Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα: 2015 – 2016

Ο Κομφούκιος είπε: «Μελέτησε το παρελθόν, αν θες να ορίσεις το μέλλον». Και αφού το ‘μέλλον’ βρίσκεται στην τάξη μας, αποφασίσαμε να βουτήξουμε στο παρελθόν του χωριού μας!

Έτσι προέκυψε το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Στο χωριό μου όμορφα ‘ναι όποια εποχή και να΄ναι».

Περιηγηθήκαμε ανάμεσα σε παραδοσιακές στολές, ήθη και έθιμα, επαγγέλματα, μεθόδους καλλιέργειας, κατοικίες, παλιές συνήθειες, τραγούδια και πολλά ακόμη!

Καταλήγοντας στο θεατρικό μας έργο το οποίο παρουσιάζει σκηνές από τη παραδοσιακή ζωή στο χωριό πρίν από μερικά χρόνια. Με το καφενείο του χωριού ως το κεντρικότερο σημείο και αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας….

Αυτό το ταξίδι μας σκοπεύουμε να σας παρουσιάσουμε μέσα από αυτή τη σελίδα.

Ξεκινήσαμε την περιήγηση μας στο χρόνο φτιάχνοντας μία μηχανή του χρόνου για να μας ταξιδέψει πίσω στο χρόνο. Η μηχανή του χρόνου θα αποτελεί ένα σημείο αναφοράς για όλη τη σχολική χρονιά.

Με τις πρώτες βροχές του φθινοπώρου προβληματιστήκαμε και συζητήσαμε  για το “νερό”. Πού το συνέλεγαν τα παλιά χρόνια και πως το προμηθεύονταν στα σπίτια και στα χωράφια τους.

Έτσι μας δόθηκε η ευκαιρία να παρατηρήσουμε ¨στέρνες” και πηγάδια που υπήρχαν ακόμα και τώρα εγκαταλελειμμένα στο χωριό μας.

Και να αποτυπώσουμε τις καταγραφές μας στη “μηχανή του χρόνου”

Επίσης διαπιστώσαμε και πως σήμερα “πόσιμο νερό” παίρνουμε από τις βρύσες που υπάρχουν σε διάφορα σημεία του χωριού μας!

Καθώς προχωρούσε ο καιρός εξερευνήσαμε πως έφτανε στα σπίτια μας το βασικό στοιχείο της διατροφής μας το ψωμί.

Έτσι καλέσαμε μια γιαγιά στο σχολείο μας να μας ζυμώσει ψωμί όπως παλιά.

Παρατηρήσαμε αντικείμενα που χρησιμοποιούσαν τότε.

 

Και επισκεφθήκαμε έναν παλιό παραδοσιακό φούρνο που υπήρχε στο χωριό μας!

Στη συνέχεια του προγράμματος μας ασχοληθήκαμε με το κυριότερο επάγγελμα των ανθρώπων του χωριού μας τα παλαιότερα χρόνια.

Διαπιστώσαμε ύστερα από την έρευνα που έκανα τα παιδιά στο σπίτι τους ότι οι κάτοικοι του χωριού μας ασχολούνταν κυρίως με τη κτηνοτροφία και την γεωργία. Συγκεκριμένα όσον αφορά την κτηνοτροφία η ενασχόληση τους ήταν η εκτροφή κυρίως βοοειδών και κάποιων αμνοεριφίων, σε μικρότερο βαθμό. Επισκεφθήκαμε λοιπόν το χώρο της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου, που για καλή μας τύχη αυτήν την περίοδο παρουσίαζε τον παραδοσιακό τρόπο παρασκευής της γνωστής σε όλους μας γραβιέρας Νάξου.

Ενώ όσον αφορά την γεωργία, οι περισσότεροι άνθρωποι του χωριού καλλιεργούν πατάτες. Κάτι που όπως διαπίστωσαν τα παιδιά και από τις συζητήσεις που γινόταν στο σπίτι τους μετά τα Χριστούγεννα, συνεχίζεται σε πολλές οικογένειες ακόμα και σήμερα.

