- Ταυτότητα του σεναρίου
Τίτλος: Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά (Νίκος Καζαντζάκης)
Δημιουργός: Νίκος Αστέριος (Φιλόλογος)
Διδακτικά αντικείμενα: Λογοτεχνία & Πληροφορική (Διαθεματική προσέγγιση)
Τάξη: Γ΄ Γυμνασίου.
Χρονική διάρκεια: 3 ώρες
Αξιοποίηση σεναρίου: Μπορεί να αξιοποιηθεί στη Γ΄ Γυμνασίου.
Προϋποθέσεις υλοποίησης:
1) Έχουμε στη διάθεσή μας 1 συνεχές δίωρο και 1 μεμονωμένη ώρα στο εργαστήριο Πληροφορικής.
2) Έχει γίνει στην τάξη ο χωρισμός σε 4 ομάδες, προκειμένου να εξοικονομηθεί χρόνος, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες ικανότητες κάθε παιδιού (ικανότητα παραγωγής λόγου, τεχνολογικές δεξιότητες, κλπ) και την ανομοιογένεια της ομάδας ως προς τις μαθησιακές ικανότητες των μαθητών.
3) Οι μαθητές είναι εξοικειωμένοι, σε έναν βαθμό τουλάχιστον, με την κατευθυνόμενη και την ελεύθερη πλοήγηση στο διαδίκτυο, τη χρήση Κειμενογράφου (Word), παρουσίασης (Power Point), την ανάρτηση βίντεο στο google, τη δημιουργία εννοιολογικού χάρτη με το cacoo στο διαδίκτυο και την ανάρτηση των εργασιών τους σε ιστολόγιο. Όλα αυτά επιτυγχάνονται με τη βοήθεια του καθηγητή της Πληροφορικής, του οποίου η συνεργασία είναι απαραίτητη. Δηλαδή θα πρέπει να συνεργαστεί ο Φιλόλογος με τον αντίστοιχο καθηγητή, διότι αυτός έχει πολύ περισσότερο χρόνο στη διάθεσή του τους μαθητές στο εργαστήριο Πληροφορικής κι έτσι μπορεί να τους διδάξει τις προτεινόμενες δραστηριότητες.
Τεχνολογικά εργαλεία που θα χρειαστούν: Βιντεοπροβολέας με ηχεία, 6 (φορητοί) Η/Υ. Συγκεκριμένα από το διαδίκτυο αξιοποιήθηκαν τα ακόλουθα:
– Φυλλομετρητής
– Λογισμικό movie maker
– Εγγραφή στο Cacoo δωρεάν στο διαδίκτυο (εννοιολογικός χάρτης)
- Κείμενα
– Νίκος Καζαντζάκης, Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά [απόσπασμα] από το διδακτικό εγχειρίδιο των Κειμένων Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β΄ Γυμνασίου, Αθήνα, ΟΕΔΒ, Έκδοση Β΄ 2007 (σελ.164-168) και στο ψηφιακό βιβλίο.
- Ηλεκτρονικές πηγές
– Ψηφιακό βιβλίο: Κείμενα Νέας Ελληνικής Λογοτεχνίας Β΄Γυμνασίου, ΟΕΔΒ
– Μουσείο «Νίκος Καζαντζάκης»: Από «Η Ζωή και το έργο του» τις υποενότητες: «Μεγαλώνοντας», «Σπουδές και ταξίδια», «Επιστροφή στην Ελλάδα», «Στη μεσοπολεμική Ευρώπη», «Ταξιδεύοντας», «Η ερημία της Αίγινας», «Αποδημία και αναγνώριση», «Το τέλος».
– Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής του Τριανταφυλλίδη
– Λογισμικό της ιστοσελίδας cacoo για δημιουργία εννοιολογικού χάρτη
– Ιστοσελίδα του Κώστα Δουρίδα
– Ιστοσελίδα Διεθνής Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη
– Ιστοσελίδα Γυμνάσιο Τουρλωτής (Σητεία, Κρήτη)
- Βίντεο
Βιντεοαποσπάσματα 8:52΄΄, 3 έργων του Καζαντζάκη (Ο τελευταίος Πειρασμός, Ο Χριστός ξανασταυρώνεται, Zorbas) και μιας συναυλίας του Μίκη Θεοδωράκη με συμμετοχή του Anthony Quinn στο Μόναχο. Τα αποσπάσματα βίντεο, δημιουργία του Νίκου Αστέριου, Φιλολόγου, βρίσκονται στο YouTube: http://goo.gl/8TWNS7
Θα δημιουργηθούν βίντεο από τους μαθητές και θα παρουσιαστούν στους συμμαθητές τους.
