ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΣΙΑΣ

Επίσκεψη παραμυθούς-Σχολική δράση

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου προσκαλέσαμε στο νηπιαγωγείο μας την αφηγήτρια Κα Μαρία Μαχαίρα και τον Κο Αντώνη Καρασταμάτη.

Η Μαρία Μαχαίρα είναι μια αφηγήτρια λαϊκών παραμυθιών, μια παραμυθού. Συνοιδοπόρος της σε αυτό το «ταξίδι» είναι ο εικαστικός και τραγουδοποιός Αντώνης Καρασταμάτης. Οι δύο τους κάνουν μικρές παραστάσεις και ταξιδεύουν μικρούς και μεγάλους στον υπέροχο κόσμο των παραμυθιών.

Τους υποδεχτήκαμε στο νηπιαγωγείο και μας ταξιδέψανε με τον  τρόπο που αυτοί γνωρίζουν πολύ καλά στο μαγικό κόσμο του παραμυθιού και της μουσικής.

Τη δράση αυτή προγραμματίσαμε σε συνεργασία με το δημοτικό (Α΄και Β΄τάξη).

Ευχαριστούμε θερμά την Κα Μαρία Μαχαίρα και τον Κο Αντώνη Καρασταμάτη για τις υπέροχες ιστορίες που μοιραστήκανε μαζί μας.

Τα παιδιά είπαν:

Μου άρεσαν οι διαφορετικές φωνές,που έκανε η Κα Μαρία.(όπως έκανε την αλεπού ή τον κόκορα)(Ντίνος,Κωνσταντίνος Ζ,Γεωργία, Θοδωρής,Φώτης)

Μου άρεσε το παραμύθι με τον ποντικό και τον τρυποφράχτη (Παναγιώτης,Χρήστος Γείτ,)

Μου άρεσε το παραμύθι εκεί με τον κόκορα που έλεγε…μπάρμπα!!!(Χάρης)

Μου άρεσαν πολύ τα παραμύθια.(Μιλτιάδης),και εκεί που είπε ο κότσιφας να κάνει την αλεπού να κλάψει(Ελένη ) και φάγανε τα σκυλιά την ουρά της (Κωνσταντίνος Σ)

Μου άρεσε η μουσική (Χριστίνα) και τα μουσικά όργανα  (Χρήστος Γιάν,Νεκτάριος, Αλέξανδρος) ,η κιθάρα(Νίκος,Σωκράτης)και η μουσική κουρτίνα(Σύλβια,Εβελίνα)

Ο χιονάνθρωπος και το κορίτσι

Σχολική δράση

Στο πλαίσιο του προγράμματος φιλαναγνωσίας «Με μια αγκαλιά παραμύθια» , προσκαλέσαμε τον Κο Χρίστο Παπαγεωργίου υπεύθυνο εκπ/κων θεμάτων ,στο νηπιαγωγείο μας .Σκοπός της δράσης να δουλέψουμε πάνω στο παραμύθι του Ευγένιου Τριβιζά (με μια διασκευή του Κ. Χρίστου Παπαγεωργίου), να γνωριστούμε , να αφηγηθούμε ,να δημιουργήσουμε ,να εκφραστούμε, να παίξουμε ,να χαρούμε.

Γνωριμία με την ομάδα

Παιγνίδι γνωριμίας με τα ονόματά μας.

Αμέσως μετά ζέσταμα του σώματός μας και δέσιμο της ομάδας.

Με το τραγούδι «καλημέρα τι κάνεις;» κινούμαστε στο χώρο.

Στη συνέχεια δίνουμε παραγγέλματα.Όταν χτυπήσουμε το ταμπουρίνο τον φίλο μας θέλουμε να συναντήσουμε ,με χειραψία να τον χαιρετήσουμε.

Έπειτα επαφή επιδιώκουμε το ντέφι σαν  χτυπήσει,με τα μέρη του σώματος μας,(όπως  παλάμη με παλάμη, πλάτη με πλάτη,γόνατο με γόνατο) ο ένας τον άλλον να αγκαλιάσει,να χαιρετήσει….

Ο Κος Χρίστος παρουσιάζει στην ομάδα ένα μουσικό όργανο,το ακορντεόν.Τα παιδιά ενθουσιάζονται και τραγουδάμε αγαπημένα μας τραγούδια με τη συνοδεία του μουσικού οργάνου.

Ερχόμαστε στην παρεούλα για να ξεκινήσει η αφήγηση.Κόκκινη κλωστή δεμένη στην ανέμη τυλιγμένη,δώστης κλώτσο να γυρίσει παραμύθι ν΄αρχινήσει………

Μια φορά κι ένα καιρό σε μία  χώρα μακρινή ζούσε  ένα κοριτσάκι η Μαριάννα.Είχε και δύο δίδυμα αδέλφια το Θάνο και τον Φάνη.

Είναι χειμώνας, πρωί. Η Μαριάννα παίζει στην πλατεία με τα άλλα παιδιά χιονοπόλεμο.Εκεί υπάρχει ένα μαρμάρινο άγαλμα.Πατήστε πάνω στον τίτλο για να το ακούσετε.

Είμαι ένα σύμβολο (Το τραγούδι του αγάλματος)
Από το cd «Ο χιονάνθρωπος και το κορίτσι»,
Μουσική: Νότης Μαυρουδής, Στίχοι: Ευγένιου Τριβιζά, 1995
Είμαι ένα σύμβολο παλιό κουρασμένο,
σφιχτά δεμένο.
Πόνο δε νιώθω, δεν υποφέρω
δε νιώθω πόθο ελπίδα δε ξέρω.
Τώρα δε νιώθω, δεν υποφέρω,
δε νιώθω πόθο, ελπίδα δε ξέρω.

Καρδιά δε μου έφταιξε του γλύπτη η σμίλη,
ούτε χαμόγελο να σκάει στα χείλη.
Μήνες και χρόνια πίσω τα αφήνω,
δε γνώρισα γέλιο δάκρυ δε χύνω.

