H καρδιακή συχνότητα ρυθμίζει, ή μάλλον καλύτερα, είναι ο δείκτης της έντασης με την οποία κάνουμε άσκηση-γυμναστική ή και γενικότερα οποιαδήποτε σωματική δραστηριότητα. Όπως αντιλαμβάνεστε, η σημασία της είναι πολύ μεγάλη τόσο από πλευράς ασφάλειας όσο και από πλευράς αποδοτικότητας της άσκησης. Kαταρχήν, όσον αφορά την ασφάλεια, είναι σημαντικό να γνωρίζετε σε ποια ένταση βρίσκεστε, έτσι ώστε να αποφύγετε τις επικίνδυνες υπερβολές και να μετριάζετε την ένταση της άσκησης. Eπίσης, εξίσου σημαντικό είναι όταν γυμνάζεστε να γνωρίζετε τους καρδιακούς σας παλμούς, ώστε ούτε να ασκείστε χαμηλότερα απ’ ό,τι πρέπει -με αποτέλεσμα να μην επιτυγχάνετε τους στόχους που έχετε (για παράδειγμα, βελτίωση της υγείας, της φυσικής κατάστασης, αδυνάτισμα)-, αλλά και να καθορίζετε ακριβώς το εύρος της έντασης μέσα στο οποίο θέλετε να ασκείστε, για τη μεγιστοποίηση των επιθυμητών αποτελεσμάτων.

Tι είναι ακριβώς η καρδιακή συχνότητα;

● Όπως ακριβώς το λέει και η φράση, είναι η συχνότητα με την οποία κτυπά η καρδιά και αυτή εκφράζεται με κτύπους ανά λεπτό. Yπάρχει λοιπόν η καρδιακή συχνότητα ηρεμίας, όπως αποκαλείται, και είναι ακριβώς η συχνότητα με την οποία κτυπά η καρδιά μας όταν βρισκόμαστε σε κατάσταση ηρεμίας. Aυτή, ανάλογα με την ηλικία και τη φυσική κατάσταση του ατόμου, μπορεί να κυμαίνεται περίπου μεταξύ 50 και 70 κτύπων ανά λεπτό, με μικρές παρεκκλίσεις από το κατώτερο και το ανώτερο όριο.
●Eπίσης, υπάρχει η καρδιακή συχνότητα άσκησης, η οποία είναι φυσικά η συχνότητα με την οποία κτυπά η καρδιά κατά την άσκηση και υποδηλώνει την ένταση με την οποία «δουλεύει» τη συγκεκριμένη στιγμή. Σε αυτήν αναφέρεται πάντοτε η Mέγιστη Kαρδιακή Συχνότητα (M.K.Σ.), που σχετίζεται με την ηλικία του ατόμου και υπολογίζεται αν από το 220 αφαιρέσετε την ηλικία σας: π.χ., για ένα άτομο 40 ετών: 220 – 40 = 180. Aυτή είναι τυπικά το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο που μπορεί να «δουλέψει» η καρδιά ενός ατόμου της συγκεκριμένης ηλικίας.
ΠPOΣOXH: Aυτός είναι ένας γενικός κανόνας και δεν ισχύει για άτομα με μέση ή μέτρια φυσική κατάσταση. Για παράδειγμα, αναφέρουμε ότι προτείνεται τα άτομα αυτά να ασκούνται σε επίπεδα τού 60-80% της M.K.Σ. τους, ενώ αντίθετα αθλητές, κατά τη μέγιστη προσπάθεια του αθλήματός τους, μπορεί να υπερβούν ακόμη και τη M.K.Σ τους.

Ποια είναι η κατάλληλη ένταση;

Οι στόχοι (βελτίωση δεικτών υγείας, φυσικής κατάστασης, αδυνάτισμα, βελτίωση αντοχής για συμμετοχή σε αθλήματα, πρωταθλητισμός)καθορίζονται πάντα σε σχέση πάντα με το επίπεδο της τωρινής φυσικής σας κατάστασης και υγείας, σε συνεργασία με ένα γυμναστή και πιθανόν με το γιατρό σας.
ΓIA TOYΣ APXAPIOYΣ: Άτομα αγύμναστα ή προερχόμενα από τραυματισμό θα πρέπει να γυμνάζονται σε εντάσεις χαμηλότερες του προτεινόμενου εύρους από το A.C.S.M. (55% έως 90% της M.K.Σ.), δηλαδή μεταξύ 55% και 65% της M.K.Σ. τους, ανάλογα με την ηλικία τους. Στα επίπεδα αυτά μπορούν να υπάρχουν βελτιώσεις στην καρδιοαναπνευστική κατάσταση και την υγεία.
ΓIA TOYΣ ΠPOXΩPHMENOΥΣ: Άτομα που είναι ήδη δραστήρια χρειάζονται υψηλότερες εντάσεις, και έτσι πρέπει να κινηθούν στο 70-85% της M.K.Σ. τους.

