My SchBlogOut

Την Αλεξανδρινή μαθηματικό και νεοπλατωνική φιλόσοφο Υπατία, που έζησε τον 4ο αιώνα μ.Χ., έκαναν γνωστή στο κινηματογραφόφιλο κοινό, προχθές Κυριακή στο φεστιβάλ των Καννών, η βρετανίδα ηθοποιός Ρέητσελ Γουάιζ (Rachel Weisz) και ο Χιλιανός σκηνοθέτης Αλεχάνδρο Αμεναμπάρ (Alejandro Amenábar). Ο θάνατος της Ελληνίδας λογίας στα χέρια του χριστιανικού όχλου της πόλης όπου δίδαξε, θεωρείται από κάποιους πως σηματοδότησε το οριστικό τέλος της ελληνιστικής περιόδου (δες εδώ κι εδώ). Σύμφωνα με το δημοσίευμα, στην ταινία, ενώ η πτώση της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας βρίσκεται προ των πυλών, στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου η Υπατία προσπαθεί να διατηρήσει την επιστημονική γνώση της αρχαιότητας απέναντι στους όχλους των χριστιανών ζηλωτών – οι οποίοι, βλέποντας τους αριθμούς τους να αυξάνονται και το χριστιανισμό να κερδίζει συνέχεια έδαφος στην αυτοκρατορία, στρέφονται εναντίον των ειδωλολατρών και των Εβραίων. Ένα από τα θύματά τους είναι και η Αλεξανδρινή φιλόσοφος, η οποία χαρακτηρίζεται ως μάγισσα από τους ηγέτες των χριστιανών και οδηγείται σε ένα βίαιο θάνατο -διαμελίστηκε με όστρακα και στη συνέχεια κάηκε ζωντανή. Κατά τη Γουάιζ, η ιστορία της Υπατίας είναι επίκαιρη ακόμα και σήμερα: «Ουσιαστικά τίποτα δεν έχει αλλάξει από τότε. Έχουμε τεχνολογική και ιατρική πρόοδο, αλλά όσον αφορά τα φονικά στο όνομα ενός θεού, ο φονταμενταλισμός εξακολουθεί να βασιλεύει…ενώ δεν είναι λίγες οι κοινωνίες όπου οι γυναίκες θεωρούνται ακόμα πολίτες δεύτερης κατηγορίας και τους αρνείται το δικαίωμα στη μόρφωση». Κατά τα λεγόμενα του Χιλιανού σκηνοθέτη, ήθελε κάποιον αστρονόμο, αλλά όχι μια διάσημη φιγούρα όπως για παράδειγμα ο Γαλιλαίος – οπότε και οι έρευνές του τον οδήγησαν στην Υπατία. «Διαπιστώσαμε πως εκείνη η περίοδος της αρχαιότητας είχε πολλά κοινά με το σήμερα. Τότε τα πράγματα έγιναν πολύ ενδιαφέροντα, καθώς καταλάβαμε πως είχαμε τη δυνατότητα να γυρίσουμε μια ταινία για το παρελθόν, ενώ στην πραγματικότητα γυρίζαμε μια ταινία για το παρόν» δήλωσε σχετικά. Να προσθέσω κι εγώ ότι το αντίπαλο δέος στην Ελληνίδα φιλόσοφο Υπατία αποτέλεσε, κατά τη μεσαιωνική σκέψη, η Αγία Αικατερίνη η Αλεξανδρινή, χριστιανή φιλόσοφος και ρήτορας, που φέρεται ότι