Δεν έχω φίλο, σύντροφο, ταίρι,
χέρι δεν άγγιξε το κρύο μου χέρι.
Γύρω μου κόσμος φωνές φασαρία
και αναπολώ την παλιά ιστορία.

Ζω με αναμνήσεις θολές ξεχασμένες,
στα βάθη μιας δύσης για πάντα σβησμένες.
Πιστός στο καθήκον και ναι υπομένω
πέτρινη μοίρα, πικρό πεπρωμένο.

Η Μαριάννα φτιάχνει το χιονάνθρωπο  και του ζητάει να μη λιώσει ποτέ.Του βάζει το μπαστούνι που πήρε από τον μπαμπά της το δήμαρχο,πέντε κουκουνάρια για κουμπιά και του χάρισε και το δακτυλίδι της με τις γαλάζιες πέτρες. Ο Τουρτούρι ,αυτό είναι το όνομά του της υπόσχεται πως θα κάνει αυτό που του ζητάει .Δεν θα λιώσει ποτέ.Το άγαλμα του λέει πως αυτό δεν είναι δυνατόν και μόλις βγει ο ήλιος θα λιώσει .Όμως έρχεται σαν από μηχανής θεός η χιονονιφάδα.Ψιθυρίζει στον Τουρτούρι πως αν έχει πίστη όλα μπορούν να γίνουν.Μπορεί να πάει στον Β.πόλο έκεί δεν θα λιώσει ποτέ.Θα τον ακολουθήσει για να τον βοηθάει…το ταξίδι είναι μακρινό,επικίνδυνο γεμάτο εχθρούς…

Μα που πήγε το μπαστούνι

Από το cd «Ο χιονάνθρωπος και το κορίτσι»,
Μουσική: Νότης Μαυρουδής, Στίχοι: Ευγένιου Τριβιζά, 1995

Μα που πήγε, μα πού πήγε, μα που πήγε το μπαστούνι
που να το ‘χω βάλει, που να το ‘χω κρύψει,
που να πήγε πάλι, αν το χάσω θα μου στρίψει

Δεν το βρίσκω στο πατάρι, στο σεντούκι, στο συρτάρι
δεν το βρίσκω στην κουζίνα, ούτε πίσω απ’ την κουρτίνα
τρέχω, ψάχνω όλη μέρα, μήπως είναι στη μπανιέρα
γίναμε όλοι άνω κάτω, το μπαστούνι μου φευγάτο.

Δεν το βρίσκω στο ψυγείο, στη ντουλάπα, στο γραφείο
δεν το βρίσκω στο βρακί μου, ούτε κάτω απ’ το χαλί μου
Μα που πήγε, μα πού πήγε, μα που πήγε το μπαστούνι!

Φέρτε χιόνι, χιόνι αφράτο
Από το cd «Ο χιονάνθρωπος και το κορίτσι»,
Μουσική: Νότης Μαυρουδής, Στίχοι: Ευγένιου Τριβιζά, 1995
Φέρτε χιόνι, χιόνι αφράτο,
φτιάχνουμε άνθρωπο χιονάτο
Λίγο χιόνι, χιόνι ακόμα,
ένα χαμόγελο ένα στόμα.

Ένα μπαστούνι να κρατάει,
ένα καπέλο να φοράει
φέρτε χιόνι και άλλο χιόνι,
ο χιονάνθρωπος τελειώνει.

Δυο κουμπιά από κουκούτσια,
δε χρειάζεται παπούτσια
ένα κάτασπρο μουστάκι,
να’ το το χιονανθρωπάκι.

Φέρτε χιόνι και άλλο χιόνι,

κοίταξε πώς καμαρώνει
και άλλο χιόνι, χιόνι αφράτο,
φίλο κάναμε χιονάτο.

Ενδεικτικές φωτογραφίες από την δράση

Η αστυνομία και οι πυροσβέστες κυνηγάνε τον Τουρτούρι

Η μαγική ομπρέλα θα σώσει τον Τουρτούρι από τον χρυσό εχθρό(τον ήλιο)

Θέλω το καλό σου

Από το cd «Ο χιονάνθρωπος και το κορίτσι»,
Μουσική: Νότης Μαυρουδής, Στίχοι: Ευγένιου Τριβιζά, 1995
Θέλω το καλό σου
φίλο έχε με πιστό σου
τη ζωή σου εγώ θα φτιάξω
ριζικό θα σου αλλάξω.

Έλα να στη δώσω έλα
την πολύχρωμη ομπρέλα.
Θέλω το καλό σου
φίλο έχε με πιστό σου

κάτω απ’ την ομπρέλα θα ‘σαι
ήλιο πια δε θα φοβάσαι!
Έλα να στη δώσω έλα
την πολύχρωμη ομπρέλα.

Θέλω το καλό σου
φίλο έχει με πιστό σου
όνειρα τρελά πουλάω
μόνο σ’ όποιον αγαπάω!

Έλα να στη δώσω έλα
την πολύχρωμη ομπρέλα.

Καταφέρνει να γλυτώσει από τους λασπανθρώπους που σκοπό τους είχαν να τον βρωμίσουν ,να τον γεμίσουν λάσπες.

Το τραγούδι των λασπανθρώπων
Από το cd «Ο χιονάνθρωπος και το κορίτσι»,
Μουσική: Νότης Μαυρουδής, Στίχοι: Ευγένιου Τριβιζά, 1995
Μας αρέσει η βρώμα, μας αρέσει η γλίτσα.
Όχι, όχι στο νερό, ούτε μια σταλίτσα.
Μας αρέσει η λίγδα, μας αρέσει η λέρα.
Το σαπούνι μακριά, δυσωδία πέρα ως πέρα.

