Ενδεικτικές απαντήσεις στο κριτήριο του ΙΕΠ

Ενδεικτικές απαντήσεις στο Διαγώνισμα του ΙΕΠ

Άννα Πολατίδου ΣΕΕ ΠΕ02

Θέμα Α΄

Σύμφωνα με τον συγγραφέα, ηλίθιος είναι εκείνος που πιστεύει ότι δεν επιθυμεί τίποτα και μένει αδρανής, όπως και εκείνος που επιθυμεί ταυτόχρονα αντιφατικά  πράγματα. Επίσης ηλίθιος είναι αυτός που μη γνωρίζοντας τι θέλει, καταλήγει να χειραγωγηθεί μιμούμενος τους άλλους. Σε μια άλλη κατηγορία ηλιθίου ανήκουν αυτός που, ενώ ξέρει τι θέλει, φοβάται και αναβάλλει την πραγματοποίηση της επιθυμίας του, αλλά και εκείνος που παρά την έντονη επιθυμία του αγνοεί την πραγματικότητα και συγχέει το ωφέλιμο με το βλαβερό. (78)

Θέμα Β΄

1^ο ερώτημα (15)

Α. Λάθος  :« Τη ζωή μας τη δίνουν….. οδηγίες χρήσης»

Β. Σωστό: « Προσπάθησα να σου μάθω…. στους ώμους του»

Γ. Σωστό: « Έχω τις απόψεις μου… δεν είμαι η «ηθική»»

Δ. Σωστό: « Μέσω εμού……. χωρίς να πέφτεις σε παγίδες»

Ε. Σωστό: «Επίλεξε αυτό που…. σε διαφορετικές χαρές»

2^ο ερώτημα (10) / από δύο επιλογές

1. Να επικοινωνήσει: χρήση α΄ και β΄ενικού προσώπου

«Είχα την τόλμη να σου κάνω», «προσπάθησα να σου μάθω»

«Γι΄αυτό αρνήθηκα να σου δώσω», « χωρίς να πέφτεις σε παγίδες»

2. Να συμβουλεύσει: χρήση προστακτικής / τροπικότητα δεοντική. « επίλεξε», «απόφευγε»

Λεξιλόγιο προτρεπτικό -αποτρεπτικό: επιφωνήματα (αχ, εχ), ασύνδετο,

Η λέξη συμβουλή και το ρητορικό ερώτημα «Ωστόσο, να τελειώσω με μια συμβουλή;»

Βουλητικές προτάσεις « να ψάχνεις και να σκέφτεσαι»

3^ο ερώτημα (15)

3 α. (5)

1. Σωστό

Β) Νοηματικό περιεχόμενο : Ο συγγραφέας εξηγεί στο γιο του ότι δεν είναι ηθικολόγος, αλλά αντιθέτως, ειρωνεύεται τους μεγαλόστομους κήρυκες της ηθικής που στηλιτεύουν με στομφώδες ύφος τα δεινά του αιώνα μας, τον καταναλωτισμό, την έλλειψη αλληλεγγύης, τη μανία του χρήματος, την κρίση αξιών. Ασφαλώς και ο ίδιος έχει άποψη γι΄ αυτά, αλλά τον συμβουλεύει ως πατέρας και όχι ως εκπρόσωπος της ηθικής.

Τεκμηρίωση σε γλωσσικές επιλογές :

Ειρωνεία= θαυμαστικά και επιφωνήματα ειρωνείας (αχ!, εχ!, ουχ!)

Λεξιλόγιο αρνητικά φορτισμένο: « σου κάνω κήρυγμα»

Εισαγωγικά ειρωνείας (« κακά», «η ηθική»)

3β. Ο πατέρας ισχυρίστηκε ότι προσπάθησε να του μάθει τρόπους να πορευθεί, αλλά ούτε αυτός ούτε κανένας άλλος είχε το δικαίωμα να επωμισθεί αυτό το βάρος.

Θέμα Γ΄

Το θέμα του ποιήματος είναι ο συμβιβασμός του σύγχρονου ανθρώπου με τα ανεπούλωτα ψυχικά τραύματα. Η χρήση της δεικτικής αντωνυμίας στην αρχή και του ρητορικού ερωτήματος στο τέλος δημιουργούν την εντύπωση ότι το ποιητικό υποκείμενο απευθύνεται  σε έναν φανταστικό ακροατή  (τούτο το μαχαίρι, μα ποιος ενδιαφέρεται;), για να εκφράσει τον ανείπωτο πόνο που του προκαλεί το τραύμα του μαχαιριού. Το μαχαίρι αποτελεί το σύμβολο της πληγής και του τραύματος. Αυτή η απτή πληγή μέσα από τις επαναλήψεις (πόνο/πόνο, δεν μπορώ/δεν μπορώ) επιτείνει το αίσθημα της απόγνωσης και της αδυναμίας. Το πληγωμένο άτομο δέχεται τελικά με καρτερικότητα τον αδιάκοπο πόνο που σημαδεύει την καθημερινότητα του(πώς κάθομαι, πού στέκω, πώς κοιμάμαι), αλλά διαπιστώνει με πίκρα ότι κανείς δεν αντιλαμβάνεται το μαρτύριο του, επειδή του ο καθένας ασχολείται με τα δικά του τραύματα.

Διαφωνώ με τη στάση του ποιητικού υποκειμένου. Τα προβλήματα της ζωής είναι επώδυνα, αλλά ο άνθρωπος δεν πρέπει να εγκαταλείπει την ελπίδα για την ευτυχία στη ζωή. Όσο κι αν ο πόνος μας λυγίζει, πρέπει να μη σταματάμε να αγωνιζόμαστε για την ευτυχία .  (174)

Ή εναλλακτικά : Η απάθεια της κοινωνίας απέναντι στον πόνο των άλλων (καταληκτικοί στίχοι). Τότε ο σχολιασμός εστιάζει εκεί, με κειμενικούς δείκτες το παράπονο και την αγωνία που εκφράζεται από τον διασκελισμό των στίχων (στ.8-10) και το ασύνδετο σχήμα (στ.9) και καταλήγει  στο  ερώτημα με την πικρή διαπίστωση-απάντηση ότι ο καθένας έχει τη δική του πληγή και αδιαφορεί για τον άλλον.  Ο φορτισμένος, ζωηρός τόνος του τροχαϊκού μέτρου των προηγούμενων στίχων γειώνεται και παγώνει με την πεζολογία των δύο τελευταίων ιαμβικών στίχων.