μαρτύρησε για την πίστη της έναν αιώνα πριν, κατά τους διωγμούς των χριστιανών. Θεωρούμενη ως η «αγιότερη και πιο σοφή των παρθένων του Χριστού», η Αγία Αικατερίνη έγινε η προστάτιδα των νέων κοριτσιών και των φοιτητριών και πολλά Καθολικά κολέγια και σχολεία θηλέων φέρουν το όνομά της, ενώ στη Γαλλία, η φιλοσοφική σχολή του Παρισιού από θαυμασμό την είχε ανακηρύξει προστάτιδα της φιλοσοφίας (περισσότερα εδώ).Πάντως, κατά την επίσκεψή μου στο ομώνυμο μοναστήρι στο Σινά, την ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης, περισσότερο εντυπωσιάσθηκα από το ύφος της ξενάγησης του Έλληνα μοναχού, που μου έμοιαζε με εκφορά θετικού επιστήμονα-και δη οπαδού του Δαρβίνου ή/και της Υπατίας-παρά με τον προσήκοντα λόγο για το «ιερόν» του τόπου…- ήμαρτον.Κι ως επιμύθιο, τι το ένα τι το άλλο, όλα για το όνομα κάποιου θεού γίνονται…

Ο σχολικός σύμβουλος κλΠΕ01 Δυτ. Ελλάδος στις «Οδηγίες για την αξιολόγηση των μαθητών» προς τους θεολόγους των σχολείων της αρμοδιότητός του υπογραμμίζει, μεταξύ άλλων, πως «δεν πρέπει να εξαρτάται ο βαθμός από το αν [ο μαθητής] κάθεται φρόνιμα ή όχι στην τάξη», ενώ σημειώνει ότι «δεν είναι παιδαγωγικά ορθό ο οποιοσδήποτε μαθητής να έχει στην καρτέλα του στα Θρησκευτικά το μικρότερο βαθμό και μάλιστα με μεγάλη διαφορά από το μέσο όρο της βαθμολογίας των υπόλοιπων μαθημάτων του» (διάβασε τις Οδηγίες εδώ). Και εγένετο σάλος μέγας στον ηλεκτρονικό και έντυπο τύπο (δες εδώ, εδώ, εδώ κι εδώ) μια και κατά την άποψη κάποιων «Πρόκειται για πρωτοφανή παρέμβαση στα διδακτικά καθήκοντα των καθηγητών η οποία ουσιαστικά υποβαθμίζει τη διδασκαλία των Θρησκευτικών και έρχεται μετά την έκδοση των τελευταίων εγκυκλίων για προαιρετική παρακολούθηση του μαθήματος από τους μαθητές!» Μα σοβαρολογούν οι άνθρωποι; Πού είδαν την πρωτοφανή παρέμβαση; Στο αυτονόητο και το παιδαγωγικά ορθό των Οδηγιών; Για εκκλησιαστικά σχολεία μιλάμε ή για τα «κοινά» γυμνάσια και λύκεια; Και το επιστέγασμα του «στημένου θορύβου» – γιατί περί αυτού πρόκειται κατά τη γνώμη μου- ο υπουργός, σύμφωνα με δημοσίευμα της esos, “έδωσε εντολή στον Περιφερειακό Διευθυντή Εκπαίδευσης να διατάξει έρευνα και να ζητήσει ευθύνες”. Αν είναι έτσι, τζάμπα κόπος η επικοινωνιακή προσπάθεια meafora.gr του blogger υπουργού…Δε λέμε, πράττουμε.

