Μαθησιακές Δυσκολίες!

Λίγα λόγια για τις Μαθησιακές Δυσκολίες…

Ο όρος Μαθησιακές Δυσκολίες ακούγεται ολοένα και συχνότερα τα τελευταία χρόνια. Τον συναντούμε σε ρεπορτάζ  στην τηλεόραση, σε περιοδικά που απευθύνονται κυρίως σε γονείς, σε άρθρα εφημερίδων και σε κάθε λογής βιβλίο. Ποια είναι όμως τα παιδιά με Μαθησιακές Δυσκολίες;

Ο όρος αυτός χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει εκείνα τα παιδιά που ενώ φαίνεται να έχουν φυσιολογική νοημοσύνη και δείχνουν να είναι έξυπνα και κοινωνικά, ωστόσο αντιμετωπίζουν μια αναπάντεχη αποτυχία στα σχολικά μαθήματα. Από τα στατιστικά στοιχεία φαίνεται πως το 20 -25% του μαθητικού πληθυσμού αντιμετωπίζει κάποιος είδος Μαθησιακών Δυσκολιών. Ειδικοί για να υποδείξουν τις Μαθησιακές Δυσκολίες του παιδιού είναι με σειρά προτεραιότητας: ο δάσκαλος της τάξης, ο ειδικός δάσκαλος του σχολείου (ο δάσκαλος του τμήματος ένταξης), το ΚΕΔΑΣΥ (Κέντρα Διεπιστημονικής Αξιολόγησης Συμβουλευτικής  και Υποστήριξης) (πρώην ΚΕΔΔΥ και ΚΔΑΥ) ή άλλο ιατροπαιδαγωγικό – διαγνωστικό κέντρο.

Οι Μαθησιακές Δυσκολίες χωρίζονται σε αρκετές κατηγορίες ανάλογα με το είδος των δυσκολιών που παρουσιάζουν οι μαθητές. Για παράδειγμα: δυσκολίες μόνο στη γραφή: δυσγραφία, δυσκολίες μόνο στην ανάγνωση: δυσαναγνωσία, δυσκολίες στη γραφή και την ανάγνωση: δυσλεξία, δυσκολία στα μαθηματικά: δυσαριθμησία κ.α.

Σήμερα μετά από αρκετές μελέτες έχει διαπιστωθεί ότι οι Μαθησιακές δυσκολίες μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά με την προϋπόθεση ότι θα διαγνωστούν έγκαιρα και θα αντιμετωπιστούν με την βοήθεια ειδικών δασκάλων στο τμήμα ένταξης του σχολείου.

 

Νικολαΐδου Ράνια

Δασκάλα Ειδικής Αγωγής

 

 

 

 

Μαθησιακές Δυσκολίες, λίγα λόγια πολλές ερωτήσεις

Λίγα λόγια για τις Μαθησιακές Δυσκολίες

από την εκπαιδευτικό ειδικής αγωγής Νικολαΐδου Ράνια…

 

Ο όρος Μαθησιακές Δυσκολίες ακούγεται ολοένα και συχνότερα τα τελευταία χρόνια. Τον συναντούμε σε ρεπορτάζ  στην τηλεόραση, σε περιοδικά που απευθύνονται κυρίως σε γονείς, σε άρθρα εφημερίδων και σε κάθε λογής βιβλίο. Ποια είναι όμως τα παιδιά με Μαθησιακές Δυσκολίες;

Ο όρος αυτός χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει εκείνα τα παιδιά που ενώ φαίνεται να έχουν φυσιολογική νοημοσύνη και δείχνουν να είναι έξυπνα και κοινωνικά, ωστόσο αντιμετωπίζουν μια αναπάντεχη αποτυχία στα σχολικά μαθήματα. Από τα στατιστικά στοιχεία φαίνεται πως το 20 -25% του μαθητικού πληθυσμού αντιμετωπίζει κάποιος είδος Μαθησιακών Δυσκολιών. Ειδικοί για να υποδείξουν τις Μαθησιακές Δυσκολίες του παιδιού είναι με σειρά προτεραιότητας: ο δάσκαλος της τάξης, ο ειδικός δάσκαλος του σχολείου (ο δάσκαλος του τμήματος ένταξης), το ΚΕΔΔΥ (Κέντρα Διαφοροδιάγνωσης Διάγνωσης και Υποστήριξης) (πρώην ΚΔΑΥ) ή άλλο ιατροπαιδαγωγικό – διαγνωστικό κέντρο.

