ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΟΥΜΕ blog ΚΑΛΩΣΟΡΙΣΑΤΕ!! 

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

α. Η ανάπτυξη του εμπορίου

Από τα μέσα 8ου αι.:

Άραβες + Εβραίοι γίνονται μεταπράτες (=μεταπωλητές) του διεθνούς εμπορίου.

Παράγοντες που ευνόησαν τις εμπορικές δραστηριότητες:

α) η εξαίρετη γεωγραφική θέση του Χαλιφάτου (μεταξύ Ανατολής και Δύσης).

β) η εκμετάλλευση ορυχείων χρυσού και αργύρου Δυτ. Αφρικής και Σαχάρας.

γ) η ίδρυση αραβικών αποικιών στις ακτές Ινδιών, Ν. Α. Ασίας, Κίνας (για μεταφορά μέσω Ιράκ ή μέσω Ερυθράς θάλασσας μπαχαρικών και ειδών πολυτελείας προς αραβικές και βυζαντινές αγορές).

Καινοτομίες εμπόρων του Ισλάμ:

– συγκρότησαν εμπορικές εταιρείες

– επινόησαν τις εμπορικές επιταγές (τσεκ)

– ανέπτυξαν το πιστωτικό σύστημα (αργυραμοιβοί – τραπεζίτες) (αργυραμοιβοί = αυτοί που εξαργυρώνουν – ανταλλάσσουν ξένα νομίσματα).

Αποτέλεσμα: διευκόλυνση των συναλλαγών.

Σημείωση: Αποδέκτης και καταναλωτής των εξωτικών προϊόντων της Ανατολής ήταν κατά κύριο λόγο το Βυζάντιο και δευτερευόντως η Δύση. Η ζήτηση που είχαν τα προϊόντα στην αγορά της Κωνσταντινούπολης ήταν καθοριστική για τις διεθνείς τους τιμές. Τα προϊόντα αυτά και ιδιαίτερα τα καρυκεύματα ή μπαχαρικά είχαν εξαιρετικά υψηλές τιμές και γι’ αυτό απαγορευτικές για το μέσο βαλάντιο. Έτσι, τα εμπορεύματα αυτά κατέληγαν κυρίως στο Βυζάντιο, όπου το επίπεδο ζωής και οι αγοραστικές δυνατότητες του πληθυσμού, τουλάχιστον ως τα τέλη του 12ου αι., ήταν υψηλότερα από τη Δύση. (βλ. πρώτο παράθεμα βιβλίου)

β. Γράμματα, Επιστήμη και Τέχνες

• Μεγάλη ανάπτυξη γραμμάτων, επιστημών και τεχνών στο Ισλάμ.
• Γράμματα, επιστήμες:

– ίδρυση βιβλιοθηκών (Κόρδοβα, Βαγδάτη)

– ίδρυση πανεπιστημίων (Κόρδοβα, Βαγδάτη)

– συλλογή χειρογράφων από Χαλίφες

– διάδοση αραβικής λογοτεχνίας σε χριστιανούς

– μεταφράσεις στα αραβικά έργων Ινδών, Περσών και Ελλήνων σοφών (π.χ Αριστοτέλη)

• Αραβική τέχνη – χαρακτηριστικά της:

– ανεικονική τεχνοτροπία (= στις παραστάσεις δε χρησιμοποιούνται ανθρώπινες μορφές)

– τεμένη (τζαμιά – ιεροί χώροι λατρείας) (σπουδαιότερα: Κόρδοβας και Δαμασκού)

– δανείστηκε τεχνίτες και τεχνικές από το Βυζάντιο

– εξαιρετικά έργα μικροτεχνίας (κυρίως από ελεφαντόδοντο και γυαλί)

γ. Επίδραση του αραβικού πολιτισμού

Επίδραση αραβικού πολιτισμού στη Δύση από τις επιστημονικές επιδόσεις των Αράβων.