Λάσπη θέλουμε πηχτή,
λάσπη γλιστερή,
Λάσπη, λάσπη νερουλή,
λάσπη, λάσπη βρωμερή

Λάσπη θέλουμε πηχτή,
λάσπη βρωμερή,
Λάσπη, λάσπη νερουλή,
λάσπη γλιστερή
Λάσπη, λάσπη νερουλή,
λάσπη βρωμερή,
Λάσπη θέλουμε πηχτή,
λάσπη γλιστερή
Λάσπη θέλουμε πηχτή,
λάσπη γλιστερή,
Λάσπη, λάσπη γλιστερή,
λάσπη, λάσπη νερουλή,
λάσπη βρωμερή,

Λάσπη…Λάσπη…Μας αρέσει η σαπίλα,
μας αρέσει η έχτρα
Μας αρέσουν οι βόθροι, την ασπρίλα ξέχνα
Μας αρέσει η λίγδα, μας αρέσει η λέρα.
Το σαπούνι μακριά, δυσωδία πέρα ως πέρα.

Μετά από πολλές δυσκολίες καταφέρνει να φτάσει στον Βόρειο Πόλο. Σκεφτόμαστε πως όποιος επιμένει νικά.

Χωριζόμαστε τώρα σε ομάδες και με πινέλα και τέμπερες ζωγραφίζουμε τον αγαπημένο μας Τουρτούρι.

Στην ολομέλεια παρουσιάζει η κάθε ομάδα το έργο της.

Σε ένα σημείο της αφήγησης η Μαριάννα αρρωσταίνει.Τι κάνουμε όταν αρρωσταίνουμε,για να γίνουμε γρήγορα καλά; τα παιδιά είπαν πως παίρνουμε τα φάρμακά μας ,τρώμε σουπίτσες και πίνουμ φρέσκο χυμό πορτοκάλι.Και εμείς λοιπόν για να δυναμώσουμε πίνουμε το φρέσκο μας χυμό .

Κάπου εδώ η δράση  μας ολοκληρώθηκε.

Ευχαριστούμε θερμά τον Κο Χρίστο Παπαγεωργίου για τον χρόνο που διέθεσε και την πολύ όμορφη δράση φιλαναγνωσίας που μοιράστηκε μαζί μας.

Τα παιδιά είπαν για την παραπάνω δράση:

• Μου άρεσε που ζωγραφίσαμε τους χιονάνθρωπους (Χάρης,Ντίνος, ΚωνσταντίνοςΖ) και που ανακατέψαμε τα χρώματα(Μιλτιάδης)
• Μου άρεσε που χορέψαμε(Σύλβια,Θοδωρής,Ελένη)
• Μου άρεσε που ο Κος Χρίστος έκανε τον πυροσβέστη(Χρήστος Γιάν)
• Το όργανο που έπαιξε ο Κος Χρίστος,το …κορντεόν  (Γεωργία,Χριστίνα)
• Μου άρεσε που χόρεψα με το Χάρη (Εβελίνα)
• Που είπαμε το παραμύθι (Νίκος) και που παίξαμε παιγνίδια (Παναγιώτης,Χρήστος Γείτ)
• Που παίξαμε στους λασπανθρώπους(Νεκτάριος,Κωνσταντίνος Σ)
• Μου άρεσε που ήπιαμε χυμό(Αλέξανδρος,Σωκράτης)
• Μου άρεσε που χορέψαμε και μπήκαμε κάτω από τις ομπρέλες και που ο Κος Χρίστος μπέρδευε τα ονόματά μας (Φώτης)

Κύριε Χρίστο σας ευχαριστούμε πολύ,μας άρεσαν όλα όσα κάναμε και θέλουμε να ξανάρθετε πάλι.

Η Κυρά Καλή και οι 12 μήνες

Άλλο ένα παραμύθι που επεξεργαστήκαμε στο πλαίσιο του προγράμματος φιλαναγνωσίας “Με μια αγκαλιά παραμύθια” και του σχεδίου μαθήματος : “Οι εποχές του χρόνου” είναι η κυρά καλή και οι 12 μήνες .Μπορείτε να το διαβάσετε εδώ

Διαβάσαμε το παραμύθι ,Η Κυρά Καλή και οι 12 μήνες.Ζωγραφίζουμε ότι μας άρεσε.

Συνεχίσαμε την επόμενη μέρα με μια πειραγμένη συνέχεια (ιδέα από το διαδίκτυο) για το πάθημα της Κυρά Κακής.Όταν λοιπόν η κυρά κακή κατάλαβε το λάθος της ζήτησε ΣΥΓΝΩΜΗ από τους 12 μήνες ,οι οποίοι της βάλανε 3 δοκιμασίες για να πειστούν πως μετάνιωσε.Η κυρά κακή που δεν ήξερε γράμματα ζήτησε τη βοήθεια της κυρά καλής .Αυτή της είπε πως στο νηπιαγωγείο μας τα παιδιά μπορούν να τη βοηθήσουν!!!Έτσι κι εμείς αναλάβαμε δράση.

Οι δοκιμασίες της κυρά κακής

1η δοκιμασία.Της ζήτησαν να βάλει στη σειρά τους 12 μήνες και να βρει η καημένη κυρά κακή λέξεις που αρχίζουν από τα αρχικά των 12 μηνών .Βάλαμε στη σειρά τα ονόματα και τα παιδιά ψάχνανε το αντίστοιχο καρτελάκι με το όνομα του κάθε μήνα.(Αναγνώριση λέξεων -φωνολογική ενημερότητα).

Στη συνέχεια δώσαμε εικόνες και τα παιδιά καλούνται να βάλουν δίπλα από κάθε μήνα την εικόνα που αρχίζει από το ίδιο γράμμα.Πχ Ιανουάριος-ιπποπόταμος…

2η δοκιμασία. Να βάλει στα σπιτάκια -εποχές τους 3 μήνες με τη βοήθεια του αρχικού γράμματος .Τα σπιτάκια τα έχουμε πάρει από εδώ

Τα παιδιά αρχικά τοποθετούν στα σπιτάκια εικόνες που συνδέονται με την κάθε εποχή (λογική σκέψη-ενίσχυση προφορικού λόγου-ανθρωπογενές περιβάλλον)και στη συνέχεια τους 3 μήνες με οδηγό το αρχικό γράμμα.(φωνολογική ενημερότητα).

