Μια μεγάλη έκπληξη του καλού Θεού μάς περίμενε Απρίλη μήνα στα (Άνω) παραδοσιακά Βρασνά, καθώς φθάναμε έξω από το περίφημο Μουσείο Ορυκτών και Πετρωμάτων, στα πλαίσια σχετικού Εργαστηρίου Δεξιοτήτων. Πυκνές, μεγάλες, κατάλευκες νιφάδες χιονιού μας υποδέχθηκαν γεμίζοντας τρελή χαρά τα παιδιά, αλλά και τους γονείς τους, λες και γυρίσαμε στα Χριστούγεννα, αν και κόντευε πια Πάσχα!
Το φιλόξενο και ζεστό Μουσείο, που είναι γεμάτο από πετρώματα της βόρειας Ελλάδας, στεγάζεται στο εξαιρετικά καλοδιατηρημένο κτίριο του παλιού Δημοτικού Σχολείου, που έβγαλε γενιές και γενιές Βρασνιωτών, γενναίων, ευαίσθητων και ευσεβών, ακολουθώντας ακριβώς την ηρωική παράδοση του ημιορεινού αυτού χωριού της Μακεδονίας μας.
Στην είσοδό του ξεχωρίζουμε δεξιά το Ηρώο του χωριού και αριστερά το μνημείο του Βρασνιώτη ήρωα Καρδάρα Ζαχαρία του Αστερίου, ενός παλικαριού 19 ετών, που υπηρετώντας στην Κύπρο, δολοφονήθηκε απόΤούρκους το 1966, πολύ πριν την εισβολή και τα οστά του βρέθηκαν μετά 50 ολόκληρα χρόνια και ενταφιάστηκαν με τιμές και συγκίνηση στα ανδρεία Βρασνά!
Αναμνήσεις περασμένων εποχών μας καλωσορίζουν στην χαρακτηριστική είσοδο, ενώ όλα μοιάζουν σαν σκηνικό από ταινία μιας άλλης εποχής, που ξεχώρισε με το ήθος, την ποιότητα, την αρετή και τις μεγάλες μορφές που πρόσφερε, μέσα από τέτοια σχολειά, στην Ελλάδα.
Αρχικά παρακολουθήσαμε ένα πολύ ενδιαφέρον βίντεο για τα ορυκτά και τα σπήλαια, ενώ ακούσαμε και ένα παραμύθι για ένα ορυκτό πιο πολύτιμο στη ζωή μας και από το χρυσάφι: το αλάτι!
Στην συνέχεια ξεναγηθήκαμε στις προθήκες των ορυκτών και πετρωμάτων, από τα οποία είναι κατασκευασμένα χιλιάδες πράγματα που χρησιμοποιούμε καθημερινά, όπως τα νομίσματα, τα φλυτζάνια, τα μπρίκια, τα καλώδια, ενώ θαυμάσαμε το πιο σπάνιο πέτρωμα, βγαλμένο από τον μανδύα της γης, που με καμάρι εκθέτει το Μουσείο Βρασνών και το οποίο έρχονται να δουν από τα πλέον μακρινά μέρη του κόσμου!
Εντυπωσιακό και το έκθεμα του οφιτασβεστίτη, αυτού του πράσινου “μαρμάρου” από την Θεσσαλία, με το οποίο φτιάχτηκαν οι κίονες της Αγια-Σοφιάς μας στην Κωνσταντινούπολη! Και έχουμε την εντύπωση πως από αυτό δημιουργήθηκαν και οι αντίστοιχες πράσινες κολώνες της περίφημης Ιεράς Μονής Αγίου Σάββα στην έρημο της Παλαιστίνης.
Τα παιδιά εντυπωσιάστηκαν και από τα ορυκτά χαλαζία που αλλάζουν χρώμα, αλλά και από μια μοναδική λεπτομέρεια, που ξεχωρίζει τους σταλακτίτες από τους σταλαγμίτες. Μια εσωτερική τρυπούλα σαν σωλήνας, από την οποία ρέει εσωτερικά το νερό προς τα κάτω, όπως φαίνεται και στην φωτογραφία. Μάλιστα για να σχηματιστεί ένα εκατοστό σταλακτίτη μπορεί να χρειαστούν και 100 χρόνια! Γι΄ αυτό και αποτελούν μοναδικά μνημεία της φύσης.