• Επιστημονικές επιδόσεις των Αράβων:

– Μαθηματικά:  ινδική αρίθμηση

– Γεωγραφία:  μακρινά ταξίδια

– Αστρονομία:  υπολογισμός τροχιάς ήλιου και πλανητών

– Χημεία:  ανακάλυψη θειικού οξέος και οινοπνεύματος

– Ιατρική:  καθιέρωση νέων φαρμάκων – πολύπλοκες εγχειρήσεις

• Εισαγωγές στο Βυζάντιο και στη Δύση:

– Χαρτί (κινέζικη εφεύρεση)

– Πολλές αγροτικές καλλιέργειες (βαμβάκι, λεμόνι, σακχαροκάλαμο κ.α)

• Καινοτομίες στο εμπόριο (έγινε λόγος παραπάνω).
• Παρουσία πολλών αραβικών λέξεων σε ευρωπαϊκές γλώσσες(π.χ άλγεβρα, ζενίθ, ναδίρ, αλκοόλ, ρύζι, σιρόπι κ.α).

Μπορείτε επίσης να δείτε:

• ΜΟΥΣΕΙΟ ΙΣΛΑΜΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ

Το Μουσείο Μπενάκη Ισλαμικής Τέχνης στεγάζεται στο νεοκλασικό συγκρότημα που βρίσκεται στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας, κοντά στον αρχαιολογικό χώρο του Κεραμεικού. Στην ίδια περιοχή βρίσκονται σημαντικοί αρχαιολογικοί χώροι, όπως η Αρχαία Αγορά με το δωρικό ναό του Ηφαίστου (Θησείο) και το Μουσείο στη Στοά του Αττάλου, καθώς και το αρχαίο Νεκροταφείο του Κεραμεικού με το ομώνυμο μουσείο.

Αγ. Ασωμάτων 22 & Διπύλου 12, 105 53 Αθήνα

• “Discover Islamic art”, Museum with no frontiers

• “Πολιτιστικές επιδράσεις Βυζαντινών και Αράβων” Μαθησιακά αντικείμενα, Φωτόδεντρο: http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/8973

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

α. Η ίδρυση και οι αρχές του Ισλάμ

Άραβες: εξάπλωσή τους γεγονός παγκόσμιας σημασίας.

Αιτία εξάπλωσης: η μεταστροφή  τους στο Ισλάμ.

Ισλάμ: μονοθεϊστική θρησκεία

Μωάμεθ: ιδρυτής του Ισλάμ.

– Ταξίδευε (ως οδηγός καραβανιών) στις χώρες της Εγγύς Ανατολής.

– Γνώρισε το Χριστιανισμό και τον Ιουδαϊσμό.

– Διακήρυξε τις αρχές της νέας θρησκείας (Ισλάμ).

– Γι’ αυτό διώχτηκε από την πατρίδα του Μέκκα.

– Κατέφυγε στη Μεδίνα (622).

– Εκεί απέκτησε οπαδούς.

• 622: Έτος Εγίρας(= αποδημίας) = αφετηρία χρονολογικού συστήματος Αράβων.
• 622 – 632: διάδοση Ισλαμισμού σε όλη την Αραβία.

Κοράνι: ιερό βιβλίο του Ισλάμ που απαιτούσε από τους  Μουσλίμ (= πιστούς):

α) να κάνουν ιερό πόλεμο (= τζιχάντ) για διάδοση του Ισλάμ

β) να μην ασκούν καταναγκασμό σε Χριστιανούς και Ιουδαίους.

Όσοι έπεφταν στον πόλεμο (= μάρτυρες της πίστης) πήγαιναν στον Παράδεισο.

β. Η επέκταση – Παράγοντες και συνέπειες

• 632: θάνατος Μωάμεθ.

Χαλίφης: τοποτηρητής και διάδοχος του Μωάμεθ – ηγέτης των Ισλαμιστών.

• 634: εξόρμηση Ισλαμιστών από την Αραβική Χερσόνησο – κατακτήσεις.
• 636: Ποταμός Γιαρμούκ: μάχη Αράβων – Βυζαντινών – ήττα βυζαντινού στρατού.

Αραβικές κατακτήσεις με χερσαίες επιχειρήσεις:

Αρχές – μέσα 7ου αιώνα: Παλαιστίνη, Συρία, Αίγυπτος, Φοινίκη, Μεσοποταμία, Περσία.