Οι Μαθησιακές Δυσκολίες διακρίνονται σε αρκετές κατηγορίες ανάλογα με το είδος των δυσκολιών που παρουσιάζουν οι μαθητές. Για παράδειγμα: δυσκολίες μόνο στη γραφή: δυσγραφία, δυσκολίες μόνο στην ανάγνωση: δυσαναγνωσία, δυσκολίες στη γραφή και την ανάγνωση: δυσλεξία, δυσκολία στα μαθηματικά: δυσαριθμησία κ.α.

Σήμερα μετά από αρκετές μελέτες έχει διαπιστωθεί ότι οι Μαθησιακές δυσκολίες μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά με την προϋπόθεση ότι θα διαγνωστούν έγκαιρα και θα αντιμετωπιστούν με την βοήθεια ειδικών δασκάλων στο τμήμα ένταξης του σχολείου.

Κάντε ερωτήσεις για το παιδί σας στη δασκάλα του.

Θα πάρετε πολλές και χρήσιμες πληροφορίες…     

Το σχολείο είναι ένας χώρος που το παιδί εκφράζει διαφορετικές πτυχές του εαυτού και της προσωπικότητάς του. Διαφορετικός από το περιβάλλον της οικογένειας, αλλά πολύ οργανωμένος και ιδιαίτερα απαιτητικός.

Σε αυτό το πλαίσιο το παιδί καθημερινά έχει να αντιμετωπίσει πολλές προκλήσεις, σε μαθησιακό αλλά και σε κοινωνικό επίπεδο. Το σχολείο απαιτεί από το παιδί να ανταποκρίνεται στη μαθησιακή διαδικασία, να συμμετέχει και να μαθαίνει, η αυλή απαιτεί να κοινωνικοποιείται, να δέχεται συγκρούσεις και να αντιδρά και η τάξη απαιτεί να είναι μέλος μιας ομάδας και να τηρεί τους κανόνες της. Ο τρόπος που αντιμετωπίζει όλα όσα του συμβαίνουν κάθε μέρα είναι μια μεγάλη πηγή πληροφοριών για την προσωπικότητά του, τις ανάγκες του και τις επιθυμίες του.

Ο δάσκαλος λοιπόν είναι γνώστης όλων αυτών των πληροφοριών και πρέπει ένας γονέας να τον εμπιστεύεται όταν του παρέχονται τέτοιου είδους πληροφορίες. Η απόρριψη τους με την δικαιολογία ότι το παιδί δεν εμφανίζει τέτοια συμπεριφορά στο σπίτι είναι παντελώς λανθασμένη και οδηγεί σε αμέλεια για τις ανάγκες του παιδιού.

Κάντε λοιπόν ερωτήσεις στη δασκάλα ή τον δάσκαλο του παιδιού σας και θα έχετε όλα όσα πρέπει και οφείλετε να γνωρίζετε.

 

15 Ερωτήσεις για να αναγνωρίσετε αν το παιδί έχει μαθησιακές δυσκολίες.

 

