. τις ομοιότητες και τις διαφορές μεταξύ των οργανισμών
δ. όλα τα προηγούμενα
2. μικροοργανισμοί ονομάζονται οι οργανισμοί που
α. είναι πιο μικροί από τον άνθρωπο
β. έχουν μικρό μέγεθος
γ. παρατηρούνται με μικροσκόπιο
δ. δεν είναι πρατοί με το μάτι του ανθρώπου
3.ποιο από τα επόμενα είδη μικροσκοπίων δεν αναφέρεται
α. το ηλεκτρικό β. το ηλεκτρονικό γ. το οπτικό δ. το φωτονικό
4. η μεγαλύτερη μεγένθυνση που μπορούν να πετύχουν κάποια μικροσκόπια είναι α. 50.000 φορές β. 100.000 φορές γ. 500.000 φορές δ.1.000.000 φορές
5. όταν κάνουμε παρατηρήσεις με το μικροσκόπιο είναι απαραίτητο
α. να κάνουμε ένα πρόχειρο σκίτσο του παρατηρούμενου αντικειμένου
β. να σημειώνουμε διάφορες ενδείξεις για τα τμήματα του παρατηρούμενου αντικειμένου
γ. να σημειώνουμε την κλίμακα του σχεδίου
δ. όλα τα προηγούμενα
6. κατά την μελέτη των οργανισμών οι βιολόγοι αξιοποιούν γνώσεις
α. μόνο από την βιολογία β. και από άλλες επιστήμες
γ. και από την φυσική , την χημεία και τα μαθηματικά
δ. από την βιολογία και τα μαθηματικά
7. η βιολογία θεωρείται επιστήμα του μέλλοντος διότι
α. είναι πολύ νέα επιστήμη β. είναι πολύ παλία επιστήμη
γ. μπορεί να βοηθήσει σημαντικά τον άνθρωπο να βελτιώσει την ζωή του
δ. ασχολείται με την ζωή
8. η βιολογία βοηθά σημαντικά
α. στην παραγωγή ποικιλίας τροφίμων και φαρμάκων
β. στη βελτίωση της παραγωγής διαφόρων προϊόντων
γ. στην προστασία του περιβάλλοντος
δ. όλα τα προηγούμενα
9. η επίδραση της βιολογίας είναι σημαντική στην καθημερινή ζωή διότι
α. είναι νέα επιστήμη
β. σχετίζεται με τις ανάγκες του ανθρώπου και γενικά των οργανισμών
γ. μόνο αυτή μπορεί να αντιμετωπίσει τις ανάγκες του ανθρώπου
δ. όλα τα προηγούμενα
Β. Να συμπληρώσετε με τις κατάλληλες λέξεις τα κενά στις παρακάτω προτάσεις
1. ότι σχετίζεται με την ζωή μελετάται από την επιστήμη της ………………
2. ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,ή………………..ονομάζονται όσοι οργανισμοί δεν είναι ορατοί με γυμνό ……………………
3.τα συνηθισμένα μικροσκόπια ονομάζονται ………………….ή ……………… ενώ τις μεγαλύτερες μεγενθύνσεις πετυχαίνουν τα ………………….
4. η …………………ενός σχεδίου κατά την μικροσκόπηση δείχνει πόσες φορές είναι αυτό μεγαλύτερο από ότι το πραγματικό αντικείμενο
5. η …………………..σχετίζεται με την βιομηχανική χρήση μικροοργανισμών για την παραγωγή προϊόντων όπως τρόφιμα και φάρμακα
Γ. Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ( με το γράμμα Σ) ή ως λανθασμένες ( με το γράμμα Λ)
ΠΡΟΤΑΣΗ | Σ/Λ |
1. η βιολογία μελετά αναλυτικά οτιδήποτε βρίσκεται στο περιβάλλον του ανθρώπου | |
2. δεν είναι ίδια τα μικρόβια για όλους τους ανθρώπους , επειδή δεν βλέπουν όλοι το ίδιο καλά | |
3. όλα τα μικροσκόπια πετυχάινουν την ίδια μέγιστη μεγένθυνση | |
4. η χημεία , η φυσική και τα μαθηματικά είναι κλάδοι της βιολογίας | |
5. η βιολογία έχει εφαρμογές στην παραγωγή προϊόντων αλλά και στην προστασία του περιβάλλοντος |