Τέλη 7ου αιώνα: Β. Αφρική, Καρχηδόνα.

Αρχές 8ου αιώνα: Γιβραλτάρ, Ισπανία.

Αραβικές κατακτήσεις με ναυτικές επιχειρήσεις:

7ος αιώνας: Κύπρος, Ρόδος, Κως, Χίος.

9ος αιώνας: Κρήτη, Σικελία.

Σημαντικές ημερομηνίες αναχαίτισης της Αραβικής προέλασης:

732: Πουατιέ Γαλλίας. Νίκη των Φράγγων με αρχηγό τον Κάρολο Μαρτέλο.

Αποτέλεσμα: αραβοευρωπαϊκά σύνορα: Πυρηναία όρη.

674 – 678 και 717-718: 2 πολιορκίες Κωνσταντινούπολης – νίκη βυζαντινών.

Αποτέλεσμα: αραβοβυζαντινά σύνορα: Οροσειρά Ταύρου.

Παράγοντες νίκης Βυζαντινών:

α) Τα ισχυρά τείχη , β) το υγρόν πυρ (= νέο όπλο που επινόησε ο Καλλίνικος): μείγμα από χημικές ουσίες (νάφθη, θείό, νίτρο κ.α.) που προκαλούσε πυρκαγιές και φλεγόταν ακόμα και μέσα στο νερό.

Δείτε εδώ το σχετικό βίντεο.

Παράγοντες αραβικών κατακτήσεων:

1) Η εξάντληση Βυζαντινών και Περσών από τις μεταξύ τους συγκρούσεις.

2) Η έντονη αντίθεση στο Βυζάντιο μεταξύ κέντρου (= Ορθόδοξοι) και ανατολικών επαρχιών (= Μονοφυσίτες).

3) Το θρησκευτικό πάθος των Μουσλίμ.

Συνέπειες αραβικών κατακτήσεων:

1) Η διάσπαση του μεσογειακού κόσμου (χριστιανικός – ισλαμικός).

2) Η εδαφική συρρίκνωση της βυζαντινής αυτοκρατορίας.

3) Η απώλεια σημαντικών αστικών κέντρων και η ερήμωση πολλών περιοχών της

αυτοκρατορίας.

4) Η μείωση της αγροτικής παραγωγής του Βυζαντίου.

5) Ο περιορισμός του εσωτερικού και εξωτερικού εμπορίου του Βυζαντίου.

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

α. Ίδρυση βουλγαρικού κράτους

Βούλγαροι: φύλο ασιατικής καταγωγής με καλή πολιτική και στρατιωτική οργάνωση.

Τέλη 7ου αι.: α) επιτίθενται στη βυζαντινή αυτοκρατορία.

β) νικούν το βυζαντινό στρατό.

γ) καταλαμβάνουν την περιοχή μεταξύ Δούναβη – Αίμου. Περιοχή με στρατηγικό πλεονέκτημα, περιτριγυρισμένη από φυσικά εμπόδια: Δούναβης βόρεια, οροσειρά Αίμου νότια και νοτιοδυτικά, Εύξεινος ανατολικά. (Χάρτης σελ. 25, μωβ χρώμα και 1^η πηγή σελ. 24).

δ) αναγκάζουν τους βυζαντινούς να υπογράψουν συνθήκη ειρήνης.

• Όρος συνθήκης:καταβολή ετήσιου φόρου στους Βουλγάρους.
• Αποτέλεσμα:έμμεση αναγνώριση του νέου βουλγαρικού κράτους.

ε) υποτάσσουν στρατιωτικά τους Σλάβους της περιοχής.

• Αποτέλεσμα: συγχώνευση Σλάβων και Βουλγάρων – δημιουργία βουλγαρικού έθνους. (εθνογένεση Βουλγάρων)

Σημείωση: εθνογένεση = διαδικασία δημιουργίας ενός έθνους, δηλαδή ενός πληθυσμιακού συνόλου με κοινά πολιτισμικά χαρακτηριστικά (γλώσσα, θρησκεία, καταγωγή, διατροφή, ενδυμασία, χορός, μουσική, έθιμα, κ.α.)