Αρχικά ερευνήσαμε τον τρόπο που γινόταν το “βάλημα” των πατατών παλαιότερα αλλά και σήμερα και συγκρίναμε, το ζωγραφίσαμε και το παρουσιάσαμε.

Κατόπιν βρήκαμε πατάτες κατάλληλες για σπορά και αποφασίσαμε να τις καλλιεργήσουμε στο νηπιαγωγείο μας! Όπως έκαναν και οι συγχωριανοί μας και να τις φροντίζουμε έτσι ώστε το καλοκαίρι να τις «βγάλουμε» και να τις «μαζέψουμε» όπως συνηθίζεται να λένε οι άνθρωποι εδώ στο χωριό.

Αφού παρατηρήσαμε τις συγκεκριμένες πατάτες.

 

Τις κόψαμε

Σκαλίσαμε το χώμα

 

 

Και τις φυτέψαμε

Κατόπιν τις ποτίσαμε

 

Κάτι που συνεχίσαμε όλο το επόμενο διάστημα έως το καλοκαίρι.

‘Ώσπου ήρθε η εποχή να μαζέψουμε τη σοδειά μας!!!

Μια άλλη πλευρά του προγράμματος μας ήταν να γνωρίσουμε παλιά παραδοσιακά παιχνίδια και να παίξουμε με αυτά στην αυλή του σχολείου μας. Όπως είναι το λάστιχο και το κουτσό.

 

Κατά τη διάρκεια των Αποκριών ασχοληθήκαμε με το παραδοσιακό έθιμο των Κορδελάτων, παράδοση που συνεχίζεται έως τις μέρες μας. Φτιάξαμε την παραδοσιακή φορεσιά και τη φορέσαμε χορεύοντας στο γαϊτανάκι.

  

Πέρα από τη ζωή των ανθρώπων του χωριού μας, αποφασίσαμε να επεκταθούμε στο να γνωρίσουμε και να παρατηρήσουμε περισσότερο το ίδιο το χωριό μας.

Μιλήσαμε για τα σπίτια, τον παλαιό και σύγχρονο τρόπο κατασκευής και αρχιτεκτονικής.

Καθώς και τα μνημεία του χωριού μας, όπως είναι το Κάστρο καθώς και την Εκκλησία της Παναγίας και του Αγίου Νικολάου.

Σημεία που επισκεφθήκαμε για να τα παρακολουθήσουμε από κοντά, στο τέλος της σχολικής χρονιάς στην ημερήσια εκδρομή μας.

Και σιγά σιγά το ταξίδι μας στο χρόνο βλέπαμε ότι έφτανε στο τέλος.

Έτσι αποφασίσαμε η γιορτή λήξης του σχολείου μας να μην είναι τίποτα άλλο από το πρόγραμμα με το οποίο ασχοληθήκαμε για την φετινή σχολική χρονιά!

Ξεκινήσαμε λοιπόν γράφοντας το κείμενο της γιορτής.

«Στο χωριό μου όμορφα ΄ναι, όποια εποχή και να ΄ναι»

1^η ΣΚΗΝΗ

1^ο Τραγούδι: Όλα τα πάντα αλλάξανε

1^η Γιαγιά

Σουρόυπωσε και απόψε

στο μικρό μας το χωριό

και είναι η ώρα για να στήσουμε

κουβεντολόι και πλεκτό.

 

Κάθισε καλή μου εδώ

να σου δείξω το πλεκτό

που θα φτιάξω για το εγγόνι,

όλο με χοντρό βελόνι.

 

2^η Γιαγιά

Είναι πάντα η ώρα αυτή

που μου αρέσει πιο πολύ,

που ο ήλιος πάει να δύσει

και τη φύση να κοιμίσει!

 

Μου θυμίζει τα παλιά τα χρόνια

στο πεζούλι έξω από την εκκλησία

να κουβεντιάζουμε τους νέους

να γυρνούν από τις δουλειά!

