Άρθρα της κατηγορίας ‘Featured
ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ : 2014-04-04
Συνεργατική µάθηση
Στη σύγχρονη εποχή, κοινωνικοί παράγοντες, όπως η αριθµητική συρρίκνωση των µελών
της οικογένειας και η εξαφάνιση της γειτονικής «αλάνας», περιόρισαν τις εκτός σχολείου
δυνατότητες κοινωνικοποίησης των παιδιών (Ματσαγγούρας, 1997). Την ίδια στιγµή η
σύγχρονη αγορά εργασίας αναζητά άτοµα που έχουν τη δυνατότητα να συνεργάζονται
οµαλά µέσα σε δίκτυα επικοινωνίας. Τα δύο αυτά στοιχεία κατέστησαν επιτακτική την
ανάγκη να καλύψει το σχολείο το έλλειµµα κοινωνικοποίησης, γεγονός που οδήγησε στη
χρήση και ανάπτυξη της συνεργατικής µάθησης (Ματσαγγούρας, 1997).
Με την ευρύτερη της έννοια, η συνεργατική µάθηση µπορεί να οριστεί ως η από κοινού
εργασία πάνω σε ένα συγκεκριµένο θέµα µε τρόπο τέτοιο ώστε να προωθείται η ατοµική
µάθηση µέσω των συνεργατικών διεργασιών (Σγουροπούλου, Κουτουµάνος 2001). Η
συνεργατική µάθηση αποφέρει κέρδος σε κάθε άτοµο µε χρήση των πόρων της οµάδας
και αποτελεί πηγή πολύτιµων αποτελεσµάτων που δεν έχουν ακόµα διαπιστωθεί στην
ακαδηµαϊκή και στη συνεχιζόµενη εκπαίδευση: αυξηµένη ικανότητα στην οµαδική
εργασία, αυτοπεποίθηση, κ.λπ. Επιπλέον, η συνεργατική µάθηση µπορεί να προσφέρει
καλύτερη κατανόηση της µαθησιακής διαδικασίας καθώς έχει διαπιστωθεί ότι όταν
κάποιος δηµοσιοποιεί τη γνώση του αποκτά καλύτερη αντίληψη σχετικά µε ένα
αντικείµενο (Sharan, 1990).
Επιπλέον των ακαδηµαϊκών επιχειρηµάτων, η χρήση της συνεργατικής µάθησης
παρουσιάζει αρκετά σηµαντικά πλεονεκτήµατα. Τα κυριότερα από αυτά είναι τα εξής
(Σγουροπούλου, Κουτουµάνος 2001):
• προώθηση των διαπολιτισµικών σχέσεων και της επαφής µε διαφορετικές
κουλτούρες, ιδεολογίες, κ.λπ.
• αύξηση αυτοεκτίµησης: στο πλαίσιο της κοινότητας µάθησης τα µέλη της
εργάζονται µε κοινό στόχο και συµφωνηµένους ρόλους. Αυτό συµβάλλει στην
ανάπτυξη αισθήµατος κοινής ευθύνης, αλληλοϋποστήριξης και καλλιέργειας ενός
φιλικού κλίµατος που ενθαρρύνει τη µάθηση. Ένα τέτοιο πλαίσιο ευνοεί την
κοινωνικοποίηση των ατόµων και µπορεί να έχει ιδιαίτερα ευεργετικές επιδράσεις
στα µέλη εκείνα που για διάφορους λόγους (π.χ. µειωµένη αυτοεκτίµηση)
διστάζουν να εκφράσουν τις απόψεις τους.
• επιπλέον κίνητρα µάθησης: είναι γνωστό ότι οι άνθρωποι αισθάνονται την ανάγκη
να ζουν σε κοινωνικές οµάδες. Παιδιά και έφηβοι σχηµατίζουν µικρές οµάδες µε
κοινούς στόχους (παιχνίδι, διασκέδαση) και από αυτή τη συνύπαρξη αντλούν
µεγάλη συναισθηµατική ικανοποίηση. Η οργάνωση, εποµένως, των µαθητών
ή/και επαγγελµατιών σε κοινότητες µάθησης µε στόχο τη συνεργασία για την επίτευξη
κοινών γνωσιακών στόχων είναι απόλυτα προσαρµοσµένη στη φύση και στις
ανάγκες τους, ενώ αντίθετα η αποµόνωσή τους παραβιάζει τις έµφυτες τάσεις τους
για επικοινωνία και αλληλεπίδραση. Για τους παραπάνω λόγους η εργασία των
ατόµων στο πλαίσιο µιας κοινότητας µάθησης µπορεί από µόνη της να αποτελέσει
ισχυρό κίνητρο για µάθηση.
• προώθηση των δεξιοτήτων που σχετίζονται µε την οργάνωση και την εργασία στο
πλαίσιο οµάδων.