Αρχεία για Πάσχα στην Ελλάδα
Ανάσταση με … ρουκετοπόλεμο!
Ο Ιάκωβος, ως γνήσιος Χιώτης, μας μιλά για το εντυπωσιακό έθιμο του τόπου του:
“Στο Βροντάδο της Χίου κάθε Ανάσταση, αντί για βεγγαλικά εκτοξεύονται ρουκέτες. Πρόκειται για τον «Ρουκετοπόλεμο» ανάμεσα στις ενορίες του Αγίου Μάρκου και της Παναγιάς Ερυθιανής, που είναι κτισμένες σε αντικριστούς λόφους. Το έθιμο έχει τις ρίζες του στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Επειδή στην αρχή γινόταν με κανονάκια που τα γέμιζαν μπαρούτι, οι Τούρκοι τα κατάσχεσαν το 1889, για να μην τα χρησιμοποιήσουν οι Χιώτες σε κάποια επανάσταση. Από τότε άρχισαν να χρησιμοποιούνται οι ρουκέτες.
Οι Χιώτες συνέχισαν το έθιμο χρησιμοποιώντας ρουκέτες. Η κάθε ενορία φτιάχνει, ξεκινώντας στην αρχή της Σαρακοστής, όσες περισσότερες ρουκέτες μπορεί, γιατί νικητής είναι η ενορία που θα ρίξει τις περισσότερες. Το Μ. Σάββατο επιλέγονται οι θέσεις που θα στηθούν τα «πυροβολεία» στα οποία δίνονται ονόματα όπως: Περσεύς, Αχιλλεύς, Διγενής, κ.α. Μόλις νυχτώσει ξεκινούν οι δοκιμαστικές βολές και όσο πλησιάζουμε προς την Ανάσταση οι βολές πυκνώνουν. Τη στιγμή που ψάλλεται το «Χριστός Ανέστη» χιλιάδες ρουκέτες εκτοξεύονται στον ουρανό και από τις δυο πλευρές με στόχο τα δυο καμπαναριά. Τα διασταυρούμενα πυρά βάφουν κόκκινο τον ουρανό, δημιουργώντας ένα εκπληκτικό θέαμα.
Την άλλη μέρα μετράνε τις ρουκέτες που έχουν πέσει σε κάθε εκκλησία για ανακηρυχθεί ο νικητής του «Ρουκετοπόλεμου»!”
(Πηγή: Ματιά)
Πάσχα στο Ιόνιο
Πάσχα στα νησιά του Ιονίου διάλεξε να κάνει η Βασιλική. Μας μιλά για τα έθιμα της Μ. Εβδομάδας στην Κεφαλονιά.
Μαζί θα δούμε και το έθιμο των “Μπότηδων” στην Κέρκυρα, ένα έθιμο που κρατά από τα χρόνια της Ενετοκρατίας. Το πρωί, λοιπόν, του Μ. Σαββάτου στα καντούνια της Πόλης οι Κερκυραίοι εκσφενδονίζουν από τα μπαλκόνια τους, πάνω από τα κατακόκκινα λάβαρα, που στολίζουν τα παράθυρα, τους “μπότηδες”, μεγάλα κανάτια με στενό στόμιο και διπλή λαβή. Οι μπότηδες για ακόμα μεγαλύτερο θόρυβο είναι γεμάτοι με νερό, ενώ η παράδοση λέει πως ο εκκωφαντικός ήχος που κάνουν την ώρα που σπάνε, διώχνει το κακό.
Αν βρεθείτε, λοιπόν, στην Κέρκυρα την ώρα που γίνεται το σπάσιμο των Μπότηδων, μην παραλείψετε να πάρετε μαζί σας και ένα κομματάκι. Οι ντόπιοι λένε πως φέρνει … γούρι!
Ορθόδοξοι και Καθολικοί γιορτάζουν μαζί!
Στην Έλενα έκανε εντύπωση πως στο νησί της Σύρου Καθολικοί και Ορθόδοξοι γιορτάζουν το Πάσχα μαζί. Ίσως η Σύρος να είναι και μια από τις λίγες περιοχές στον κόσμο που συμβαίνει κάτι τέτοιο! Μας γράφει:
“Μ. Παρασκευή
Στην Άνω Σύρο οι Επιτάφιοι των Καθολικών ξεκινούν από τον Ναό του Αγίου Γεωργίου. Στην Ερμούπολη ο Επιτάφιος των Καθολικών ξεκινάει από τον ιερό Ναό Ευαγγελιστών, ενώ οι Επιτάφιοι των Ορθοδόξων από τις ενορίες του Αγίου Νικολάου, της Κοιμήσεως και την Μητρόπολη της Μεταμόρφωσης περιφέρονται και συναντώνται στην Κεντρική Πλατεία Μιαούλη, όπου γίνεται δέηση. Κατά την περιφορά των Καθολικών Επιταφίων ακολουθούν κοντάρια όπου βρίσκονται κρεμασμένα χιτώνες, σφουγγάρι και ζάρια,συμβολίζοντας τα πάθη του Χριστού.
