Όρια και πειθαρχία στα παιδιά μας…
Τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας αναπτύσσονται με γοργούς ρυθμούς. Η μέχρι τώρα ανάπτυξή τους και το πως διαχειρίζονται την καθημερινότητά τους στηρίζεται σε μια εγωκεντρική διάθεση, η οποία συχνά στέκεται σαν τοίχος μπροστά στις σχέσεις τους με τους γύρω τους είτε πρόκειται για την οικογένεια είτε για τους φίλους και συμμαθητές τους. Η οριοθέτηση λοιπόν στην παρούσα ηλικιακή φάση είναι ιδιαίτερα σημαντική για την ομαλή διαμόρφωση του χαρακτήρα τους και για την κοινωνικοποίησή τους.
Φανταστείτε την οριοθέτηση σαν ένα προστατευτικό δίχτυ ασφαλείας που μαθαίνει στα παιδιά πώς να συνυπάρχουν αρμονικά με τους γύρω τους, πώς να αντιλαμβάνονται και να σέβονται τον προσωπικό τους χώρο και τον χώρο των άλλων αλλά και πώς να εκφράζουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους άμεσα και λειτουργικά.
Θέτοντας όρια στα παιδιά μας τους διδάσκουμε την αξία της πειθαρχίας, του σεβασμού, της οργάνωσης του προγράμματός τους, της ενσυναίσθησης, να μπαίνουν δηλαδή και στη θέση των άλλων, της ξεκάθαρης συνεννόησης του τι περιμένουμε από εκείνα και ποιες συμπεριφορές είναι κατάλληλες και αποδεκτές σε κάθε περίσταση. Όσο κι αν φαντάζει παράξενο, χωρίς αυτά τα όρια τα παιδιά αισθάνονται χαμένα και αποδιοργανωμένα. Χωρίς όρια το παιδί δεν μαθαίνει την υποχώρηση, την εκτίμηση, τον συμβιβασμό αλλά και τον σεβασμό. Δεν ξέρει να μοιράζεται και αρκετές φορές δυσκολεύεται να αλληλοεπιδράσει με τους άλλους ισότιμα. Δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί στους στόχους του. Ο κίνδυνος να αναπτύξει κακή κοινωνική συμπεριφορά είναι μεγαλύτερος. Τέλος τα παιδιά που δεν έχουν σταθερά όρια στο σπίτι δυσκολεύονται να προσαρμοστούν σε περιβάλλοντα όπου υπάρχουν κανόνες όπως είναι η σχολική τάξη, ενώ εμφανίζουν και δυσκολίες ένταξης στην ομάδα.
Πώς να βάλουμε όμως τα όρια στα παιδιά;
- Η Συνέπεια στους κανόνες είναι σημαντική. Δεν μπορεί να υπάρχει ελαστικότητα τη μια φορά και την άλλη όχι, γιατί το παιδί έτσι μπερδεύεται και χάνει τον έλεγχο.
- Ακολουθείτε και οι δύο γονείς τους ίδιους κανόνες.
- Να είστε αποφασιστικοί και σίγουροι (τρόπος ομιλίας, τόνος της φωνής, στάση του σώματος) αλλά ταυτόχρονα ήρεμοι και τρυφεροί.
- Δώστε του εναλλακτικές ώστε να εκτονώσει την ενέργεια του π.χ. παίζει μπάλα στο σπίτι, προτείνετέ του να παίξει στην αυλή.
- Λειτουργείτε πάντα ως πρότυπο μίμησης. Το παιδί μιμείται τη συμπεριφορά σας. Δεν μπορείτε λοιπόν να το μαλώσετε, όταν κάνει κάτι, που βλέπει κι εσάς να το κάνετε συνεχώς πχ αν του φωνάζετε συνεχώς, θα φωνάζει κι αυτό…
- Τα όρια πρέπει να ανταποκρίνονται σε αυτά που μπορεί να καταφέρει ένα παιδί στην ηλικία αυτή πχ δεν μπορείτε να το βάλετε να καθίσει σε μια καρέκλα για πάνω από 15’…
- Χρησιμοποιείστε την επιβράβευση και τον έπαινο για κάτι που πέτυχε.
- Χρησιμοποιείστε την στέρηση προνομίων για την συμπεριφορά που θέλετε να εξαλείψετε πχ «…δεν θα παίξεις με το αγαπημένο σου παιχνίδι…»
- Να είστε πάντα θετικοί προς το παιδί και θυμηθείτε, ότι αυτό τώρα ξεκινά να χτίζει τη συμπεριφορά του. Δώστε του λοιπόν χρόνο και αγάπη.