Το βράδυ του περασμένου Σαββάτου, στις 16 του Μάη, οι μαθητές του Μουσικού Σχολείου Άρτας μαζί με 300 μαθητές από Δημοτικά Σχολεία της περιοχής που συμμετείχαν στο πρόγραμμα: «Η μουσική ενάντια στη σχολική βία και τον εκφοβισμό», παρουσίασαν στον αύλειο χώρο της Παρηγορήττισας συναυλία με τίτλο: «Γέφυρες χτίζουμε…», και παράλληλη έκθεση κολλάζ.
Οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί από τα 13 σχολεία που συνεργάστηκαν, κατέθεσαν μια κοινή πρόταση πολιτισμού για την πρόληψη των φαινομένων της σχολικής βίας και του εκφοβισμού. Στην έναρξη της συναυλίας η διευθύντρια του Μουσικού Σχολείου Άρτας κα Ανθούλα Ζιώρη σημείωσε: «Πολύμορφη και ακατανόητη γύρω μας – ή μήπως μέσα μας – η αύξηση της βίας. Προσπαθήσαμε να κατανοήσουμε το πρόβλημα μαζί με τους μαθητές μας. Εκλογικεύσαμε τις αιτίες, θέσαμε την επικοινωνία και την έκφραση ως προτεραιότητες της σχολικής και της κοινωνικής μας ζωής. Καλλιεργήσαμε τη δημιουργική και ελεύθερη έκφραση αναδεικνύοντας τη γνώση, την αισθητική και τη μουσική ως μέσα για να αποτρέψουμε την εκδήλωση της βίας, αλλά και να αποφύγουμε κάθε στάση ανοχής ή υποστήριξής της. Η αισθητική της μουσικής, εξάλλου, μπορεί να «αφαιρέσει το φωτοστέφανο της βίας».
Στη συνέχεια παρουσιάζοντας τα τραγούδια που ακούστηκαν αναφέρθηκε πιο αναλυτικά στην πορεία υλοποίησης του προγράμματος: « Ως παράδειγμα αναφοράς χρησιμοποιήσαμε το «Εl Sistema» της Βενεζουέλας που άρχισε να χτίζεται το 1975, όταν ο μαέστρος και οικονομολόγος Χοσέ Αντόνιο Αμπρέου αποφάσισε να ιδρύσει μια ορχήστρα νέων. Για τη στελέχωσή της κάλεσε παιδιά και εφήβους από τις φτωχογειτονιές του Καράκας, οι οποίες θεωρούνται από τις πιο βίαιες στη Νότια Αμερική. Η ορχήστρα που δημιουργήθηκε αποτέλεσε τη «ραχοκοκαλιά» ενός πρωτότυπου συστήματος εκπαίδευσης το οποίο, με «μέσο» τη μουσική, προσπαθούσε να καταπολεμήσει την εγκληματικότητα που κυριολεκτικά μάστιζε τη χώρα. Ξεκινώντας με έντεκα παιδιά που πρωτογνώρισαν την τέχνη των ήχων μέσα σε ένα γκαράζ, ο Αμπρέου κατόρθωσε να συστήσει νεανικές ορχήστρες και χορωδίες σε πολλές πόλεις της Βενεζουέλας, γεγονός που, βαθμιαία, οδήγησε στην εγκαθίδρυση του Εθνικού Συστήματος Παιδικών και Νεανικών Μουσικών Συνόλων της χώρας το πολυσυζητημένο σήμερα «Εl Sistema» – το οποίο γρήγορα ετέθη υπό επίσημη κρατική μέριμνα.»
