Πάτι Σμιθ – Συμβουλές για νέους

Αφιερωμένο στους απόφοιτους 2017

Η Πάτι Σμίθ για το γράψιμο, τη ζωή, την τέχνη και τον Γουίλιαμ Μπάροουζ

Κατά τη διάρκεια της μακράς και ακατάπαυστης δημιουργικής ζωής του, στον συγγραφέα Γουίλιαμ Μπάροουζ τέθηκε επανειλημμένα τούτο το αθάνατο ερώτημα: «Έχετε κάποιες συμβουλές για τους νέους;»

Σε μια θεαματική αντιστροφή ρόλων, μια από τις πιο φανατικές θαυμάστριες του Μπάροουζ, βρέθηκε εκείνη να διατυπώνει παρόμοιες σοφές συμβουλές για το γράψιμο, τη ζωή και την τέχνη, μαζί και σκέψεις για τις συμβουλές που ο Γουίλιαμ Μπάροουζ της είχε δώσει όταν ξεκινούσε ως νεαρή αναδυόμενη καλλιτέχνης.

Η Πάτι Σμίθ εμφανίστηκε το 2012 στο Φεστιβάλ Λογοτεχνίας της Λουϊζιάνας, στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Λουϊζιάνας, όπου μίλησε σε ένα κοινό, αιχμαλωτισμένο από τη χαρισματική της γοητεία και την ειλικρινή ανοιχτοσύνη της, για τις προκλήσεις της ζωής και τα διλήμματα που είναι συνυφασμένα με την επιδίωξη μιας δημιουργικής ζωής.

Ένας συγγραφέας, αλλά κι οποιοσδήποτε καλλιτέχνης, δεν μπορεί να περιμένει να τον αγκαλιάσει το κοινό. Ξέρετε, έχω κάνει δίσκους που φάνηκε σαν να μην τους άκουσε κανείς. Μπορεί να γράφεις βιβλία ποίησης που ξέρεις ότι τα διαβάζουν πενήντα άτομα κι απλά συνεχίζεις γιατί πρέπει, επειδή αυτή είναι η αποστολή σου. Αλλά είναι όμορφο να σε αγκαλιάζει το κοινό. Μερικοί άνθρωποι μου έχουν πει, ξέρετε, «Μήπως η επιτυχία χαλάει τον καλλιτέχνη;» ή, το άλλο, «αν είσαι πανκ ρόκερ, δεν θες να έχεις επιτυχίες», κι εγώ τους απαντώ «Δεν πάτε στο διάολο!». Καθένας κάνει τη δουλειά του για τους ανθρώπους, κι όσο περισσότερους ανθρώπους μπορείς να αγγίξεις, τόσο πιο θαυμάσιο είναι! Δεν γράφεις για να πεις μετά «θέλω μόνο οι κουλ τύποι να το διαβάσουν». Αυτό που θες είναι όλους να τους ταξιδέψεις, ή, αν γίνεται, να τους εμπνεύσεις.

Όταν ήμουν πραγματικά νέα, περνούσα πολύ δύσκολα και ποτέ δεν είχα λεφτά, κι η συμβουλή που μου έδωσε ο Γουίλιαμ ήταν «φτιάξε ένα καλό όνομα και κράτησέ το καθαρό. Μην κάνεις συμβιβασμούς. Μην στενοχωριέσαι για να φτιάξεις κομπόδεμα ή να γίνεις πετυχημένη. Να ενδιαφέρεσαι να κάνεις καλή δουλειά και σωστές επιλογές και να προστατεύεις το έργο σου. Κι αν φτιάξεις ένα καλό όνομα, το ίδιο το όνομα, να ξέρεις, θα είναι το δικό του νόμισμα». Και θυμάμαι όταν μου τα ‘λεγε, εγώ του είπα: «Ναι βρε Γουίλιαμ, αλλά τ’ όνομά μου είναι Σμιθ, ξέρεις». [Σαν να λέμε Παπαδόπουλος]. Αστειεύομαι!