- Φωτογραφικό υλικό
Το φωτογραφικό υλικό του Μουσείου Καζαντζάκη στην ενότητα «Η ζωή και το έργο του» και της ιστοσελίδας «Διεθνής Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη»
- Σύντομη περιγραφή (περίληψη)
Με τη διδακτική αυτή πρόταση οι μαθητές θα επεξεργαστούν το μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» και θα γνωρίσουν πτυχές του έργου του από τα κείμενα: «Αναφορά στον Γκρέκο», «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» και «Ασκητική». Θα γνωρίσουν το έργο του και τη διαχρονική του αξία καθώς και ένα από τα πρότυπά του τον Αλέξη Ζορμπά. Οι μαθητές χωρισμένοι σε ομάδες θα παραγάγουν και κείμενα δικά τους (αφηγηματικά και πολυτροπικά). Θα χαρακτηρίσουν τους πρωταγωνιστές των κειμένων από τις πράξεις τους και τις ιδέες τους, σε κάποια έργα του. Θα ανακαλύψουν τη γλώσσα του κειμένου γνωρίζοντας το Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής. Από άποψη μεθοδολογίας συνδυάζονται η βιωματική μάθηση, η ομαδοσυνεργατική μέθοδος και η διαθεματική προσέγγιση, με αξιοποίηση των ΤΠΕ.
- Στόχοι – σκεπτικό
Βασικός σκοπός της διδακτικής αυτής πρότασης είναι να επεξεργαστούν κάποια κείμενα του Καζαντζάκη και ιδίως το «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά», για να γνωρίσουν τη ζωή του, τις απόψεις του, τα ταξίδια του και το έργο του.
Η ενότητα αυτή θεωρήθηκε ελκυστική για εφαρμογή των Τ.Π.Ε., επειδή με τη χρήση τους οι μαθητές μπορούν να εντοπίσουν και να ανακαλύψουν τη γνώση, αλλά και να δημιουργήσουν δικά τους πολυτροπικά κείμενα,. Έτσι θα δημιουργήσουν όλοι τους ένα πολυτροπικό κείμενο, το οποίο θα παρουσιάσουν δημιουργώντας βίντεο. Στόχος του συγκεκριμένου σεναρίου είναι να προτείνει έναν επαγωγικό τρόπο διδασκαλίας της Λογοτεχνίας μέσω των ΤΠΕ, υπολογίζοντας περισσότερο στην ερευνητική περιέργεια των μαθητών και λιγότερο στην καθοδηγητική επέμβαση του διδάσκοντα. Ειδικότερα, δίνονται κείμενα, εικόνες, βίντεο από το διαδίκτυο και καλούνται να δημιουργήσουν δικά τους.
Οι ειδικότεροι στόχοι του συγκεκριμένου σεναρίου είναι οι εξής:
Γνωστικοί στόχοι
- Μέσα από τους αλληλοσυγκρουόμενους κώδικες αξιών, που υιοθετούν οι λογοτεχνικοί χαρακτήρες στα κείμενα, να αρχίσουν να αναπτύσσουν προσωπική άποψη (προφορικά και γραπτά) και κριτική στάση απέναντι σε ιδεολογίες και φιλοσοφίες τους.
- Να αντιληφθούν ότι η λογοτεχνία συνδέεται με τη ‘ζωή’ και την ανθρώπινη εμπειρία.
- Να εντοπίζουν διάφορα μοτίβα και να τα αναλύουν.
- Να αντιληφθούν ότι τα ταξίδια μπορούν να διαμορφώσουν νέες αντιλήψεις, πεποιθήσεις, ιδεολογίες.
- Να αντιλαμβάνονται τις φιλοσοφικές αντιλήψεις του λογοτέχνη και τις προεκτάσεις του στη ζωή.
- Να αναγνωρίζουν τη γλώσσα στην οποία είναι γραμμένη ένα μυθιστόρημα.
- Να γνωρίσουν λογοτεχνικά κείμενα του Καζαντζάκη:
(α) το κλασικό και πολυμεταφρασμένο μυθιστόρημα «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά»
(β) το γνωστό μυθιστόρημα «Αναφορά στον Γκρέκο»
(γ) το γνωστό μυθιστόρημα «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται»
(δ) τη φιλοσοφία του διατυπωμένη στην «Ασκητική»
Στόχοι σχετικοί με τις ΤΠΕ
- Να ασκηθούν στην ελεύθερη και κατευθυνόμενη πλοήγηση στο διαδίκτυο, στη χρήση του Επεξεργαστή Κειμένου (Word), του Power Point, του Λογισμικού Cacoo για τη δημιουργία εννοιολογικού χάρτη και του ιστολογίου.
- Στο δημιουργικό συνδυασμό λόγου, εικόνας και μουσικής, στη δημιουργία δηλαδή πολυτροπικών κειμένων.
- Οι ΤΠΕ μας δίνουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουμε πλούσιο οπτικοακουστικό υλικό από το διαδίκτυο (π.χ. βίντεο με μουσική του Μίκη Θεοδωράκη)
Την ίδια στιγμή οι μαθητές
- γνωρίζουν σχετικά λογοτεχνικά κείμενα
- εξασκούνται στην αναζήτηση πληροφοριών από το διαδίκτυο, στη χρήση λογισμικών, όπως ο κειμενογράφος Word και το Cacoo, στην ανάρτηση βίντεο σε ιστολόγιο, στη δημιουργία πολυτροπικών κειμένων με συνδυασμένη χρήση λόγου εικόνας και μουσικής (νέος γραμματισμός), στη δημιουργία βίντεο με το λογισμικό movie maker και στην ανάρτησή του σε ιστοσελίδα και στο Google.