Μεταφέροντας τα λόγια του ίδιου του εμπνευστή και δημιουργού του πρωτότυπου αυτού συστήματος μουσικής εκπαίδευσης συνέχισε: «Η πλειονότητα των νεαρών τους οποίους έχουμε προσεγγίσει προέρχεται από τις πλέον ευάλωτες και περιθωριοποιημένες κοινωνικές ομάδες σε ολόκληρη τη Βενεζουέλα. Η συμμετοχή στις ορχήστρες τους έδωσε τη δυνατότητα να θέσουν νέους στόχους, να κάνουν σχέδια και όνειρα». Και πραγματικά, όπως αποδείχθηκε μέσα από σχετικές μελέτες που είδαν το φως της δημοσιότητας τα προηγούμενα χρόνια, οι ορχήστρες που οργανώθηκαν είχαν δυναμικό αντίκτυπο στις κοινότητες στις οποίες δραστηριοποιούνταν, ενώ τα ίδια τα παιδιά που έλαβαν μέρος σε αυτές παρουσίασαν μεγάλη κοινωνική προσαρμοστικότητα αλλά και εμφανώς υψηλότερη απόδοση σε άλλους τομείς της ζωής τους. Το σύστημα προσέλκυσε διεθνές ενδιαφέρον, καθώς περισσότερες από 20 χώρες «δανείστηκαν» στοιχεία προκειμένου να οργανώσουν τη δική τους μουσική εκπαίδευση και ζωή. Το «Εl Sistema» προωθεί την αξία και τη δύναμη της μουσικής μέσα από τη συμμετοχή των παιδιών σε ορχήστρες και χορωδίες.
Στο πλαίσιο του προγράμματος «Η μουσική ενάντια στη σχολική βία και τον εκφοβισμό» οι μαθητές μας, παιδιά της Γ΄ Γυμνασίου και της Α΄ και Β΄ Λυκείου και οι μαθητές των 12 δημοτικών σχολείων που συνεργάστηκαν μαζί μας, τραγούδησαν για τα παιδιά όλου του κόσμου, την ελπίδα, τη χαρά, την αλήθεια, τ’ όνειρο στο οποίο έχουν δικαίωμα. Προετοίμασαν τη συγκεκριμένη γιορτή με τη βοήθεια των καθηγητών τους, στο πλαίσιο του μαθήματος των μουσικών συνόλων, δούλεψαν όλοι μαζί με χαρά και μεράκι προάγοντας τη δημιουργικότητα, την πρωτοβουλία, την κοινωνικότητα, την έμπρακτη γνώση που ενεργοποιεί τη συνείδηση σε όλα τα πεδία της μάθησης. Κατά την εξέλιξη του προγράμματος δόθηκε η δυνατότητα να αναδειχτούν οι δημιουργικές έξεις των μαθητών, να χαρούν τη δουλειά τους, γεγονός που αποτελεί ένα συναρπαστικό ζητούμενο στην εκπαίδευση, καθώς τα τελευταία χρόνια έχουμε θυσιάσει το συναισθηματικό κόσμο των παιδιών για έναν ψυχρό προγραμματισμό, παραβλέποντας τις συνέπειες που έχει αυτό στη ζωή τους. Στο Μουσικό Σχολείο φιλοδοξούμε να έχουμε μαθητές χαρούμενους, που μέσα απ’ τη μουσική πράξη θα στήνουν το συναισθηματικό τους κόσμο σε γερά θεμέλια.