  1. Συμμετέχει στο μάθημα; Ρισκάρει να απαντήσει σε ερωτήσεις που χρειάζονται την προσωπική του γνώμη; Π.χ Τι πιστεύεται ότι θα γινόταν αν…
  2. Προλαβαίνει να γράψει την ορθογραφία του ή να τελειώσει τις ασκήσεις του στον ίδιο χρόνο με τα άλλα παιδιά;
  3. Διαβάζει αρκετά γρήγορα για την ηλικία του;
  4. Αντιγράφει σωστά από τον πίνακα;
  5. Είναι καλύτερος στον προφορικό λόγο σε σχέση με τον γραπτό;
  6. Παρανοεί συχνά την εκφώνηση των ασκήσεων;
  7. Αποδίδει καλύτερα μετά από επιβεβαίωση ή επιβράβευση;
  8. Χάνει τα πράγματά του (σβήστρες, μολύβια, βιβλία, τετράδια) κατά τη διάρκεια του μαθήματος;
  9. Χρησιμοποιεί το σωστό τετράδιο για κάθε μάθημα;
  10. Πως μαθαίνει καλύτερα; Τι τον βοηθά να απομνημονεύσει κάτι;
  11. Πως είναι η συμπεριφορά του κατά την διάρκεια του μαθήματος; Αφαιρείται, είναι ανήσυχο, δημιουργεί φασαρία;
  12. Πως τα πάει στο μάθημα των εικαστικών; (συνήθως οι μαθητές με δυσλεξία είναι ιδιαίτερα αποδοτικοί σε καλλιτεχνικά μαθήματα).
  13. Πως τα πάει με το μάθημα της ξένης γλώσσας; (τα παιδιά με δυσλεξία έχουν ιδιαίτερα μεγάλες δυσκολίες στην εκμάθηση ξένης γλώσσας).
  14. Πως τα πάει στο μάθημα της γυμναστικής; Μπορεί να ακολουθήσει τις οδηγίες σε ένα ομαδικό παιχνίδι ή σε έναν παραδοσιακό χορό; Είναι άτσαλο στις κινήσεις του;
  15. Θεωρεί ο δάσκαλος ότι η απόδοσή του στα μαθήματα είναι μικρότερη από την εικόνα της ευφυίας που έχει; Συνιστά μια αξιολόγηση από τους ειδικούς του ΚΕΔΑΣΥ;

 

Νικολαΐδου Ράνια

Δασκάλα Ειδικής Αγωγής

 

 

 

 

Βάζω το ρήμα στο σωστό πρόσωπο

(δένω)

Εσύ  _____________  τα παπούτσια σου.

(λέω)

Αυτοί _____________ τα κάλαντα.

(χαρίζω)

Αυτός _____________ πολλά δώρα.

(πλένω)

Εμείς _____________ τα ρούχα.

(αγοράζω)

Εγώ _______________ παιχνίδια.

(δίνω)

Εσείς _______________ τα λεφτά σας.

(μαθαίνω)

Εσύ ________________ την ορθογραφία σου.

Βάζω το σωστό ι η

το  μανταρίν__                            η  πηγ__

το σπαθ__                                  το αχλάδ__

η βρύσ__                                   το αστέρ__

το σταφύλ__                              η μύτ__

η  αυλ__                                    το κεφάλ__

η  τροφ__                                  η  παρέλασ__

το τραγούδ__                             το τσιμπιδάκ__

το  κέφ__                                   η όρασ__

το παντελόν__                            το κουτ__

η γιορτ__                                   το πανηγύρ__

το φρύδ__                                 το μολύβ__

η ανάστασ__                              το πιστόλ__

το κεράσ__                                 η νύφ__

το ποτήρ__                                το πουλ__

η λεκάν__                                         το αλάτ__

το χαρτ__                                         το μεσημέρ__

Τι είναι το Τμήμα Ένταξης…

Το τμήμα Ένταξης είναι μια δομή της Ειδικής Αγωγής μέσα στα γενικά σχολεία που στόχο έχει την εκπαιδευτική παρέμβαση με εξατομικευμένα προγράμματα στους μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.

Λειτουργεί μέσα στο γενικό σχολείο ως ξεχωριστό τμήμα και δέχεται παιδιά από όλες τις τάξεις.

Ποιοι μαθητές μπορούν να συμμετάσχουν στο Τμήμα Ένταξης:

Στο Τμήμα Ένταξης μπορούν να συμμετέχουν οι μαθητές:

Α) που έχουν γνωμάτευση από διαγνωστική υπηρεσία (π.χ. ΚΕ.Δ.Δ.Υ, Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα).

Β) που δεν έχουν γνωμάτευση αλλά έχει παρατηρηθεί από τον εκπαιδευτικό της τάξης ότι παρουσιάζει ειδικές δυσκολίες. Σε αυτή την περίπτωση απαιτείται η αξιολόγηση του μαθητή από τον εκπαιδευτικό ειδικής αγωγής και η σύμφωνη γνώμη του Σχολικού Συμβούλου.