- Ακόμη, με την διακρίβωση, τη συγκέντρωση και την οργάνωση του ψηφιακού υλικού από το διαδίκτυο εξασκούνται σε ένα βαθμό στον κριτικό γραμματισμό.
- Οι μαθητές αποκτούν ενεργό ρόλο στη μαθησιακή διαδικασία, συνδιαμορφώνοντας την παραγόμενη γνώση και αναπτύσσοντας τη λογική του σχεδιασμού (design).
- Παράλληλα, το σχολείο συνδέεται με τα ενδιαφέροντα των παιδιών και η γνώση επικαιροποιείται.
Παιδαγωγικοί στόχοι
- Να αναπτύξουν οι μαθητές τακτική διερευνητικής προσέγγισης στη διαδικασία εμπέδωσης γνώσεων.
- Να εμπεδώσουν ως μαθησιακή πρακτική την ομαδική εργασία και τη συνεργασία.
- Να αναπτύξουν πρωτοβουλίες στη μαθησιακή διαδικασία α) ιεραρχώντας προτεραιότητες και επιλέγοντας τι είναι αναγκαίο να κατακτήσουν και β) διαμορφώνοντας οι ίδιοι τη μαθησιακή πορεία που ακολουθούν σε συνεργασία με την ομάδα τους και με τη καθοδήγηση του διδάσκοντα
- Μεθοδολογία
Σε επίπεδο μεθοδολογίας η διδακτική αυτή πρόταση εστιάζεται στο μαθητοκεντρικό και όχι στο δασκαλοκεντρικό- μοντέλο διδασκαλίας. Το μάθημα ξεκινά με μετωπική διδασκαλία, με την ανάγνωση των λογοτεχνικών κειμένων στην ολομέλεια της τάξης και την προβολή οπτικοακουστικού υλικού. Στη συνέχεια, όμως, ακολουθείται η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία (εργασία των μαθητών σε ομάδες και παρουσίαση των εργασιών τους στην ολομέλεια της τάξης). Ο συνήθης παθητικός ρόλος των μαθητών μεταβάλλεται σε ενεργητικό κατά τη διάρκεια του μαθήματος. Οι νέες γνώσεις οικοδομούνται πάνω στις παλαιότερες (εποικοδομισμός, ολιστική προσέγγιση της γνώσης), ενώ γίνεται προσπάθεια να συνδεθεί το μάθημα με την εμπειρία των παιδιών. Με τις ποικίλες δραστηριότητες των Φύλλων Εργασίας δίνεται στους μαθητές η δυνατότητα αυτενέργειας αλλά και καλλιέργειας της κριτικής και της δημιουργικής τους σκέψης. Τέλος, πρόκειται για μία διδακτική πρόταση που αξιοποιεί την διαθεματική διδασκαλία, καθώς η Λογοτεχνία συνδέεται με την Πληροφορική, αλλά και τις ΤΠΕ στη διδασκαλία φιλολογικών μαθημάτων.
- Λεπτομερής περιγραφή της πορείας εφαρμογής του σεναρίου
Οι μαθητές εργάζονται ανά ομάδες
Οι μαθητές δημιουργούν ανομοιογενείς ομάδες, στις οποίες οπωσδήποτε υπάρχει κι από ένας με απλές γνώσεις υπολογιστή. Μοιράζεται σε κάθε ομάδα (4 ομάδες) διαφορετικό Φύλλο Εργασίας με 4 ερωτήσεις – δραστηριότητες η καθεμιά. Η τάξη είναι πλέον έτοιμη να περάσει σε μια πιο δημιουργική φάση, στην παραγωγή δικών της κειμένων, «πολυτροπικών», ανά ομάδες, κάνοντας χρήση του Word και του διαδικτύου. Στο φύλλο εργασίας ζητείται από κάθε ομάδα να δημιουργήσει στο Word τα δικά της πολυτροπικά κείμενα και τους εννοιολογικούς χάρτες και να τα παρουσιάσει με βίντεο που θα δημιουργήσει στο movie maker. Κατόπιν θα παρουσιαστούν και θα συζητηθούν τα πολυτροπικά τους κείμενα στις ομάδες, ώστε να γνωρίσουν και οι υπόλοιποι μαθητές τις δημιουργίες των άλλων. Επίσης κάθε φορά, θα συζητιούνται και θα αναλύονται – διευκρινίζονται οι απορίες των μαθητών. Αν οι ίδιοι δεν μπορούν να κατανοήσουν και να εξηγήσουν οτιδήποτε, τότε θα παρεμβαίνει ο καθηγητής. Στο τέλος θα δημιουργήσουν από ένα βίντεο.