 

1^ος Παππούς

Φίλε μου νομίζω τώρα

είναι η σωστή η ώρα

για κουβέντα, καφεδάκι

μέσα στο καφενεδάκι!

 

Θα μιλήσουμε για όλα,

για συμβάντα μες τη χώρα

και θα παίξουμε χαρτάκι

με γλυκό και καφεδάκι!

 

2^ος Παππούς:

Θα θυμηθούμε πως ήταν παλιά

τούτη εδώ η γειτονιά!

Που έσφιζε από ζωή,

νέοι γέροι και παιδιά

 

Ελάτε λοιπόν όλοι μαζί

να ταξιδέψουμε λίγα χρόνια πριν

να θυμηθούμε πως ήταν αυτό

το μικρό χωριό!

 

2^η ΣΚΗΝΗ

2^ο Τραγούδι: Η πιο καλή γκαρσόνα είμαι εγώ

1^η Καφετζού

Η πιο καλή γκαρσόνα είμαι εγώ,

όχι μόνο στο χωριό

αλλά σε όλο το νησί

και έχουν τα μάτια μου πολλά δει.

 

Τα πάντα ξέρω για όοοολο το χωριό

αφού το πρώτο κουβεντολόι γίνεται εδώ!

Τι θα πάρετε; Δύο καφεδάκια βαρύ γλυκό

όπως πάντα; Τόσα χρόνια;

 

2^η Καφετζού

Αλλά και  μέσα στη κουζίνα

φτιάχνω νόστιμα γλυκά,

βύσσινο, σύκο, πορτοκάλι

και  ότι το μυαλό σου βάλει!

 

Αλλά και φρέσκα μεζεδάκια

για τη ρακή και τα ουζάκια

για αυτό σε όλο το χωριό

η πιο καλή γκαρσόνα είμαι εγώ!!!

 

3^η ΣΚΗΝΗ

3ο Τραγούδι: Νίκος_Οικονομίδης_-_Ενός_ψαρά_παιδί

1^ο Ψαράς:

Ψάρια μέσα στο πανέρι

φρέσκα και λαχταριστά

για ψητά πάνω στη σχάρα

μα και για τηγανητά!!!

 

Με τη βάρκα μου αρμενίζω

και ψαρεύω στ’ ανοιχτά

και τα δίχτυα μου γεμίζω

μια ολόκληρη ψαριά!

 

2^ος Ψαράς

Ψάρια πουλάω

το ψωμί μου για να βγάλω!

Φρέσκα ψάρια και καλά

νόστιμα και υγιεινά!

 

Ελάτε καλές νοικοκυρές

τα ψάρια μου να πάρετε

φάγακι για τον άντρα σας

όμορφο να κάνετε!!!

 

4^η ΣΚΗΝΗ

4^ο Τραγούδι: Θυμάμαι το όμορφο χωριό

1^η Νοικοκυρά:

Τι κούραση και σήμερα!

Τα ρούχα στο πανέρι

και ντουγρού στον ποταμό

τα ρούχα για να πλύνω

με το γάργαρο νερό!

 

Εκτός από τις άλλες τις δουλειές

μες στο σπίτι και στις αυλές!

Λέω να πάρω κανένα ψάρι

για να βράσω στο τσουκάλι!

 

2^η Νοικοκυρά:

Σε μένα τα λες Τασία;

Από το πρωί δε σταμάτησα καθόλου!

Να συγυρίσω όλο το σπίτι,

να μαγειρέψω για να φάνε

ο άντρας μου και τα παιδιά!

 

Μα σταματημό δεν έχουν

πια αυτές οι δουλειές

και προτού να πεις τελειώνω

ξεκινάνε άλλες πιο πολλές!

 

3^η Νοικοκυρά:

Εγώ έφερα φρέσκο νερό

από το  κοντινό πηγάδι

για να έχουμε στο σπίτι

και να πίνουν τα παιδιά!

 

Άναψα και τη φωτιά

για να μαγειρέψω στο τσουκάλι

πατάτες με λαχανικά

νόστιμα και θρεπτικά!