Τα χαρακτηριστικά του βουλγαρικού κράτους:

Οι Βούλγαροι:

– ήταν ολιγάριθμοι

– υπερείχαν πολιτικά και στρατιωτικά

– έδωσαν το όνομα και την οργάνωση του κράτους

Οι Σλάβοι:

– ήταν πολυάριθμοι

– αποτελούσαν το μεγαλύτερο πληθυσμό

– έδωσαν τη γλώσσα τους

– αφομοίωσαν εθνολογικά τους Βουλγάρους

β. Σχέσεις με το Βυζάντιο

Βυζαντινοβουλγαρικές σχέσεις:

– εχθρικές – μακροχρόνιοι πόλεμοι

– Στα ειρηνικά διαλείμματα ανέπτυξαν εμπορικές σχέσεις – επιφυλακτικότητα (δες 2^η πηγή σελ. 24)

Όμως:

– Οι Βουλγάρων ηγεμόνες (= Χάνοι) υιοθέτησαν την ελληνική ως επίσημη γλώσσα τους.

– Οι Βούλγαροι εκχριστιανίστηκαν και δέχθηκαν την επίδραση του Βυζαντινού πολιτισμού το 864.

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Σλάβοι: νομάδες με δημοκρατική (βλ.παράθεμα: Θεσμοί και εξωτερική εμφάνιση των Σλάβων) πολιτική οργάνωση.

– Αρχές του 6ου αι. εγκαταστάθηκαν βόρεια του Δούναβη

-Επιτέθηκαν εναντίον του Βυζαντίου.

– Υποτάχθηκαν στους Αβάρους. (τέλη 60υ – αρχές 7ου)

Άβαροι: λαός ουννικής καταγωγής.

– Ίδρυσαν πανίσχυρη αυτοκρατορία στην Κεντρική Ευρώπη (6ος αι.).

– Πραγματοποιούσαν επιθέσεις μαζί με Σλάβους στα βαλκανικά εδάφη του Βυζαντίου.

– Πολιόρκησαν τη Θεσσαλονίκη μαζί με τους Σλάβους χωρίς επιτυχία.

Αρχές 7ου αι.: Εγκατάσταση Σλάβων στις σκλαβηνίες.

Σκλαβηνίες = αυτόνομες πολιτικά νησίδες σλαβικού πληθυσμού ανάμεσα στους Έλληνες της ηπειρωτικής Ελλάδας.

Οι πληθυσμοί των σκλαβηνιών:

Αρχικά: επιτέθηκαν και λεηλάτησαν βυζαντινές περιοχές.

Αποτέλεσμα: προβλήματα επικοινωνίας Κων/πολης με Θεσ/νίκη και βυζαντινές επαρχίες.

Αργότερα: ανάπτυξη οικονομικών και εμπορικών σχέσεων με Έλληνες.

Αποτέλεσμα: επηρεάστηκαν από τον ελληνικό πολιτισμό.

9ος – 10ος αι.: Η βυζαντινή κυβέρνηση ενέταξε ομαλά τους Σλάβους στη βυζαντινή κοινωνία σε 3 στάδια:

1. υποτάχθηκαν στρατιωτικά στο Βυζάντιο (με εκστρατείες, μετακινήσεις πληθυσμών, ίδρυση θεμάτων στις περιοχές τους και ένταξη των Σλάβων στους στρατιωτικούς καταλόγους των θεμάτων).
2. εκχριστιανίστηκαν (με ίδρυση εκκλησιών και ιεραποστολές).
3. τελικά αφομοιώθηκαν κοινωνικά και εθνολογικά ( με οικονομικές συναλλαγές κ.α).

Επεξήγηση φράσης βιβλίου: ρεαλιστική πολιτική (σελ.23, τελευταία παράγραφος):  πολιτική που είναι σύμφωνη με τις δυνατότητες του εξασθενημένου Βυζαντινού Κράτους και το νέο διεθνές περιβάλλον.

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

α) Το Βυζάντιο σε κρίση

Τέλος 6ου – αρχές 7ου αι.: εσωτερική και εξωτερική κρίση Βυζαντίου.

