Σπίτι μένω και μαθαίνω
(2 Απριλίου 2020)
«Μ’ ένα βιβλίο γιορτάζω, τον κόσμο τον αλλάζω, διαβάζω», είναι το σύνθημα-καμπάνια που προτείνει ο συγγραφέας παιδικών βιβλίων Βαγγέλης Ηλιόπουλος για τη φετινή, άκρως ιδιαίτερη Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου,
Η Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 2 Απριλίου. Η ημέρα αυτή καθιερώθηκε από το Διεθνές Συμβούλιο Βιβλίων για τη Νεότητα (International Board on Books for Young People-IBBY) το 1966, με σκοπό να “τονώσει την αγάπη για το διάβασμα και να στρέψει την προσοχή στα παιδικά βιβλία”. Ημέρα για τον εορτασμό, επελέγη, η ημέρα γενεθλίων του σπουδαίου Δανού παραμυθά Χανς Κρίστιαν Άντερσεν (2 Απριλίου 1805).
Από τότε, κάθε χρόνο, ένα διαφορετικό εθνικό τμήμα της IBBY ετοιμάζει ένα μήνυμα και μία αφίσα, που διανέμονται σε όλο τον κόσμο. Το 2020, υπεύθυνο για το υλικό του εορτασμού είναι το Τμήμα της Σλοβενίας. Το μήνυμα της σημερινής Παγκόσμιας Ημέρας Παιδικού Βιβλίου με τίτλο «Πείνα για λέξεις» υπογράφει ο Σλοβένος πανεπιστημιακός και λογοτέχνης Πέτερ Σβέτινα και είναι το ακόλουθο:
“Εκεί που μένω, οι θάμνοι πρασινίζουν αργά τον Απρίλη ή νωρίς τον Μάη και σύντομα γεμίζουν με κουκούλια από πεταλούδες. Αυτά τα κουκούλια μοιάζουν με μπαλίτσες από βαμβάκι ή με κουφέτα και οι νύμφες τους καταβροχθίζουν φύλλο το φύλλο μέχρι που οι θάμνοι απογυμνώνονται. Όταν όμως οι νύμφες γίνουν πεταλούδες και πετάξουν, οι θάμνοι δεν είναι κατεστραμμένοι. Καθώς πλησιάζει το καλοκαίρι, ξαναγίνονται πράσινοι πάλι και πάλι.
Έτσι μοιάζει ο συγγραφέας, έτσι μοιάζει ο ποιητής. Κατασπαράζονται, μένουν κατάστεγνοι από ιστορίες και ποιήματα, που, όταν ολοκληρωθούν, πετούν μακριά, μπαίνουν μέσα σε βιβλία και βρίσκουν τους αναγνώστες τους. Αυτό γίνεται πάλι και πάλι.
Και τι συμβαίνει με κείνα τα ποιήματα και τις ιστορίες;
Ξέρω ένα αγόρι που έπρεπε να κάνει κάποια εγχείρηση στο μάτι του. Για δύο εβδομάδες μετά την εγχείρηση, έπρεπε να ξαπλώνει μόνο από τη δεξιά πλευρά και μετά δεν έπρεπε να διαβάζει τίποτα για έναν μήνα. Όταν τελικά ξαναπήρε στα χέρια του ένα βιβλία έπειτα από ενάμιση μήνα, ένιωσε σαν να κατάπινε λέξεις μ’ ένα κουτάλι από μια γαβάθα. Σαν να τις έτρωγε. Πραγματικά τις έτρωγε.
Ξέρω κι ένα κορίτσι που, όταν μεγάλωσε, έγινε δασκάλα. Μου είπε: “Τα παιδιά που οι γονείς τους δεν τους διάβασαν παραμύθια έχουν στερηθεί κάτι σημαντικό”.
Οι λέξεις στα ποιήματα και στις ιστορίες είναι τροφή. Όχι τροφή για το σώμα, όχι τροφή που μπορεί να γεμίσει το στομάχι σου. Τροφή όμως για το πνεύμα και τροφή για την ψυχή.
Όταν πεινάει κάποιος ή διψάει, το στομάχι του γουργουρίζει και το στόμα του στεγνώνει. Οι πεινασμένοι γυρεύουν να φάνε κάτι, ένα κομμάτι ψωμί, ένα πιάτο ρύζι ή δημητριακά, λίγο ψάρι ή μια μπανάνα. Όσο περισσότερο πεινούν, τόσο στενεύει ο οπτικός τους ορίζοντας, ώσπου παύουν να βλέπουν ό,τι δεν είναι τροφή για να τους χορτάσει.
Η πείνα για λέξεις εκδηλώνεται διαφορετικά. Μοιάζει με θλίψη, με λήθη, με αυθάδεια. Οι άνθρωποι που υποφέρουν από τέτοιου είδους πείνα δε νιώθουν πως η ψυχή τους τρέμει από το κρύο κι ότι προσπερνούν τους εαυτούς τους χωρίς να το προσέχουν. Ένα μέρος του κόσμου τους εξαφανίζεται χωρίς να το γνωρίζουν.