Εξαιρετική ήταν και η λαογραφική συλλογή του Μουσείου, που περιλαμβάνει από μουσικά όργανα και παλιά ραδιόφωνα, μέχρι μια παμπάλαιη κινηματογραφική μηχανή προβολής!
Και ακόμη, εργαλεία για τον θερισμό και το αλώνισμα, παλιά αλέτρια και μια “αρχαία” μηχανή σποράς, που ανήκε στον Γεωργικό Συνεταιρισμό Βρασνών!
Απίθανα και τα εκπληκτικά υφαντά του χωριού, φτιαγμένα με αργαλειό, γούστο και τέχνη, που διατηρούν ολοζώντανα ως σήμερα τα χρώματα και τα σχέδιά τους, καθηλώνοντας τον επισκέπτη με αυτά τα πολύχρωμα “πετράδια”!
Στο τέλος, οι υπεύθυνοι του Μουσείου Βρασνών, μας έδωσαν και ψηλαφίσαμε κάποια ορυκτά και πετρώματα, εξηγώντας την χρησιμότητα και την ομορφιά τους, όπως το ρουμπίνι ή ο μαγνητίτης, από τον οποίο γίνονται οι μαγνήτες!
Μα η επίσκεψή μας στα (Άνω) γραφικά, πετρόχτιστα Βρασνά, δεν σταμάτησε στο υπέροχο, πράγματι, Μουσείο Ορυκτών και Πετρωμάτων, αλλά συνεχίστηκε στην πανέμοργη Εκκλησία του χωριού, αφιερωμένη στην κοίμηση της Θεοτόκου και τον Άγιο Γεώργιο, με το πέτρινο καμπαναριό του 1868.
Πίσω της ακριβώς δεσπόζει ο Βυζαντινός Πύργος Βρασνών, της παλαιολόγειας περιόδου, που διέθετε τρεις ορόφους και στέγαζε την Φρουρά που έλεγχε τον δρόμο προς την Πόλη, στέλνοντας και λαμβάνοντας μηνύματα, την ημέρα με χρωματιστές σημαίες, την νύχτα με πυρσούς, προς τους άλλους γειτονικούς πύργους και το Κάστρο των Μακεδονικών Τεμπών, γνωστό και ως Κάστρο της Ρεντίνας.
Τα Βρασνά, αρχικά ήταν χτισμένα πιο κάτω από την σημερινή τους θέση. Ως το 1918 ονομαζόταν “Βραστά” και κατά πάσα πιθανότητα οφείλουν το όνομά τους στον αρχαίο Σπαρτιάτη Στρατηγό Βρασίδα (Βρασίδας – Βρασδά – Βραστά – Βρασνά), που κάπου εκεί είχε στήσει στρατόπεδο, πηγαίνοντας να πολιορκήσει την Αμφίπολη. Μετά την Επανάσταση στην Μακεδονία με τον Εμμανουήλ Παπά και την μάχη της Ρεντίνας (15 Ιουνίου 1821) όπου έλαβαν μέρος πολλοί Βρασνιώτες, οι Τούρκοι θέλησαν να εκδικηθούν το χωριό και το 1822 πήγαν και έκαψαν τα Βρασνά. Αργότερα, οι κάτοικοι που είχαν διασωθεί στα βουνά, επέστρεψαν και έχτισαν αυτή την φορά το χωριό τους σε ασφαλέστερη και αμυντική θέση, πιο ψηλά, πλάι ακριβώς στον Βυζαντινό Πύργο, συνεχίζοντας να αποτελούν βιγλάτορες της Μακεδονίας της ξακουστής, παίρνοντας μέρος έπειτα και στον Μακεδονικό Αγώνα, τιμώντας άλλη μια φορά τον ψυχωμένο Πύργο και τα άγια χώματά μας!
Άλλωστε οι πολεμίστρες του αγέρωχου Βυζαντινού Πύργου Βρασνών το μαρτυρούν, μαζί με τον Αϊ-Γιώργη, τον προστάτη των Ελλήνων φρουρών και πολεμάρχων, που κρατούν όρθια, σαν πύργο, την ιστορία και την πατρίδα τούτης της πέτρας της απροσκύνητης.