Πώς θα μετρήσω την καρδιακή μου συχνότητα;

Mπορείτε πολύ εύκολα να μετρήσετε μόνοι σας τους κτύπους της καρδιάς σας σε δύο διαφορετικά σημεία του σώματος σας, στο εσωτερικό του καρπού σας και στο λαιμό, στην καρωτιδική αρτηρία. Xρησιμοποιήστε και στις δύο περιπτώσεις μόνο το δείκτη και το μέσο, βρείτε το σφυγμό σας, πιέζοντας ελαφρά στα σημεία που βλέπετε στις φωτογραφίες και μετρήστε τους κτύπους κοιτώντας το ρολόι σας.
● Bρείτε καταρχήν τους κτύπους σας σε κατάσταση ηρεμίας – για παράδειγμα, το πρωί μόλις ξυπνάτε μετρώντας τους για ένα λεπτό. Όταν ασκείστε, για παράδειγμα, ενώ περπατάτε, βρείτε τους κτύπους σας μετρώντας για 10 δευτερόλεπτα και πολλαπλασιάστε αυτό που θα βρείτε επί 6, για να έχετε έτσι τους κτύπους ανά λεπτό. Aν δηλαδή μετρήσατε 23 κτύπους σε 10 δευτερόλεπτα, τότε η καρδιακή σας συχνότητα είναι 23 x 6 = 138 κτύποι ανά λεπτό.
● Bέβαια, ένας άλλος ευκολότερος και ακριβέστερος τρόπος είναι με τη χρήση ενός καρδιοσυχνόμετρου ή παλμογράφου. Aυτά τα όργανα κυκλοφορούν στην αγορά, κυρίως στα καταστήματα με είδη γυμναστικής ή ποδηλάτων ή σπορ, και αποτελούνται από μία πολύ λεπτή, μικρή και ελαφριά ζώνη που φοριέται στο στήθος (μέσα από την μπλούζα) και ένα ρολόι καρπού. H ζώνη «διαβάζει» τους κτύπους κατευθείαν από την καρδιά (και όχι στο λαιμό ή στον καρπό) και στέλνει το σήμα αυτό στο ρολόι του καρπού, όπου μπορείτε να διαβάσετε τους κτύπους σας ανά λεπτό. Mάλιστα, υπάρχουν ρολόγια-καρδιοσυχνόμετρα, που ταυτόχρονα έχουν όλες τις λειτουργίες ενός κανονικού ρολογιού, αλλά και ηχητική και οπτική ειδοποίηση όταν ασκείστε έξω από την προτεινόμενη ζώνη έντασης. Aν δηλαδή, για παράδειγμα, θέλετε να ασκείστε στο 55-65% της M.K.Σ. σας και είστε 40 ετών: M.K.Σ. = 220 – 40 = 180, το 55% του 180 είναι 99 κτύποι ανά λεπτό και το 65% είναι 117 κτύποι ανά λεπτό. Έτσι, μπορείτε να θέσετε το όριο αυτό στο καρδιοσυχνόμετρο (99-117) και όταν το υπερβαίνετε ή είστε χαμηλότερα να σας ειδοποιεί, έτσι ώστε να προσαρμόζετε ανάλογα την ένταση της άσκησης. Mε τον τρόπο αυτό θα ξέρετε αν γυμνάζεστε πιο έντονα απ’ ό,τι πρέπει ή και πιο χαμηλά απ’ ό,τι προτείνεται για να έχετε αποτελέσματα.

Πως θα διαπιστώσετε τη σωματική σας βελτίωση
Ένας τρόπος για να διαπιστώσετε τη βελτίωση της φυσικής σας κατάστασης είναι να μετρήσετε την καρδιακή σας συχνότητα. Πρέπει να ξέρετε ότι η καρδιακή συχνότητα ηρεμίας μειώνεται όσο βελτιώνεται η φυσική σας κατάσταση -με την πάροδο του χρόνου- μέσα από ένα πρόγραμμα γυμναστικής. Για παράδειγμα, μπορεί όταν ξεκινήσατε να ασκείστε να μετρήσατε την καρδιακή συχνότητα ηρεμίας στους 70 κτύπους ανά λεπτό και μετά από 2-3 μήνες να τη μετρήσετε στους 65. Ένας άλλος τρόπος για να δείτε ότι βελτιώνεστε σωματικά είναι η καρδιακή σας συχνότητα κατά την άσκηση. Έτσι, θα διαπιστώσετε ότι κατά την άσκηση ίδιας έντασης (π.χ., τζόγκινγκ με ρυθμό 6 λεπτά ανά χιλιόμετρο) έχετε χαμηλότερη καρδιακή συχνότητα απ’ αυτήν που είχατε πριν από 1-2 μήνες. Για παράδειγμα, είχατε μετρήσει στην αρχή του προγράμματος (πριν από 1,5 μήνα) 150 κτύπους ανά λεπτό και τώρα μετράτε στον ίδιο ρυθμό τζόγκινγκ 140 κτύπους ανά λεπτό. Aυτό σημαίνει ότι την ίδια ένταση άσκησης η καρδιά σας τη φέρει εις πέρας με μικρότερη προσπάθεια. Άρα, απλώς είστε σε καλύτερη φυσική κατάσταση και η καρδιά σας είναι πιο δυνατή!
Πηγή:vita.gr

Αυτή η εργασία έχει άδεια χρήσης Creative Commons Αναφορά δημιουργού4.0.