mentor02

1. Ταυτότητα του σεναρίου

Τίτλος: Ο Ι. Καποδίστριας ως κυβερνήτης της Ελλάδας (1828-1831)

Δημιουργός: Νίκος Αστέριος (Φιλόλογος)

Διδακτικά αντικείμενα: Ιστορία& Πληροφορική (Διαθεματική προσέγγιση)

Τάξη: Γ΄ Γυμνασίου

Χρονική διάρκεια: 3 ώρες

Αξιοποίηση σεναρίου: Μπορεί να αξιοποιηθεί στη Γ΄ Γυμνασίου

Προϋποθέσεις υλοποίησης: Απλές γνώσεις Word για αντιγραφή και επικόλληση κειμένων και εικόνων. Απλές γνώσεις χρήσης διαδικτύου. Εξοικείωση με το PowerPoint για την παρουσίαση από ομάδες εργασίας, με το λογισμικό timetoast για δημιουργία χρονογραμμής, με το λογισμικό Centennia για μελέτη χαρτών και κειμένων, με το λογισμικό Movie Maker για τη δημιουργία παρουσίασης, με το λογισμικό Flipsnack για δημιουργία ηλεκτρονικού βιβλίου, με σκοπό την παρουσίαση εργασίας, με το λογισμικό Cacoo για τη δημιουργία εννοιολογικού χάρτη.

Απαιτείται εξοπλισμένο εργαστήριο Πληροφορικής με δυνατότητες χρήσης διαδικτύου και επαρκή

αριθμό υπολογιστών για τους μαθητές.

Τεχνολογικά εργαλεία που θα χρειαστούν: Φυλλομετρητής, Διαδίκτυο, επεξεργαστής κειμένου, πρόγραμμα παρουσίασης Power Point και Flipsnack, λογισμικό Centennia, Movie Maker, Cacoo, βιντεοπροβολέας. Συγκεκριμένα από το διαδίκτυο αξιοποιήθηκαν τα ακόλουθα περιβάλλοντα:

Ιστοσελίδες:

Καποδίστριας

Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού

Εταιρεία Μελέτης Έργου Ι. Καποδίστρια

Λογισμικά:

Centennia

Movie maker

timetoast

flipsnack

cacoo

2. Σύντομη περιγραφή (περίληψη)

Οι μαθητές δουλεύοντας σε ομάδες με τη χρήση υπολογιστών και του διαδικτύου πληροφορούνται για την ανάληψη καθηκόντων του Κυβερνήτη της Ελλάδας Ι. Καποδίστρια. Μέσα από το οδοιπορικό που θα παρακολουθήσουν θα δουν τις χώρες που επισκέφθηκε και τα ενδιαφέροντά του. Θα ενημερωθούν για το έργο που προσέφερε στη χώρα μας από την ώρα που την ανέλαβε μέχρι το θάνατό του. Το έργο αυτό σχετίζεται με την πολιτική του στην παιδεία, στην οικονομία και γενικά στη διοργάνωση του κράτους. Επίσης δεν εκλείπουν και οι αντιπαλότητες καθώς και οι αντίπαλοί του, οι οποίοι θα «φροντίσουν» για το θάνατό του.  Καλούνται να περιηγηθούν σε διάφορα δικτυακά περιβάλλοντα και να δημιουργήσουν δικά τους κείμενα, αναζητώντας και αξιολογώντας τις πληροφορίες. Αυτά θα τα παρουσιάσουν στους συμμαθητές τους με σκοπό την ενημέρωσή τους και τη συζήτηση πάνω στα ευρήματά τους.

3. Στόχοι – σκεπτικό

Η επιλογή της διδασκαλίας της συγκεκριμένης ενότητας για το σχεδιασμό και την εφαρμογή διδακτικού σεναρίου έγινε από το διδάσκοντα με βάση το σκεπτικό που εκτίθεται συνέχεια. Ο Ι. Καποδίστριας είναι από τους κορυφαίους πολιτικούς στην Ελλάδα και μάλιστα ο πρώτος που επιχείρησε και πέτυχε να δημιουργήσει το πρώτο Ελληνικό Κράτος. Προσπάθησε να εφαρμόσει δυτικά πρότυπα και έτσι ήρθε αντιμέτωπος με τα αντικρουόμενα συμφέροντα των προκρίτων. Όπως κάθε πολιτικός είχε κι αυτός κάποιες αρνητικές συνέπειες στο έργο του. Η ενότητα αυτή  θεωρήθηκε ελκυστική για εφαρμογή των Τ.Π.Ε., επειδή με τη χρήση τους οι μαθητές μπορούν να εντοπίσουν και να ανακαλύψουν τη γνώση, αλλά και να δημιουργήσουν δικά τους πολυτροπικά κείμενα, αλλά και θα τα παρουσιάσουν σ’ όλες τις ομάδες. Έτσι στο τέλος θα έχουν όλοι τους ένα πολυτροπικό κείμενο το οποίο θα εμπλουτίσει τις γνώσεις τους σε σχέση με το βιβλίο τους.