Μ. Σάββατο
Στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ανάστασης, στο λόφο Βροντάδο της Ερμούπολης, η πρώτη Ανάσταση, το πρωί του Μ. Σαββάτου, συνοδεύεται από ηχηρά χτυπήματα των στασιδιών. Μετά τη λειτουργία της Ανάστασης, οι Καθολικοί κάνουν την περιφορά του αγάλματος του Ιησού, τοποθετημένο σε χρυσό ανοικτό κουβούκλιο, καλυμμένο με βιολέτες, λεμονανθούς και πασχαλιές, ενώ ακολουθούν τα πολύχρωμα λάβαρα των διαφόρων αδελφοτήτων.”
Αυτό σημαίνει Πάσχα. Αγάπη ανάμεσα σε όλους ανθρώπους!
Η κυρά Σαρακοστή
Πατήστε εδώ για να δείτε την εικόνα μεγάλη
Το έθιμο της κυρά Σαρακοστής όλοι το γνωρίζουμε. Το συναντάμε σε πολλά μέρη της Ελλάδας και σε πολλές παραλλαγές ως προς τον τρόπο κατασκευής της. Αλλού σχεδιάζουν πάνω σε χαρτί μια γυναίκα με σταυρωμένα χέρια, λόγω προσευχής, σαν καλόγρια, χωρίς στόμα, λόγω νηστείας, και με εφτά πόδια που συμβολίζουν τις επτά εβδομάδες της Μεγάλης Σαρακοστής, τις σαράντα, δηλαδή, ημέρες νηστείας πριν το Πάσχα. Κάθε Σάββατο της κόβουν και ένα πόδι. Το Μεγάλο Σάββατο, κόβουν και το τελευταί. Στη Χίο, μάλιστα, αυτό το κομμάτι το κρύβουν μέσα σε ένα ξερό σύκο ή καρύδι και το τοποθετούν μαζί με άλλα σε ένα καλάθι. Όποιος το βρει θεωρείται καλότυχος. Σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, η κυρά Σαρακοστή φτιάχνεται από πανί που το γεμίζουν πούπουλα, ενώ σε άλλες από αλεύρι, νερό και αλάτι για να μη χαλάσει. Στον Πόντο, η κυρά-Σαρακοστή λεγόταν «Κουκουράς». Πάνω σε μια πατάτα ή ένα κρεμμύδι κάρφωναν επτά φτερά κότας και το κρεμούσαν στο ταβάνι. Κάθε βδομάδα αφαιρούσαν και ένα φτερό.
Η Χαρά μας έφτιαξε μια Σαρακοστή με πολλούς … συμβολισμούς πάνω στην ποδιά της. Έναν χαρταετό που συμβολίζει την Καθαρή Δευτέρα, την αρχή, δηλαδή, της νηστείας. Τα νηστίσιμα (ψωμί, ελιές, μελιτζάνες). Έναν ήλιο που συμβολίζει την εποχή της Άνοιξης και τον ερχομό του Πάσχα.
Καλό Πάσχα σε όλους μας!
Πάσχα στην Πάρο
Η Μαρία Δ. μάς ταξίδεψε σήμερα μέχρι την Πάρο για να γνωρίσουμε τα έθιμα του νησιού τη Μεγάλη Εβδομάδα. Στο χωριό Μάρπησσα οι κάτοικοι εδώ και αιώνες κάθε Μ. Παρασκευή αναπαριστούν το θείο δράμα κατά την περιφορά του Επιταφίου:
“Η περιφορά του Επιταφίου της Μάρπησσας, παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς κατά την διάρκειά της, γίνονται δεκαπέντε περίπου στάσεις.
Σε κάθε στάση φωτίζεται και ένα σημείο του βουνού, όπου τα παιδιά ντυμένα Ρωμαίοι στρατιώτες ή μαθητές του Χριστού, αναπαριστούν σκηνές από την είσοδο στα Ιεροσόλυμα, την προσευχή στο Όρος των Ελαιών, το Μαρτύριο της Σταύρωσης και την Ανάσταση.
