Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Β΄ Γυμνασίου (9) – Ενότητα 9η

Χάλκινη ενεπίγραφη πλάκα από το ιερό του Διός στην Ολυμπία (300-250 π.Χ.). Φέρει τιμητικό ψήφισμα των Ηλείων για τον Τενέδιο ολυμπιονίκη Δημοκράτη γραμμένο στην ηλειακή διάλεκτο (πηγή: Πυξίς, Ψηφιακή Αρχαιοθήκη)

 

 

Ενότητα 9η Η Καλλιπάτειρα

 

Συμπληρωματικό υλικό για τον συγγραφέα και το έργο του

Ενδείξεις για τον βίο του Παυσανία υπάρχουν μέσα στο έργο του, αλλά γενικά δεν υ­πάρχουν εξωτερικές μαρτυρίες από την αρχαιότητα, κι έτσι δε γνωρίζουμε σχεδόν τίποτε για τη ζωή του. Έζησε τον 2ο αι. μ.Χ. και ο ίδιος αναφέρει (5.13.7) ως τόπο διαμονής του την πε­ριοχή του Σιπύλου στη Μ. Ασία. Η γέννηση του τοποθετείται την εποχή του Τραϊανού, γύρω στο 110 μ.Χ.

Βιβλίο του καθηγητή, σελ.66

 

Αρχαίο κείμενο Μετάφραση
Κα­τὰ δὲ τὴν ἐς Ὀ­λυμ­πί­αν ὁ­δόν Στην οδό που οδηγεί στην Ολυμπία
ὄ­ρος ἔ­στιν ἀ­πό­το­μον πέ­τραις ὑ­ψη­λαῖς, υπάρχει ένα απόκρημνο βουνό με ψηλούς βράχους,
κα­λού­με­νον Τυ­παῖ­ον. που ονομάζεται Τυπαίο.
Κα­τὰ τού­του ἐ­στὶν νό­μος Ἠ­λεί­οις ὠ­θεῖν τὰς γυ­ναῖ­κας, Υπάρχει νόμος στους Ηλείους να πετούν τις γυναίκες σε αυτό,
ἢν φω­ρα­θῶ­σιν ἐλ­θοῦ­σαι ἐς τὸν ἀ­γῶ­να τὸν Ὀ­λυμ­πι­κὸν αν συλληφθούν επ’ αυτοφώρω να έχουν έρθει στον χώρο της Ολυμπίας
ἢ καὶ ὅ­λως δι­α­βᾶ­σαι τὸν Ἀλ­φει­όν ἐν ταῖς ἀ­πει­ρη­μέ­ναις ἡ­μέ­ραις σφί­σιν. ή, γενικά, να έχουν περάσει τον Αλφειό κατά τις απαγορευμένες γι’ αυτές μέρες.
Οὐ μὴν οὐ­δὲ λέ­γου­σιν ἁ­λῶ­ναι οὐ­δε­μί­αν, Ούτε και λένε ότι πιάστηκε καμιά
ὅ­τι μὴ Καλ­λι­πά­τει­ραν μό­νην, παρά μόνο η Καλλιπάτειρα,
ἥ καὶ Φε­ρε­νί­κη κα­λεῖ­ται ὑ­πὸ τι­νων. η οποία ονομάζεται και Φερενίκη από μερικούς.
Αὕ­τη προ­α­πο­θα­νόν­τος αὐ­τῇ τοῦ ἀν­δρός, Αυτή, επειδή είχε πεθάνει νωρίτερα ο σύζυγός της,
ἐ­ξει­κά­σα­σα αὑ­τὴν τὰ πάν­τα ἀν­δρὶ γυ­μνα­στῇ, αφού μεταμφιέστηκε πλήρως σε προπονητή,
ἤ­γα­γεν ἐς Ὀ­λυμ­πί­αν τὸν υἱ­ὸν μα­χού­με­νον· έφερε στην Ολυμπία το γιο της για να αγωνιστεί·
νι­κῶν­τος δὲ τοῦ Πει­σι­ρό­δου, μόλις νίκησε ο Πεισίροδος
τὸ ἔ­ρυ­μα ἐν ᾧ τοὺς γυ­μνα­στὰς ἔ­χου­σιν ἀ­πει­λημ­μέ­νους, το φράκτη με τον οποίο έχουν τους προπονητές περιορισμένους
τοῦ­το ὑ­περ­πη­δῶ­σα ἡ Καλ­λι­πά­τει­ρα ἐ­γυ­μνώ­θη. καθώς τον πηδούσε η Καλλιπάτειρα έμεινε γυμνή.
Φω­ρα­θεί­σης δὲ ὅ­τι εἴ­η γυ­νή, Αν και αποκαλύφθηκε ότι ήταν γυναίκα,
ἀ­φι­ᾶ­σιν ταύ­την ἀ­ζή­μι­ον την άφησαν ατιμώρητη,
νέ­μον­τες αἰ­δῶ καὶ τῷ πα­τρὶ καὶ ἀ­δελ­φοῖς αὐ­τῆς καὶ τῷ παι­δὶ αποδίδοντας σεβασμό και στον πατέρα της και στα αδέλφια της και στο γιο της
– Ὀ­λυμ­πι­καὶ νῖ­και ὑ­πῆρ­χον δὴ ἅ­πα­σιν αὐ­τοῖς – -γιατί είχαν νικήσει όλοι στους Ολυμπιακούς Αγώνες-
ἐ­ποί­η­σαν δὲ νό­μον ἐς τὸ ἔ­πει­τα ἐ­πὶ τοῖς γυ­μνα­σταῖς θεσμοθέτησαν όμως νόμο για τους γυμναστές στο εξής
ἐ­σέρ­χε­σθαι γυ­μνοὺς σφᾶς ἐς τὸν ἀ­γῶ­να. να μπαίνουν γυμνοί στους αγώνες.

Παυ­σα­νί­ας, Ἑλ­λά­δος Πε­ρι­ή­γη­σις 5.6.7-8 (δι­α­σκευ­ὴ)

 

Συμπληρωματικά σχόλια για το κείμενο της Ενότητας

Ο Παυσανίας ταξίδεψε πολύ και εφάρμοσε τη μέθοδο της αυτοψίας. Σκοπός του ήταν να περιγράψει «πάντα τά Ἑλληνικά» στο ογκώδες έργο του με τίτλο Ἑλλάδος Περιήγησις (δέ­κα βιβλία), περιλαμβάνοντας σε αυτό τόπους, οικοδομήματα και έργα τέχνης και πραγμα­τοποιώντας, κατά την ηροδότεια τεχνική, πολλές παρεκβάσεις, ιστορικές, μυθολογικές, γε­ωγραφικές και αρχαιολογικές.

Βιβλίο του καθηγητή, σελ.66