Εσωτερική κρίση:

Αίτια: Λοιμοί, σεισμοί, κακές σοδειές, εισβολές εχθρών

Αποτελέσματα:

– Δημογραφικός τομέας :εγκατάλειψη ή παρακμή πόλεων, μείωση πληθυσμού

– Οικονομικός τομέας: υποχώρηση εμπορίου

– Νομισματικός τομέας: υποχώρηση νομισματικής κυκλοφορίας

– Στρατιωτικός τομέας: παραμέληση στρατού

Εξωτερική κρίση: εισβολές Σλάβων, Αβάρων και Περσών στα εδάφη της αυτοκρατορίας.

β) Η αντεπίθεση του Ηρακλείου

Ο Ηράκλειος ως νέος αυτοκράτορας:

• αναλαμβάνει προσωπικά την ηγεσία  των επιχειρήσεων
• αναδιοργανώνει το στράτευμα με οικονομική βοήθεια Εκκλησίας
• επιχειρεί εκστρατείες κατά Περσών (622 – 628)
• Στις εκστρατείες του δίνει θρησκευτικό χαρακτήρα

Το κίνητρο: η αρπαγή του Τιμίου Σταυρού από τους Πέρσες.

Ο τρόπος: εξύψωση θρησκευτικού και πατριωτικού φρονήματος στρατιωτών

Τα γεγονότα: α) αντιπερισπασμός των Περσών με πολιορκία Κων/πολης από Σλάβους και Άβαρους συμμάχους τους (626).

β) νίκη των υπερασπιστών της Κων/πολης.

γ) νίκη Ηράκλειου εναντίον Περσών  σε μάχη στη Νινευί (627).

Τα αποτελέσματα: α) ανάκτηση όλων των ανατολικών βυζαντινών επαρχιών

β) Ανάκτηση Τιμίου Σταυρού – θριαμβευτική επιστροφή.

– Οι επιτυχίες του όμως ήταν πρόσκαιρες

γ) Θέματα και εξελληνισμός του κράτους

7ος αι.: αραβικές επιθέσεις – κατακτήσεις, ανάγκη άμυνας εναντίον Αράβων.

1. Οι διάδοχοι Ηρακλείουεφαρμόζουν νέο διοικητικό σύστημα:θέματα (Μ. Ασία)

Θέματα = διοικητικές περιφέρειες με δικό τους στρατό.

Θεματικός στρατός:

• αποτελούνταν από ελεύθερους αγρότες
• αντικατέστησε τους παλαιούς μισθοφορικούς στρατούς
• αποτέλεσε ένα είδος εθνικού στρατού
• αποδείχθηκε εξαιρετικά αποτελεσματικός για την άμυνα της αυτοκρατορίας
• συντηρούνταν από τα στρατιωτόπια
• διοικούνταν από το στρατηγό του θέματος.

Τα στρατιωτόπια:

• ήταν κτήματα που παραχωρούσε το κράτος στους αγρότες – στρατιώτες
• εξασφάλιζαν τα έσοδα, με τα οποία οι στρατιώτες :

α) συντηρούσαν τις οικογένειές τους

β) αγόραζαν τον οπλισμό

γ) κάλυπταν τα έξοδα των εκστρατειών

Ο στρατηγός: Ασκούσε την ανώτατη εξουσία (στρατιωτική και πολιτική) του θέματος που διοικούσε.

2. Ο Ηράκλειος και οι διάδοχοί τουεξελληνίζουν την κρατική διοίκηση :

• καθιέρωση ελληνικής ως επίσημης γλώσσας
• καθιέρωση ελληνικών τίτλων αντί ρωμαϊκών (για τους αξιωματούχους)
• καθιέρωση τίτλου: “βασιλεύς, πιστός εν Χριστώ” (αντί Αύγουστος για τον Ηράκλειο).

Αποτέλεσμα: Τέλος Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και αρχή Βυζαντινής αυτοκρατορίας.

Σχεδιάγραμμα

II. ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

Ο ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ

α. Η πολιτική του Ιουστινιανού συνοψίζεται στο : ένα κράτος, μια Εκκλησία, μια νομοθεσία.