3η δοκιμασία:Να ετοιμάσει ένα σπίτι με 4 δωμάτια για να μένουν οι μήνες!!!ΦΥΣΙΚΆ τα παιδιά τη βοηθήσανε ,χωριστήκαμε σε ομάδες .Φτιάξανε με τέμπερες 2 σπιτάκια και επιλέξανε ποιό θα χρησιμοποιήσουν.Ζωγραφίσανε και τους μήνες που θα μπούνε σε κάθε δωμάτιο.

Να το αποτέλεσμα!!!

Όταν η κυρά κακή ξανασυνάντησε τους 12 μήνες …μαντέψτε τι έγινε;; της δώσανε ένα σακούλι με …φλουριά!!!Από τότε η κυρά κακή έγινε κι αυτή καλή (συμπέρασμα των παιδιών)

Η Χρυσομαλλούσα και οι 3 αρκούδες

Στο πλαίσιο του καινοτόμου προγράμματος φιλαναγνωσίας “Με μια αγκαλιά παραμύθια” επεξεργαστήκαμε το παραμύθι  “Η Χρυσομαλλούσα και οι 3 αρκούδες”

Δραστηριότητες:

Μετά την αφήγηση της ιστορίας ακολούθησε αναδιήγηση με την βοήθεια εικόνων του παραμυθιού που είχαμε ετοιμάσει.

1^η εικόνα (Χρήστος Γιάν.)

Μια φορά και έναν καιρό ζούσε ένα κοριτσάκι η Χρυσομαλλούσα.  Και η μαμά της της απαγόρευε να πηγαίνει στο δάσος  .Η Χρυσομαλλούσα πήγε βόλτα και την παρέσυρε ένα λαγουδάκι στο δάσος .Είδε ένα σπίτι,παράξενο

2^η εικόνα (κωνσταντίνος Σ )

Μετά μπήκε μέσα και βρήκε φαγητό στο τραπέζι,βρήκε τρία πιάτα και δοκίμασε απ’τα τρία πιάτα.Το ένα ήταν κρύο ,το άλλο  ήταν λίγο ζεστό και το άλλο ήταν πολύ καλό.

-Εφαγε;

-Εφαγε απ΄αυτό που ήταν πολύ καλό.

-θυμάσαι πιο μπολ ήτανε;

-Έφαγε απ της μαμάς το μπολ

-ναι …συνέχισε…

και το τέλειωσε μέχρι κάτω.

-Ωραία,μετά τι έγινε;

3^η εικόνα (Χάρης)

-είδε τρεις πολυθρόνες και εκείνη πήγε στη μεγαλύτερη.Δεν τη βόλευε και εκείνη …στης μαμάς…αυτή ήταν…δεν τη βόλευε ούτε εκείνη…και δοκίμασε τη μικρή και τη δοκίμασε και έσπασε.

4^η εικόνα (Φώτης)

-Περιέγραψέ μας τη δική σου εικόνα.Τι έπαθε η η μικρή η πολυθρόνα;

-έσπασε.

Γιατί έσπασε;

-Γιατί ήτανε πολύ μικρή(η πολυθρόνα) και έκατσε η Χρυσομαλλούσα που ήταν  μεγάλη.

^5η εικόνα (Μιλτιάδης)

-Μετά πήγε στο πάνω όροφο να δοκιμάσει τα τρία κρεβάτια ,που δοκίμασε πρώτο της μαμάς,

-τι είδε; Πως ήταν;

– ηταν λίγο σκλη…λίγο μαλακό αλλά δεν της έκανε,

-Τι έκανε μετά;;

Πήγε στου μπαμπά αλλά δεν της έκανε αυτό ,πήγαινε  και στο άλλο που τη χώραγε.

Ποιο ήταν το άλλο;

-το μικρό

^6η εικόνα (Ντίνος )

-Μετά ήρθανε και είδανε το φαγητό που ήταν φαγωμένο

-Ποιοι ήρθανε;

-Οι αρκούδες και είδανε που είχε φάει το φαγητό από το αρκουδάκι.Και που είχε σπάσει και την καρέκλα.

7η εικόνα(Νεκτάριος)

Ανεβήκανε στο δωμάτιο που ήταν τα κρεβάτια και είδανε ένα κοριτσάκι που κοιμότανε.Τι γλυκό κοριτσάκι που όμως μου έφαγε το φαγητό μου,είπε το αρκουδάκι.

8η εικόνα(Γεωργία)

Η χρυσομαλλούσα κοιμάται στο κρεβάτι,άνοιξε λίγο το ματάκι της.Είδε τις αρκούδες και κατατρόμαξε.Φοβήθηκε πάαρα πολύ…

9η εικόνα(Χριστίνα)

Πετάχτηκε γρήγορα γρήγορα και έφυγε.Ο αρκούδος βγήκε στα σκαλιά και της φώναζε…ξέχασες τα παπούτσια σου κοριτσάκι…αλλά η χρυσομαλλούσα …δε γύρισε…φοβήθηκε.

10η εικόνα (Σύλβια)

Τώρα έτρεξε πολύ γιατί φοβόταν και ευτυχώς τη βρήκε η μαμά της .Της είπε που ήσουνα χωρίς να ξέρω;που πήγες; μη το ξανακάνεις.Η χρυσομαλλούσα της τα είπε όλα.

11η εικόνα(Παναγιώτης)

Την άλλη μέρα η χρυσομαλλούσα πήγε πάλι στο δάσος στο σπιτάκι με τις 3 αρκούδες για να ζητήσει συγνώμη που μπήκε σε ξένο σπίτι και έκανε και ζημιές.Μετά γίνανε φίλοι με το αρκουδάκι και παίζανε.Και ζήσανε αυτοί καλά και μεις …καλύτερα.

οι εικόνες του παραμυθιού σε άλλη χρονική στιγμή μπαίνουν πάλι στη σειρά και ξαναλένε την ιστορία.

Παραμύθι και μαθηματικά

Κάνουμε μια επανάληψη του αριθμού 3

ΈΝΝΟΙΕΣ: ΜΕΣΑΙΟ  (μικρό-μεσαίο-μεγάλο)       

Αφόρμηση δίνουμε με την αφήγηση του παραμυθιού

« Η Χρυσομαλλούσα και οι 3 αρκούδες»

 Προϋπάρχουσα γνώση

 Να γνωρίζουν τις έννοιες μικρό-μεγάλο.