Στόχος του συγκεκριμένου σεναρίου είναι να προτείνει έναν επαγωγικό τρόπο διδασκαλίας της Ιστορίας, μέσω των ΤΠΕ, υπολογίζοντας περισσότερο στην ερευνητική περιέργεια των μαθητών και λιγότερο στην καθοδηγητική επέμβαση του διδάσκοντα. Ειδικότερα, δίνονται κείμενα, εικόνες, διαγράμματα, χάρτες από το διαδίκτυο και καλούνται να δημιουργήσουν δικά τους.

Οι ειδικότεροι στόχοι του συγκεκριμένου σεναρίου είναι οι εξής:

Γνωστικοί στόχοι

• Να πληροφορηθούν ποια ήταν η κατάσταση που επικρατούσε στην Ελλάδα κατά την άφιξη του Καποδίστρια.
• Να γνωρίσουν τις προσπάθειες που έκανε ο Καποδίστριας με σκοπό την οργάνωση των διαφόρων τομέων του ελληνικού κράτους.
• Να κατανοήσουν και να αξιολογήσουν τους παράγοντες που γέννησαν την αντιπολίτευση προς τον Κυβερνήτη.
• Να αποτιμήσουν συνολικά το έργο του Καποδίστρια ως Κυβερνήτη.

Στόχοι σχετικοί με τις ΤΠΕ

• Να εξοικειωθούν οι μαθητές με την πλοήγηση στο διαδίκτυο και την αξιοποίηση χρήσιμων εφαρμογών που διατίθενται σε αυτό.
• Να ασκηθούν, στα πλαίσια του νέου ψηφιακού γραμματισμού.
• Να γνωρίσουν τις δυνατότητες που τους προσφέρει το διαδίκτυο, ειδικά σ’ ένα μάθημα που προσφέρει χάρτες, διαγράμματα και εικόνες.
• Να ασκηθούν στην επιλεκτική αξιοποίηση των διαθέσιμων ψηφιακών πόρων ώστε να παράγουν δικό τους έργο.
• Να αναπτύξουν πρωτοβουλίες και να αξιοποιήσουν δημιουργικά τον υπάρχοντα σχολικό χρόνο και χώρο (υποκειμενικότητα).
• Να δημιουργήσουν με τα λογισμικά ηλεκτρονικά βιβλία, εννοιολογικούς χάρτες, χρονογραμμές και βίντεο.

Παιδαγωγικοί στόχοι

• Να αναπτύξουν οι μαθητές τακτική διερευνητικής προσέγγισης στη διαδικασία εμπέδωσης γνώσεων.
• Να εμπεδώσουν ως μαθησιακή πρακτική την ομαδική εργασία και τη συνεργασία.
• Να αναπτύξουν πρωτοβουλίες στη μαθησιακή διαδικασία α) ιεραρχώντας προτεραιότητες και επιλέγοντας τι είναι αναγκαίο να κατακτήσουν και β) διαμορφώνοντας οι ίδιοι τη μαθησιακή πορεία που ακολουθούν σε συνεργασία με την ομάδα τους και με τη καθοδήγηση του διδάσκοντα.

4. Μεθοδολογία

Η διδακτική μέθοδος είναι η επαγωγική: οι μαθητές θα εντοπίσουν μόνοι τους τις πληροφορίες που τους ζητούνται και θα δημιουργήσουν πολυτροπικά κείμενα.

5. Λεπτομερής περιγραφή της πορείας εφαρμογής του σεναρίου

Α΄ Φάση (2 ώρες στο εργαστήριο)

Σαν πρώτο βήμα οι μαθητές δημιουργούν από μόνοι τους 4 ομάδες (από 6 η καθεμιά) και τοποθετούνται στους υπολογιστές. Κατόπιν λαμβάνουν φωτοτυπημένα και ανοίγουν τα φύλλα εργασίας του διδάσκοντα, τα οποία βρίσκονται στους υπολογιστές τους, στην επιφάνεια εργασίας. Ζητείται από όλες τις ομάδες να δημιουργήσουν κείμενο Word στο οποίο αναγράφονται οι απαντήσεις, δημιουργώντας έτσι πολυτροπικά κείμενα. Οι ομάδες θα αντλήσουν πληροφορίες, οι οποίες αφορούν στο έργο και στις συγκρούσεις που αυτό επέφερε μέχρι το τέλος του. Όλες οι ομάδες θα κάνουν χρήση του διαδικτύου. Ο διδάσκων παρεμβαίνει και βοηθά τους μαθητές όπου χρειάζεται, όταν δε γνωρίζουν.