Φάση Α΄ (1η και 2η διδακτική ώρα): Προβολή βίντεο, γνωριμία με το βίο και το έργο του Καζαντζάκη, μοτίβα και χαρακτηρισμό ηρώων του.
Γίνεται παρουσίαση στην ολομέλεια της τάξης του βίντεο 8:42΄΄ (δημιουργία Νίκου Αστέριου, Φιλόλογου, «Καζαντζάκης (αποσπάσματα έργων του)»
το οποίο εμπεριέχει αποσπάσματα από τις ταινίες: α. τρέιλερ ταινίας «The last temptation of Christ (Martin Scorsesse)», β. της ελληνικής σειράς που παίχτηκε στη Δημόσια Ελληνική τηλεόραση «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται», γ. της ταινίας «Zorba the Greek (Anthony Quinn)», δ) Συναυλία του Μίκη Θεοδωράκη στο Μόναχο, παρουσία του Anthony Quinn, ο οποίος χορεύει με το Μίκη Θεοδωράκη το Ζορμπά.
Η επιλογή του συγκεκριμένου βίντεο, με τις συγκλονιστικές εικόνες και τη μουσική που το συνοδεύει, έγινε με στόχο τη δημιουργία κατάλληλης ατμόσφαιρας, που θα βοηθήσει τους μαθητές στην κατανόηση του βίου και της παγκόσμιας εμβέλειας του ονόματος του Καζαντζάκη. Επίσης το απόσπασμα με τη γνωριμία του συγγραφέα με το Ζορμπά, οδηγεί τους μαθητές σε πιο εύκολο χαρακτηρισμό συγγραφέα και Ζορμπά.
Ερώτηση 1, 2 και 3
1α: Ζητάμε από τους μαθητές να γνωρίσουν το «Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη», από όπου κάθε ομάδα και από διαφορετική υποενότητα η καθεμιά θα συγκεντρώσει στον επεξεργαστή κειμένου Word στοιχεία του βίου του (παιδικά και εφηβικά χρόνια, σπουδές, γνωριμία με το Ζορμπά, συνθήκες ζωής του, ταξίδια του).
1β: Ζητάμε από την 1η και 2η ομάδα να συλλέξουν εξώφυλλα από κάποια έργα του. Από την 3η ομάδα να βρει σε ποιες γλώσσες μεταφράστηκε το συγκεκριμένο έργο, ποια μιούζικαλ παίχτηκαν, ποιες θεατρικές παραστάσεις συνολικά ανέβηκαν, ποια βιβλία του ηχογραφήθηκαν και ποια μουσική, που αφορά στα έργα του, παίχτηκε. Από την 4η ομάδα να συλλέξει φωτογραφικό υλικό των απογόνων του Ζορμπά, του ιδίου και του τάφου του και να εξηγήσει τις αλλαγές σε τόπους και πρόσωπα στο συγκεκριμένο έργο.
2: Οι μαθητές μεταβαίνουν στο ψηφιακό τους βιβλίο στο απόσπασμα «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά», από όπου αντλούν θέματα-μοτίβα που τους ζητούνται. Δηλαδή, ποιο ρόλο παίζει η μουσική για το Ζορμπά, ποια είναι η φιλοσοφία του Καζαντζάκη για τον άνθρωπο, για τη ζωή και για το χιούμορ.
- Οι μαθητές στην αρχή χαρακτηρίζουν τα πρόσωπα που τους ζητούνται από τις ενδεδειγμένες ιστοσελίδες στα φύλλα εργασίας (δεν είναι ο ίδιος για όλες τις ομάδες) και δημιουργούν εννοιολογικό χάρτη με το λογισμικό cacoo. Η 1η και 2η ομάδα δημιουργεί εννοιολογικό χάρτη με τα χαρακτηριστικά του Ζορμπά από αποσπάσματα του «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά». Η 3η ομάδα με τα χαρακτηριστικά του «Μανωλιό» από το «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» . Η 4η ομάδα με τα χαρακτηριστικά του ίδιου του συγγραφέα από το βιβλίο «Ασκητική».
Στο τέλος οι ομάδες παρουσιάζουν με (Power Point) το πληροφοριακό τους υλικό για το βίο και το έργο του Καζαντζάκη που συνέλεξαν και ακολουθεί συζήτηση για το βίο, το έργο και τα ταξίδια του. Επίσης για τον τόπο όπου τάφηκε και ζουν οι απόγονοι του Ζορμπά.
Φάση Β΄ (3η διδακτική ώρα): Η γλώσσα που χρησιμοποιεί. Δημιουργία βίντεο και παρουσίασή του στους συμμαθητές τους
Οι μαθητές οδηγούνται στην Πύλη για την Ελληνική γλώσσα και στο Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής του Τριανταφυλλίδη, για να γνωρίσουν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί και συγκεκριμένα πώς ερμηνεύουν άγνωστες λέξεις γνωρίζοντάς τες και από σώματα κειμένων. Έτσι ανακαλύπτουν τη γλώσσα που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας. Παρουσιάζουν με Power Point τα στοιχεία της γλώσσας του Καζαντζάκη, τα οποία θα βρουν στην Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα και ακολουθεί συζήτηση για τη γλώσσα και τους ιδιωματισμούς που χρησιμοποιεί ο Καζαντζάκης.