Δείχνουμε εικόνες με αντικείμενα που είναι μεγάλα π.χ ντουλάπα,αυτοκίνητο ,βουνό….

Ρωτάμε: είναι η ντουλάπα μεγάλη;

Απαντάνε σηκώνοντας τον αντίχειρά τους όταν συμφωνούν.

Είναι το αυτοκίνητο ή το βουνό μεγάλο;

Δείχνουμε εικόνες με αντικείμενα που είναι μικρά.Είναι το ποτήρι μικρό; κ.λ.π…

Δείχνουμε εικόνες ώστε να υπάρχει μέτρο σύγκρισης ποιο είναι το μεγάλο αντικείμενο; Ποιο είναι το μικρό ;

Αφού σιγουρευτούμε πως όλοι ξεχωρίζουν το μικρό και το μεγάλο ,ρωτάμε:

Η ντουλάπα είναι μεγάλη, η τσαγιέρα μικρή .Η καρέκλα τι μέγεθος έχει;

Κάποιοι είπαν μεσαίο(έχει αναφερθεί και στο παραμύθι)

Στόχοι :

Να κατανοήσουν όλοι  τι είναι το  μεσαίο μέγεθος  (βασική γνώση )

Να αντιληφθούν πως τα μεγέθη μικρό-μεσαίο-μεγάλο λειτουργούν συγκριτικά. (βασική γνώση)

Να ομαδοποιούν τα μεγέθη μικρό-μεσαίο-μεγάλο.(βασική γνώση)

Να ταξινομούν τα μεγέθη από το μικρότερο στο μεγαλύτερο και αντίστροφα.(βασική γνώση)

1^η Δραστηριότητα

Έχουμε εκτυπώσει εικόνες από αντικείμενα που χρησιμοποιούν οι 3 αρκούδες

Ζητάμε να τα βάλουν στη σωστή θέση.Τα μικρά-τα μεσαία -τα μεγάλα.

Αρχικά το κάθε παιδί επιλέγει μόνο του ένα αντικείμενο και το τοποθετεί.

Στη συνέχεια αυξάνουμε το βαθμό δυσκολίας ζητώντας εμείς να βάλουν ένα αντικείμενο ή  να βρούνε το μεσαίο κουτάλι ….κρεβάτι κ.λ.π…

2^η Δραστηριότητα:

Έχουμε όλο το υλικό με τα αντικείμενα κάτω καθώς και  στεφάνια.

Ζητάμε να βάλουν σε κάθε στεφάνι από ένα είδος ανεξάρτητα από το μέγεθος.

Στη συνέχεια αφήνουμε 3 στεφάνια ,ζητάμε να βάλουν σε κάθε στεφάνι από ένα μέγεθος,ανεξάρτητα από το είδος.

3^η Δραστηριότητα :

Κινητικό παιγνίδι.

Χρησιμοποιούμε το ίδιο υλικό .Αυτή τη φορά ορίζουμε τρία σημεία στην αίθουσα π.χ.το σπίτι του μικρού, του μεσαίου και του μεγάλου.

Έχουμε στο τραπέζι τις εικόνες .Με τη μουσική χορεύουμε και επιλέγουμε μια εικόνα.Όταν η μουσική σταματήσει πρέπει να πάμε στο δικό μας σπίτι .

Πρέπει να προσέχουμε τι εικόνα έχουμε εμείς αλλά και οι άλλοι .Η χρυσομαλλούσα μπορεί να πάει σε όποιο σπίτι θέλει κάθε φορά.

Κάθε φορά που η μουσική ξεκινά αλλάζουμε την εικόνα μας με ενός φίλου μας.

4^η δραστηριότητα ( αυξάνοντας το βαθμό δυσκολίας)

Φτιάχνουμε πίνακα διπλής εισόδου με τα 3 αρκουδάκια και τα αντικείμενα που χρησιμοποιούν.Αφού εξηγήσαμε πως δουλεύουμε στον πίνακα ξεκινήσαμε δίνοντας σε κάθε παιδί μια καρτέλα.Το πιο εύκολο ήταν να βάλουνε τα μεγάλα (αυτές τις κάρτες τις δώσαμε σε προνήπια αρχικά).Ο καθένας περιγράφει την καρτέλα που κρατά και λέει που πιστεύει πως πρέπει να μπει.Στη συνέχεια δοκιμάσανε σε όλα τα μεγέθη .Κάποια προνήπια χρειάστηκαν βοήθεια.Το χρώμα βοήθησε σε αυτές τις περιπτώσεις.

Το παιγνίδι παραμένει στη γωνιά των μαθηματικών και το επιλέγουν αρκετά συχνά.

5^η δραστηριότητα:

Εκτυπώνουμε κρεβάτια μπολ,καρέκλες,κουτάλια σε περισσότερα μεγέθη 6-7.Ταξινομούμε από το μεγαλύτερο στο μικρότερο και αντίστροφα.Σε αυτή τη δραστηριότητα διαφοροποιούμε ανάλογα με το παιδί τον αριθμό των αντικειμένων που ζητάμε να ταξινομήσει.

Φύλλα αξιολόγησης:

ενδεικτικές εργασίες των παιδιών

Συμπέρασμα: Βλέποντας τα φύλλα αξιολόγησης πιστεύουμε πως κατανόησαν τις έννοιες μικρό-μεσαίο-μεγάλο οι περισσότεροι μαθητές.

Μετασχηματιστική γνώση:

Εισάγουμε την  έννοια μεσαίος στη σειρά(πρώτος ,δεύτερος,τρίτος) .

ποιός είναι ο μεσαίος;Το βρήκανε εύκολα.

και στους αριθμούς (μονός -ζυγός).

Όταν  βάζαμε μονό αριθμό παιδιών βρίσκανε τη σωστή απάντηση.

Όταν όμως ο αριθμός των παιδιών ήταν ζυγός…..