 

5^η ΣΚΗΝΗ

5^ο Τραγούδι: Βοσκιστικος Νάξου

1^ος Αγρότης

Όλη μέρα στο χωράφι

την πατάτα να προσέχω,

να τη φυτέψω να την ποτίσω

και να την μαζέψω για να την πουλήσω!

 

Μα και λάχανα και χόρτα

μαρουλάκια και καρότα

σέλινο και μαϊντανό,

μελιτζάνες, χίλια δυο!!!

 

2^ος Αγρότης

Χίλια δυο λαχανικά

αλλά και φρούτα νόστιμα

να μη λείψουν στα παιδιά

στο παππού και στη γιαγιά!

 

Αλλά και φρέσκο γάλα κάθε βράδυ

φέρνω από την αγελάδα

για να πιούνε τα παιδιά μας

και όλη η οικογένεια μας!

 

6^η  ΣΚΗΝΗ

6^ο Τραγούδι: Η μοδίστρα

1^η Μοδίστρα:

Με βελόνα και κλωστή

όλη μέρα να δουλεύω

το μεροκάματο να βγαίνει

τη φαμίλια για να τρέφω.

 

Έρχεται η κάθεμια

από του χωριού την άκρη

και μου ζητάει

ότι της κατέβει στο κεφάλι!

 

2^η Μοδίστρα:

Μοδίστρα είμαι όχι μάγισσα

να κάνω μαγικά

να κάνω όλες τις χοντρές

να χουν σώματα θεϊκά!!!

 

Αλλά και η παραξενιά

πάει σύννεφο θαρρώ

σε κάααποιες από τούτο το χωριό!

Αλλά το ψωμάκι μας να βγαίνει

και η καλή μοδίστρα όλα τα υπομένει.

 

7^η  ΣΚΗΝΗ

7^ο Τραγούδι: Η δουλειά κάνει τους άντρες

1^ο Χτίστης:

Από το πρωί ξεκινάμε

και καθώς δουλεύουμε σιγοτραγουδάμε!

Με το μυστρί και το σφυρί

φτιάχνουμε τοίχο στη στιγμή!

 

Τέχνη είναι δύσκολή και επίπονη πολύ

αλλά απαραίτητη για κάθε εποχή.

Εργαλεία μας κάθε στιγμή

είναι το καλέμι το αλφάδι και το σφυρί.

 

2^ο Χτίστης:

Με φωνάζουν πρωτομάστορα

τέχνη έμαθα σκληρή

από τον πατέρα μου

που ζούσε παραεκεί.

 

Η δουλεία είναι δύσκολή πολύ

μέχρι ο ήλιος να δύση

Πέτρες  χρησιμοποιούμε για να χτίσουμε

σπίτια, αυλές, αποθήκες και εκκλησιές!

 

8η ΣΚΗΝΗ

8^Ο Τραγούδι: Με βιολιά και με λαούτα

Βιολιτζής:

Το βιολί μου έχω στον ώμο

πάω για τα πανηγύρια

παίρνω μα και αφήνω δρόμο

και τραγούδια λέω μύρια!

 

Να μαι πάλι τώρα εγώ

σε τούτο το όμορφο χωριό,

πάντα πρώτος τρέχω εγώ

κέφι κάνω τρομερό!!!

 

Λαουτιέρης

Και μαζί με το βιολί

το τραγούδι για να ακουστέ

θέλει πάντα το λαούτο

για να έχει ομορφιά και γούστο!

 

Ελάτε λοιπόν να γλεντήσουμε

και τη σχολική χρονιά να αποχαιρετήσουμε

με τραγούδια και χαρές

και αναμνήσεις πολλές!!!

 

Μοιράσαμε τα λόγια και τους ρόλους

 

Φτιάξαμε τις προσκλήσεις μας

Και ετοιμάσαμε το σκηνικό για τη γιορτή μας!!!

Καλό Καλοκαίρι…

με την αναμνηστική Κορνίζα – Φωτογραφική μηχανή!!!

Υπεύθυνοι Προγράμματος:

Καραμανή Ιωάννα

Πέτρου Μικαέλα