Και στις δύο περιπτώσεις απαιτείται η έγγραφη δήλωση του γονέα.

Πως λειτουργεί το Τμήμα Ένταξης:

Α) Εξειδικευμένο πρόγραμμα, κοινό για ομάδες μαθητών με παρόμοιες ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.

Β) Εξειδικευμένο ατομικό πρόγραμμα για μαθητές με σοβαρότερης μορφής ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες (π.χ σύνδρομο Down, αυτισμός). Το πρόγραμμα αυτό συχνά τείνει να γίνεται με συνεκπαίδευση μέσα στην γενική τάξη του μαθητή.

Οι μαθητές που έχουν επιλεγεί για να συμμετέχουν στο τμήμα ένταξης οργανώνονται σε ομαδούλες σύμφωνα με τις εκπαιδευτικές τους ανάγκες. Αυτό σημαίνει ότι η συμμετοχή στην κάθε ομάδα δεν έχει καμία σχέσει με την τάξη φοίτησης του μαθητή (π.χ μπορεί σε μια ομάδα να δουλεύουν μαζί ένας μαθητής της Β’ τάξης, δύο μαθητές της Γ’ τάξης και ένας της Ε΄τάξης που έχουν κοινές δυσκολίες)

Έπειτα καθορίζεται από την εκπαιδευτικό του Τμήματος σε συνεργασία  με τον δάσκαλο της τάξης και την γνώμη των γονέων  οι ώρες φοίτησης τους στο τμήμα έτσι ώστε να μην χάνονται ώρες κατά τις οποίες ο μαθητής παρακολουθεί και αποδίδει μέσα στην γενική τάξη. Σε καμία περίπτωση οι μαθητές δεν λείπουν από τα μαθήματα που αγαπούν και ενισχύουν την αυτοεικόνα τους όπως είναι η  γυμναστική, η μουσική, τα εικαστικά και η πληροφορική. Συνήθως είναι προτιμότερο οι μαθητές να λείπουν σε μαθήματα που μπορούν εύκολα να αναπληρωθούν στο σπίτι όπως είναι τα θρησκευτικά, η ιστορία, η γεωγραφία, η μελέτη κλπ. Σε συνεργασία με τον δάσκαλο της γενικής τάξης το πρόγραμμα κάθε μαθητή αναπροσαρμόζεται ανάλογα με τις συνθήκες και τις ανάγκες. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να υπάρξει ανάγκη να παραμείνει ο μαθητής στην τάξη του για κάποιες δραστηριότητες  που δεν επαναλαμβάνονται π.χ πειράματα ή για αξιολογήσεις π.χ. διαγωνίσματα και τεστ.

Στο τμήμα ένταξης η συμμετοχή των μαθητών δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 15 ώρες την εβδομάδα. Συνήθως έχουν ως εξής:

v  Ομάδες με ήπιες εκπαιδευτικές ανάγκες           2-3  ώρες την εβδομάδα

v  Ομάδες με σοβαρότερες

εκπαιδευτικές ανάγκες                                 5- 8 ώρες την εβδομάδα

v  Εξατομικευμένα προγράμματα για

μαθητές μικρών τάξεων που δεν

έχουν καταφέρει να κατακτήσουν

τον μηχανισμό ανάγνωσης και γραφής               10 ώρες την εβδομάδα

Τι διδάσκεται στο Τμήμα Ένταξης

Ο ειδικός εκπαιδευτικός στο τμήμα ένταξης καλείται:

  • Να κάνει παρέμβαση στις επιμέρους δυσκολίες των μαθητών (π.χ δυσκολίες στην γραφή, αργός ρυθμός ανάγνωσης, δυσκολίες στην γραμματική, στην παραγωγή γραπτού λόγου, δυσκολίες στα μαθηματικά κ.α.).
  • Να διδάξει γνωστικές και μεταγνωστικές στρατηγικές διαχείρισης της γνώσης και να διδάξει ένα δομημένο τρόπο μελέτης στο σχολείο και στο σπίτι.

