Η αξία της συγγραφής αυτής του Παντελή Κωνσταντινάκου, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, συνοψίζεται στο ότι ο συγγραφέας πρωτοπορεί ως προς τη θεματική του και ως προς την κριτική του προσέγγιση.
Ως προς τη θεματική διακρίνεται από τόλμη, καθώς τίθενται επί τάπητος όσα κατά παράδοση στον χώρο κρύβονται κάτω από αυτόν.
Ως προς την κριτική προσέγγιση, αυτή ασκείται σε ρεαλιστικό επίπεδο, με την οξύτητα της αλήθειας των πραγμάτων, έστω και εάν συχνά οδηγεί σε επώδυνες διαπιστώσεις.
Αλλοτε ο συγγραφέας λειτουργεί διαφωτιστικά και εκλαϊκευτικά σχετικά με το αντικείμενό του, και άλλοτε -με λόγο επιγραμματικό, καυστικό και κάποτε απόλυτο-, πολέμιος της διαπλοκής μέχρις εμμονής, καταγγέλλει τη χειραγώγηση και την κομματοκρατία.
Πότε κινείται στα όρια του κριτικού χρονογραφήματος, πότε σχεδιάζει -έστω αδρά- τρόπους αναγέννησης της αθλητικής παιδείας, και πότε οραματίζεται τρόπους υποστήριξης της δημοκρατικής λειτουργίας στην πολιτική.
Πρόκειται τελικά για μια ανατομία της κρίσης στον διάμεσο χώρο της πολιτικής και του αθλητισμού, που θα μπορούσε να θεωρηθεί ανατρεπτική, αν δεν πήγαζε από γνήσιο ενδιαφέρον και αγωνία για την κοινωνία και την εκπαίδευση, και αν δεν επαληθευόταν οδυνηρά από το απύθμενο βάθος της πολύπλευρης κρίσης που χρόνια τώρα διασχίζουμε.
Ο νους αυθόρμητα ανακαλεί τη δριμεία κριτική του οραματιστή παιδαγωγού Μίλτου Κουντουρά ενάντια στον διαβρωμένο σχολικό θεσμό της εποχής του, κυρίως για τη χαρακτηριστική, γεμάτη απόγνωση διατύπωσή του «Κλείστε τα σχολειά!», προκειμένου να οικοδομηθεί ένας νέος υγιής οργανισμός. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, σήμερα, προτείνεται η κάθαρση και η αναγέννηση του αθλητισμού σε όλο του το φάσμα, μακριά από τις νοσηρές εξαρτήσεις της πολιτικής.
Από την άλλη πλευρά, η ψυχολογία αναγνωρίζει στη μεταρρυθμιστική σκέψη την έκφραση της ανώτερης βαθμίδας της δημιουργικότητας, το δε άτομο που χαρακτηρίζεται από αυτήν, ανήσυχο, επιδιώκει την εκ βάθρων συνολική αναθεώρηση του δεδομένου πλαισίου του, μη αρκούμενο σε μεμονωμένες βελτιώσεις, αφού είναι σε θέση να αντιλαμβάνεται τα κακώς κείμενα, εκεί που οι άλλοι θεωρούν ότι όλα βαίνουν καλώς.
Υπογραμμίζεται επίσης ότι, χωρίς τη μεταρρυθμιστική σκέψη, καμιά ουσιαστική πρόοδος δεν μπορεί να επιτευχθεί.
Το βασικό μήνυμα που εκπέμπεται είναι αναμφισβήτητα ελπιδοφόρο, καθώς εξαίρονται οι ηθικές και οι αθλητικές αξίες και εξετάζονται από τον συγγραφέα τρόποι διαφυγής από τα κοινωνικά αδιέξοδα και τα αδιέξοδα στον αθλητισμό της κρίσης, υπό μία πάντα προϋπόθεση: σε πρώτο στάδιο είναι ανάγκη να συνειδητοποιηθούν σε όλο τους το μέγεθος η ένδεια και η εκτροπή.
Στο βιβλίο αυτό διακρίνεται ταυτόχρονα και μια διάθεση απολογισμού των προβληματισμών αυτών ως συνεισφορά στον τομέα, πλάι στο ποικίλο έργο του συγγραφέα, αφού μεγάλο μέρος από το κυρίως σώμα του αποτελεί μια έκθεση σχετικών αδημοσίευτων και κυρίως δημοσιευμένων κριτικών άρθρων του, εκ νέου επεξεργασμένων και βελτιωμένων στο πλαίσιο της επιμέλειας, ταξινομημένων εκ των υστέρων σε θεματικές.
Ετσι συγκροτείται, ψηφίδα προς ψηφίδα, και αναδεικνύεται η συνολική κριτική στάση του, ακραία στάση άμυνας απέναντι στη Λερναία Υδρα των προβλημάτων που λυμαίνονταν για δεκαετίες την κοινωνία των απλών ανθρώπων, με τα καλά κρυμμένα πλοκάμια της να έρχονται ακόμη και σήμερα στο φως.
Σημειωτέον ότι, λόγω του αναδρομικού χαρακτήρα της συλλογής, αναδιπλώνεται εκ νέου η κάθε σχετική πτυχή της κρίσης στο συγκείμενο που τη δημιούργησε, και ως τέτοια αξίζει να κατανοείται.
Το αίτημα όμως να εξαλειφθούν οι όποιες «γκρίζες ζώνες» στο πεδίο ανάμεσα στην αθλητική παιδεία και στην πολιτική παραμένει επίκαιρο. Ο συγγραφέας, ενεργός πολίτης με κοινωνικές ευαισθησίες και δράσεις, γνωστός και για τις προσπάθειές του για την προστασία του φυσικού και ιστορικού περιβάλλοντος, περνά έμμεσα με το συγκεκριμένο του πόνημα το μήνυμα -ιδίως στους νέους- ότι η επαγρύπνηση για τα αγαθά της κοινωνίας, του πολιτισμού και του αθλητισμού και η υποστήριξή τους αποτελούν χρέος του καθενός και όχι μόνο της πολιτείας, και ότι η ολόπλευρη αυτή στήριξη συγκροτεί ταυτόχρονα τη βάση κάθε παιδείας.
Το Β’ Μέρος του βιβλίου επικεντρώνεται με τρόπο κριτικό και δημιουργικό στην ανάδειξη της πλέον χαρακτηριστικής διάστασης της Κοινωνιολογίας του Αθλητισμού, δηλαδή της διεπιστημονικής της διάστασης, υπό το φως των διεθνών εξελίξεων στον τομέα.(Από τον ΠΡΟΛΟΓΟ)
ΥΓ : Έχω τη χαρά και την ιδιαίτερη τιμή να γνωρίζω και σε κάποιες περιπτώσεις να έχω συνεργαστεί ερευνητικά με τον κ. Κωσταντινάκο. Άνθρωπος με ευρεία κοινωνική κουλτούρα, βαθιά πολιτικοποιημένος, με προοδευτικό και δημοκρατικό πνεύμα. Διαπνέεται από ένα ιδιαίτερο κοινωνικό στοχασμό που προτάσσει την κοινωνική / λαϊκή και παιδαγωγική αντίληψη του αθλητισμού (ως κοινωνικού αγαθού), μακρυά από τα δεσμά του σύγχρονου πολιτικού και ιδεολογικού εναγκαλισμού.
Καλό ταξίδι στο νέο και ιδιαίτερα ενδιαφέρον αυτό κοινωνιολογικό πόνημα !
Παπαπαντελής Νικήτας
Εκπ/κος Φυσικής Αγωγής
Γραμματέας . Συνδέσμου . Προπονητών . Έβρου