Στο τέλος όλες οι ομάδες δημιουργούν η καθεμιά το δικό της βίντεο με τη συλλογή που έχουν κάνει κειμένων, εικόνων, εννοιολογικών χαρτών, κάνοντας χρήση του movie maker και το παρουσιάζουν στους συμμαθητές τους.
Αξιολόγηση
Κατά την διάρκεια υλοποίησης του σεναρίου εφαρμόζεται διαμορφωτική αξιολόγηση, προκειμένου να γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές και αναπροσαρμογές, με βάση τα δεδομένα της τάξης, τις δεξιότητες και τις ανάγκες των παιδιών. Μετά το τέλος του μαθήματος το έργο κάθε ομάδας ‘αξιολογείται’ από τα μέλη των υπολοίπων ομάδων (ετερο-αξιολόγηση) και τον καθηγητή (τελική αξιολόγηση), σύμφωνα με τα ακόλουθα κριτήρια: α) με βάση την ποιότητα της δουλειάς τους κατά τη συλλογή και δημιουργία πολυτροπικών κειμένων και βίντεο β) με βάση τον εντοπισμό των θεμάτων και την έκφραση άποψής τους στα αποφθέγματα γ) με βάση αν κατάφεραν να εντοπίσουν τη γλώσσα και τα χαρακτηριστικά της από τα κείμενα που τους δόθηκαν στα φύλλα εργασίας γ) με το αν κατάφεραν να χαρακτηρίσουν τα πρόσωπα. Επίσης, οι μαθητές καλούνται να εκφράσουν σχόλια και εντυπώσεις για όλη τη διαδικασία, συμπληρώνοντας Φύλλο Αξιολόγησης της διαδικασίας.
Η διδακτική αυτή πρόταση εφαρμόστηκε στο σχολείο και αποτελεί πρόταση, η οποία μπορεί να τροποποιηθεί και ή να μεγεθυνθεί σε ώρες ή να περικοπεί.
- Αποτίμηση-Κριτική-Προεκτάσεις Επέκτασης
Η εφαρμογή του σεναρίου κινητοποίησε τους μαθητές, που επέδειξαν μεγαλύτερη προσοχή και ενδιαφέρον για το έργο και το βίο του Νίκου Καζαντζάκη έχοντας ως αφόρμηση το έργο του «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά». Συμμετείχαν ενεργά στη μαθησιακή διαδικασία κι επέδειξαν ευρηματικότητα και δημιουργικότητα τόσο στην αναζήτηση, οργάνωση και παρουσίαση του υλικού, όσο και στην επίλυση προβλημάτων.
Η αξία του διδακτικού σεναρίου στην προκείμενη περίπτωση κρίνεται κυρίως στο γεγονός ότι
- Προσομοιώνει αυθεντικές περιστάσεις επικοινωνίας
- Υποστηρίζει την ομαδοσυνεργατική μάθηση
- Κινεί το ενδιαφέρον και προϋποθέτει τη ενεργό συμμετοχή των μαθητών
- Δημιουργεί κατάλληλες συνθήκες για τη διερεύνηση πολλών πτυχών των έργων του Καζαντζάκη.
Είναι φανερό ότι μια τέτοια ιδέα σεναρίου θα μπορούσε να αναπτυχθεί σε συνεργατική έρευνα ή με διαθεματική προσέγγιση μεγαλύτερης διάρκειας συμπεριλαμβάνοντας μαθήματα όπως: Φιλοσοφία, Καλλιτεχνικά, Ιστορία, Μουσική, Τεχνολογία, κ.ά.
Τέλος, θεωρώ ότι τέτοια διδακτική προσέγγισης της Λογοτεχνίας, έχει ενδιαφέρον για τον εκπαιδευτικό, γιατί εκλαμβάνουν το διδάσκοντα όχι ως απλό διεκπεραιωτή του αναλυτικού προγράμματος αλλά ως ουσιαστικό παράγοντα ανάπτυξής του, ως άτομο υπεύθυνο, που αναπτύσσει πρωτοβουλίες, που προχωρεί με ευελιξία στις διδακτικές του επιλογές, λαμβάνοντας υπόψη του τις ειδικές συνθήκες που αντιμετωπίζει στην τάξη του.
Δόθηκε η δυνατότητα στους μαθητές να δημιουργήσουν πολυτροπικά κείμενα να τα παρουσιάσουν με την τεχνική της παρουσίασης και να τα προβάλλουν σε βιντεοταινία.
ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΟΜΑΔΑ 1 – 1ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Αποστολή
Να γνωρίσετε το βίο και το έργο του Νίκου Καζαντζάκη μέσα από το έργο του «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά».