Η πίστη σε ένα ή περισσότερα ανώτερα όντα είναι ένα διαχρονικό και πανανθρώπινο φαινόμενο. Ακόμη και σήμερα, την εποχή της απόλυτης κυριαρχίας της επιστήμης, το 95% του παγκόσμιου πληθυσμού δηλώνει ότι πιστεύει στην ύπαρξη μιας υπερφυσικής δημιουργικής δύναμης. Η διαχρονικότητα και η καθολικότητα του φαινομένου της θρησκευτικής πίστης δε θα μπορούσε να αφήσει αδιάφορους τους νευροεπιστήμονες, οι οποίοι άρχισαν να αναζητούν ην περιοχή στον εγκέφαλο που ευθύνεται για την εκδήλωση της θρησκευτικής μας συμπεριφοράς. Σύμφωνα με πρόσφατη αμερικανική έρευνα, που δημοσιεύθηκε στα πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), δεν υπάρχει ένα «κέντρο» της θρησκευτικής πίστης στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Αντίθετα, η πίστη σε ένα υπέρτατο ον είναι προϊόν της συνεργασίας πολλών περιοχών του εγκεφάλου μας, και μάλιστα των ίδιων ακριβώς περιοχών που ενεργοποιούνται, όταν ένα άτομο έχει απέναντί του ένα άλλο άτομο και καλείται να αποκρυπτογραφήσει τις διαθέσεις και τις σκέψεις του διαμέσου των εκφράσεων του προσώπου και της συμπεριφοράς του. Σε πειράματα με εθελοντές διαφόρων θρησκευτικών πεποιθήσεων και άθεους διαπίστωσαν ότι σε όλους τους εθελοντές ενεργοποιούνταν τα ίδια λίγο – πολύ νευρωνικά κυκλώματα, είτε ήταν πιστοί είτε άθεοι. Διαπίστωσαν επίσης ότι δεν ενεργοποιούνταν μία αλλά πολλές περιοχές του εγκεφάλου. Σύμφωνα με άλλη έρευνα επιστημόνων από το πανεπιστήμιο του Aarhus στη Δανία, που μελέτησαν λεπτομερώς τις εγκεφαλικές αντιδράσεις είκοσι πιστών χριστιανών που προσεύχονταν στον Θεό, διαπίστωσαν ότι όταν προσευχόμαστε είναι σαν να συνομιλούμε με ένα φίλο μας. Παρατηρώντας, σε πραγματικό χρόνο, τον εγκέφαλο των εθελοντών μέσω της λειτουργικής αξονικής τομογραφίας, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όταν ένα άτομο προσεύχεται ενεργοποιούνται οι ίδιες περιοχές που ενεργοποιούνται όταν συνομιλεί με έναν άλλο άνθρωπο, ενώ όταν απαγγέλλει μια προσευχή από μνήμης, ενεργοποιούνται αποκλειστικά οι περιοχές που σχετίζονται με την ανάσυρση και επανάληψη απομνημονευμένων πληροφοριών. Σύμφωνα με τον επιστημονικό συντονιστή της έρευνας Uffe Schjodt, αυτό δείχνει σαφώς ότι δεν υπάρχει τίποτε το υπερβατικό ή υπερφυσικό στον τρόπο αυτό «επικοινωνίας» των ανθρώπων με τον Θεό.

Πηγή: http://www.enet.gr/?i=news.el.episthmh-texnologia&id=36170

Λέγεται πως όταν ο Ναπολέων παρατήρησε με κάποια έκπληξη στον Πιερ – Σιμόν Λαπλάς ότι δεν είδε πουθενά τον Θεό στο επιστημονικό του έργο, ο μεγάλος φυσικομαθηματικός του απάντησε: «Ο Θεός, εξοχότατε, θα ήταν περιττή παράμετρος στις εξισώσεις της θεωρίας μου». Ακριβής ή όχι, η μαρτυρία έχει ισχυρή συμβολική σημασία: Καθώς οι θετικές επιστήμες, από την ίδια τους τη φύση, δέχονται ότι υπάρχει μια αντικειμενική πραγματικότητα, που υπακούει στους δικούς της, κοσμικούς νόμους, οι λειτουργοί τους πολύ συχνά κλίνουν προς τον υλισμό, τον αγνωστικισμό, τον Θεό – Φύση του Σπινόζα ή, το πολύ- πολύ, τον Θεό – ωρολογοποιό του Ντεκάρτ. Εναν Θεό, ο οποίος, αφού έφτιαξε το Σύμπαν – ωρολογιακό μηχανισμό και το «κούρδισε», προικίζοντάς το με τους νόμους της αέναης ελέλιξής του, το άφησε στην (αυστηρά προκαθορισμένη) μοίρα του.