e-patha

 Όλοι μας χρησιμοποιούμε τη φράση » γερή κράση» για να χαρακτηρίσουμε έναν άνθρωπο με καλή υγεία, ένα γερό σκαρί. Η λέξη κράση προέρχεται από το αρχαίο ρήμα κεράνυμι που σημαίνει ανακατεύω, αναμειγνύω. Ως εδώ καλά. Τι  σχέση όμως έχει το ανακάτεμα με την καλή υγεία; 

   Όπως μας λέει ο Ιπποκράτης: » Το σώμα του ανθρώπου έχει μέσα του αίμα, φλέγμα, κίτρινη και μαύρη χολή. Αυτά συνιστούν τη φύση του ανθρώπινου σώματος και σ’ αυτά έχουν την αρχή τους ο πόνος και η υγεία. Ο άνθρωπος λοιπόν έχει την υγεία του, κατά κύριο λόγο όταν αυτά τα συστατικά του στοιχεία είναι αναμεμειγμένα σε σωστή αναλογία ιδιοτήτων και ποσότητας και όταν η ανάμειξη είναι τέλεια. Αντίθετα ο άνθρωπος αισθάνεται πόνους, όταν κάποιο απ’ αυτά τα συστατικά του στοιχεία είναι λιγότερο ή περισσότερο από το κανονικό ή όταν ξεχωρίσει μέσα στο σώμα του και δεν είναι πια αναμεμειγμένο με όλα τα υπόλοιπα. (μετάφραση Δ. Λυπουρλής, Ιπποκράτης 2.299 ) Ιπποκράτους, Περί φυσίος ανθρώπου VI 38.19-40.4

   Μια από τις θεμελιώδεις διδασκαλίες του Ιπποκράτη ήταν ότι οι τέσσερις χυμοί ( αίμα, φλέγμα, κίτρινη και μαύρη χολή) αποτελούσαν τα κύρια συστατικά στοιχεία του ανθρώπινου σώματος. Η σωστή  ανάμειξη των χυμών( κράσις) είναι η βασικότερη προϋπόθεση για την υγεία (ευκρασία) ενώ η διαταραχή της ισορροπίας τους προκαλεί την εμφάνιση ασθενειών (δυσκρασία) ?

  Όλα αυτά  τα διάβασα στο βιβλίο «Τιμαρίων ή περί των κατ’ αυτόν παθημάτων.», στο  σχόλιο αρ. 90.

 Ο Τιμαρίων κάνει ένα ταξίδι από τη Κωνσταντινούπολη στη Θεσσαλονίκη για να παρευρεθεί στο πανηγύρι που γινόταν τον Οκτώβριο εκεί , τα Δημήτρια. Στο γυρισμό για Κωνσταντινούπολη αρρωσταίνει βαριά του θανατά, πάει μια βόλτα στον κάτω κόσμο, αλλά χάρη στη γερή του κράση γίνεται καλά .Αυτή , απ’ ότι θυμάμαι είναι η υπόθεση του βιβλίου. Ο συγγραφέας φαίνεται είχε και γνώσεις ιατρικής γιατί κάνει αναφορά σε πολλά ζητήματα που προϋποθέτουν αυτές τις γνώσεις.