Ο παλμός της συναυλίας ανέβηκε και η συγκίνηση των θεατών κορυφώθηκε στο τραγούδι «Διαφορετικοί» σε στίχους και μουσική από τα Αερικά: «Όταν πριν από περίπου δεκαπέντε χρόνια ξεκινούσε η περιπέτεια των “Αερικών” κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί πόσο μακρύς θα ήταν ο δρόμος. Εννιά παιδιά με “ειδικές ανάγκες” κι ένας εκπαιδευτής, στα διαλείμματα και στα κενά των προγραμμάτων του Ιδρύματος “Η Θεοτόκος”, με αυτοσχέδιες μικροφωνικές, παλιούς ενισχυτές και όργανα, συναντιόνταν μουσικά επειδή ήθελαν να πιστεύουν στο δικαίωμα για το όνειρο. Αυτισμός, σύνδρομο Down, μαθησιακές δυσκολίες, όροι επιστημονικοί, έμειναν προσεκτικά κλειδωμένοι στα ντουλάπια των ειδικών. Η μουσική, τα τραγούδια και η ονειροπόληση ενός κόσμου διαφορετικού, όπου όλοι έχουν θέση ανεξάρτητα από τη διαφορετικότητα τους, η κιθάρα, το μπουζούκι και τα κρουστά έγιναν όπλα. Το σύνθημα ήταν απλώς πως “όλοι μπορούν”. Και σε πείσμα όσων δεν πίστεψαν ότι στη ζωή όλα είναι δυνατά, πως η απόσταση της πραγματικότητας από το όνειρο είναι πολύ μικρή, τα “Αερικά” ξέφυγαν από τα στενά όρια του Ιδρύματος. Πάνω από 100 συναυλίες σε όλη την Ελλάδα και στο εξωτερικό, χωρίς τη βοήθεια κανενός φορέα, άρχισαν να χτίζουν γέφυρες. Γέφυρες ανάμεσα στους λίγους και τους πολλούς, τους “φυσιολογικούς” και τους διαφορετικούς, τις μειονότητες και την πλειοψηφία. Αυτή την πλειοψηφία, που ίσως να αποτελείται από πολλές μειονότητες».
Στο τελευταίο τραγούδι της συναυλίας τραγούδησαν όλοι οι μαθητές που συμμετείχαν στο πρόγραμμα πλημμυρίζοντας τη σκηνή και το χώρο μπροστά από αυτή με χαμογελαστά πρόσωπα παιδιών που μας καλούσαν να τραγουδήσουμε και να χτίσουμε γέφυρες…
Η Σχολική Κοινότητα του Μουσικού Σχολείου Άρτας ευχαριστεί τον Δήμαρχο του Δήμου Αρταίων κ. Χρήστο Τσιρογιάννη, τον αντιδήμαρχο παιδείας κ. Χάρη Παπάζογλου, τον αντιδήμαρχο πολιτισμού κ. Νικόλαο Λιόντο, τον αντιδήμαρχο τεχνικών υπηρεσιών κ. Γιώργο Καραγιώργο, τον γενικό γραμματέα του Δήμου Αρταίων κ. Ηλία Σερβετά για την στήριξη που μας παρείχαν και την εμπιστοσύνη που μας έδειξαν. Επίσης ευχαριστεί την Εφορεία Αρχαιοτήτων Άρτας για την παραχώρηση του χώρου και τους εργαζόμενους σε αυτή για την υποστήριξη, τη Διοικητική Επιτροπή του Επιμελητηρίου Άρτας για την παραχώρηση της αίθουσας όπου πραγματοποιήθηκαν οι πρόβες για την υλοποίηση της συναυλίας, τον ARTTV ως χορηγό επικοινωνίας, τα έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα της περιοχής για την προβολή της δράσης, τους διευθυντές και τους εκπαιδευτικούς των Δημοτικών Σχολείων που συμμετείχαν στο πρόγραμμα, το σύλλογο διδασκόντων και το σύλλογο γονέων και κηδεμόνων του Μουσικού Σχολείου Άρτας.
Το πιο μεγάλο ευχαριστώ ανήκει στους μαθητές των Δημοτικών Σχολείων που μας χάρισαν μαγικές στιγμές και στους μαθητές του Μουσικού Σχολείου Άρτας που ανταποκρίθηκαν με τον καλύτερο τρόπο στις προσδοκίες μας. Τέλος ένα μεγάλο ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μας στο πλήθος των συμπολιτών μας που μας τίμησαν με την παρουσία τους και ενίσχυσαν τους μαθητές μας με το θερμό τους χειροκρότημα.
Εκ μέρους του Μουσικού Σχολείου Άρτας
και των 12 συνεργαζόμενων Δημοτικών Σχολείων
Οι υπεύθυνοι του προγράμματος
Σπήλιος Κούνας
Nathalie Poupard
Χριστίνα Πάνου
Παναγιώτης Γιαννούτσος
Ανθούλα Ζιώρη