2η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΦΡΟΝΤΙΖΩ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
- Παγκόσμια και τοπική πολιτιστική κληρονομιά: Ζωοφιλία, δικαιώματα ζώων και αειφορία
Τίτλος: Με τα ζώα έτσι κι αλλιώς
Στόχος του προγράμματος είναι η βελτίωση γνώσεων, στάσεων και αξιών, κυρίως όμως δεξιοτήτων των παιδιών σε σχέση με τα ζώα. Πιο συγκεκριμένα το πρόγραμμα αφορά τον δεύτερο θεματικό κύκλο των εργαστηρίων δεξιοτήτων με τίτλο «Φροντίζω το περιβάλλον» και την υποθεματική «Παγκόσμια και τοπική Πολιτιστική κληρονομιά: Ζωοφιλία, Δικαιώματα των ζώων και Αειφορία» με συνδυαστική εστίαση κυρίως στις δεξιότητες του 21ου αιώνα (4cs):
Α1. Δεξιότητες μάθησης 21ου αιώνα (4cs) (Κριτική σκέψη, Επικοινωνία, Συνεργασία, Δημιουργικότητα)
Α2. Ψηφιακή μάθηση 21ου αιώνα (4cs σε ψηφιακό περιβάλλον) (Ψηφιακή επικοινωνία, Ψηφιακή συνεργασία, Ψηφιακή δημιουργικότητα, Ψηφιακή κριτική σκέψη, Συνδυαστικές δεξιότητες ψηφιακής τεχνολογίας, επικοινωνίας και συνεργασίας)
Α3. Παραγωγική μάθηση μέσω των τεχνών και της δημιουργικότητας
Ζητούμενο είναι οι μαθητές από μικρή ηλικία να προβληματίζονται για όσα συμβαίνουν γύρω τους, να σκέφτονται κριτικά, να συνεργάζονται και να αλληλεπιδρούν, να ενεργοποιούν τη φαντασία τους και να δημιουργούν, αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες, σχεδιάζοντας και υλοποιώντας δράσεις.
Όλα αυτά προσπαθήσαμε να τα καλλιεργήσουμε κατά την διάρκεια του προγράμματος, υλοποιώντας τις παρακάτω δραστηριότητες:
- Η μαγική κουβέρτα
Το κάθε παιδί στο κέντρο της ολομέλειας, μπαίνει κάτω από την μαγική κουβέρτα.
Όταν βγει απ΄ αυτή έχει μεταμορφωθεί στο αγαπημένο του κατοικίδιο το οποίο και μιμείται. Τα υπόλοιπα παιδιά καλούνται να μαντέψουν, πιο ζώο μιμείται το παιδί.
- Τα ζωάκια στη φάρμα και οι ήχοι τους
Βλέπουμε το εκπαιδευτικό υλικό στο βίντεο με τίτλο: «τα ζωάκια στη φάρμα και οι ήχοι τους»
τα παιδιά μιμούνται τους ήχους των ζώων του βίντεο και φτιάχνουν το φύλλο εργασίας 1
- τα κατοικίδιά μας στον υπολογιστή του σχολείου μας
Με αφορμή την προβολή του διαδικτυακού υλικού που έστειλαν οι γονείς από τα κατοικίδια ζώα του σπιτιού τους ή του σπιτιού της γιαγιάς και του παππού, το κάθε παιδί περιγράφει τα κατοικίδιά του, τις ανάγκες τους και τις συνήθειες τους. Εκφράζουν την συναισθηματική σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα στα ίδια και στα ζώα τους.
Αυτό το φωτογραφικό υλικό το βάλαμε σε πλαίσιο, το εκτυπώσαμε και τα παιδιά το διακόσμησαν γύρω-γύρω με όποιο σύμβολο πιστεύουν ότι εκφράζει αυτό που αισθάνονται για το ζωάκι τους.
Προβολή του βίντεο με τίτλο: «στη φάρμα του παππού μου»
Κινητικά παιχνίδια
Ανάλογα με τον ήχο μουσικών οργάνων, μιμηθήκαμε τις κινήσεις και χαρακτηριστικά ζώων . (Αποφασίσαμε στον ήχο του ταμπουρίνου ότι θα γινόμαστε ελέφαντες που περπατούν αργά,
στον ήχο από το ντέφι φίδια και θα σερνόμαστε στη γη,
στον ήχο της καστανιέτας γύπες με φτερά και γαμψά νύχια, κ.τ. λ.)
Ακούσαμε και δραματοποιήσαμε τα παρακάτω τραγούδια:
Φοίβος Δεληβοριάς – Το Ελεφαντάκι
https://www.youtube.com/watch?v=V8bUPNE1mhg&ab_channel=TempelisDrakos
Ζουζούνια –τα ζωάκια
- Βρίσκω ζωάκια.