Να δημιουργήσετε πολυτροπικά κείμενα με το Word και στην 4η ερώτηση να δημιουργήσετε εννοιολογικό χάρτη με τα χαρακτηριστικά των ηρώων που ζητούνται, κάνοντας χρήση του Cacoo. Κατόπιν να παρουσιάσετε στις ομάδες με (Power Point) το πληροφοριακό σας υλικό. Εκτός αυτού να δημιουργήσετε βίντεο με το movie maker συγκεντρώνοντας τις πληροφορίες (κείμενα, εικόνες, εννοιολογικό χάρτη). Το βίντεο αυτό θα παρουσιαστεί στις ομάδες.
- α. Βρείτε από το Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη στην ενότητα «Η ζωή και το έργο του» και στην υποενότητα «Μεγαλώνοντας» πότε, πού γεννήθηκε και πώς πέρασε τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια.
β. Βάλτε στο google «ταξιδεύοντας, Καζαντζάκης» και συλλέξτε τα εξώφυλλα των έργων του: Ταξιδεύοντας Ιαπωνία-Κίνα, ταξιδεύοντας Αγγλία, ταξιδεύοντας Ισπανία.
- α. Τοποθετήστε στο Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής του Τριανταφυλλίδη λέξεις που δεν κατανοείτε ή ιδιωματικές λέξεις, απ’ το ψηφιακό σας βιβλίο «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά», και βρείτε τι σημαίνουν. Τσεκάρετε και το «αναζήτηση και στο σώμα των λημμάτων», για να δείτε περισσότερες σημασίες με παραδείγματα. Έπειτα πατήστε «αποστολή στα σώματα» και πατήστε στον κωδικό με μπλε χρώμα που αποτελείται από ένα λατινικό γράμμα και από αριθμούς, για να δείτε τις λέξεις σε ολόκληρο το κείμενο.
β. Δημιουργήστε πίνακα με 2 στήλες. Στη μια βάλτε αυτές τις άγνωστες λέξεις ή τους ιδιωματισμούς και στην άλλη τις σημασίες που θα βρείτε. Χρησιμοποιούνται σήμερα κατά πλειονότητα οι λέξεις του κειμένου σας; Υπάρχουν πολλές που δεν κατανοείτε; Χρησιμοποιεί ο συγγραφέας ιδιωματισμούς ή διαλέκτους; Ποια γλώσσα χρησιμοποιεί ο συγγραφέας;
- Βρείτε απ’ το ψηφιακό σας βιβλίο «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» ποιο ρόλο παίζει η μουσική για το Ζορμπά.
- Χαρακτηρίστε απ’ το ψηφιακό σας βιβλίο «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» το Ζορμπά. Δημιουργήστε με το cacoo εννοιολογικό χάρτη (αφού γίνετε δωρεάν μέλος στον ιστότοπο), τοποθετώντας στο κέντρο τη λέξη «Ζορμπάς» και γύρω γύρω χαρακτηρισμούς του με υπερσυνδέσμους που οδηγούν στα συγκεκριμένα αποσπάσματα που χαρακτηρίζετε.
ΟΜΑΔΑ 2 – 2ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Αποστολή
Να γνωρίσετε το βίο και το έργο του Νίκου Καζαντζάκη μέσα από το έργο του «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά».
Να δημιουργήσετε πολυτροπικά κείμενα με το Word και στην 4η ερώτηση να δημιουργήσετε εννοιολογικό χάρτη με τα χαρακτηριστικά των ηρώων που ζητούνται, κάνοντας χρήση το Cacoo. Κατόπιν να παρουσιάσετε στις ομάδες με (Power Point) το πληροφοριακό σας υλικό. Εκτός αυτού να δημιουργήσετε βίντεο με το movie maker συγκεντρώνοντας τις πληροφορίες (κείμενα, εικόνες, εννοιολογικό χάρτη). Το βίντεο αυτό θα παρουσιαστεί στις ομάδες.
- α. Βρείτε από το Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη στην ενότητα «Η ζωή και το έργο του» και στην υποενότητα «Σπουδές και ταξίδια» πού και τι σπούδασε. Επίσης βρείτε στην ιστοσελίδα του Κώστα Δουρίδα και στην ενότητα «Αν ήταν στη ζωή μου να διάλεγα» γιατί ο Καζαντζάκης θαύμαζε το Ζορμπά.
β. Βάλτε στο google «ταξιδεύοντας, Καζαντζάκης» και συλλέξτε τα εξώφυλλα των έργων του: Ταξιδεύοντας Ιταλία-Αίγυπτος-Σινά, ταξιδεύοντας Ρουσία.
