Το νησί της Κρήτης κρατά μια μακραίωνη παράδοση, καθώς σύμφωνα και με τις αρχαιολογικές μελέτες κατοικείται εδώ και αιώνες, με τους κατοίκους της να έχουν αναπτύξει λαμπρό πολιτισμό. Η γνώση όλων αυτών των χρόνων βρίσκεται ακόμη και σήμερα, στους κατοίκους της Κρήτης. Η αυτόχθονη-τοπική γνώση αναγνωρίζεται ολοένα και περισσότερο από διεθνείς φορείς και οργανισμούς ως παράγοντας ανάπτυξης των τοπικών κοινοτήτων. Μια σύνοψη των χαρακτηριστικών της αυτόχθονης γνώσης [1] είναι ότι η αυτόχθονη γνώση(Ellen and Harris στο Senanayake, 2006) :
- είναι τοπική
- είναι προφορική
- είναι αποτέλεσμα της καθημερινότητας και των εμπειριών των ανθρώπων της κοινότητας
- είναι περισσότερο εμπειρική παρά θεωρητική γνώση
- είναι επαναλαμβανόμενη και αλλάζει συνεχώς, χωρίς να είναι το κάτι στατικό, παράγεται και αναπαράγεται από τους ανθρώπους της κοινότητας, διαμοιράζεται μεταξύ των ανθρώπων σε μεγαλύτερο βαθμό από άλλα είδη γνώσης
- δεν υπάρχει στο σύνολο της σε μια περιοχή ή ένα άτομο
- εντοπίζεται μέσα στις ευρύτερες πολιτιστικές παραδόσεις
Θέματα που σχετίζονται με την αυτόχθονη – τοπική γνώση μιας περιοχής, μπορεί να καλύπτουν τομείς όπως:
- Γεωργία – κτηνοτροφία – δασοκομία (παραδοσιακές ποικιλίες, χλωρίδα και πανίδα, κρητικά βότανα και φυτά)
- Κρητική διατροφή (τοπικά προϊόντα )
- Τεχνοτροπία του νησιού – παραδοσιακά επαγγέλματα (υφαντική, οργανοποιία, παραδοσιακές στολές, κεραμική, ξυλογλυπτική, καλαθοπλεκτική, μαχαιροποιία)
- Εναλλακτικές μορφές τουρισμού – αγροτουρισμός
- Τοπικές παραδοσιακές μορφές ίασης και θεραπείας – Γνώση και χρήση φυτών, βοτάνων και ιαμάτων – Γητειές και γιατροσόφια
- Λαϊκή παράδοση και πολιτισμός – Προφορικές παραδόσεις
Φυσικά, οι τομείς και τα θέματα μπορεί να υπερκαλύπτουν το ένα το άλλο καθώς η αυτόχθονη – τοπική γνώση παρουσιάζει την ολιστική θεώρηση ανθρώπου, κοινότητας, φυσικού περιβάλλοντος.
Senanayake, S.G.J.N. (2006), “Indigenous Knowledge as A Key to Sustainable Development”, The Journal of Agricultural Sciences, vol. 2, no. 1