Τέκνο αυτής της παράδοσης είναι και ο ευρέως γνωστός, Βρετανός βιολόγος και συγγραφέας, Ρίτσαρντ Ντόκινς (Το Εγωιστικό Γονίδιο, Η περί Θεού Αυταπάτη κ.α.). Μαχητικά άθεος και υπερασπιστής του κοσμικού κράτους, ο Ντόκινς πρότεινε κάποτε, μεταξύ σοβαρού και αστείου, να αντικατασταθεί, στην πολυπολιτισμική Βρετανία, η γιορτή των Χριστουγέννων από τον εορτασμό των γενεθλίων του… Ισαάκ Νεύτωνα (Isaac Newton)! Ο θεμελιωτής της σύγχρονης Φυσικής, ο οποίος γεννήθηκε, σύμφωνα με το Ιουλιανό ημερολόγιο που ίσχυε τότε, στις 25 Δεκεμβρίου του 1642, είναι κοινός ευεργέτης της ανθρωπότητας και προσφέρει, κατά τον Ντόνικς, μια καλή δικαιολογία για διακοπές στους πάντες.Είναι αλήθεια ότι το έργο που άφησε πίσω του ο Νεύτων προκαλεί δέος με την πρωτοτυπία, το βάθος και το σχεδόν υπερφυσικό εύρος του: Μηχανική, Βαρύτητα, Οπτική, Θερμότητα, Διαφορικός Λογισμός, Αλγεβρα – είναι τα κυριότερα γνωστικά πεδία όπου άφησε ανεξίτηλο στίγμα, όπως γνωρίζουν σήμερα οι μαθητές του λυκείου. Αν ζητούσαμε όλους τους φυσικούς να διαλέξουν τον επιστήμονα που άσκησε τη μεγαλύτερη επιρροή ανά τους αιώνες, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα ψήφιζαν τον Νεύτωνα, πολύ μπροστά και από τον «ροκ σταρ» της σύγχρονης Φυσικής, τον Αϊνστάιν – όσο κι αν ο ίδιος ο Νεύτων, παρότι δεν φημιζόταν για τη σεμνότητά του, είπε κάποτε: «Αν μπόρεσα να δω μακριά, ήταν μόνο γιατί στηριζόμουν σε ώμους γιγάντων»!Παρόλα αυτά, ο Νεύτων είναι βέβαιο ότι όχι μόνο δεν θα χειροκροτούσε, αλλά θα έφριττε με την πρόταση του Ντόκινς. Ο συγγραφέας του Principia ήταν πιστός Χριστιανός -ίσως «αιρετικός» με τα μέτρα της εποχής, αλλά πιστός- και μάλιστα έγραψε περισσότερες σελίδες θεολογικού, παρά επιστημονικού περιεχομένου (αν και δεν έμεινε στην Ιστορία για την ποιότητα των μεταφυσικών του αναζητήσεων και δεν δέχθηκε να κοινωνήσει στο κρεβάτι του θανάτου). «Η θεωρία μου εξηγεί τους νόμους της βαρύτητας, αλλά δεν εξηγεί ποιος θέσπισε αυτούς τους νόμους», έγραψε χαρακτηριστικά.Αν κάτι ενσάρκωσε ο Νεύτων, αυτό ήταν η συμβατότητα μεταξύ θρησκείας και αγοράς. Από το 1699 μέχρι τον θάνατό του, το 1727, ήταν επικεφαλής του Βασιλικού Νομισματοκοπείου. Υπηρέτησε (με το αζημίωτο) τα οικονομικά της Βρετανίας, στέλνοντας στην αγχόνη ή στο διαμελισμό πολλούς παραχαράκτες χωρίς το παραμικρό έλεος. Προσεβλήθη κι αυτός από τη διαδεδομένη, εκείνη την εποχή, μανία των αλχημιστών (δες εδώ), που πάσχιζαν να μετατρέψουν φτηνά μέταλλα σε χρυσό. Αποτέλεσμα ήταν, στο πτώμα αυτού του έξοχου επιστήμονα, να βρεθούν πολύ ισχυρές συγκεντρώσεις υδραργύρου. Κι ήταν γι’ αυτό που ο διάσημος οικονομολόγος Τζον Μέιναρντ Κέινς, είπε κάποτε: «Ο Νεύτων δεν ήταν ο πρώτος της εποχής του Λόγου, αλλά ο τελευταίος των μάγων»!

Από http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_world_100006_18/04/2009_311385

Η Ιερά Σύνοδος (δες εδώ) αποφάσισε και ζητά, μεταξύ άλλων, από το ΥΠΕΠΘ την αύξηση (!) των ωρών διδασκαλίας του μαθήματος των Θρη­σκευτικών σε όλους τους τύπους σχολείων της Δ.Ε. αλλά και το διορισμό Θεολόγων και στην Πρωτοβάθμια Έκπαίδευ­ση “διά την διδασκαλίαν του μαθήματος των Θρησκευτικών, ως συμ­βαίνει με τους Καθηγητάς Ξένων Γλωσσών, Φυσικής Αγωγής και Μου­σικής διά τα αντίστοιχα μαθήματα.” Μου φαίνεται ότι όταν διατυπώνονται τέτοια αιτήματα ή αν εισακουστούν τέτοιες απόψεις, λίγο θα απέχουν τα σχολεία μας από τα αντίστοιχα εκκλησιαστικά ή θα μετατραπούν σε τέτοια…Αν είναι δυνατό.Kαι προς αποφυγή παρεξηγήσεων, δε νομίζω ότι υπάρχει λόγος αύξησης των ωρών διδασκαλίας κάποιου από τα νυν διδασκόμενα μαθήματα στη Δ.Ε., αντίθετα, ευχαρίστως θα συζητούσα τη μείωση των ωρών διδασκαλίας τους!

Μια ομάδα νευροεπιστημόνων ισχυρίζεται ότι εντόπισε (!) τα σημεία στον ανθρώπινο εγκέφαλο, τα οποία ελέγχουν την θρησκευτική πίστη. Παράλληλα, υποστηρίζουν πως η έρευνά τους αποδεικνύει ότι η πίστη σε μια ανώτερη δύναμη εξηγείται καθαρά βιολογικά-εξελικτικά, γιατί βοήθησε τους ανθρώπους να επιβιώσουν.Σύμφωνα με τους ερευνητές, η πίστη στο Θεό βρίσκεται «δικτυωμένη» βαθιά στον ανθρώπινο εγκέφαλο, ο οποίος είναι προγραμματισμένος για τις θρησκευτικές εμπειρίες, γεγονός που καθιστά την θρησκεία ένα παγκόσμιο ανθρώπινο φαινόμενο στην ιστορία. Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχει ένα και μοναδικό νευρωνικό «σημείο του Θεού», αλλά αρκετές περιοχές του εγκεφάλου που από κοινού σχηματίζουν τα βιολογικά θεμέλια της (όποιας) θρησκευτικής πίστης.Η νέα έρευνα εντόπισε ότι, ανεξάρτητα από τις συγκεκριμένες θρησκευτικές πεποιθήσεις των ατόμων (οι εθελοντές προέρχονταν από τις τρεις μεγάλες μονοθεϊστικές θρησκείες: χριστιανισμό, ισλάμ και ιουδαϊσμό), σε όλους ενεργοποιούνται τα ίδια εγκεφαλικά κυκλώματα, όταν σκέπτονται ζητήματα σχετικά με το Θεό ή διάφορα ηθικά προβλήματα. Περισσότερα εδώ.