Αρχικά, μέσα από το σχολείο παρατηρήσαμε, καταγράψαμε, φωτογραφίσαμε , τα ζώα που κυκλοφορούν στον περιβάλλοντα χώρο έξω από αυτόν.
Στην συνέχεια, αποφασίσαμε με χαρτάκια , μολυβάκια, φωτογραφική μηχανή στα χεράκια μας, να περιηγηθούμε στους εξωτερικούς χώρους του σχολείου. Και πάλι παρατηρήσαμε, καταγράψαμε, φωτογραφίσαμε, ότι ζωάκι συναντήσαμε στην βόλτα μας.( σκυλάκια, γατούλες, σπουργίτια, περιστέρια, μπούφους στα δέντρα του σχολείου μας, έντομα, μυρμήγκια, ζουζούνια στην αυλή του σχολείου).
Παρατηρήσαμε τις φωλιές χελιδονιών που υπάρχουν στην σκεπή της εισόδου στο σχολείο μας, με τους μεγεθυντικούς φακούς μας παρατηρήσαμε τις φωλιές των μυρμηγκιών στην αυλή του σχολείου, τις φωλιές από τους 4 μπούφους που φιλοξενούμε στα δέντρα του προαύλιου χώρου του σχολείου μας.
Στην ολομέλεια συζητήσαμε για τα σπίτια που έχουν τα κατοικίδιά τους . Αναζητήσαμε φωλιές άλλων ζώων στο διαδίκτυο.
- Ταξινομίες ζώων
Πάνω σε φόδρες διαφορετικού χρώματος ταξινομήσαμε τα ζώα που υπάρχουν στο οικοδομικό υλικό σε τρεις μεγάλες κατηγορίες, ζώα της θάλασσας, ζώα της στεριάς, ζώα του ουρανού.
Η ομάδα που έφτιαξε τα ζώα της στερεάς, αποφάσισε να δημιουργήσει μια νέα ταξινομία, με βάση τον τόπο στον οποίο ζουν, (κατοικίδια ζώα, ζώα του δάσους, ζώα της ζούγκλας,) και τα έβαλε σε πλαστικά κουτιά σύμφωνα με το τι έγραφαν στο εξωτερικό μέρος τους.
Παρατηρήσαμε ότι υπήρχαν και κάποια ζώα που δεν έμπαιναν σε καμία από τις τρεις υποομάδες. Έτσι δημιουργήσαμε μια νέα ταξινομία, τα πολικά ζώα. Ακούσαμε και το παρακάτω τραγούδι για τα πολικά ζώα.
Με αφορμή την προβολή του παρακάτω βίντεο:
https://www.youtube.com/ watch?v=lZHGm2Xhf1E ???? Πιγκουίνοι – Ο μαγικός κόσμος των ζώων, καθώς και όλη η σειρά βίντεο της Disney με τίτλο «Ο μαγικός κόσμος των ζώων»
τα παιδιά συζήτησαν και δημιουργήσαν μια νέα ταξινομία θηλαστικά και ωοτόκα ζώα.
Ακούσαμε το μουσικό παραμύθι:
Η Χειμερία νάρκη – Τραγουδοχαρίσματα
Και φτιάξαμε μια ομάδα με τα ζώα σε χειμερία νάρκη και τα βάλαμε σε ένα κουτί να κοιμηθούν. Αποφασίσαμε να τα πάρουμε για παιχνίδι την Άνοιξη που θα ξυπνήσουν.
- Τα εξωτερικά μέρη των ζώων και η χρησιμότητά τους
Με αφορμή τον μύθο του Αισώπου για την αλεπού και το λελέκι, https://www.youtube.com/watch?v=Kw_B7ikiYhk&ab_channel=%CE%95%CE%BD%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B1%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82%CE%9A%CF%8D%CE%BA%CE%BB%CE%BF%CF%82
ξεκινά ένας προβληματισμός για τη χρησιμότητα κάποιων εξωτερικών μερών των ζώων.
Γιατί το λελέκι έχει μακριά πόδια και ράμφος; Η αλεπού στόμα γλώσσα;
Παρατηρήσαμε το θαλάσσιο λιοντάρι και το λιοντάρι της ζούγκλας,
την καρέτα –καρέτα και την χελώνα του αγρού,
η ουρά στα ψάρια και η ουρά στα άλλα ζώα,
τα πόδια της κότας και του σκύλου, η προβοσκίδα του ελέφαντα.