Γιατί το Τμήμα Ένταξης δεν είναι ενισχυτική διδασκαλία:

Το τμήμα ένταξης δεν είναι φροντιστήριο που ανταποκρίνεται αναγκαστικά στην ύλη της γενικής τάξης την οποία παρακολουθεί ο μαθητής.

Στο τμήμα ένταξης θα αξιολογηθούν ατομικά για κάθε μαθητή οι εκπαιδευτικές του ανάγκες και θα καταρτιστεί το ατομικό του μαθησιακό πρόγραμμα σύμφωνα με τις ελλείψεις που έχουν εντοπιστεί από την διαδικασία αξιολόγησης από τον ειδικό εκπαιδευτικό. Δηλαδή ένας μαθητής της Δ’ τάξης δεν πρόκειται να διδαχθεί στο τμήμα ένταξης την διαίρεση σύμφωνα με το αναλυτικό πρόγραμμα της τάξης του εφόσον έχει εντοπιστεί ότι δεν γνωρίζει πολλαπλασιασμό. Πρώτα από όλα λοιπόν πρέπει να καλυφθούν τα μαθησιακά κενά των μαθητών ώστε να είναι έτοιμοι να ανταποκριθούν σε πιο απαιτητικά μαθησιακά έργα.

Ποιους δισταγμούς αντιμετωπίζει ο γονέας για το Τμήμα Ένταξης:

  • « Θα κοροιδεύουν το παιδί μου ότι δεν τα καταφέρνει και πηγαίνει στο Τμήμα Ένταξης»

Μέσα στην τάξη όλοι γνωρίζουν όλους. Κάθε μαθητής γνωρίζει για τον εαυτό του τις αδυναμίες του και τα δυνατά του σημεία, αλλά τα γνωρίζει και για τους συμμαθητές του. Όσο και να προσπαθούμε είναι δύσκολο να αποτρέψουμε την κοροιδία μεταξύ των παιδιών (εξάλλου η τάξη είναι ένας μικρόκοσμος της κοινωνίας μας). Δεν πρόκειται δηλαδή να προστατέψουμε το παιδί μας από μια ενδεχόμενη κοροιδία με το να μην το στείλουμε για βοήθεια στο Τμήμα Ένταξης. Είναι σίγουρο ότι θα την αντιμετωπίσει κάποια στιγμή μέσα στην ίδια του την τάξη. Αντίθετα η συμμετοχή του στο Τμήμα θα ενισχύσει την αυτοπεποίθησή του καθώς θα του προσφέρει δεξιότητες που μέχρι τότε δεν είχε στην κατοχή του και αυτό σταδιακά θα του αναγνωριστεί και μέσα στην τάξη με αποτέλεσμα να κερδίσει εκ νέου την αυτοεκτίμηση του. Είναι πολύ συχνό το σχόλιο των παιδιών για συμμαθητή τους που φοίτησε στο τμήμα: « Είδατε παιδιά ο Νίκος πως απάντησε σήμερα στην κυρία»!!

  • «Το παιδί θα χάνει σημαντικά μαθήματα από την τάξη του».

Ο μαθητής την ώρα που φοιτά στο Τ.Ε. δουλεύει τις εντοπισμένες δυσκολίες του στη γραφή, στην ανάγνωση, στα μαθηματικά και διδάσκεται παράλληληα στρατηγικές που μπορεί να χρησιμοποιεί μόνος του για να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των μαθημάτων του. Αυτό είναι κάτι που έχει θετικό αντίκτυπο σε όλα τα μαθήματα. Έτσι θα μπορέσει να βελτιώσει την γενική του παρουσία στην τάξη, να αναπτύξει την αυτοπεποίθησή του και να ενισχύσει αποτελεσματικά την επίδοσή του. Άλλωστε το μάθημα που χάνεται στην τάξη θα μπορέσει να το αναπληρώσει διαβάζοντάς το στο σπίτι, αφού όπως αναφέρθηκε ήδη θα πρόκειται για μάθημα που αναπληρώνεται χωρίς τη βοήθεια του δασκάλου.