Σε αυτή την περίπτωση μόνο 3-4 νήπια είπαν ότι δεν υπάρχει κάποιο παιδί που έχει τη μεσαία θέση.Οι υπόλοιποι λέγανε ή τον δεύτερο ή τον τρίτο .Οταν όμως κάναμε την επαλήθευση βρίσκανε το λάθος.1 παιδί είπε ότι στη μεσαία θέση είναι και τα 2 παιδιά.

Κάπου εδώ ολοκληρώσαμε την επεξεργασία ακόμη ενός παραμυθιού βασιζόμενοι στις αρχές της διαφοροποιημένης διδασκαλίας.Τα παιδιά κατανόησαν τους στόχους που θέσαμε,και το παιδαγωγικό υλικό που δημιουργήσαμε βοήθησε σε αυτή την κατεύθυνση.Τα παιδιά συνεχίζουν να το επιλέγουν στο ελεύθερο παιγνίδι τους.

Η σοφή ελιά

Στο πλαίσιο του καινοτόμου προγράμματος φιλαναγνωσίας  “Με μια αγκαλιά παραμύθια”  και της θεματική ενότητας  ” η ελιά” τον Νοέμβριο επεξεργαστήκαμε το παραμύθι  “Η σοφή ελιά”  της Ειρήνης Καμαράτου- Γιαλούση.

Η ιστορία με λίγα λόγια:

Σ’ ένα διαφορετικό από τα άλλα περιβόλι οι καρποί-κάτοικοι δυναστεύονταν από την κολοκύθα που επέβαλλε τον εαυτό της ως αρχηγό και τους έβαζε να δουλεύουν σκληρά με αντάλλαγμα έναν κουβά νερό την εβδομάδα. Για άλλους καρπούς αυτό ήταν αρκετό, για άλλους όμως όπως το καρπούζι ούτε συζήτηση.Οι φρουροί της κολοκύθας φυλάκισαν το καρπούζι αλλά ο ξάδερφος του, το πεπόνι, αποφάσισε να λύσει το γρίφο. Με τη βοήθεια και τα συνετά λόγια της σοφής ελιάς έβγαλαν νοκ άουτ την κολοκύθα με έναν ευφάνταστο τρόπο και αποφάσισαν να ορίζουν διαφορετικά τις τύχες τους.

Δραστηριότητες

Γλώσσα

Με εικόνες από το παραμύθι κάνουμε σειροθέτηση και αναδιήγηση του παραμυθιού.Αναφερόμαστε σε έννοιες όπως ισότητα, δικαιοσύνη…

Ζωγραφίζουμε τον ήρωα που μας εντυπωσίασε,όσους περισσότερους ήρωες θυμόμαστε ή τον ήρωα που μας έκανε την καλύτερη και την χειρότερη εντύπωση.(ενδεικτικές εργασίες)

Μαθηματικά-φυσικές επιστήμες

Επιλέγουμε να δουλέψουμε (εφαρμόζοντας την διαφοροποιημένη διδασκαλία)τις έννοιες: βαρύ-ελαφρύ.

Προϋπάρχουσες γνώσεις

Τι πρέπει να γνωρίζουν τα παιδιά πριν τη σημερινή διδασκαλία.

• Τα σώματα ,τα αντικείμενα ,τα υλικά γύρω μας έχουν βάρος.
• Έχουν διαφορετικό ή ίδιο βάρος.

Δραστηριότητα:

Υλικά: διάφορα υλικά με πολύ βάρος.

Να διαπιστώσουμε ότι ξέρουν πως υπάρχουν υλικά  που έχουν μεγάλο βάρος να τα ονομάσουν και να πούνε αν μπορούν να τα σηκώσουν ή δεν μπορούν . Να εκμαιεύσουμε τη λέξη βάρος.( βαρύ-ελαφρύ)

Δραστηριότητα

Έχουμε το κουτί με τις χάντρες.Ρωτάμε να μας πούνε αν πιστεύουν ότι μπορούν να το σηκώσουν(είναι βαρύ ή ελαφρύ).

Πρόβλεψη

Δίνουν απάντηση χρησιμοποιώντας τις κάρτες.(κάθε παιδί κρατά μια κόκκινη για τη λάθος απάντηση και μια πράσινη κάρτα για τη σωστή.Εναλλακτικά μπορούν να χρησιμοποιήσουν το χέρι τους με τον αντίχειρα πάνω για τη σωστή απάντηση και κάτω για τη λάθος)

Οι περισσότεροι λένε πως είναι βαρύ και δεν μπορούν να το σηκώσουν. Ο Ντίνος λέει πως μπορεί να το σηκώσει!!. Έρχεται να δοκιμάσει.Διαπιστώνει πως δεν μπορεί .

-Γιατί δεν μπορείς να το σηκώσεις;

-Γιατί είναι βαρύ.

Ζητάμε ξανά να κάνουν πρόβλεψη.Κάποιοι πείθονται και αλλάζουν την απάντησή τους.Έρχονται όλοι να δοκιμάσουν ώστε να γίνει επαλήθευση.

Τώρα αδειάζουμε από το κουτί τις χάντρες.

Ρωτάμε να μας πούνε αν πιστεύουν ότι μπορούν να το σηκώσουν(είναι βαρύ ή ελαφρύ).

Στην πρόβλεψή τους όλοι λένε ότι τώρα μπορούνε.Δοκιμάζουν όλοι για επαλήθευση.

Τα παιδιά αναφέρανε τις έννοιες βαρύ αλλά και ελαφρύ.

Βασικές  πυρηνικές γνώσεις (στόχοι)

• Να γνωρίζουν την έννοια βαρύ.

Κινητικό παιγνίδι .Περπατάμε όπως περπατάει ο γίγαντας (από το παραμύθι ο γίγαντας και ο νάνος)…. Βαριά…αργά ….με μεγάλα βήματα….βρίσκουμε κι άλλα π.χ . ζώα με βαρύ περπάτημα .Ο ελέφαντας…ο ιπποπόταμος….το γουρουνάκι…

• Να γνωρίζουν την έννοια ελαφρύ.