β. Εσωτερική πολιτική:

Ως προς το Κράτος:

▶  Καταστολή της εξέγερσης των δήμων του Ιπποδρόμου και του λαού της Κωνσταντινούπολης = Στάση του Νίκα (532)

▶ Περιορισμός της δύναμης των γαιοκτημόνων και των δήμων προς όφελος των ελεύθερων αγροτών, που πληρώνουν φόρους.

Ως προς την Εκκλησία:

▶ Καταδίωξε τους οπαδούς των αιρέσεων και της αρχαίας θρησκείας.

▶ Ανέστειλε τη λειτουργία της Νεοπλατωνικής Ακαδημίας στην Αθήνα (529)

▶ Διέδοσε το Χριστιανισμό σε Καύκασο και Ανατολική Αφρική.

Ως προς τη Νομοθεσία,

κωδικοποίησε το Ρωμαϊκό Δίκαιο

και εξέδωσε:

▶ Ιουστινιάνειο Κώδικα (συλλογή παλαιότερων αυτοκρατορικών  νόμων)

▶ Πανδέκτη (γνώμες ρωμαίων νομικών)

▶ Εισηγήσεις: εγχειρίδιο για τους φοιτητές της Νομικής

▶ Νεαρές: νέοι νόμοι, γραμμένοι στα Ελληνικά (καινοτομία)

!!! Το Ιουστινιάνειο Δίκαιο αποτέλεσε τη βάση του Δικαίου της Νεότερης Ευρώπης.

γ. Εξωτερική πολιτική

▶ Στη Δύση στόχευσε στην ανόρθωση της ρωμαϊκής εξουσίας

– Κατέλυσε το Βανδαλικό κράτος στη Βόρεια Αφρική.

– Πολέμησε σκληρά κατά των Οστρογότθων στην Ιταλία.

– Ανακατέλαβε τμήμα του Βησιγοτθικού Βασιλείου στην Ισπανία.

▶ Στην Ανατολή στόχευσε στην επανάκτηση Βυζαντινών εδαφών

– Πόλεμος κατά του Χοσρόη Α’, βασιλιά των Περσών

– Συνθηκολόγηση το 562 (αποκατάσταση ισορροπίας)

▶ Στο Δούναβη για να αποκρούσει εισβολές

– Έχτισε φρούρια

– Εξαγόρασε την ειρήνη με τεράστια ποσά

– Δεν κατάφερε όμως να αναχαιτίσει τους Σλάβους και άλλους εισβολείς.

▶ Συνέπειες της εξωτερικής του πολιτικής:

– Άδειασαν τα κρατικά ταμεία’

– Απογυμνώθηκαν οι ευρωπαϊκές επαρχίες από στρατό

– Εξασθένισε η διεθνής θέση του Βυζαντίου

– Ολέθριες επιπτώσεις στην εδαφική ακεραιότητα του κράτους, αργότερα.

δ. Κτίσματα του Ιουστινιανού – Αγία Σοφία

▶  Κατασκευάστηκαν έργα χρήσιμα στην άμυνα, τη θρησκεία, την υποδομή και την κοινή ωφέλεια

▶ Η Αγία του Θεού Σοφία

– Το λαμπρότερο κτίσμα της Βυζαντινής τέχνης ως προς την ομορφιά, την αρχιτεκτονική και τη θρησκευτικότητα.

– Βασιλική μετά τρούλου: συνδυασμός βασιλικής (=μακρόστενο ρωμαϊκό κτήριο) και του καθ’ ύψους άξονα των περίκεντρων κτηρίων (=κυκλικά ή πολυγωνικά κτήρια)

– Αρχιτέκτονες: ο Ανθέμιος (από Τράλλεις) και ο Ισίδωρος (από Μίλητο)

– Η κατασκευή διαρκεί πέντε χρόνια (532-537)

– Δίνεται έμφαση στον καθ’ ύψος άξονα, ο οποίος σε συνδυασμό με τον τρούλο στρέφει το βλέμμα και την ψυχή προς τον ουρανό και κατά συνέπεια προς τον Θεό.

