«Το δυνατό φαρμάκι, το πνεύμα μου θολώνει. Όλα τα υπόλοιπα είναι σιωπή». Αυτό σκέφτηκα όταν μεσάνυχτα μου τηλεφώνησε η Μαρία η Καλατζή, η Μαρία μας, και μου είπε τα νέα σου. Τώρα που σε βλέπω ο κόμπος είναι ίδιος αλλά πρέπει να σπάσω την σιωπή έστω και για λίγο, επειδή το αξίζεις φίλε.

Φίλε Σπύρο, αυτήν την φορά έχουμε όντως πρόβλημα, με την μόνη διαφορά ότι, μας άφησες να το αντιμετωπίσουμε χωρίς εσέ.

Τέσσερα χρόνια μου έλεγες κατά περιόδους βαριαναστενάζοντας, «Προϊστάμενε, έχουμε πρόβλημα» και κάθε φορά σου απαντούσα το ίδιο. «Μόνο στην ιδέα σου. Όσο υπάρχει ο Φώτσης μας, δεν υπάρχει πρόβλημα». Κι έτσι ήταν. Εσύ αποφάσιζες κι εγώ εκτελούσα. Εσύ αποφάσιζες κι εμείς όλοι υπακούαμε. Ήσουν η προσωποποίηση της εμπιστοσύνης για όλους μας. Η ρήση «Το’ πε ο Φώτσης» θα μείνει για πάντα όσο υπάρχουμε. Το ίδιο κι εσύ. Θα ζεις όσο θα ζούμε όσοι σε γνωρίσαμε.

Όσοι γνωρίσαμε τον Φωτσάκο, που πάντα έτρεχε σαν σαΐτα, να εξυπηρετήσει πρόσωπα και καταστάσεις, που ενώ την μια στιγμή ήσουν στο ένα γραφείο, την άλλη σε ψάχναμε και σε βρίσκαμε είτε σε τράπεζες για πληρωμές είτε στο ταμείο για κάτι άλλο και μετά από δεκάλεπτα, εμφανιζόσουν απ’ το πουθενά μπροστά μας, έτοιμος να συνεχίσεις την προσφορά σου προς όλους μας. Πάντα θαύμαζα τις τόσες σου υποστάσεις κι ας ήξερα ότι ήσουν άνθρωπος. Σου το είπα αμέτρητες φορές και θα στο ξαναπώ άλλες τόσες. Μένω ήσυχος, τώρα που κάνεις πως δεν με ακούς και δεν με διακόπτεις, όπως έκανες συνήθως και μέσα κι έξω από το γραφείο που συναντιόμαστε, » ….σταμάτα τώρα Ρωμανέ. Να μιλήσει και κάποιος άλλος ε;…» έλεγες. Μένω ήσυχος λέω, επειδή όσες φορές κι αν σου είπα το πόσο σε θαύμαζα, λίγες ήταν, κι ας μην σε άφηνε η ταπεινότητά σου, να παραδεχτείς το πόσο μοναδικός ήσουν.

Ο ζήλος σου, η φιλία σου, η προσφορά σου, το γέλιο σου, τα αστεία σου, η παρορμητικότητά σου, ο χειμαρρώδης ακραιφνής λόγος σου, το ταλέντο σου να μετατρέπεις το άσχημο σε χαρμόσυνο, η διορατικότητά σου, το πάθος σου για τελειότητα, η κατανόηση, η υπομονή, η καρτερικότητα, η δικαιοσύνη, η αλήθεια, η ντομπροσύνη, η αξιοπρέπεια, η συντροφικότητα, η αυταπάρνηση, η ακούραστη και ενεργητική σου φύση, η ζωντάνια σου, η φρεσκάδα σου, η θέλησή σου να εξυπηρετείς τους συναδέλφους και κυρίως τους αδύναμους οικονομικά, είναι λίγα από τα πολλά που αφήνεις να θυμούνται όσοι συνεργαστήκαμε μαζί σου. Μας λείπεις. Χωρίς να μπορείς να λείπεις ποτέ κι από πουθενά. Ό, τι πήραμε, ανεκτίμητο, γιατί τιμούσες ό, τι έδινες.

Μοιραστήκαμε χαρές, στενοχώριες,, αγωνίες,, άγχη, γέλια, πειράγματα, επαγγελματικά και προσωπικά ζητήματα, μα πάνω απ’ όλα μοιραστήκαμε Αγάπη. Για όλους τους συναδέλφους του Γραφείου και της Δ/νσης, ο Σπυράκος ούτε έφυγε ούτε και θα φύγει ποτέ από εκεί. Καθώς η αγάπη δεν γνωρίζει κόσμους και σύνορα, μέσα από την αγάπη μας θα είσαι πάντα κοντά μας. Θα μείνεις πάντα μέσα μας σαν ένα φωτεινό παράδειγμα προσφοράς, υπηρεσίας, αλληλεγγύης, εντιμότητας, φιλίας και εξαίρετου συναδέλφου.

Μέσα στις καρδιές μας θα ζει ο συνάδελφος, ο φίλος, ο αδερφός.

Πάντα αρνιόμουν να δεχτώ εκείνο το «ουδείς αναντικατάστατος». Τι να το κάνω που επιβεβαιώνομαι;

Φεύγεις και μας αφήνεις ένα κενό που δεν θα συμπληρωθεί. Τα λόγια τα ξέρουμε όλοι. Ο χρόνος είναι γιατρός, έτσι είναι η ζωή, όλα για τους ανθρώπους είναι, κλπ. κλπ.