Το να είσαι καλλιτέχνης, στην πραγματικότητα το να είσαι άνθρωπος, στις μέρες μας είναι πολύ δύσκολο. Πρέπει να περάσεις τη ζωή σου προσπαθώντας να παραμείνεις κατά το δυνατόν υγιής, να είσαι όσο μπορείς ευτυχισμένος, κυνηγώντας και κάνοντας αυτά που θες. Είτε αυτό που θες είναι να έχεις παιδιά, είτε αυτό που θες είναι να είσαι φούρναρης. Είτε θες να ζεις στο δάσος, ή να αγωνιστείς να σώσεις το περιβάλλον, είτε θες, ίσως, να γράφεις σενάρια για αστυνομικά. Δεν έχει πραγματικά ιδιαίτερη σημασία. Αυτό που έχει σημασία είναι να ξέρεις τι θέλεις, και να το κυνηγήσεις και να καταλάβεις ότι θα είναι δύσκολο. Γιατί η ζωή είναι πραγματικά δύσκολη. Θα χάσεις ανθρώπους που αγαπάς. Θα καρδιοχτυπήσεις. Μερικές φορές θα αρρωστήσεις. Μερικές φορές θα έχεις τρομερό πονόδοντο. Μερικές φορές θα πεινάσεις. Αλλά, από την άλλη, θα έχεις τις πιο όμορφες εμπειρίες. Μερικές φορές μόνο τον ουρανό. Μερικές φορές κάτι που έφτιαξες κι αισθάνεσαι ότι είναι τόσο υπέροχο. Ή θα βρεις κάποιον να αγαπάς. Ή τα παιδιά σου. Υπάρχουν όμορφα πράγματα στη ζωή, όταν υποφέρεις είναι απλώς μέρος του πακέτου. Δες το: γεννιόμαστε, και πρέπει επίσης να πεθάνουμε. Το γνωρίζουμε. Έτσι είναι λογικό ότι άλλοτε θα είμαστε πραγματικά χαρούμενοι, κι άλλοτε τα πράγματα θα είναι αληθινά σκατά. Ανέβα! Είναι σαν μια βόλτα με το τρενάκι του τρόμου. Δεν θα είναι ποτέ τέλεια. Θα έχει τέλειες στιγμές, και μετά αναποδιές, αλλά αξίζει τον κόπο. Πιστέψτε με, νομίζω ότι αξίζει.

Ξέρετε είμαι σίγουρη ότι κάθε γενιά μπορεί να πει ότι τα χρόνια της ήταν τα καλύτερα και τα χειρότερα μαζί. Νομίζω όμως ότι τώρα βρισκόμαστε σε κάτι διαφορετικό και πρωτόγνωρο. Είμαστε σε μια πρωτοποριακή εποχή, επειδή δεν έχει υπάρξει άλλη στιγμή στην ιστορία όπως τώρα. Κι αυτό την καθιστά μοναδική. Δεν είναι μοναδική επειδή έχουμε καλλιτέχνες αναγεννησιακού στυλ -είναι μοναδική γιατί είναι η εποχή του ανθρώπου, γιατί η τεχνολογία έχει πραγματικά εκδημοκρατίσει την δυνατότητα ατομικής έκφρασης. Αντί μόνο για μια χούφτα ανθρώπων που κάνουν τους δικούς τους δίσκους ή γράφουν τα τραγούδια τους, τώρα όλοι μπορούν να γράφουν. Όλοι μπορούν να δημοσιεύσουν ένα ποίημα στο Διαδίκτυο και να το διαβάσουν οι άνθρωποι. Ο καθένας έχει πρόσβαση και πρόσβαση που δεν είχε ποτέ πριν. Υπάρχουν δυνατότητες για παγκόσμιο αγώνα. Υπάρχουν δυνατότητες να καθαιρεθούν αυτές οι εταιρείες κι οι κυβερνήσεις που πιστεύουν ότι εξουσιάζουν τον κόσμο, καθώς μπορούμε να ενωθούμε σαν ένας μέσω της τεχνολογίας. Ακόμη προσπαθούμε να συνειδητοποιήσουμε όλοι μας πόση και τι είδους δύναμη έχουμε στην πραγματικότητα. Αλλά οι άνθρωποι εξακολουθούν να έχουν τη δύναμη περισσότερο από ποτέ. Και νομίζω ότι τώρα είναι σαν να περνάμε τούτο το επίπονο είδος της εφηβείας. Πάλι, τι κάνουμε με αυτή την τεχνολογία; Τι κάνουμε με τον κόσμο μας; Ποιοι είμαστε; Αλλά ταυτόχρονα είναι και συναρπαστικό. Ξέρεις, όλοι οι νέοι άνθρωποι τώρα, οι νέες γενιές, είναι οι πρωτοπόροι σε μια νέα εποχή. Γι’ αυτό λοιπόν, λέω, μείνετε δυνατοί. Προσπαθήστε να διασκεδάσετε, αλλά παραμείνετε καθαροί, παραμείνετε υγιείς, γιατί, ξέρετε, έχετε πολλές προκλήσεις μπροστά σας. Και να είστε ευτυχισμένοι.

Η Πάτι Σμίθ σε συνομιλία με το δημοσιογράφο Κρίστιαν Λουντ στο Φεστιβάλ Λογοτεχνίας της Λουϊζιάνας, 24 Αυγούστου 2012, Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Λουϊζιάνας

 

Μεταγραφή © Marcus D. Niski 2013

Για τους απόφοιτους του 2016…

Αυτή η εργασία έχει άδεια χρήσης Creative Commons -Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή4.0.

Κατηγορίες: Ηλεκτρονική έκδοση. Προσθήκη στους σελιδοδείκτες.