- α. Στην ιστοσελίδα του Κώστα Δουρίδα βρείτε από το απόσπασμα με τίτλο «Είμαστε σκουληκάκια μικρά» λέξεις που δεν κατανοείτε ή ιδιωματικές λέξεις. Τοποθετήστε στο Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής του Τριανταφυλλίδη αυτές τις λέξεις και βρείτε τι σημαίνουν. Τσεκάρετε και το «αναζήτηση και στο σώμα των λημμάτων», για να δείτε περισσότερες σημασίες με παραδείγματα. Έπειτα πατήστε «αποστολή στα σώματα» και πατήστε στον κωδικό με μπλε χρώμα που αποτελείται από ένα λατινικό γράμμα και αριθμούς, για να δείτε τις λέξεις σε ολόκληρο το κείμενο.
β. Δημιουργήστε πίνακα με 2 στήλες. Στη μια βάλτε αυτές τις άγνωστες λέξεις ή τους ιδιωματισμούς και στην άλλη τις σημασίες που θα βρείτε. Χρησιμοποιούνται σήμερα κατά πλειονότητα οι λέξεις του κειμένου σας; Υπάρχουν πολλές που δεν κατανοείτε; Χρησιμοποιεί ο συγγραφέας ιδιωματισμούς ή διαλέκτους; Ποια γλώσσα χρησιμοποιεί ο συγγραφέας;
- Βρείτε απ’ το ψηφιακό σας βιβλίο «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» ποια συμπεριφορά επιδεικνύει ο Ζορμπάς κατά τη γνωριμία του με τον Καζαντζάκη.
- Πώς χαρακτηρίζετε το Ζορμπά από το απόσπασμα με τίτλο «Είμαστε σκουληκάκια μικρά»; Δημιουργήστε με το cacoo εννοιολογικό χάρτη (αφού γίνετε δωρεάν μέλος στον ιστότοπο), τοποθετώντας στο κέντρο τη λέξη «Ζορμπάς» και γύρω γύρω χαρακτηρισμούς του με υπερσυνδέσμους που οδηγούν στα συγκεκριμένα αποσπάσματα που χαρακτηρίζετε.
ΟΜΑΔΑ 3 – 3ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Αποστολή
Να γνωρίσετε το βίο και το έργο του Νίκου Καζαντζάκη μέσα από το έργο του «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά».
Να δημιουργήσετε πολυτροπικά κείμενα με το Word και στην 4η ερώτηση να δημιουργήσετε εννοιολογικό χάρτη με τα χαρακτηριστικά των ηρώων που ζητούνται, κάνοντας χρήση το Cacoo. Κατόπιν να παρουσιάσετε στις ομάδες με (Power Point) το πληροφοριακό σας υλικό. Εκτός αυτού να δημιουργήσετε βίντεο με το movie maker συγκεντρώνοντας τις πληροφορίες (κείμενα, εικόνες, εννοιολογικό χάρτη). Το βίντεο αυτό θα παρουσιαστεί στις ομάδες.
- α. Βρείτε από το Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη στην ενότητα «Η ζωή και το έργο του» και στην υποενότητα «Επιστροφή στην Ελλάδα» ποιες συνθήκες αντιμετώπισε και με τι ασχολήθηκε μετά τις σπουδές του.
β. Από το Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη και την υποενότητα Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά βρείτε σε ποιες γλώσσες μεταφράστηκε, τα ηχογραφημένα βιβλία, τις θεατρικές παραστάσεις που δόθηκαν, το κινηματογραφημένο έργο, τα μιούζικαλ, το μπαλέτο, τη μουσική από το βιβλίο «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά».
- α. Στην ιστοσελίδα του Κώστα Δουρίδα βρείτε από το απόσπασμα του βιβλίου «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται σελ.116» λέξεις που δεν κατανοείτε ή ιδιωματικές λέξεις. Τοποθετήστε στο Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής του Τριανταφυλλίδη αυτές τις λέξεις και βρείτε τι σημαίνουν. Τσεκάρετε και το «αναζήτηση και στο σώμα των λημμάτων», για να δείτε περισσότερες σημασίες με παραδείγματα. Έπειτα πατήστε «αποστολή στα σώματα» και πατήστε στον κωδικό με μπλε χρώμα που αποτελείται από ένα λατινικό γράμμα και αριθμούς, για να δείτε τις λέξεις σε ολόκληρο το κείμενο.
β. Δημιουργήστε πίνακα με 2 στήλες. Στη μια βάλτε αυτές τις άγνωστες λέξεις ή τους ιδιωματισμούς και στην άλλη τις σημασίες που θα βρείτε. Χρησιμοποιούνται σήμερα κατά πλειονότητα οι λέξεις του κειμένου σας; Υπάρχουν πολλές που δεν κατανοείτε; Χρησιμοποιεί ο συγγραφέας ιδιωματισμούς ή διαλέκτους; Ποια γλώσσα χρησιμοποιεί ο συγγραφέας;
- Βρείτε απ’ το ψηφιακό σας βιβλίο «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» ποια στοιχεία δείχνουν ότι ο Ζορμπάς αντιμετωπίζει με φιλοσοφία τη ζωή.
