Το Ύψωμα 731 βρίσκεται περί τα 20 χλμ. βόρεια της Κλεισούρας, στην Αλβανία. Το είχε καταλάβει ο Ελληνικός Στρατός μετά από σκληρές μάχες την χρονική περίοδο από τις 6 ως τις 11 Ιανουαρίου 1941.
Στο Ύψωμα 731 και στα γειτονικά υψώματα οι Έλληνες κατατρόπωσαν τις ιταλικές δυνάμεις και ντρόπιασαν τον Μουσολίνι και την περιβόητη και μεγαλεπήβολη εαρινή επίθεσή του.
Η Μάχη στο Ύψωμα 731 ήταν μια από τις πιο κρίσιμες μάχες του Ελληνοϊταλικού Πολέμου. Οι συγκρούσεις κράτησαν 15 μέρες, δηλαδή από τις 9-24 Μαρτίου 1941 και έληξαν με επικράτηση των Ελλήνων. Το τίμημα που κατέβαλαν οι ελληνικές δυνάμεις κατά τις πολυήμερες μάχες με επίκεντρο το Ύψωμα 731, ήταν βαρύ: 47 αξιωματικοί και 1.196 οπλίτες νεκροί, 144 αξιωματικοί και 3.872 οπλίτες τραυματίες. Οι ιταλικές απώλειες, ήταν βαρύτατες. Συνολικά 11.800 αξιωματικοί και οπλίτες νεκροί και τραυματίες.
Ήταν τόσα πολλά τα πυρά των Ιταλών στις 20 επιθέσεις εναντίον των ελληνικών δυνάμεων, που το ύψωμα μετά τις μάχες, μειώθηκε κατά 5 μέτρα και σήμερα αναφέρεται στους χάρτες σαν ύψωμα 726 και όχι 731, καθώς το υψόμετρο καθορίζει την ονομασία τους. Τριακόσια πυροβόλα στρέφουν τις κάννες τους στο ύψωμα 731, το οποίο σφυροκοπείται ακατάπαυστα με βλήματα πυροβολικού διαφόρων διαμετρημάτων. Σύμφωνα με τα Αρχεία Στρατού, έπεσαν 100.000 βλήματα μέσα σε δύο ώρες. Σε μισή ώρα δεν είχε μείνει δέντρο όρθιο στην κορυφή, σε μιάμιση ώρα τα πάντα ανασκάφτηκαν και σε δύο ώρες το ύψωμα είχε ρημαχτεί ολοσχερώς
Στο ύψωμα 731, καθώς και στα γειτονικά υψώματα, πολέμησαν οι άνδρες του 5ου Συντάγματος της I Μεραρχίας που κατάγονταν κυρίως από την Καρδίτσα και τα Τρίκαλα, με διοικητή τον Δημήτριο Κασλά, μέχρι την νύκτα της 12/13 Μαρτίου οπότε αντικαταστάθηκε, λόγω απωλειών, από το 19ο Σύνταγμα της VI Μεραρχίας Σερρών. Τον τομέα του τάγματος Κασλά ανέλαβε το τάγμα του λοχαγού Κουτρίδη, μέχρι το τέλος του αγώνα στην περιοχή αυτή.Απέναντί τους βρισκόταν το 8ο Ιταλικό Σώμα Στρατού, με τέσσερις μεραρχίες και δυο τάγματα μελανοχιτώνων.
Ο Αν/γος Γεώργιος Μ. Τζουβαλάς έγραψε:
“Βαρύ το τίμημα, αλλά και απροσμέτρητον το μεγαλείον και η δόξα δια τους Έλληνας μαχητάς. Η θυσία των πεσόντων και ο ηρωισμός όσων επέζησαν δεν διαγράφονται ούτε παραγράφονται. Μένουν ως φωτεινά μετέωρα ζείδωρος δύναμις διαιωνίσεως και θωρακίσεως του μεγαλείου της Ελλάδος”.
Η ελληνική πολιτεία μόλις τον Μάρτιο του 2014 έκανε τα αποκαλυπτήρια ενός μνημείου στα Τρίκαλα, αφιερωμένο στους νέους της πόλης που θυσιάστηκαν στην πιο φονική μάχη του Αλβανικού μετώπου, που τηρουμένων των αναλογιών τους δίνει το δικαίωμα να λένε με περηφάνια πως κράτησαν τις δικές τους Θερμοπύλες και μάλιστα βγήκαν νικητές!