Με αφορμή την προηγούμενη ταξινόμηση τα παιδιά συζητούν για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ζώων που τους επιτρέπουν, για παράδειγμα, να ζουν στη
θάλασσα ή στη στεριά, να πετούν ή να έχουν ιδιαίτερες ικανότητες.
- Η Δεινόσαυροι του νηπιαγωγείου μας.
Ταξινομήσαμε τους δεινόσαυρους που έχουμε στο σχολείο, προχωρήσαμε σε ταξινομίες σύμφωνα με το τι τρώνε ΄(φυτοφάγους σαρκοφάγους), με το πόσα πόδια έχουν (2, 4), φτερά χωρίς φτερά.
Συζητήσαμε και ανταλλάξαμε πληροφορίες για όσα ξέραμε για αυτούς και αναζητήσαμε πληροφορίες στο διαδίκτυο για να μάθουμε περισσότερα.
Είδαμε το παρακάτω βίντεο και μας άρεσε πολύ:
- Οδηγούμε και βοηθούμε την μελισσούλα Bee Bot να δώσει το λόγο στους φίλους της
Η μελισσούλα Bee Bot μας σήμερα δεν μας έχει καλά νέα για κάποιους φίλους της, κάποια ζωάκια που κινδυνεύουν να εξαφανιστούν. Ποια είναι αυτά και τι πιστεύτε ότι μπορεί να φταίει; Καταιγισμός ιδεών από τα παιδιά. Η Bee Bot ζητάει την βοήθειά μας να την οδηγήσουμε στους φίλους της, να τους δώσει το λόγο να μας μιλήσουν τα ίδια για την κατάστασή τους και για το τι τραβούν τα ίδια και από τι κινδυνεύουν.
Τα παιδιά με αυτό το πρωτότυπο παιχνίδι ενημερώνονται για τα ζώα που κινδυνεύουν να αφανιστούν στην πατρίδα μας καθώς και από ποιες αιτίες και ευαισθητοποιούνται προτείνοντας λύσεις για την προστασία τους.
Όταν η Bee Bot δίνει τον λόγο στην καρέτα-καρέτα αυτή δεν μας μιλάει για κάποια εμπειρία της γιατί είναι άρρωστη πολύ. Η Bee Bot μας προτείνει να ενημερωθούμε για την καρέτα-καρέτα από το παρακάτω βίντεο:
Εγώ, η θαλάσσια χελώνα Καρέτα Καρέτα
https://www.youtube.com/watch?v=LbZNZY8Iano&ab_channel=Tosxolikopareaki
Με αφορμή το βίντεο αποφασίσαμε να φτιάξουμε σε συνεργασία με τους γονείς μας την ταυτότητα των ζώων υπό εξαφάνιση.(Φύλλο εργασίας 4).
Επεξεργαστήκαμε τις πληροφορίες που έφεραν τα παιδιά φτιάχνοντας τις ταυτότητες τους και ακολουθήσε συζήτηση για τις αιτίες εξαφάνισης ζώων. Τα παιδιά πρότειναν λύσεις για τη μείωση του φαινομένου.
Είδαμε και το παρακάτω βίντεο:
https://www.youtube.com/watch?v=V_F0pYOf9pY
- τα αδέσποτα
Στην βόλτα που κάναμε στο 2ο εργαστήριο για την καταγραφή των ζώων, δυστυχώς παρατηρήσαμε ότι πολλά κατοικίδια δεν έχουν σπίτι. Μα πώς έγινε αυτό; Τί συνέβη; Ποια είναι αυτά τα ζώα και πώς βρέθηκαν μόνα τους;
Αναζητήσαμε πληροφορίες στο διαδίκτυο και παρατηρήσαμε εικόνες αδέσποτων ζώων αναρωτηθήκαμε: έχουν και τα ζώα συναισθήματα; Προσπαθήσαμε να μαντέψουμε τα συναισθήματά τους βλέποντας τις εικόνες. Αν μιλούσαν τί θα έλεγαν;
Καταλήξαμε στο ότι και βέβαια τα ζώα νιώθουν και «μιλούν», αλλά με τη γλώσσα του σώματος…
Μπορεί να φοβούνται…
Να θέλουν παιχνίδια, να χαίρονται και να κουνάνε τις ουρίτσες τους…
(αποδίδουμε τα συναισθήματά τους με το δικό μας σώμα)
Στη συνέχεια παρακολουθήσαμε βίντεο με την ιστορία ενός σκύλου.
(Ο ήρωας της ιστορίας μας ζούσε ευτυχισμένος σε ένα όμορφο σπίτι, τον φρόντιζαν και τον αγαπούσαν πολύ. Μια μέρα η οικογένεια απέκτησε κι άλλο σκυλάκι και ξαφνικά ο ήρωάς μας βρέθηκε στο δρόμο και από δεσποζόμενο έγινε αδέσποτο.