- Χαρακτηρίστε από το απόσπασμα της «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» το Μανολιό. Δημιουργήστε με το cacoo εννοιολογικό χάρτη (αφού γίνετε δωρεάν μέλος στον ιστότοπο), τοποθετώντας στην κορυφή τη λέξη «Μανολιός» και από κάτω χαρακτηρισμούς του με υπερσυνδέσμους που οδηγούν στα συγκεκριμένα αποσπάσματα που χαρακτηρίζετε.
ΟΜΑΔΑ 4 – 4ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Αποστολή
Να γνωρίσετε το βίο και το έργο του Νίκου Καζαντζάκη μέσα από το έργο του «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά».
Να δημιουργήσετε πολυτροπικά κείμενα με το Word και στην 4η ερώτηση να δημιουργήσετε εννοιολογικό χάρτη με τα χαρακτηριστικά των ηρώων που ζητούνται, κάνοντας χρήση το Cacoo. Κατόπιν να παρουσιάσετε στις ομάδες με (Power Point) το πληροφοριακό σας υλικό. Εκτός αυτού να δημιουργήσετε βίντεο με το movie maker συγκεντρώνοντας τις πληροφορίες (κείμενα, εικόνες, εννοιολογικό χάρτη). Το βίντεο αυτό θα παρουσιαστεί στις ομάδες.
- α. Αναφέρετε ποια ταξίδια εκτός Ελλάδας έκανε. Πληροφορίες στο Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη στην ενότητα «Η ζωή και το έργο του» και στις υποενότητες «Μεγαλώνοντας», «Σπουδές και ταξίδια», «Επιστροφή στην Ελλάδα», «Στη μεσοπολεμική Ευρώπη», «Ταξιδεύοντας», «Η ερημία της Αίγινας», «Αποδημία και αναγνώριση», «Το τέλος».
β. Βρείτε στην ιστοσελίδα «Διεθνής Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη», στην ενότητα «Ζορμπάς», ποιες αλλαγές σε πρόσωπα και τόπους έκανε στο βιβλίο του «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» και γιατί; Συλλέξτε την εικόνα του Ζορμπά και εικόνες με τους απογόνους του στον τάφο του στα Σκόπια.
- α. Στην ιστοσελίδα του Γυμνασίου Τουρλωτής (Σητεία, Κρήτη) βρείτε από το απόσπασμα του βιβλίου «Ασκητική» λέξεις που δεν κατανοείτε ή ιδιωματικές λέξεις. Τοποθετήστε στο Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής του Τριανταφυλλίδη αυτές τις λέξεις και βρείτε τι σημαίνουν. Τσεκάρετε και το «αναζήτηση και στο σώμα των λημμάτων», για να δείτε περισσότερες σημασίες με παραδείγματα. Έπειτα πατήστε «αποστολή στα σώματα» και πατήστε στον κωδικό με μπλε χρώμα που αποτελείται από ένα λατινικό γράμμα και αριθμούς, για να δείτε τις λέξεις σε ολόκληρο το κείμενο.
β. Δημιουργήστε πίνακα με 2 στήλες. Στη μια βάλτε αυτές τις άγνωστες λέξεις ή τους ιδιωματισμούς και στην άλλη τις σημασίες που θα βρείτε. Χρησιμοποιούνται σήμερα κατά πλειονότητα οι λέξεις του κειμένου σας; Υπάρχουν πολλές που δεν κατανοείτε; Χρησιμοποιεί ο συγγραφέας ιδιωματισμούς ή διαλέκτους; Ποια γλώσσα χρησιμοποιεί ο συγγραφέας;
- Βρείτε απ’ το ψηφιακό σας βιβλίο «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» στοιχεία που δείχνουν ότι ο Ζορμπάς αντιμετωπίζει με χιούμορ τη ζωή.
- Χαρακτηρίστε από το απόσπασμα της «Ασκητικής» τον Καζαντζάκη. Δημιουργήστε με το cacoo εννοιολογικό χάρτη (αφού γίνετε δωρεάν μέλος στον ιστότοπο), τοποθετώντας στην κορυφή τη λέξη «Καζαντζάκης» και από κάτω χαρακτηρισμούς του με υπερσυνδέσμους που οδηγούν στα συγκεκριμένα αποσπάσματα που χαρακτηρίζετε.
- Βιβλιογραφία
- Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στα Κέντρα Στήριξης
επιμόρφωσης Τεύχος 1: Γενικό μέρος Γ΄ έκδοση Αναθεωρημένη και εμπλουτισμένη,
Πάτρα, Μάρτιος 2013
- Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στα Κέντρα Στήριξης
Επιμόρφωσης Τεύχος 3: Κλάδος ΠΕ02, Γ΄ έκδοση Αναθεωρημένη Πάτρα,
Φεβρουάριος 2014
- Βέτσιος Ελευθέριος: Διδακτικά σενάρια https://sites.google.com/site/evetsios/
- Βέτσιος Ελευθέριος και Κολίτση Φιλοθέη: Διδακτικά σενάρια http://fk-ev.blogspot.gr/