– Η διακόσμηση είναι εξαίσια

– Το άπλετο φως που μπαίνει από τα παράθυρα πλημμυρίζει το εσωτερικό του ναού και δημιουργεί μια ευχάριστη αίσθηση, μια αίσθηση ασφάλειας και σιγουριάς, διευκολύνοντας έτσι την επικοινωνία με τον Θεό (σε αντίθεση με το σκοτάδι του κλειστού χώρου που σφίγγει την ψυχή του πιστού-επισκέπτη του.)

Σχεδιάγραμμμα

1 · Από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη

Τα μέτρα που έλαβε ο Κωνσταντίνος Α’ για την ανόρθωση του Ρωμαϊκού Κράτους

*  Ίδρυσε την Κωνσταντινούπολη. 

*  Έδωσε το δικαίωμα στους Χριστιανούς να λατρεύουν το θεό τους.

*  Ξεχώρισε την πολιτική από τη στρατιωτική εξουσία (περιορίζοντας έτσι τις αυθαιρεσίες των εξουσιών τους.)

*  Έθεσε σε κυκλοφορία ένα χρυσό νόμισμα («χρύσινος») (ισχυρό νόμισμα που απέβλεπε στην σταθεροποίηση της οικονομίας)

Βλέπε και

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CF%85%CE%B6%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BD%CF%8C_%CE%BD%CF%8C%CE%BC%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%B1

α. Ίδρυση Κωνσταντινούπολις [324]

*   Μεταφορά του κέντρου  της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας από τη Δύση στην Ανατολή.

Η επιλογή της συγκεκριμένης θέσης (αρχαίο Βυζάντιο) οφειλόταν

*       στη γεωπολιτική της σημασία,

*       στην εμπορική της σπουδαιότητα.

Οι κυριότεροι λόγοι της ίδρυσης της Κωνσταντινούπολης ήταν οι εξής :

*     Η Ανατολή παρείχε ισχυρή οικονομία και ακμαίο πληθυσμό.

*       Οι Χριστιανοί -σ’ αυτούς στηρίχτηκε πολιτικά ο Κωνσταντίνος Α’- ήταν πολυπληθέστεροι στην Ανατολή.

*       Στις πόλεις της Ανατολής υπήρχαν θρησκευτικές συγκρούσεις.

*       Η απόκρουση των Γότθων (στο Δούναβη) και των Περσών (στον Ευφράτη) ήταν από αυτή τη θέση ευκολότερη.

Οικοδομική :

Η Κωνσταντινούπολη (τα εγκαίνια της έγιναν στις 1 1 Μαΐου του 330) χτίστηκε με βάση το ρυμοτομικό σχέδιο της Ρώμης. Προικίστηκε και στολίστηκε με:

• τείχη
• λεωφόρους
• πλατεία (forum) Κωνσταντίνου και άλλες πλατείες
• έργα τέχνης,
• το Ιερόν Παλάτι
• το κτίριο της Συγκλήτου
• δεξαμενές
• λουτρά
• εκκλησίες

Ο πληθυσμος αναπτύχθηκε ραγδαία

Στις αρχές του 5ου αι. αριθμούσε 150.000 κατοίκους.

Στα μέσα του 6ου αι. αριθμούσε 300.000 κατοίκους.

β. Θρησκευτική πολιτική

Ο Κωνσταντίνος ευνόησε τους  Χριστιανούς

γιατί πίστευε ότι ο Χριστιανισμός θα ξανάφερνε την ενότητα στο Ρωμαϊκό Κράτος.

Μέτρα υπέρ των Χριστιανών ▼

Μεταφέρει το Χριστογραμμα από το λάβαρο στα νομίσματα (312).

†   Προχωρά σε νομοθετικές ρυθμίσεις.

†   Με το Διάταγμα των Μεδιολάνων (313), εξισώνει τους Χριστιανούς με τους πιστούς των άλλων θρησκειών.

†   Παύει τους διωγμούς κατά των Χριστιανών (από το 324).

†   Με την Α’ Οικουμενική Σύνοδο της Νίκαιας (325) καταδικάζει τις αιρέσεις και επαναφέρει την ειρήνη στην Εκκλησία και την Αυτοκρατορία.