Αν και υπάρχουν ορισμένες κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με το τι, πότε και πως, πρέπει να θυμόμαστε ότι η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση σε κάθε περίπτωση είναι διαφορετική, καθώς κάθε παιδί είναι διαφορετικό με διαφορετικές ανάγκες. Επίσης η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση είναι άμεσα συνδεδεμένη με τις προσωπικές αρχές και αξίες του κάθε γονέα. Αν προσπαθήσουμε να μιλήσουμε για κάτι το οποίο δεν συμφωνούμε καθόλου ή μας φέρνει σε πάρα πολύ δύσκολη θέση τότε σίγουρα δεν θα έχουμε το αποτέλεσμα που θέλουμε.

Τα τρία Α της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης:

• Μιλήστε στα παιδιά σας με Απλά και κατανοητά λόγια, ανάλογα με την ηλικία του.
• Απαντήστε στις ερωτήσεις των παιδιών με Αμεσότητα και χωρίς υπεκφυγές και υπονοούμενα.
• Μην φοβάστε και μην αποφεύγετε την Αλήθεια, ώστε να μην δημιουργηθούν περιττοί και επικίνδυνοι φόβοι στο παιδί.

1. Να είστε ανοιχτοί: Το πιο βασικό σημείο είναι να έχετε καλή και ανοιχτή επικοινωνία με τα παιδιά σας. Μην αποφεύγετε τις ερωτήσεις τους όσο σοκαρίστηκες και δύσκολες μπορεί να είναι για εσάς.
2. Να είστε ειλικρινείς: Οι πληροφορίες και οι εξηγήσεις που δίνετε πρέπει να είναι διατυπωμένες με απλό και ειλικρινή τρόπο. Είναι προτιμότερο να ξεπεράσετε την αμηχανία σας και να δώσετε στο παιδί μία πλήρη και άμεση απάντηση, γιατί αλλιώς υπάρχει ο κίνδυνος να δώσει το παιδί τις δικές του φανταστικές ερμηνείες, οι οποίες μπορεί να το φοβίσουν. Φυσικά οι πληροφορίες που δίνεται θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένες στις ηλικιακές και νοητικές ανάγκες του κάθε παιδιού.
3. Να είστε υπομονετικοί: Αφιερώστε χρόνο στο παιδί όταν συζητάτε για το σεξ. Το παιδί μπορεί να δυσκολεύεται να κάνει την ερώτηση. Θυμηθείτε ότι το παιδί μπορεί να φοβάται να ρωτήσει ή να δυσκολεύεται να εκφραστεί. Αφήστε το να ολοκληρώσει την ερώτησή του και μη βιάζεστε να απαντήσετε, γιατί μπορεί να καταλάβετε τι γνωρίζει ήδη ή αν έχει παρερμηνεύσει κάποια πράγματα.
4. Χρησιμοποιήστε καθημερινές ευκαιρίες: Είναι αλήθεια ότι δεν είναι εύκολο να ξεκινήσει μια συζήτηση για το σεξ. Σε μεγαλύτερη μάλιστα ηλικία, το παιδί μπορεί να αποφεύγει μια τέτοια συζήτηση, θεωρώντας τη διάλεξη από τους γονείς. Yπάρχουν, ωστόσο, πολλές αφορμές στο περιβάλλον που μπορούν να αποτελέσουν έναυσμα για συζήτηση.
5. Να σέβεστε τον προσωπικό του χώρο και χρόνο. Είναι πολύ σημαντικό να καταλάβουμε και δεχτούμε την έφηβη κόρη μας ή τον έφηβο γιο μας ως σεξουαλικά ενεργά άτομα. Θα πρέπει λοιπόν να σεβόμαστε τον προσωπικό και χώρο και χρόνο και να ζητάμε άδεια πριν μπούμε στον προσωπικό του/της χώρο καθώς υπάρχει περίπτωση να βρεθούμε και εμείς και αυτοί σε δύσκολη θέση.
6. Η περιέργεια και αναζήτηση γύρω από το σεξ είναι απολύτως φυσιολογική και αναμενόμενη. Οι έφηβοι όσα καλά ενημερωμένοι και να είναι από τους γονείς, θα ψάξουν και μόνοι τους για να βρουν περισσότερες πληροφορίες. Το διαδίκτυο είναι μια τεράστια, ανεξάντλητη και πολύ εύκολα προσβάσιμη πηγή. Σε αυτή την περίπτωση, πρέπει να γνωρίζετε ότι έχετε την δυνατότητα να αποκλείσετε την πρόσβαση των παιδιών σε σελίδες ερωτικού περιεχομένου. Και πάλι όμως το τι και πόσα θα επιλέξετε οι γονείς να αποκλείσετε σχετίζεται με τις δικές σας πεποιθήσεις.
7. Χρησιμοποιήστε βιβλία ή εκπαιδευτικά βίντεο. Είναι απολύτως φυσιολογικό να ερχόμαστε σε αμηχανία και να έχουμε πολλές απορίες σχετικά με το τι πρέπει να πούμε και τι όχι. Γι αυτό το λόγο καλό είναι να χρησιμοποιήσουμε κάποια βοηθήματα. Υπάρχουν αρκετά βιβλία πάνω στο θέμα τα οποία είτε μπορείτε να διαβάστε μαζί είτε μόνα τους.
8. Είναι καλύτερο να μιλήσει ο γονέας του ίδιου φύλου στο παιδί.

Τα «Δεν πρέπει» της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης:

• Mην πείτε στο παιδί σας «Δεν είσαι αρκετά μεγάλος/η για να σου το πω αυτό».
• Mην πιέζετε το παιδί να συζητήσετε για το σεξ, γιατί θα δυσκολευτεί να σας μιλήσει ελεύθερα.
• Mην πειράζετε το παιδί σας και μην αφήνετε άλλους να το πειράζουν όταν περνάει στη φάση της εφηβείας και το σώμα του αλλάζει.
• Mην κάνετε πολλά αστεία όταν μιλάτε για το σεξ, γιατί το παιδί θα νομίσει ότι δεν είναι πολύ σοβαρό θέμα.
• Μην μαλώσετε ή κάνετε το παιδί σας να αισθανθεί άσχημα σε περίπτωση που βρείτε υλικό ερωτικού περιεχομένου στα πράγματά του. Παροτρύνετε το να σας εκφράσει οποιαδήποτε απορία έχει. Ωστόσο εξηγήστε του ότι αυτό που προβάλουν δεν είναι απαραίτητα και η πραγματικότητα.
•   

Ενδεικτική βιβλιογραφία:

http://www.skroutz.gr/books/c.1268.Σεξουαλική-αγωγή.html

                                                                             Σταματίνα Μαρουγκλιάνη

BSc, MSc Ψυχολογίας Παιδιών και Εφήβων

    και αντιμετώπισης μαθησιακών δυσκολιών