Αυτού του είδους η πείνα χορταίνεται με ποίηση και ιστορίες.
Υπάρχει όμως ελπίδα για όσους δεν έχουν ποτέ αφεθεί ν’ απολαύσουν τις λέξεις, για να χορτάσουν αυτή την πείνα;
Υπάρχει! Το αγόρι που είπαμε διαβάζει κάθε μέρα. Το κορίτσι έγινε δασκάλα και διαβάζει στους μαθητές της. Κάθε Παρασκευή. Κάθε βδομάδα. Αν κάποια φορά το ξεχάσει, της το θυμίζουν τα παιδιά.
Και τι γίνεται με τον συγγραφέα και τον ποιητή; Καθώς έρχεται το καλοκαίρι, θα πρασινίσουν πάλι. Και πάλι θα στεγνώσουν από ιστορίες και ποιήματα, που θα πετάξουν μακριά προς κάθε κατεύθυνση. Πάλι και πάλι.”
Ψάχνοντας ιστοσελίδες και μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μπορείτε να βρείτε πολλούς τρόπους για να αξιοποιήσετε την επέτειο με παιχνίδι κι αναγνώσεις.
Για παράδειγμα:
Οι εκδόσεις Μάρτης, στηρίζοντας την πρωτοβουλία «Μένουμε Σπίτι», ανέβασαν στο YouTube κανάλι τους τη σειρά «Παραμύθια με την Ξένια», παρέχοντας δωρεάν το ηχητικό αρχείο από το ομώνυμο βιβλίο-CD που κυκλοφορεί. Με την εκφραστική της αφήγηση, η γνωστή Ξένια Καλογεροπούλου μας μεταφέρει σε παραμύθια απ’ όλο τον κόσμο.
Να σου πω ένα παραμύθι;», ρωτάει το Μουσείο Παραμυθιού από την όμορφη Λευκωσία, συντονίζοντας καθημερινά απ’ όταν έκλεισε τις πόρτες του αφηγήσεις παραμυθιών: στις 11 το πρωί και 4 το απόγευμα με ζωντανές μεταδόσεις από την σελίδα του στο facebook. Ηθοποιοί, καλλιτέχνες ή και άνθρωποι της πολιτικής ανοίγουν την κάμερα, αποκαλύπτοντας το αγαπημένο τους παραμύθι. Συν τοις άλλοις, την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου, συντονίζονται τρεις βραβευμένοι συγγραφής και μια ταλαντούχα εικονογράφος-συγγραφέας –οι Βαγγέλης Ηλιόπουλος, Μαρίνα Μιχαηλίδου, Αννα Κουπάνου και Έφη Λαδά– για ένα πρωινό γεμάτο παραμύθια, εικόνες και φαντασία (από τις 10.30 π.μ.).
«Σκεφθήκαμε να καλέσουμε κάποιους φίλους για να διαβάσουμε μαζί, ζωντανά μέσω Instagramhttps://www.instagram.com/ekdoseisklidarithmos/?hl=el μερικά από τα βιβλία μας για μικρά αλλά και μεγαλύτερα παιδιά», δημοσίευσαν οι εκδόσεις Κλειδάριθμος, οργανώνοντας μια εβδομάδα αναγνώσεων με καθημερινά ραντεβού στις 7 το απόγευμα, από την Δευτέρα (30/3) έως την Κυριακή (5/4). Την Πέμπτη 2 Απριλίου, η Χριστίνα Κωνσταντουδάκη –συγγραφέας και δημιουργός της ομάδας Παιδικό Βιβλίο – Προτάσεις που μετρά σχεδόν 40.000 μέλη στο facebook– θα διαβάσει το «Τρία πουλάκια κάθονται» της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρείας, διά χειρός Λίζα Μουλάντι.
“Συγκεντρώσαμε αρκετά βίντεο, παλιά αλλά και νέα, τώρα που μένουμε σπίτι, όπου οι ίδιοι οι συγγραφείς ή άλλοι αφηγητές αφηγούνται όμορφα παραμύθια και ιστορίες” λένε οι υπεύθυνοι στο Eniplex https://www.elniplex.com/%ce%ad%ce%bb%ce%bb%ce%b7%ce%bd%ce%b5%cf%82-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%be%ce%ad%ce%bd%ce%bf%ce%b9-%cf%83%cf%85%ce%b3%ce%b3%cf%81%ce%b1%cf%86%ce%b5%ce%af%cf%82-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%ce%b2%ce%ac%ce%b6%ce%bf%cf%85%ce%bd-on-line-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%80%ce%b1%ce%b9%ce%b4%ce%b9%ce%ac/
Και μην ξεχνάτε τα link που ανέβασα στην προηγούμενη ανάρτηση “Παίζω και διαβάζω” τα οποία είναι πέντε (5) σάιτ, με πολλά – πολλά βιβλία για να διαβάσετε ή να ακούσετε μαζί με τα παιδιά.
Τέλος ένα βίντεο – χαιρετισμός από το συγγραφέα Χρήστο Δημόπουλο για την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου