Προς μια κινηματογραφική ανάγνωση της λογοτεχνίας

Η παρακολούθηση της μεταφοράς ενός λογοτεχνικού κειμένου στον κινηματογράφο και η συνακόλουθη ενεργοποίηση της διακειμενικότητας με την έννοια της ευρύτερα διαλογικής επικοινωνίας μεταξύ των δύο τεχνών μπορεί να διαμορφώσει ένα προνομιακό πεδίο για τη μελέτη, τη διδασκαλία και την πρόσληψη της λογοτεχνίας. Αξιοποιώντας τον κινηματογράφο ως εργαλείο ανάγνωσης φωτίζονται όψεις και των δύο έργων, καθώς αφενός προκύπτει μια προσέγγιση του λογοτεχνικού κειμένου, μέσα από τη διαδικασία δημιουργίας μιας ταινίας, και αφετέρου ξεδιπλώνεται ο τρόπος κατασκευής της ταινίας, από τη στιγμή που το αποτέλεσμα της αποδόμησης του λογοτεχνικού κειμένου οδηγεί στη δόμηση του κινηματογραφικού διακείμενού του.

Η παράλληλη εξέταση του Λοιμού του Αντρέα Φραγκιά με το Χάππυ Νταίη του Παντελή Βούλγαρη –με αφορμή το απόσπασμα από το μυθιστόρημα που ανθολογείται στο Γ΄ τεύχος των Κειμένων Νεοελληνικής Λογοτεχνίας για το Ενιαίο Λύκειο– είναι αποκαλυπτική τόσο των σημείων σύγκλισης και απόκλισης των δύο έργων, όσο και των τροποποιητικών λειτουργιών που η κινηματογραφική γλώσσα επιβάλλει, προκειμένου να συντελεστεί η μεταφορά από τον λόγο στην εικόνα. Η ταινία του Βούλγαρη αξιοποιώντας τον ισχυρό αναπαραστατικό χαρακτήρα της εικόνας ανοίγει έναν δημιουργικό διάλογο με το μυθιστόρημα του Φραγκιά, με αποτέλεσμα να προκύπτει ένας εναλλακτικός τρόπος προσέγγισης της θεματολογίας του κειμένου, αλλά και της λειτουργίας αφηγηματικών τεχνικών καθώς και ζητημάτων δόμησης του χρόνου και του χώρου σε μια αφήγηση.

Δείτε το στο slideshare.net