Κινητικό παιγνίδι .Περπατάμε όπως περπατάει ο νάνος (από το παραμύθι ο γίγαντας και ο νάνος)…. Ελαφριά…γρήγορα ….με μικρά βήματα….βρίσκουμε    κι άλλα π.χ . ζώα με ελαφρύ περπάτημα .Η γάτα,ο λαγός…το ποντικάκι…..

• Να μπορούν να συγκρίνουν βαρύ-ελαφρύ.

 Δραστηριότητα:

Ζύγισμα υλικών με τα χέρια .Γινόμαστε ζυγαριές.

Δείχνουμε εικόνες από ζυγαριές ,καθώς και τη ζυγαριά που μας διέθεσε και φέτος ο Κος Φώτης Μπακάλης και τον ευχαριστούμε θερμά.

Υλικά: μήλα,πορτοκάλια,αχλάδια,κολοκύθα,ακτινίδια,…τουβλάκια πλαστικά,καπάκια,φτερά,… τραπέζι,καρέκλα,κουτί με χάντρες,κουτί με χάντρες άδειο.

Έχουμε τα υλικά κάτω και ρωτάμε:

Αν δώσουμε στον  Παναγιώτη 1 μήλο μικρό και 1 μήλο μεγάλο,ποιο νομίζετε θα είναι βαρύ και ποιο ελαφρύ;

Ποιος πιστεύει ότι θα είναι το μεγάλο μήλο πιο βαρύ;

Πρόβλεψη

Τα παιδιά κρατάνε 2 κάρτες (κόκκινη-λάθος/πράσινη σωστό)

Δίνουν τις απαντήσεις σηκώνοντας τη αντίστοιχη κάρτα.

Ποιος πιστεύει ότι θα είναι το μικρό μήλο πιο ελαφρύ;

Μετά την πρόβλεψη ο Παναγιώτης θα «ζυγίσει» με τα χέρια του και θα απαντήσει.

Το μικρό μήλο πάει πάνω γιατί είναι ελαφρύ και το μεγάλο μήλο πάει κάτω γιατί είναι πιο βαρύ.

Δοκιμάζουν βιωματικά όλα τα παιδιά.

Δραστηριότητα αξιολόγησης

Ζητάμε από τα παιδιά να φτιάξουν με πλαστελίνη 1 βαρύ και 1 ελαφρύ φρούτο.

Συμπέρασμα:

Οι περισσότεροι μαθητές κατανόησαν την έννοια βαρύ-ελαφρύ και συγκριτικά.Τα φρούτα που επιλέξαν να φτιάξουν δείχνει καθαρά τη διαφορά σε ένα βαρύ φρούτο και ένα ελαφρύ.

1 μαθητής δεν ανταποκρίθηκε καθόλου στην δραστηριότητα ,όμως ξεχωρίζει ένα βαρύ από ένα ελαφρύ αντικείμενο όταν ρωτήθηκε ξανά μετά(προνήπιο).

1 μαθητής (νήπιο) δεν έδωσε ξακάθαρη απάντηση (το πορτοκάλι είναι πιο βαρύ από το μήλο-το μήλο είναι βαρύ είπε.Δεν χρησιμοποίησε την έννοια ελαφρύ) στην β΄ προσπάθεια απάντησε ξεκάθαρα( το μήλο είναι βαρύ,το κάστανο είναι ελαφρύ)

Επιπλέον φύλλα εργασίας(ενδεικτικά)

• Βαρύ –Ελαφρύ σε σχέση με την ποσότητα

1^η Δραστηριότητα( εύκολη)

Υλικά: φρούτα(μήλα,πορτοκάλια,λεμόνια),μαρκαδόροι,τουβλάκια…

Στόχος:Να κατανοήσουν πως το βάρος έχει σχέση με την  ποσότητα.(Βασική γνώση)

Ποιο είναι πιο βαρύ; ( μετά γίνεται με το  πιο ελαφρύ)

Πρόβλεψη

Τα παιδιά κρατάνε 2 κάρτες (κόκκινη-λάθος/πράσινη σωστό)

Δίνουν τις απαντήσεις σηκώνοντας τη αντίστοιχη κάρτα.

1 πορτοκάλι       ή   2  πορτοκάλια;

1 μήλο                 ή   2   μήλα;

1  λεμόνι              ή    2   λεμόνια;

1  τουβλάκι         ή    2-3 τουβλάκια;

1  μαρκαδόρος   ή    2-3 μαρκαδόροι;

Η  επαλήθευση γίνεται βιωματικά «ζυγίζοντας» με τα χέρια.

Δοκιμάζουν όλα τα παιδιά.

Φύλλα εργασίας (  φύλλα αξιολόγησης)

Κατανόησαν όλοι οι μαθητές πως το βάρος έχει άμεση σχέση με την ποσότητα.

• Βαρύ –Ελαφρύ σε σχέση με το μέγεθος

Να κατανοήσουν πως το βάρος έχει σχέση με το μέγεθος.(Βασική γνώση)

Ιδιο μέγεθος /γεμάτο-άδειο    ( βασική γνώση)

1^η Δραστηριότητα  για όλους

Συγκρίσεις με ίδιο υλικό (μπουκάλια,κουτιά ,βάζα…)

Έννοια:  γεμάτο –άδειο /ίδιο μέγεθος

1 μπουκάλι μικρό άδειο   –    1 μπουκάλι μικρό γεμάτο(νερό ή λάδι)

1 μπουκάλι μεγάλο άδειο  –  1  μπουκάλι μεγάλο γεμάτο

1 κουτί άδειο                        –   1  κουτί  γεμάτο (πέτρες, κλειδιά)

1 τσάντα άδεια                   -1 τσάντα γεμάτη (βιβλία)

2^η Δραστηριότητα  για όλους

Διαφορετικό μέγεθος/γεμάτο-άδειο

Μεγάλο και βαρύ-μικρό και ελαφρύ

1 μπουκάλι μεγάλο γεμάτο  -1 μπουκάλι μικρό γεμάτο(με νερό και με λάδι)

1 κουτί μεγάλο γεμάτο  – 1 κουτί μικρό  άδειο(ή με βαμβάκι)

(με πέτρες,κ΄κλειδιά)

Συμπέρασμα : Κατανόησαν όλοι οι μαθητές πως το μεγάλο είναι και πιο βαρύ από το μικρό.

