Με βάση τις ιδέες των διαφωτιστών γράφτηκαν πολλοί νόμοι της δικαιοσύνης και πολλά κράτη διαφωτίστηκαν από αυτούς. Αυτό για παράδειγμα φαίνεται στην Αμερικάνικη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας, στη Γαλλική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη, ακόμα και στο σημερινό Σύνταγμα της Ελλάδας.
Συγκεκριμένα στην Αμερικάνικη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας αναφέρεται ότι: «όλοι οι άνθρωποι πλάστηκαν ίσοι, προικίστηκαν από τον Δημιουργό τους με μερικά απαράγραπτα δικαιώματα, όπως αυτά της ζωής, της ελευθερίας και της αναζήτησης της ευτυχίας».
Στη συνέχεια, στη Γαλλική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη βλέπουμε να αναφέρεται ότι: « Οι άνθρωποι γεννιούνται και παραμένουν ελεύθεροι κι έχουν τα ίδια δικαιώματα…όλοι οι πολίτες είναι ίσοι απέναντι στον νόμο, …χωρίς καμία άλλη διάκριση παρά αυτή που πηγάζει από τις αρετές και τα προτερήματά τους… κάθε πολίτης μπορεί να μιλά, να γράφει και να τυπώνει ελεύθερα εκτός από τις περιπτώσεις κατάχρησης αυτής της ελευθερίας που ορίζονται από το νόμο… η ιδιοκτησία είναι δικαίωμα ιερό και απαραβίαστο».
Τέλος στο Σύνταγμα της Ελλάδος αναφέρεται ότι: « Οι Έλληνες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου. Οι Έλληνες και οι Ελληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις …Όλοι όσοι βρίσκονται στην Ελληνική Επικράτεια απολαμβάνουν την απόλυτη προστασία της ζωής, της τιμής και της ελευθερίας τους, χωρίς διάκριση εθνότητας, φυλής, γλώσσας και θρησκευτικών ή πολιτικών πεποιθήσεων …Η προσωπική ελευθερία είναι απαραβίαστη…Καθένας έχει δικαίωμα στην πληροφόρηση… η κατοικία του καθενός είναι άσυλο… Οι Έλληνες έχουν το δικαίωμα να συνέρχονται ήσυχα και χωρίς όπλα… Η ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης είναι απαραβίαστη… Κάθε γνωστή θρησκεία είναι ελεύθερη… Καθένας μπορεί να εκφράζει και να διαδίδει προφορικά, γραπτά και δια του τύπου τους στοχασμούς του τηρώντας τους νόμους του κράτους …Ο τύπος είναι ελεύθερος …Η τέχνη και η επιστήμη, η έρευνα και η διδασκαλία είναι ελεύθερες… Η παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του κράτους …Οι Έλληνες έχουν δικαίωμα δωρεάν παιδείας …Το απόρρητο των επιστολών και της ελεύθερης ανταπόκρισης ή επικοινωνίας με οποιοδήποτε άλλο τρόπο είναι απόλυτα απαραβίαστο …Η εργασία αποτελεί δικαίωμα και προστατεύεται από το κράτος… Η οικογένεια είναι θεμέλιο της συντήρησης και προαγωγής του έθνους».
Όπως βλέπουμε, οι ιδέες του διαφωτισμού έπαιξαν πολύ σημαντικό ρόλο στη δημιουργία των νόμων που συντάχτηκαν σχετικά με τα φυσικά δικαιώματα των ανθρώπων.
κείμενο: Αριστείδης Βήχας, Γ’ Γυμνασίου