Προσωπικότητες σαν εσέ όμως, είναι μοναδικές στον χώρο, φίλε Σπύρο. Αυτά που μας έδωσες με την παρουσία σου και την προσφορά σου, ήταν και καλλιτεχνήματα και μοναδικά.

Έγινες θρύλος. Εμείς σαν μικροεγωιστές που είμαστε σε θέλουμε κοντά μας για να σε απολαμβάνουμε. Κατάφερες να γίνεις κομμάτι μας. Φεύγεις και παίρνεις μαζί σου, λίγο απ’ τον καθένα μας.

Έδωσες χωρίς να το θέλεις, την μοναδική αλήθεια αυτού του κόσμου στους γονείς σου. Τον απόλυτο πόνο.

Στην γυναίκα σου και τα παιδιά σου την απέραντη θλίψη.

Σε όσους σε ήξεραν την απόλυτη σκέψη και σε όσους σε γνώρισαν και συνεργάστηκαν μαζί σου, τους αγάπησες και σε αγάπησαν, το αναπλήρωτο κενό. Μας σημάδεψες Σπύρο Φώτση.

«Αυτός που σου χτύπησε αυτήν την φορά την πόρτα δεν ήταν συνάδελφος. Ήταν Αυτός που μαζεύει τις σκιές των ανθρώπων από τις παρέες τους. Τον πέρασες μέσα, Τον κέρασες κι αυτόν καφέ όπως όλους μας, και μετά σε πήρε και φύγατε. Το γραφείο σου δέχεται πλέον την σκόνη και δεν κάνει κάτι για να την διώξει. Χωρίς εσέ δεν ξέρει να κάνει κάτι, δίχως την παρουσία σου, που έφυγες ξαφνικά και πρόωρα χωρίς αυτήν την φορά, ν” αφήσεις σημείωμα ότι θα επιστρέψεις».

Το τι πραγματικά συμβαίνει στους δικούς σου και στους φίλους σου, θα το συνειδητοποιήσουμε όταν αρχίζει να απομακρύνεται το καράβι που θα ταξιδεύεις. Γνωρίζουμε σχεδόν όλοι ότι ο πόνος με τον καιρό θα αρχίσει να λιγοστεύει. Μάθε όμως ότι δεν θα σταματήσει ποτέ.

Ξημερώματα Κυριακής ήλθες στο όνειρό μου και έτρεχες μέσα έξω στο γραφείο και μου έλεγες διάφορα με την γνωστή ενεργητικότητά σου.

Το θεώρησα τόσο φυσικό και τόσο αληθινό. Κάναμε σχέδια με Βασίλη Μαγουλά το Σάββατο το μεσημέρι για να σε βοηθήσουμε να ξαναγίνεις ακριβώς όπως ήσουν και αποφασίσαμε ότι θα το καταφέρουμε κατά τον Δεκέμβριο.

Από την μεριά σου, έκανες άθελά σου πράγματα, για να μας πείσεις ότι δεν θα ξανακάνουμε παρέα για καφέ ή για φαγητό. Εμείς όμως πάντα δίπλα μας θα έχουμε μια καρέκλα, ένα ποτήρι κι ένα πιάτο για Σπύρο Φώτση. Για τον Φωτσάκο μας.

Τρεις σελίδες χαρτί. Τρεις αράδες λέξεις. Τρία λεπτά λαλιάς. Τρεις ματιές γύρω-γύρω. Αυτό είσαι φίλε; Όχι. Θα μπορούσα να γράφω όλη νύχτα, να φτιάξω παρουσιάσεις, να κάνω πράγματα με σκοπό να σε κρατήσω όσο το δυνατόν περισσότερο κοντά μας.

Μάταιο και το ξέρουμε.

Βιάζεσαι, τρέχεις πάλι και απομακρύνεσαι.

Σε φωνάζουν σε «μακρινή και αρυτίδωτη χώρα». Κι εσύ πας. Πας σε άλλη παρέα. Δεν σου κρατούμε κακία. Κι αυτοί δικοί μας είναι.

Α! Δώσε χαιρετίσματα σε Δημήτρη Μητραντζά, σε Σταμάτη Κούστα, ξέρεις, ο ευγενής συνάδελφος με το κοστούμι και την γραβάτα, σε Αντώνη Ζωχιό, στον Προϊστάμενο τον Απόστολο, για τον Μαρκατσέλη λέω, στην Αμαλία Καββαδία και σε όσους άλλους βρεις και δεν θυμάμαι αυτήν την στιγμή.

Και πού’ σαι; Φτιάξε κατάσταση και να μας περιμένετε. Πάντα μόνοι μας ήμαστε οι δάσκαλοι αλλά πάντα πολλοί και καλοί. Στην παρέα σας θα έλθουμε.

Ανέκαθεν στο σχολείο, μας δυσκόλευαν ο πρόλογος και ο επίλογος όπως ξέρεις. Δεν αλλάχτηκε κάτι. Το ίδιο δύσκολο παραμένει. Αυτήν την φορά όμως δεν θα γράψουμε επίλογο κι ας μας αξιολογήσουν οι νέοι αξιολογητές ως στάσιμους.

Οι δικοί σου, οι συνάδελφοι και οι φίλοι σε έχουν βαθμολογήσει με το απόλυτο Άριστα.

Άριστος συνάδελφος- Άριστος φίλος – Άριστος Άνθρωπος.

Εύχομαι εκ μέρους όλων όσων σε αγάπησαν, κουράγιο και δύναμη στους δικούς σου.

Ο Κύριος να σε καλοδεχτεί και να σε αναπαύσει.

Αντίο Φίλε.

(Νικόλαος Ρωμανός συνάδελφος και φίλος)