Πάντα;

Υπάρχει περίπτωση κάποιο αντικείμενο να είναι μεγάλο αλλά να είναι ελαφρύ; Πιο ελαφρύ από ένα μικρό αντικείμενο;

 Διερεύνηση

Δείχνουμε εικόνες από μεγάλα και ελαφριά από μικρά και βαριά,(μπαλόνι,σιδερένια μπάλα,αερόστατο ,ηλ.σίδερο…

Χρησιμοποιούμε τις κάρτες για την πρόβλεψη.

Στόχος:Να κατανοήσουν πως το βάρος δεν έχει σχέση πάντα με το μέγεθος.(μετασχηματιστική γνώση)

Υλικά: ίδια με παραπάνω δραστηριότητες

1 μπουκάλι μεγάλο άδειο  –   1  μπουκάλι μικρό γεμάτο

         1 μπαλόνι μεγάλο φουσκωμένο -1  μπάλα μικρή (χάντρα)

                                                                          ή μια σιδερένια μπάλα

         1 μπάλα φελιζόλ μεγάλη              -1  μπάλα μικρή (χάντρα)

            Και με διαφορετικά αντικείμενα ή διαφορετικό υλικό

          1 πακέτο βαμβάκι μεγάλο    – 1 πλάκα σαπούνι

         1 μαξιλάρι                                – 1 γυάλινο βάζο

         1   πλαστικό καρεκλάκι        –  1  ξύλινο καρεκλάκι                                  

Προτρέπουμε τα παιδιά να σκεφτούν κι άλλα παρόμοια παραδείγματα που να είναι μεγάλο και ελαφρύ- μικρό και βαρύ.

Συμπέρασμα: Κατανόησαν πως το βάρος δεν εξαρτάται πάντα από το μέγεθος αλλά όπως είπαν 4 μαθητές εξαρτάται και από το υλικό που είναι φτιαγμένα τα αντικείμενα.

Δίνουμε το παρακάτω φύλλο αξιολόγησης να ζωγραφίσουν το πιο βαρύ αντικείμενο.

Τα παιδιά κατανόησαν μέσα από το παιγνίδι με βιωματικό τρόπο ότι το βαρύ και ελαφρύ συνδέεται με το μέγεθος,την ποσότητα αλλά και το υλικό των αντικειμένων.

Τέλος ρωτήσαμε να μας πούνε τι τους άρεσε περισσότερο .

Είπαν πως ήταν ωραία που παίξαμε με τη ζυγαριά,που κάναμε και μεις τις ζυγαριές ,ήταν αστείο!.Ηταν ωραία που είχαμε πολλά φρούτα και μετά τα φάγαμε (όχι όμως την κολοκύθα)!!! Που ήρθαν επισκέψεις στο σχολείο μας!!! Που ήταν όλα τέλεια,τελειοφανταστικά!!! και να τα ξαναπαίξουμε κυρία!!!

«Με μια αγκαλιά παραμύθια »

Από την αρχή της χρονιάς ξεκινήσαμε ένα Καινοτόμο  Πρόγραμμα φιλαναγνωσίας ,με τίτλο «Με μια αγκαλιά παραμύθια »

Τα θέματα που  επιλέγουμε δηλαδή τα παραμύθια που θα επεξεργαζόμαστε, θα έχουν σχέση με τη διαφορετικότητα,την γνωριμία με τον εαυτό τους,τα συναισθήματα,τη φιλία ,την αγάπη…

Στόχοι:

• Σταδιακή εδραίωση μιας φιλικής σχέσης με το βιβλίο.
• Να ασκηθούν στην ακρόαση – κατανόηση και αφήγηση μιας ιστορίας.
• Να διευρυνθεί η κριτική και δημιουργική  τους σκέψη.

• Να καλλιεργήσουν τη φαντασία και τη δημιουργική τους έκφραση.
• Να μπορούν να αναδιηγηθούν μια ιστορία.
• Να ενδυναμωθεί η γλωσσική τους έκφραση με έμμεσο και βιωματικό τρόπο.
• Να αποκτήσουν νέες γνώσεις ικανοποιώντας την περιέργεια και τα ενδιαφέροντά τους.
• Να μάθουν να χρησιμοποιούν τις ΤΠΕ για να τις αξιοποιήσουν σε διάφορες δράσεις.
• Να διδαχθούν μαθηματικές έννοιες ( χωρικές,χρονικές ,αριθμούς…)

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ

Καταιγισμός ιδεών.

Βιωματική μέθοδος της εκπαίδευσης

Διάλογος και επιχειρηματολογία

Εφαρμογή διαφοροποιημένης διδασκαλίας. Συνεργασία με τα παιδιά(δημιουργία ομάδων)

Παιγνίδια ρόλων.Καλλιτεχνική έκφραση.

Συνεργασία με τους γονείς.

Ενδεικτικές δραστηριότητες 

Εμπλουτισμός της βιβλιοθήκης –  οργάνωση –έναρξη δανειστικής βιβλιοθήκης-κανόνες δανεισμού.

Από αρχές Νοεμβρίου ξεκινήσαμε την δανειστική βιβλιοθήκη.Κάθε Παρασκευή δανείζονται ένα παραμύθι και την Δευτέρα το επιστρέφουν.Όσοι μαθητές επιθυμούν ζωγραφίζουν μια εικόνα που τους εντυπωσίασε,γράφουν το όνομά τους και τον τίτλο του βιβλίου.

Στο σχολείο συμπληρώνουν στην ατομική τους καρτέλα δανεισμού την ημερομηνία δανεισμού και τον τίτλο του βιβλίου.Την Δευτέρα σημειώνουν στην καρτέλα τους την ημερομηνία επιστροφής .

Επιλέγουμε ένα παραμύθι που άρεσε στα παιδιά και το επεξεργαζόμαστε.

Πρώτη επιλογή μας ήταν το παραμύθι  “η σοφή ελιά” της 

Ειρήνης Γιαλλούση.( Ακολουθεί αναλυτική ανάρτηση )