Για αρκετό καιρό το σπίτι του ήταν ο δρόμος. Ταλαιπωρημένος πολύ από τις κακουχίες συνάντησε μία κυρία που αγαπούσε και φρόντιζε τα αδέσποτα ζωάκια. Τον πήρε στο σπίτι της τον περιποιήθηκε και έζησαν μαζί και ευτυχισμένοι)
Συζητήσαμε για τα συναισθήματα που είχε το σκυλάκι όταν το έδιωξαν από το σπίτι και όταν βρήκε καινούργιο.
Φύλλο εργασίας 5
Ώρα για δράση: (Συζητήσαμε, σχεδιάσαμε και υλοποιήσαμε δράσεις για την υποστήριξη των αδέσποτων ζώων της γειτονιάς του σχολείου).
Φωτογραφήσαμε τα αδέσποτα που βρίσκονται στο χώρο γύρω από το σχολείο μαςκαι με την προτροπή, «Ανοίξτε την καρδιά σας και αποκτήστε μια μοναδική συντροφιά, σώζοντας μια ζωή», η ψηφιακή πλατφόρμα του Νηπιαγωγείου μας, προσπαθεί να προσφέρει την ευκαιρία ενός σπιτιού σε κάθε αδέσποτο ζώο.
Ενημερώσαμε και τους γονείς να φωτογραφήσουν τα αδέσποτα που βρίσκονται στο χώρο Αποφασίσαμε και ενημερώσαμε τα παιδιά του δημοτικού σχολείου, να
μαζεύουν το φαγητό που τους περισσεύει ή για οποιονδήποτε λόγο δε θέλουν να φάνε και να το προσφέρουν σε αδέσποτα ζώα της γειτονιάς. Δεν ξεχνάμε να τους αφήνουμε νερό σε συμφωνημένα σημεία.
Κλείσαμε με την συζήτηση για το τι κάνω αν συναντήσω ένα αδέσποτο στο δρόμο;
γύρω από το δικό τους σπίτι και να μας τα στείλουν στο meil του σχολείου μας.
- Με το βλέμμα των ζώων-Ζώα σε αιχμαλωσία
Είδαμε εικόνες σχετικά με τα αιχμάλωτα ζώα, τα ζώα σε τσίρκο, σε ζωολογικούς κήπους, πειραματόζωα σε εργαστήρια, ζώα που χρησιμοποιούνται σε αγώνες όπως ταυρομαχίες ή στον ιππόδρομο:
https://www.youtube.com/watch?v=NIcddmyak8o
ζώα που τα σκοτώνουν για να πάρουν τα δόντια, το δέρμα τους….
και βιντεάκια…
βιβλίο του Χόρχε Μπουκάι (2011) «Ο αλυσοδεμένος ελέφαντας», Αθήνα: OPERA σε βίντεο:
Ξεκίνησε συζήτηση για κακοποιημένα ζώα τα παιδιά ανέφεραν σχετικές περιπτώσεις.
Φύλλο εργασίας 6 ( σκέψεις των ζώων που δεν μπορούν να επικοινωνήσουν με λόγια αλλά με το πονεμένο βλέμμα τους….
Συζητήσαμε πώς θα μπορούσαμε να βοηθήσουμε ένα ζώο που
έχει τραυματιστεί ή διατρέχει για τον οποιονδήποτε λόγο κίνδυνο η ζωή του ή ένα
ζώο που κακοποιείται.
- Διάχυση
Αξιολόγηση / αναστοχασμός του εργαστηρίου των ζώων
Αξιοποιώντας τα φύλλα εργασίας του 5ου εργαστηρίου με τις ταυτότητες των ζώων υπό εξαφάνιση, ενημερώσαμε στους φίλους μας τα πρωτάκια και τα δευτεράκια του Δημοτικού Σχολείου.
Παιχνίδι πες ένα ζώο.
Τα παιδιά κάθονται σε κύκλο και ένα κρατάει τον πλανήτη. Τον ρίχνει σε ένα παιδί λέγοντάς του «πες ένα ζώο της στεριάς», ή «πες ένα ζώο της θάλασσας» ή «πες ένα ζώο θηλαστικό» ή «πες ένα ζώο υπό εξαφάνιση» ή «πες ένα ζώο που ζει στο Νότιο Πόλο» ή «πες ένα ζώο ωοτόκο» κ.τ.λ.
Παίξαμε ένα παιχνίδι με τα ζώα των πάγων:
Ξαναβλέπουμε, ξαναδιαβάζουμε, ξαναπαίζουμε ότι μας άρεσε από τα εργαστήρια δεξιοτήτων.