Η 1^η ομάδα από την ιστοσελίδα Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού και στην ενότητα Πολιτική θα βρει τις αλλαγές που επιχείρησε στη διοίκηση ο Καποδίστριας. Με το λογισμικό Centennia θα δει στο χάρτη τα σύνορα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, μόλις ανέλαβε κυβερνήτης. Τέλος στην ιστοσελίδα http://www.kapodistrias.info/odoiporiko  θα βρει το οδοιπορικό του και θα δημιουργήσει χρονογραμμή με τις χώρες που επισκέφθηκε με το διαδικτυακό λογισμικό timetoast.

Η 2^η ομάδα από την ιστοσελίδα Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού θα βρει ποιες αλλαγές επέβαλε στο στράτευμα. Στο λογισμικό Centennia, τοποθετώντας την ημερομηνία 1829, θα βρει ποια ήταν η κατάσταση στη Σερβία και στο Μαυροβούνιο. Τέλος θα δημιουργήσει σε flipbook τις πληροφορίες που θα έχει συλλέξει για τις αλλαγές στο στράτευμα.

Η 3^η ομάδα από την ιστοσελίδα Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού στην ενότητα «Οικονομία» θα αντλήσει πληροφορίες για  την οικονομία. Επίσης στην ενότητα «Η αντιπολίτευση στον Καποδίστρια και η δολοφονία του» θα διερευνήσει πώς δημιουργήθηκε η αντιπολίτευση και πώς επήλθε ο θάνατος του Καποδίστρια. Κατόπιν θα τοποθετήσει στο λογισμικό Centennia την ημερομηνία 1830 για να βρει στο χάρτη τα σύνορα της Ελλάδας, βάσει του Πρωτοκόλλου του Λονδίνου ή της Ανεξαρτησίας και για να αντλήσει πληροφορίες από τα κείμενά του. Τέλος θα δημιουργήσει και θα παρουσιάσετε σε movie maker την ενότητα «Οικονομία».

Η 4^η ομάδα από την ιστοσελίδα Εταιρεία Μελέτης Έργου Ι. Καποδίστρια στην ενότητα «Η Εκπαιδευτική Πολιτική»  θα  βρει πώς οργάνωσε την Εκπαίδευση. Κατόπιν θα δημιουργήσει εννοιολογικό χάρτη με το λογισμικό cacoo με τις αλλαγές που επέφερε ο Καποδίστριας στην Εκπαιδευτική πολιτική. Τέλος θα τοποθετήσει στο λογισμικό Centennia την ημερομηνία 1832, για να βρει στο χάρτη τα σύνορα της Ελλάδας και στα κείμενά του οποιαδήποτε πληροφορία αφορά στη συνθήκη της Κωνσταντινούπολης.

Β΄ φάση (1 ώρα στο εργαστήριο)

Με τη βοήθεια ενός βιντεοπροβολέα, δίνεται η δυνατότητα στους μαθητές και στο διδάσκοντα να έχουν άμεση πρόσβαση στις εργασίες που παρήχθησαν και να συνεργαστούν για να διατυπώσουν σχόλια, παρατηρήσεις, αλλά και να κάνουν διορθώσεις, όπου αυτό χρειαστεί. Αν υπάρξουν αστοχίες στα συμπεράσματα θα πρέπει να διορθωθούν από τους ίδιους τους μαθητές, με τη διακριτική υποστήριξη, αν χρειάζεται, του διδάσκοντα. Στο τέλος έρχεται η σύνθεση των συμπερασμάτων όλων των ομάδων. Οι μαθητές έχουν προηγουμένως επεξεργαστεί και αναλύσει κείμενα, εικόνες, διαγράμματα, χάρτες, για να επισημάνουν το έργο του Καποδίστρια. Τέλος αφού συνθέσουν σε μια ενιαία εργασία τα αποτελέσματα της έρευνάς τους, οι μαθητές δημιουργούν ένα power point το οποίο παρουσιάζουν.

Τέλος, θεωρώ ότι τέτοια διδακτική προσέγγισης της Ιστορίας, έχει ενδιαφέρον για τον εκπαιδευτικό, γιατί εκλαμβάνουν το διδάσκοντα όχι ως απλό διεκπεραιωτή του αναλυτικού προγράμματος αλλά ως ουσιαστικό παράγοντα ανάπτυξής του, ως άτομο υπεύθυνο, που αναπτύσσει πρωτοβουλίες, που προχωρεί με ευελιξία στις διδακτικές του επιλογές, λαμβάνοντας υπόψη του τις ειδικές συνθήκες που αντιμετωπίζει στην τάξη του.

ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 (Α ΟΜΑΔΑ)

Όλες τις πληροφορίες, εικόνες, χάρτες που θα συλλέξετε από τις αντίστοιχες πηγές θα τις αντιγράφετε στο Word και θα τις παρουσιάσετε με power point για συζήτηση στις ομάδες.

1. Από την ιστοσελίδα Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού διερευνώντας την ενότητα Πολιτική, να βρείτε ποιες αλλαγές επιχείρησε στη διοίκηση, ώστε να κάνει πιο συγκεντρωτικό το κράτος.
2. Τοποθετήστε στο λογισμικό Centennia την ημερομηνία 1828 και δείτε στο χάρτη τα σύνορα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μόλις ανέλαβε κυβερνήτης ο Καποδίστριας.
3. Στην ιστοσελίδα: http://www.kapodistrias.info/odoiporiko θα βρείτε το οδοιπορικό του Ι. Καποδίστρια. Να δημιουργήσετε μια χρονογραμμή με το διαδικτυακό λογισμικό timetoast, όπου θα φαίνονται τα μέρη που επισκέφθηκε.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2 (Β ΟΜΑΔΑ)

1. Από την ιστοσελίδα Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού βλέποντας την Πολιτική του Καποδίστρια, να βρείτε ποιες αλλαγές εφήρμοσε, ώστε να δημιουργήσει στρατό ελεγχόμενο από την κεντρική διοίκηση.
2. Τοποθετήστε στο λογισμικό Centennia την ημερομηνία 1829 και βρείτε στα κείμενά της ποια ήταν η κατάσταση στη Σερβία και στο Μαυροβούνιο.
3. Να δημιουργήσετε σε flipbook τις πληροφορίες που θα συλλέξετε για την Πολιτική του Καποδίστρια στο στράτευμα.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3 (Γ ΟΜΑΔΑ)

1. Από την ιστοσελίδα Ιδρυμα Μείζονος Ελληνισμού στην ενότητα «Οικονομία» να αντλήσετε πληροφορίες για το πώς ανόρθωσε την οικονομία. Επίσης στην ενότητα «Η αντιπολίτευση στον Καποδίστρια και η δολοφονία του» πώς δημιουργήθηκε η αντιπολίτευση και πώς επήλθε ο θάνατος του Καποδίστρια.
2. Τοποθετήστε στο λογισμικό Centennia την ημερομηνία 1830 και βρείτε στο χάρτη τα σύνορα της Ελλάδας, όπως διαγράφηκαν με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου ή της Ανεξαρτησίας. Επίσης αντλείστε πληροφορίες από τα κείμενα που παρέχονται σχετικά με το Πρωτόκολλο αυτό.
3. Να δημιουργήσετε και να παρουσιάσετε σε movie maker την ενότητα «Οικονομία» μαζί με τις πληροφορίες, εικόνες, χάρτες που αντλήσατε.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 4 (Δ ΟΜΑΔΑ)

1. Από την ιστοσελίδα Εταιρεία Μελέτης Έργου Ι. Καποδίστρια στην ενότητα «Η Εκπαιδευτική Πολιτική» να βρείτε πώς οργάνωσε την Εκπαίδευση.
2. Τοποθετήστε στο λογισμικό Centennia την ημερομηνία 1832 και βρείτε στο χάρτη τα σύνορα της Ελλάδας και στα κείμενά της οποιαδήποτε πληροφορία αφορά στη συνθήκη της Κωνσταντινούπολης.
3. Να δημιουργήσετε εννοιολογικό χάρτη με το λογισμικό cacoo με τις αλλαγές που επέφερε ο Καποδίστριας στην Εκπαιδευτική πολιτική

6. Βιβλιογραφία
7. Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στα Κέντρα Στήριξης επιμόρφωσης Τεύχος 1: Γενικό μέρος Γ΄έκδοση Αναθεωρημένη και εμπλουτισμένη, Πάτρα, Μάρτιος 2013
8. Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στα Κέντρα Στήριξης Επιμόρφωσης Τεύχος 3: Κλάδος ΠΕ02, Γ΄έκδοση Αναθεωρημένη Πάτρα, Φεβρουάριος 2014
9. Βέτσιος Ελευθέριος: https://sites.google.com/site/evetsios/
10. Ιστολόγιο http://fk-ev.blogspot.gr/ Φιλοθέη Κολίτση-Ελευθέριος Βέτσιος